O le ā le Umi e Mafai Ona E Ola Ai?

“E toe ola lelei ai lona tino e sili i le tama itiiti, e toe foʻi o ia i ona pō o lona tauleʻaleʻa.”—IOPU 33:25.

PE A mate se taʻifau ina ua mavae le 10 po o le 20 o ona tausaga, atonu ua uma ona ia fai mea e masani ona fai e taʻifau. Na fanafanau o ia, tuli ma pusi, tatanu ponaivi, ma puipui i lona matai. Ae a maliu se tagata pe a mavae le 70 po o le 80 tausaga, ua na o sina vaega o mea e mafai ona ia fai, ua uma ona ia faatinoina. Afai e fiafia o ia i taaloga, atonu e na o le tasi pe lua ni taaloga na lelei ai. Afai e fiafia i musika, pe na o le tasi pe lua ni mea fai musika na mafai ona ia tāina. Afai e fiafia e talanoa i isi i a latou gagana, atonu e na o le lua pe tolu ni gagana na ia iloa. Ae ana faaumiumi lona ola, semanū e sili atu mea o le a ia faia, i tagata e feiloaʻi i ai, o mea fou e na te iloaina, faapea le faalatalata atu i le Atua.

Atonu o loo e fia iloaina pe ‘Aiseā na faia ai e le Atua le tagata, ma tuu i ai se mafaufau ia fiafia i mea e tele, ae ua lē taulau ona o le puupuu o lona ola?’ E foliga mai e lē talafeagai le puupuu o le ola o le tagata pe a fua i le tulaga o isi meafaiola o loo iai. Atonu foʻi o loo e fia iloa pe ‘Aiseā na faia ai e le Atua le tagata ma uiga matagofie e pei o le faimeatonu ma le alofa, ae e lolo atu foʻi i le faia o le leaga?’

Afai e te vaai i se taavale manaia, ae ua omo le isi itu, po o lona uiga ona ua pau lava o le fausaga o le taavale? E leai! E mautinoa o le a e faapea ifo: ‘E lē o le tulaga lea e tatau ona iai. Sa manaia le faiga, ae ua faaleaga e se isi.’ E faapena foʻi pe a tatou manatunatu i le meaalofa matagofie o le ola, o le manatu e oo mai, e lē o le mea lea na fuafuaina ai. Ua pei le puupuu o le ola ma le lolo atu e fai le leaga, o omoomo matagā i le taavale. E manino mai, ua faaleagaina e se tasi le ola o le tagata. O ai na ia faaleagaina? Ua faailoa manino mai i le Tusi Paia.

Afai na fuafuaina le tagata ia ola e faavavau, faamata la o ai ua afāina ai lea fuafuaga? O lē na tupuga mai ai tagata uma. Auā a na o se isi, semanū e na o se vaega o tagata e leaga, e na o lana lava fanau. O lea, ua ōgatasi le Afioga a le Atua ma mea moni o loo vaaia, ina ua faapea mai: “Faapei ona oo mai o le agasala i le lalolagi i le tagata e toʻatasi [o Atamu, le uluaʻi tagata], o le oti foʻi ona o le agasala, ona oo mai ai lea o le oti i tagata uma lava.” (Roma 5:12) Ua tuuaʻia e le Tusi Paia Atamu, o ia ua faaleagaina lo tatou tofi mo le ola. O le ā le fuafuaga o le ola na iai i le amataga?

 Malamalama i le Uluaʻi Fuafuaga

Ina ua faapea mai le Tusi Paia ua “oo mai” le oti “i le lalolagi,” ua faaalia ai, e leʻi iai se fuafuaga i le amataga ia oti le tagata. Ua māfua ona ola matua ma oti le tagata ona ua fouvale le uluaʻi tagata i le Atua i le amataga. Ae o manu, e leʻi fuafua ia ola e faavavau.—Kenese 3:21; 4:4; 9:3, 4.

Na fuafuaina tagata ia ese mai i meaola. Ua sili atu i tatou na i lo meaola, e pei foʻi ona sili o agelu na i lo tagata. (Eperu 2:7) Na faia le tagata i “le faatusa o le Atua,” e lē pei o manu. (Kenese 1:27) Na taʻua foʻi e le Tusi Paia Atamu, “o le atalii ia o le Atua.” (Luka 3:38) O lea ua iā i tatou māfuaaga e talitonu ai, e leʻi iai se fuafuaga ia ola matua le tagata ma oti. E lē oo le oti i le Atua, ma e na te leʻi faia foʻi lana fanau ia oo le oti iā i latou.—Sapakuka 1:12; Roma 8:20, 21.

A tagaʻi i le talafaasolopito o uluaʻi tupulaga, ona atili malamalama ai lea i le fuafuaga a le Atua i le amataga, e tusa o le ola o le tagata. E faitau selau tausaga na ola ai tagata anamua. E 930 tausaga na ola ai Atamu. I tupulaga mulimuli ane, e na o le 600 tausaga na ola ai Semu le atalii o Noa, a o Afasata le atalii o le atalii o Noa, e 438 tausaga na ola ai. * (Kenese 5:5; 11:10-13) E oo ane iā Aperaamo, e 175 tausaga na ola ai. (Kenese 25:7) E foliga mai o le agasala tuufaasolo ua ala ai ona faasolo pupuu olaga o tagata, a o faaauau ona mou atu le lelei atoatoa na iai i le amataga. Ae i le amataga, na faia le tagata ia ola e faavavau. O lea ua talafeagai ai ona manatu, ‘Po o tumau pea le finagalo o le Atua ia ola e faavavau le tagata i le lalolagi?’

Faasaʻoloto Mai le Ola Matua

Ua foliga ua aunoa le fanau a Atamu ma se faamoemoe, ona na folafola e Ieova le oo o le oti i so o se tasi e agasala ona o le lē usitai iā te ia. (Kenese 2:17) Ae ua aumai i le Tusi Paia le faamoemoe, o le a iai sē e na te faasaʻoloto tagata mai le ola matua. Ua faapea: “Laveaʻi mai ia iā te ia, neʻi alu ifo i le lua; ua ou maua le togiola. E toe ola lelei ai lona tino e sili i le tama itiiti, e toe foʻi o ia i ona pō o lona tauleʻaleʻa.” (Iopu 33:24, 25; Isaia 53:4, 12) Ua taʻua i le Tusi Paia se faamoemoe matagofie, o le a iai se tasi e totogia le sala ma saʻoloto uma ai tagata mai le ola matua!

O ai e mafaia ona totogia lea sala? E lē mafai ona totogia i tupe. O loo faapea mai le Tusi Paia e tusa o tagata lē lelei atoatoa: “E lē mafaia lava e so latou ona faatau i lona uso, pe avatu i le Atua se togiola mo ia, . . . ina ia ola pea ia e faavavau.” (Salamo 49:7-9) Peitaʻi ane, na iā Iesu se mea e sili atu ona tāua na i lo tupe. A o iai o ia i le lalolagi, na avea ma tagata lelei atoatoa auā o ia o le Alo o le Atua, ma e leʻi aafia i le agasala tuufaasolo a Atamu. Na fetalai Iesu, na sau o ia e “foaʻiina atu lona ola e fai ma togiola e sui aʻi tagata e toʻatele.” Na ia fai mai foʻi: “Ua ou sau ina ia latou maua le ola, ia maua atili ai lava.”—Mataio 20:28; Ioane 10:10.

Na avea le faamoemoe o le ola e faavavau ma matua autū o le talaʻiga a Iesu. Na fai atu lona soo faamaoni o Peteru iā te ia: “O iā te oe upu o le ola faavavau.” (Ioane 6:68) O le ā o loo uiga i ai le Tusi Paia pe a taʻua le ola e faavavau?

Ola e Lē Uma

Na faamoemoe aposetolo o Iesu i le ola e lē uma i le lagi, pe a avea i latou ma vaega o le  Malo o Iesu. (Luka 22:29; Ioane 14:3) Ae na tele taimi na taʻua ai e Iesu le fuafuaga a le Atua mo le lalolagi. (Mataio 5:5; 6:10; Luka 23:43) O lea, o ana vavega ma aʻoaʻoga e tusa o le ola e faavavau, ua mautinoa ai folafolaga a le Atua ua leva ona taʻua e le perofeta o Isaia e faapea: “E faaumatia e ia le oti e faavavau; e soloiesea foʻi e le Alii o Ieova o loimata i mata uma lava.” (Isaia 25:8) O le a lē toe ola le tagata mo na o ni nai tausaga, e malosi e pei o se talavou ona oo lea ina matua ma vaivai.

I le lalolagi fou a le Atua, pe a oo ina lelei atoatoa tagata, o le a latou lē toe ola matutua. Ua faapea mai le Tusi Paia: “Ia tuusaunoa ia lava mea na faia ia lē faapologaina e le iʻu vale, a e oo i le saʻolotoga o le fanau a le Atua e manuia ai.” (Roma 8:21) Seʻi tagaʻi la i ai! O le a faaopoopo le poto ma le tomai i le tagata. Ae o le a lē taitai ona mou atu lo latou malosi e pei o se talavou. Pe faamata o le a e iai i lenā taimi?

O le ā le Umi o le a E Ola Ai?

E tusa ai ma fetalaiga a Iesu, o le a matuā faaitiitia tagata i le lalolagi ona o le aso faamasino o le Atua. (Mataio 24:21, 22) Na fetalai Iesu: “E va tele le faitotoʻa, e lautele foʻi le ala e tau atu i le malaia, e toʻatele foʻi i latou o ē ui atu ai. Auā e va āpiapi le faitotoʻa, e lauitiiti foʻi le ala e tau atu i le ola, e toʻaitiiti foʻi i latou o ē maua.”—Mataio 7:13, 14.

Ina ia faatasi ma i latou e maua le ola e lē uma, e ao ona e galue ia faafiafia le Atua. Amata e ala i lou saʻili iā te ia. Na faamatala mai e Iesu: “O le ola faavavau foʻi lenei, ia latou iloa oe le Atua moni e toʻatasi.” (Ioane 17:3) E moni e manaʻomia se taumafaiga ina ia iloa lelei le Atua, ae e matuā aogā lava. E tai pei lava o le taumafai ia maua le tupe auā meaʻai i aso taʻitasi. Ua faatusa e Iesu le maua o le poto i meaʻai, ma ua ia timaʻi mai: “Aua tou te galulue i mea e ʻai e pala, a o mea e ʻai e tumau i le ola faavavau.” (Ioane 6:27) Pe e lē aogā ea la ona e matuā taumafai ina ia e maua le ola e lē uma?—Mataio 16:26.

Na fetalai Iesu: “Auā ua faapea lava ona alofa mai o le Atua i le lalolagi, ua ia au mai ai lona Atalii e toʻatasi, ina ia lē fano se tasi e faatuatua iā te ia, a ia maua e ia le ola faavavau.” (Ioane 3:16) O le a faalagolago le umi o lou ola, i lau tali atu i le alofa o le Atua.

[Faaopoopoga i lalo]

[Faamatalaga faaopoopo i le itulau 7]

A mavae le 80 tausaga o le tagata, ua na o sina vaega o mea e mafai ona ia fai, ua faatinoina

[Faamatalaga faaopoopo i le itulau 8]

Ua sili atu le ola na fuafuaina mo tagata na i lo le ola o meaola

[Ata i le itulau 7]

Ina ua fausia le taavale lea, pe na fuafuaina ia iai le omo?

[Ata i le itulau 8, 9]

Ua faapea mai le Afioga a le Atua, o le a toe foʻi le tagata “i ona pō o lona tauleʻaleʻa”