Le Manatu o le Tusi Paia

Pe Taʻufaatauvaa Fafine i le Tusi Paia?

O TETULIANO, o se failotu i le senituri lona tolu, i se tasi taimi na ia taʻua e faapea o fafine, “e ala mai ai le tiapolo.” O nisi ua latou faaaogā le Tusi Paia e faaalia ai e lē tāua fafine e pei o tane. O le toʻatele lava la o tagata, o loo manatu ua taʻufaatauvaa fafine i le Tusi Paia.

O se tamaʻitaʻi sa taulamua i Amerika e faatāua aiā a fafine, i le 19 senituri e suafa iā Elizabeth Cady Stanton, sa ia manatu “o le Tusi Paia ma le Lotu o toʻatugā ogaoga ia i le saʻolotoga o fafine.” Na taʻua e Stanton e faatatau i uluaʻi tusi e lima o le Tusi Paia: “Ou te leʻi iloa muamua lava nisi tusi ua sili ona aʻoaʻoina faapitoa ai le pulea o fafine ma le vaai maulalo iā i latou.”

E ui lava o nisi tagata e manatu maulalo i fafine, ae e toʻatele foʻi e talitonu e iai vaega o le Tusi Paia o loo lagolagoina ai le manatu faatauvaa i fafine. Pe ua tonu lea manatu?

Le Manatu o Loo i Tusitusiga Eperu e Faatatau i Fafine

“E uaʻi atu lou manaʻo i lau tane, e pule foʻi o ia iā te oe.” (Kenese 3:16) Ua faapea mai le ʻaufaitio, o loo faamaonia i le mau lenei, e lagolagoina e le Atua le pulea o fafine e tane.  Peitaʻi, e lē o le fuafuaga lea a le Atua, ae ua na ona faaalia ai le tulaga moni o āuga faanoanoa o le agasala ma le teena o le Atua. Ua māfua le faia leaga o fafine e tane ona ua lē lelei atoatoa le tagata, ae e lē māfua ona o le finagalo o le Atua. O le mea moni i le tele o aganuu, ua tele avā ua puleaina e a latou tane, ma ua tele ina matuā faasaunoa iā i latou. Ae e lē o lenā le fuafuaga a le Atua.

Na faia Atamu ma Eva ia foliga i le Atua. E tasi foʻi le faatonuga na avatu e le Atua iā i laʻua uma, ia uluola, faatumu le lalolagi, ma pule i ai. Na ia tuu i laʻua ia galulue autasi. (Kenese 1:27, 28) Na manino mai, e leʻi pule sauā le tasi i le isi i lea vaitaimi. Ua faapea mai le Kenese 1:31: “Ua silasila atu le Atua i mea uma ua na faia, faauta foʻi, ua matuā lelei lava.”

E iai nisi mau o le Tusi Paia e lē o faailoa mai ai po o le ā le finagalo o le Atua. Ae ua na ona faamatala mai lava o le mea na tupu. E pei o le tala i le taimi na ofo ai e Lota ona afafine i tamāloloa Sotoma, ua na o se faamatalaga o le mea na tupu ae e lē o taʻu maia pe na fiafia le Atua i lea mea pe leai. *—Kenese 19:6-8.

O le mea moni lava ia, e ʻinoʻino le Atua i so o se faiga e leaga ma sauā e faia i tagata. (Esoto 22:22; Teuteronome 27:19; Isaia 10:1, 2) Na taʻusalaina i le Tulafono a Mose le toso faamalosi o se tamaʻitaʻi, ma faiga faatalitane. (Levitiko19:29; Teuteronome 22:23-29) Na faasā le mulilua, ma o le oti lona faasalaga. (Levitiko 20:10) E leʻi taʻufaatauvaaina fafine e le Tulafono ae na faatāua ma puipuia i latou mai faiga leaga, ia sa masani ai nuu na tuaoi ma Isaraelu. O se avā Isaraelu e toʻaga ma galue malosi, na faaaloalogia ma faatāuaina. (Faataoto 31:10, 28-30) E lē o le Atua, a o Isaraelu lava ia e tuuaʻia, ona ua latou lē taulau i le tausisia o tulafono a le Atua ia āva i fafine. (Teuteronome 32:5) O le iʻuga, na faamasinoina ma faasalaina le nuu e le Atua ona o lo latou lē usitai ina tele.

Pe e Taʻu Faatauvaa ai i le Gauaʻi?

E mafai ona sologa lelei se aai pe afai e maopoopo le faatulagaina o mea. E manaʻomia se pulega e faatautaia lea tulaga. A aunoa ma lea, e na o le fenuminumiaʻi e maua. “Auā o le Atua, e lē o le Atua ia o le faasoesa [“lē maopoopo,” NW], a o le filemu.” (1 Korinito 14:33)

Ua faatulaga mai e Paulo le faatulagaga o le tulaga ulu i le aiga: “O le ulu o tane taʻitoʻatasi o Keriso lea, o le ulu o le avā o le tane lea, a o le ulu o Keriso o le Atua lea.” (1 Korinito 11:3) O tagata uma lava e iai se tasi e usitai atu i ai, seʻi vaganā ai le Atua. Po o lona uiga ea ua taʻu faatauvaaina ai Keriso ona o loo iai sē e ulu iā te ia? E leai! E lē avea la le tofia o tane e le Tusi Paia e taʻimua i le faapotopotoga ma aiga, ma tulaga ua taʻu faatauvaa ai fafine. Ina ia sologa lelei ma manuia, e ao uma i tane ma fafine ona faatino a latou matafaioi ua iai, e ala i le alofa ma le faaaloalo.—Efeso 5:21-25, 28, 29, 33.

Na faaalia e Iesu i taimi uma le faaaloalo i fafine. E leʻi mulimuli Iesu i tū ma tulafono na aʻoaʻo atu e le ʻau Faresaio. Na talanoa foʻi Iesu i fafine e lē o ni Iutaia. (Mataio 15:22-28; Ioane 4:7-9) Na ia aʻoaʻoina i latou. (Luka 10:38-42) Na ia aʻoaʻoina foʻi mataupu silisili e puipui ai fafine mai le tuulafoaʻiina. (Mareko 10:11, 12) Atonu o se gaoioiga e lē masani ai na faia e Iesu i lea taimi, o lona mafuta atu lea ma le māfana i ni fafine. (Luka 8:1-3) I le avea o ia ma lē e atoatoa i le faaalia mai o uiga o le Atua, na faailoa mai ai e Iesu le taufai tāua uma o tane ma fafine i le silafaga a le Atua. O le mea moni, i Kerisiano anamua, na taufai maua uma e tane ma fafine le meaalofa a le agaga paia. (Galuega 2:1-4, 17, 18) O i latou o ē ua faauuina, ma ua faamoemoe e avea ma tupu ma ositaulaga ma Keriso, o le a leai se faaeseesega o tane ma fafine pe a latou toe tutū i le ola i le lagi. (Kalatia 3:28) O Lē e ana manatu o loo i le Tusi Paia, o Ieova, e na te lē taʻufaatauvaaina fafine.

[Faaopoopoga i lalo]

[Ata i le itulau 18]

Na faaalia e Iesu le āva i fafine e ese ai mai le tele o i latou na ola ai i lea taimi