Auala e Fesoasoani ai i Ē e Iai Faafitauli o le Popole

“E masani ona tātā vale malosi loʻu fatu ma oso ai loʻu afu mālūlū, ma e faigatā tele ona ou tau mānava. Ua aafia aʻu i lagona o le palaai, popole ma le lē mautonu o le mafaufau.”—Isabella, o sē ua silia i le fāsefulu ona tausaga ma o loo mafatia i le faafitauli o le fefe.

O LE popole, e mafai ona faamatalaina o se “lagona o le atuatuvale.” Mo se faaaʻoaʻoga, pe sa oo iā te oe le fefe ina ua oso mai se maile feʻai iā te oe? O le ā e tupu pe a alu ese le maile? E faapena foʻi ona alu ese le popole, a ea? O le ā la le faafitauli o le popole?

Pe a oo ina avea le popole o se faamaʻi, pe e faaauau pea e ui ua leai se māfuaaga e toe popole ai, e mafai ona avea o se popolega e lē masani ai. E tusa ai ma faamatalaga a le U.S. National Institute of Mental Health (NIMH), “o le faafitauli o le popole ua aafia ai le toʻa 40 miliona o tagata matutua i Amerika, mai i le 18 tausaga agaʻi i luga . . . i le tausaga e tasi.” Seʻi manatu iā Isabella lea na taʻua i le faatomuaga. O le popole e lē mafai ona pulea e pei ona sa tupu iā te ia, e mafai ona mafatia ai i āuga matuiā.

E lē gata i lenā, e ono iai foʻi aafiaga leaga i sui o le aiga. Ae e iai se tala fiafia. Ua taʻua i le lomiga a le NIMH: “E iai togafitiga aogā mo le faafitauli o le popole, ma ua maua i suʻesuʻega togafitiga fou e mafai ona fesoasoani i le toʻatele o tagata o loo iai lenei faafitauli, ina ia maua se olaga faamalieina ma aogā.”

E mafai foʻi ona fesoasoani aiga ma uō i ē o loo mafatia i le faafitauli o le popole. E faapefea?

 Le Auala e Fesoasoani Ai

Ia lagolagosua: O Monika, o lē sa mafatia i āuga o le popole i so o se mea ma le popole e māfua mai i mea na tutupu, ua ia faamatalaina mai mea faigatā sa ia fesagaʻia: “O le toʻatele o tagata e faigatā tele ona malamalama i oʻu faafitauli tau faalogona.”

O le iʻuga, e masani ona fefefe i latou o loo mafatia i le faafitauli o le popole, ona o le lē malamalama o isi iā i latou ma taumafai ai e natia o latou faafitauli mai i isi. O lenei mea e mafai ona iʻu ai i lagona nofosala, lea e atili ona faaleagaina ai o latou faalogona. E tāua tele la mo aiga ma uō ona lagolagosua iā i latou.

Aʻoaʻoina atili e faatatau i le popole: O lenei manatu, atonu e talafeagai faapitoa mo ē o loo mafuta vavalalata ma i latou o loo mafatia i le faafitauli o le popole. E ono aofia ai se sui o le aiga po o se uō mamae.

Ia fefaamāfanafanaaʻi le tasi i le isi: Na uunaʻia e le misionare o le uluaʻi senituri o Paulo ana uō i le aai i Eleni o Tesalonia, ina ia “fefaamāfanafanaaʻi . . . pea ma atiaʻe e le tasi le isi.” (1 Tesalonia 5:11) E mafai ona tatou faia lenei mea e ala i upu ma le leo. E manaʻomia ona faailoa atu e tatou te matuā manatu mamafa i a tatou uō, ma e manaʻomia ona ʻalofia le faia o ni faamatalaga e faatigā ai.

Manatu i tane e toʻatolu na faapea mai o uō a Iopu, o lē ua faaigoa ai se tasi o tusi o le Tusi Paia. Atonu e te manatua o na tamāloloa, na latou tuuaʻia sesē Iopu i le ufiufi o agasala lilo ma o le pogai lenā o ona mafatiaga.

O lea, ia faaalia le magafagafa i faalogona o ē o loo mafatia. Faalogologo lelei. Taumafai e tilofaʻia le faafitauli mai le vaaiga a lē o loo mafatia, nai lo o lau oe lava vaaiga. Aua le vave ona faia se faaiʻuga a o faalogologo. E pei ona sa faia e tane na faapea mai o uō a Iopu, o le iʻuga na faaigoaina ai i latou o “tagata faamāfanafana faasoesa.” O le mea moni, o a latou faamatalaga na atili ai ona tigā Iopu!—Iopu 16:2.

Ia manatua ia faalogologo lelei i ē o loo mafatia. Ia tuu atu le avanoa e faailoa mai ai o latou faalogona. Atonu e fesoasoani lea iā te oe e malamalama lelei ai i faafitauli o loo latou fesagaʻia. Ma ia mafaufau i le taui! Atonu o le a mafai ona e fesoasoani i lē o loo mafatia ia olioli i se olaga e sili ona faamalieina ma aogā.

 [Pusa/Ata i le itulau 26]

Ituaiga o Popolega

E tāua le malamalama i ituaiga o popolega, aemaise lava pe a aafia ai sui o le aiga po o ni uō vavalalata. Ia mātau ituaiga o ni popolega se lima.

Popole Ona o le Fefe Faafuaseʻi Manatua Isabella lea na taʻua i le amataga o la tatou mataupu. E lē na o le taimi e oso aʻe ai le popole e mafatia ai o ia. Na ia faapea mai: “Ou te mafatia pe a oso loʻu popole, ae ou te mafatia foʻi pe a mafaufau ina neʻi toe oso faafuaseʻi loʻu popole.” O le iʻuga, o i latou e iai lenei faafitauli e taumafai e ʻalofia nofoaga na tupu muamua ai. O nisi ua matuā palaaai lava ma mumusu e ō ese mai i o latou fale, pe e faatoʻā mafai lava ona ō atu i nofoaga e fefefe ai pe a ō faatasi ma se tasi e latou te faamoemoeina. Na faamatala mai e Isabella: “E oo lava i le nofo toʻatasi e oso ai lava loʻu popole. Seʻiloga lava e iai loʻu tinā ona ou lagona lea o le malupuipuia ma le toʻafilemu.”

Popole Ona ua Pulea e ni Masaniga O se tagata e ʻinoʻino i siama ma mea palapalā, e manaʻo e fufulu pea lava pea ona lima i taimi uma. E faapena le tulaga o Renan, o lē na faapea mai: “E fenuminumiaʻi solo loʻu mafaufau i taimi uma a o oʻu toe manatunatu i aʻu mea sesē na fai i taimi ua teʻa, ma oʻu tau fuafua ma vaai i ai mai i vala eseese.” O le iʻuga, e naunau e taʻu atu i isi tagata ana mea sesē na fai. Na manaʻomia pea lava pea e Renan se isi e fesoasoani ma faalogo lelei atu i ona faafitauli. Ae sa fesoasoani tele iā te ia vailaau mai i fomaʻi ina ia tau faaitiitia ai ona popolega. *

Popole Ona o ni Mafatiaga i Mea na Tutupu I taimi e leʻi leva atu, sa masani ona faaaogā le faaupuga lea e faamatala ai tulaga eseese o le mafaufau e oo i tagata, ona o se mea mataʻutia na tupu na afāina ai faaletino pe faamataʻuina ai. O tagata e maua i lenei popolega, e teʻiteʻi gofie, maitaita, leai ni faalogona, lē fiafia i mea sa masani ona fiafia i ai, ma ua faigatā ona māfana atu o latou faalogona i isi—aemaise lava ē sa masani ona vavalalata i ai. O nisi ua amata ona faamisa ma sauā, ae taumafai e ʻalofia tulaga po o mea e toe faamanatu mai ai mea mataʻutia ia na tutupu.

Popole ma Fefe e Faatasi ma Isi O tagata faapena e soona atuatuvale ma matamumuli i taimi uma lava ma so o se tulaga. O nisi o i latou e matuā lē toʻa, e fefefe pea ona e manatu o loo tilotilo atu nisi iā i latou. E popole mo ni aso po o ni vaiaso ona faatoʻā mafai lea ona alu i se faatasiga. O lo latou fefevale e iʻu i se tulaga ua matuā faateteleina ma ua lē mafai ai ona faigaluega, aʻoʻoga, po o isi mea masani, ma faigatā ai ona fai pe maua ni uō tumau.

Popole ma Atuatuvale i Mea Masani O Monika lea sa taʻua muamua, e maua i le ituaiga popolega lenā. E uma ane le aso ua matuā tumu i le “soona popolevale,” e ui e leai se mea e faaitiitia pe taofia ai lenā mea. O tagata e maua i le ituaiga o popole faapena, e latou te faatalitalia lava ni faalavelave e tutupu, ma e soona manatu mamafa i le soifua mālōlōina, tulaga tau tupe, faafitauli o le aiga, po o le galuega. E tusa lava pe na o le mafaufau i galuega masani o le aso, e popole ai lava. *

[Faaopoopoga i lalo]

[Ata i le itulau 25]

ʻIa fefaamāfanafanaaʻi pea le tasi i le isi’