Pe Mafai Ona E ʻAlofia le Ola Matua?

“O tausaga o matou olaga e fitugafulu . . . a e afai e valugafulu tausaga ona o le malosi, . . . e vave ona mavae atu ia, ma matou lele ese.”—SALAMO 90:10.

FAAPEA la e tumau pea lou tauleʻaleʻa, ma ua tumau pea le malosi o le tino, ma le mafaufau. Pe afai ua na o ni moomooga na manatu, seʻi manatu foʻi i le mea lenei: O nisi ituaiga o koke, e mafai ona feola mo le 100 tausaga, ae o isumu, e seāseā ona sili atu ma le tolu tausaga e feola ai. O le eseese o le umi o ola o meaola ua manatu ai tagata suʻesuʻe, atonu e iai se pogai o le ola matua, ma afai o lea, e ao foʻi ona iai ma sona vaifofō.

Ua tele kamupani ua faaalu a latou tupe auā taumafaiga ia maua se vaifofō mo le ola matua. E lē gata i lea, o le tele o tagata na fananau ina ua uma le taua lona lua a le lalolagi ma ua taʻi 60 nei tausaga pe sili atu, ua faapopoleina i lea tulaga.

Ua avea foʻi suʻesuʻega i le tulaga matua ma vala tāua i tagata e suʻesuʻe i sela o tagata, o manu, ma le ola matua. Ua taʻua i le tusi a Steven Austad e tusa o le māfuaaga ua tatou matutua ai, Why We Age e faapea: “Pe a fai fono a tagata e suʻesuʻe i le ola matua, e vaaia lava le lagona fiafia. Ona ua amata ona malamalama i māfuaaga autū ua māfua ai lea tulaga.”

Ua tele manatu eseese e tusa ai o le māfuaaga o le ola mātua. O se tasi manatu e faapea, e māfua ona ua matutua sela o le tino o le tagata, a o le isi e faapea, o le ola matua o se mea ua uma ona fuafuaina. Ae ua fai mai nisi, o le tali e aafia ai ia mea uma e lua. Ae o le ā se malamalamaga tonu o iai e tusa o le ola matua? Po o iai se māfuaaga e manatu ai o le a maua se vaifofō o lea tulaga?

 [Siata/​Ata i le itulau 2, 3]

(Tagaʻi i le lomiga mo le ata atoa)

FUA FAATATAU O LATOU OLAGA

Pi

90 aso

↓

Isumu

3 tausaga

↓

Taʻifau

15 tausaga

↓

Manukī

30 tausaga

↓

Korokotaila

50 tausaga

↓

Elefane

70 tausaga

↓

Tagata

80 tausaga

↓

Koke

100 tausaga

↓

Laumei lapoʻa

150 tausaga

↓

Laau o le sequoia

3,000 tausaga

↓

Paina o le Bristlecone

4,700 tausaga

[Ata i le itulau 3]

O nisi koke e mafai ona ola mo le 100 tausaga, ae o tagata pe e tusa o le 80 tausaga. Ua fesili tagata suʻesuʻe: “O le ā le māfuaaga o le ola matua?”