Fesootaʻiga—Tāua i le Faagasologa o le Ola

A O AVEA Julie ma pepe, na faatalitali ma le naunau ona mātua i le taimi e tautala ai. Fai mai le tinā o Julie: “E faigatā ona faamatala le lagona o le fiafia tele e oo mai ina ua faalogo atu ua taʻu mai e si aʻu tama le upu ‘Mama’ ma ‘Papa.’ I le taimi muamua na taʻu ai aʻu o ‘Mama,’ e peiseaʻī ua ia opoina aʻu ma fai mai: ‘O oe o loʻu tinā. Ou te alofa iā te oe, ma ou te fia talanoa iā te oe.’ E lē mafai ona galo iā te aʻu lenā taimi faapitoa.” Ioe, o se meaalofa tāua tele le mafai ona fesootaʻi.

O le mea moni, e lē na o tagata e mafai ona fesootaʻi. E fesootaʻi foʻi manu e tusa ma lo latou natura, ma e uiga ese auala e fesootaʻi ai. O se faataʻitaʻiga, i tausaga uma lava, o manu e fai apaʻau ae lē felelei (emperor penguins) e mau i le Anetatika i le mea e tele ai le aisa, e latou te fetaliaʻi ona fetagisi i le taimi ua lata le tau mālūlū, ae e lē faia ona o se mea e faafiafia aʻi. O loo aafia ai le ola o tamaʻi manu ia o le a fofoa mai. I le ā le itu?

Pe a uma ona tuu fua le manu fafine, ona tuu atu lea i le manu poʻa e na te tausi ma faamāfanafana i ai i le vaega o loo māfiafia ai fulu i lona manava, ae alu o ia e saʻili ana meaʻai i le sami. E toe foʻi mai pe tusa o le 65 aso talu ona mavae lenā taimi, ma e 100 maila e faaseesee mai ai i lona manava i le aisa. O se mea uiga ese le mafai ona ia maua tonu mai le mea o faatasitasi uma ai manu, ae e faapefea ona ia toe maua lana paaga ma le tamaʻi manu lea e leʻi leva ona fofoa mai, i lenei faitau afe o manu, o loo tau fai fetagisi? I le taimi e fefaamasaniaʻi ai le manu fafine ma le manu poʻa, e faamasani ai le tasi i le pese a le isi, ma ona o lea ua la taufai iloa lelei le pese a le isi, e ui lava ua tele ni nai masina o teteʻa, ae e mafai lava ona toe feiloaʻi.

E lē gata ina tele le mau tagi eseese e faia e manu e fesootaʻi ai, ae e aofia ai foʻi le faia o tāga, le iai o lanu e faatosina ai, o molī e feʻemoʻemoaʻi i o latou tino, faapea foʻi ma o latou manogi eseese. E ui e faigatā ona tatou talitonuina, ae e oo foʻi i laau, e mafai ona fesootaʻi le tasi i le isi, ma fesootaʻi foʻi ma isi manu. Ae o le a tatou talanoaina mulimuli lenā itu. Ioe, e tāua tele le fesootaʻi o meaola eseese o le lalolagi mo le faagasologa o le ola.

Pe e te fia malamalama atili e faatatau i auala ofoofogia o faia ai fesootaʻiga i lo tatou lalolagi? Pe e te manaʻo e faatele lou talisapaia mo le auala e te fesootaʻi atu ai, pe faaleleia foʻi lea lava tomai? O le a e maua se fesoasoani i mataupu o loo sosoo mai.

[Ata i le itulau 3]

E faapefea e se manu fafine o le ituaiga o manu ia ona toe maua lana paaga?