Pe na iai se taimi na e taumānatu ai e faatatau i lou lumanaʻi ma le lumanaʻi o lou aiga? Po o le a maua ai le tele o le tamaoaiga pe leai, alofagia pe e tuua toʻatasi? Pe e te ola umi pe e vave ona e oti? Ua tomānatu le toʻatele o tagata e faatatau i nei fesili mo le faitau afe o tausaga.

Ua suʻesuʻe e tagata atamamai i aso nei mea o loo tutupu i le lalolagi aoao, ma ua latou valoia ai mea o le a tutupu i le lumanaʻi. E ui ua faataunuuina le tele o ā latou valoaga, ae o nisi ua lē taulau, ma o nisi valoaga ua matuā sesē lava. O se faataʻitaʻiga, i le 1912, na folafola ai e Guglielmo Marconi, o lē na faia le uaealesi e aunoa ma ni uaea (wireless telegraph) lenei faamatalaga: “O le taimi lava e faaaogā ai fesootaʻiga ia, o le taimi foʻi lenā e muta ai taua.” Na faapea mai foʻi se tamāloa o le Decca Record Company o ē sa teena le ʻau fāʻili o le Beatles i le 1962, e lē tumau ona lauiloa fāʻili tā kitara.

E toʻatele ua saʻili atu i faiga faaagaga e iloa ai le lumanaʻi. Ua saʻili e nisi fautuaga mai i ē e saʻili i fetu, ma ua avea o se vala masani i le tele o mekasini ma nusipepa ia valoaga. O nisi ua saʻili atu foʻi i ē faia valovaloga o ē e faapea mai, e mafai ona latou “iloa” le lumanaʻi e ala i le faamatala o pelē e suʻe ai le lumanaʻi, faatulagaina o numera po o laina i se alofilima o se tasi.

I ā latou taumafaiga e iloa le lumanaʻi, na taumafai nisi i aso ua mavae e saʻili atu i faataulāitu o ē e latou te tuuina mai faamatalaga a o latou atua o loo tapuaʻi i ai. O se faataʻitaʻiga, na auina atu e Kose le tupu o Litia, ni meaalofa taugatā i le faataulāitu i Eleni ma na ia talosaga atu e fia iloa le iʻuga e oo i ai pe a tau ma Kuresa o Peresia. Na faapea atu le faataulāitu o le a faaumatia se “emepaea malosi” pe a siitaua atu faasaga iā Kuresa. O lona mautinoa o le a manumalo na ia siitaua ai, ae o le emepaea malosi lea na faaumatia o lona lava emepaea.

E leʻi aogā le valovaloga lē manino na tuuina atu e le faataulāitu, talu ai e tusa lava po o ai e malo i le taua e saʻo lava lana valovaloga. Ona o faamatalaga sesē na tuuina atu iā Kose na iʻu ai i puapuaga. Po o maua e tagata o loo saʻili atu i metotia taatele i aso nei e iloa ai le lumanaʻi ni iʻuga lelei?