• “Na ou lagona e pei ua fai ma masani a laʻu tane le mulilua.”

• “Na ou lagona le māsiasi, ma na ou manatu ou te auleaga, ma e leai soʻu aogā.”

• “E leai se tasi na mafai ona ou talanoa atu ai e faatatau i le faafitauli, ma na ou lagona ai le tuua toʻatasi.”

• “Na ou manatu e pei ua tuulafoaʻia aʻu e Ieova.”

O faamatalaga o loo taʻua i luga, ua faailoa mai ai faalogona mafatia o se avā pe a matamata lana tane i ata matagā taufeusuaʻiga. Pe afai ua fai ma ana masani le matamata faalilolilo i na ata mo le tele o masina po o tausaga, atonu o le a lē toe maufaatuatuaina ai o ia e lana avā. Ua faapea mai se tasi avā, “E pei ua ou lē iloa po o ai lenei tamāloa. Pe e iai nisi mea e na te lē o taʻuina mai iā te aʻu?”

Ua saunia lenei mataupu mo avā o loo matamata a latou tane i ata matagā taufeusuaʻiga. a O le a talanoaina ai mataupu silisili o le Tusi Paia lea e faamāfanafanaina ai avā, faamautinoa atu ai le lagolagosua a Ieova iā i latou, ma fesoasoani iā i latou i le itu tau faalogona ma le itu faaleagaga. b

E ui e lē mafai ona e pulea gaoioiga uma a lau tane, ae e iai mea e mafai ona e faia e faaitiitia ai ou faalogona tigā ma maua ai le toʻafilemu o le mafaufau. Mātau nisi o auala e faia ai faapea.

ʻAlofia le tuuaʻia o oe lava. Atonu e manatu le avā ua māfua ona matamata lana tane i ata matagā, ona ua ia faia se mea sesē. Na manatu Alice c atonu e lē o faamalieina lana tane i ona foliga vaaia. E taumānatu o ia, ʻAiseā e fiafia ai laʻu tane e tilotilo i isi fafine?’ E tuuaʻia e isi avā i latou lava ma mafaufau o i latou ua faateteleina ai le faafitauli. Ua faapea mai Danielle, “Ou te mafaufau ona o loʻu maitaita, e māfua ai ona faalētonu le ma faaipoipoga.”

Pe afai o ou faalogona na, ia mautinoa e lē tuuaʻia oe e Ieova ona o gaoioiga a lau tane. Ua faapea mai le Iakopo 1:14: “Ua faaosoosoina tagata taʻitoʻatasi ona ua tosina ma maileia i ona lava tuʻinanau.” (Roma 14:12; Fili. 2:12) Nai lo o le tuuaʻia o oe e Ieova, ae e na te faatāua lou faamaoni iā te ia.​—2 No. 16:9.

 Atonu e fesoasoani foʻi le malamalama, o le matamata o lau tane i ata matagā e lē faapea ai ua lē faamalieina o ia i ou foliga vaaia. Ua faapea mai ni tagata suʻesuʻe, o ata matagā e mafai ona faatupu ai tuʻinanauga taufeusuaʻiga lea e lē mafai ona faamalieina e se fafine.

ʻAlofia le popole naʻuā. Na taʻua e Catherine, e alu uma lona taimi ma lona malosi e popole ai i lona toʻalua. Ua faapea mai Frances: “Ou te matuā popole lava pe a ou lē iloa po o fea o iai loʻu toʻalua. E matuā ou lē nofonofo lelei lava.” E lagona e isi avā le matuā māsiasi pe a faatasitasi ma isi Kerisiano atonu o loo iloa le vaivaiga a latou tane. Ae ua taʻutino mai isi avā e latou te lagona le tuua toʻatasi, ona e latou te manatu e leai se tasi e malamalama i o latou tulaga.

O ni faalogona masani na. Ae pe afai e te mafaufau pea i ai, o le a atili ai ona e popole. Ia taumafai e taulaʻi atu i la oulua faauōga ma Ieova. O le faia faapea, o le a atili faamalosia ai oe.​—Sala. 62:2; Efe. 6:10.

Atonu e fesoasoani iā te oe le faitau ma manatunatu loloto i tala faale-Tusi Paia e faatatau i fafine na lagona le mafatia, ae na faamāfanafanaina i latou ina ua tatalo atu iā Ieova. E na te leʻi aveesea i taimi uma o latou faafitauli, ae na ia tuuina atu iā i latou le filemu. O se faataʻitaʻiga, na “matuā tigā le loto” o Hana ona o le faafitauli na ia fesagaʻia. Peitaʻi, ina ua uma ona ia ʻtatalo atu iā Ieova mo se taimi umi’ na ia lagona le toʻafilemu, e ui e na te leʻi iloa le iʻuga o le a oo i ai.​—1 Samu. 1:10, 12, 18; 2 Kori. 1:3, 4.

Ia saʻili le fesoasoani a toeaina. E mafai ona avea i latou “o se lafitaga mai i le matagi, ma se mea e malu ai mai i timuga mamafa.” (Isa. 32:2) Atonu e mafai ona latou faailoa atu se tuafafine maufaatuatuaina e faigofie ona e talanoa i ai ma maua ai faamāfanafanaga.​—Faata. 17:17.

Pe e mafai ona e fesoasoani i lau tane e foʻia lana masaniga o le matamata i ata matagā taufeusuaʻiga? Atonu e mafai. O loo taʻua i le Tusi Paia, ina ia foʻia se faafitauli pe faatoʻilaloina se fili malosi, “e sili ona lelei o le toʻalua nai lo o le toʻatasi.” (Fai. 4:9-12) Ua faaalia i suʻesuʻega, e masani ona maua iʻuga lelei pe a galulue faatasi se ulugalii e foʻia le masaniga o le matamata i ata matagā, ma toe maufaatuatuaina ai e le tasi le isi.

 Peitaʻi, e faalagolago po o naunau lau tane e fai ni ana taumafaiga malolosi e foʻia lana masaniga leaga. Po ua ia ōle atu ia Ieova mo le malosi ma saʻili le fesoasoani a toeaina? (2 Kori. 4:7; Iako. 5:14, 15) Po ua ia faia ni taumafaiga ina ia ʻalofia ai le faaosoosoina o ia, e pei o le faaitiitia o lona faaaogāina o masini faaonapōnei ma ʻalofia so o se tulaga e ono faaosoosoina ai o ia? (Faata. 27:12) Pe e lotomalie e talia lau fesoasoani ma tautala saʻo i taimi uma? Pe afai o lea, atonu e mafai ona e fesoasoani iā te ia.

E faapefea? Ia mātau se faataʻitaʻiga. Na faaipoipo Felicia iā Ethan, o lē na fai ma ana masani le matamata i ata matagā a o laʻitiiti. O uiga o Felicia na faigofie ai iā Ethan ona talanoa atu iā te ia, pe a amata ona toe malolosi ona tuʻinanauga e matamata i ata matagā. Ua faapea mai Ethan: “E saʻoloto laʻu talanoa i laʻu avā. E fesoasoani mai ma le alofa iā te aʻu ina ia ou ʻalofia tulaga e toe faaosoosoina ai, ma e masani ona ia fesili mai po o ā mai aʻu taumafaiga. E fesoasoani mai foʻi ina ia faaitiitia loʻu faaaogāina o le Initaneti.” O le mea moni, e tigā faalogona o Felicia ona o le tuʻinanau o Ethan e matamata i ata matagā. Ua faapea mai Felicia, “Ae e lē fesoasoani loʻu ita iā te ia e foʻia ai lana masaniga leaga. Ina ua uma ona ma talanoaina luʻi o loo ia fesagaʻia, ua ia nofosauni nei e fesoasoani mai e foʻia oʻu faalogona tigā.”

O na talanoaga e lē gata e fesoasoani i le tane e ʻalofia ai le matamata i ata matagā, ae e fesoasoani foʻi i le avā e toe maufaatuatuaina ai o ia. Pe a lotomalie le tane e faailoa atu i lana avā ona vaivaiga, o ana gaoioiga, ma mea e alu i ai, o le a faigofie ai i le avā ona maufaatuatuaina o ia auā e leai se mea o ia natia mai iā te ia.

Pe e te manatu e mafai ona e fesoasoani i lau tane i se auala faapena? Pe afai o lea, aiseā e lua te lē faitau ma talanoaina faatasi ai lenei mataupu? O ona sini, ia lē toe matamata i ata matagā ma ia e toe maufaatuatuaina o ia. Nai lo o le ita, e tatau ona ia malamalama i aafiaga o lana masaniga leaga iā te oe. O ou sini, ia lagolagoina ana taumafaiga e tuu lana masaniga leaga ma ia e taumafai e toe maufaatuatuaina o ia. E manaʻomia ona oulua aʻoaʻoina māfuaaga e lolo atu ai tagata e matamata i ata matagā, ma le auala e foʻia ai le faafitauli. d

Pe afai e te popole ina neʻi uma ane le lua talanoaga ua lua vevesi ai, ia talosaga atu mo le fesoasoani a se toeaina e saʻoloto ai le lua talanoa ma ia iai i le talanoaga mo sina taimi. E ui ua  manumalo se paaga mai i lana masaniga o le matamata i ata matagā, ae atonu e umi se taimi faatoʻā mafai ona toe maufaatuatuaina o ia. Aua e te fiu. Ia mātau ni vala ua mafai ona faaleleia o la oulua faiā. O le faanaunauga, pe a oulua onosaʻi ma faia pea taumafaiga, o le a toe faamalosia la oulua faaipoipoga.​—Fai. 7:8; 1 Kori. 13:4.

Pe afai e toe matamata lau tane i ata matagā, po o lona uiga e leʻi salamō pe e lē mafai lava ona ia tuua lenā masaniga? E leai. Pe afai o se masaniga ua pulea ai lona olaga, atonu e umi se taimi o le a ia tauivi ai ma lenā masaniga. E mafai ona ia toe matamata i na ata, e tusa lava po ua tele tausaga na ia ʻalofia ai. Ina ia aua neʻi tupu lenā mea, e manaʻomia ona ia faia nisi taumafaiga e sili atu ina ia lē toe lolo atu ai i lenā masaniga. Atonu e aofia ai le faia pea o taumafaiga e ʻalofia ai le toe faaosoosoina o ia, e tusa lava pe e foliga mai ua ia manumalo i lenā masaniga. (Faata. 28:14; Mata. 5:29; 1 Kori. 10:12) E manaʻomia ona ia atiaʻe ʻle malosi e pulea ai le mafaufau’ ma aʻoaʻoina auala e ʻʻinoʻino ai i le leaga,’ e aofia ai le matamata i ata matagā ma so o se amioga lē mamā e pei o le taaloalo i totogasā. (Efe. 4:23; Sala. 97:10; Roma 12:9) Po o ia lotomalie e faia na taumafaiga? Pe afai o lea, atonu o le a mafai ona ia manumalo mai i lenā masaniga. e

Ae e faapefea pe afai e lē manaʻo lau tane e tuu lenā masaniga? E mautinoa e te lagona le faanoanoa, ita, ma pei ua ia lē faamaoni iā te oe. Peitaʻi, ina ia e maua le filemu o le mafaufau, ia tuu atu iā Ieova le mataupu. (1 Pete. 5:7) Ia faaauau ona e mafuta vavalalata atu iā Ieova, e ala i le suʻesuʻe, tatalo, ma manatunatu loloto. O lou faia faapea, o le a ia mafuta vavalalata mai foʻi iā te oe. Ua taʻua i le Isaia 57:15, e mau o ia ma i latou “ua nutimomoia ma faamaulalo,” ma e fesoasoani iā i latou ina ia toe maua le olioli. Ia taumafai e faia le mea sili o se Kerisiano. Ia saʻili le fesoasoani mai i toeaina. Ia faamoemoe pea e iai le taimi o le a faaalia ai e lau tane le salamō moni, ma faia suiga manaʻomia.​—Roma 2:4; 2 Pete. 3:9.