1. Aiseā na ʻaiʻoi atu ai le aposetolo o Paulo i uluaʻi Kerisiano Eperu ina ia fefaalaeiauaʻi ma “ia sili foʻi ona faia faapea”?

AISEĀ e tatau ai ona tatou taumafai malosi ina ia faalaeiau le tasi i le isi? Ua faailoa mai e le aposetolo o Paulo le māfuaaga i lana tusi i Kerisiano Eperu e faapea: ʻIa tatou manatunatu le tasi i le isi ina ia faatupu ai le alofa ma galuega lelei, aua neʻi tuulafoaʻiina le faapotopotoina o i tatou e pei o le masani a isi, a ia fefaalaeiauaʻi, ia sili foʻi ona faia faapea auā ua outou iloa ua matuā latalata mai lava le aso.’ (Epe. 10:24, 25) E leʻi atoa le lima tausaga ae mātau e Kerisiano Iutaia i Ierusalema le latalata ane o le ʻaso o Ieova,’ ma latou vaaia le faailoga na taʻu atu e Iesu i le taimi e sosola ese ai mai i lenā aai. (Galu. 2:19, 20; Luka 21:20-22) Na oo ane lenā aso o Ieova i le 70 T.A. ina ua faataunuu e le ʻautau a Roma le faamasinoga a Ieova ma faaumatia ai Ierusalema.

2. Aiseā e tatau ai ona tatou matuā naunau i aso nei ina ia faalaeiau le tasi i le isi?

² I aso nei, e tele māfuaaga e tatou te talitonu ai ua matuā latalata mai lava le aso o Ieova, lea e “malosi tele ma e matuā mataʻutia.”  (Ioe. 2:11) Na faapea mai le perofeta o Sefanaia: “O loo latalata mai le aso tele o Ieova. O loo lata mai lava, e matuā televave mai lava.” (Sefa. 1:14) E faatatau mai foʻi i o tatou aso lenā lapataʻiga faavaloaga. Pe a mafaufau i le lata tele mai o le aso o Ieova, ua faapea mai Paulo ia ʻmanatunatu le tasi i le isi ina ia faatupu ai le alofa ma galuega lelei.’ (Epe. 10:24) O lea, e tatau ona tatou matuā naunau i o tatou uso ina ia mafai ona faalaeiau atu iā i latou, pe a latou manaʻomia le fesoasoani.

3. O le ā le faamatalaga a le aposetolo o Paulo e faatatau i faalaeiauga? (Tagaʻi i le ata i luga aʻe o le matua.)

³ Ua faapea mai le Faataoto 12:25, “O popolega i le loto o le tagata e faavaivai ai le loto, a o tala lelei e olioli ai le loto.” E moni lenā manatu, ona o i tatou uma lava e manaʻomia ni upu faalaeiau mai i lea taimi i lea taimi. Na faamatala e Paulo, e oo foʻi i ē e iai le tiute tauave o le faalaeiau i isi, e latou te manaʻomia faalaeiauga. Na tusi o ia i Kerisiano i Roma: “Ua ou matuā naunau lava e fia feiloaʻi ma outou, ina ia ou avatu ni meaalofa faaleagaga e faatumauina ai outou; ma ia tatou fefaalaeiauaʻi ai i le faatuatua, o outou atoa ma aʻu.” (Roma 1:11, 12) Ioe, na iai foʻi taimi na manaʻomia ai e Paulo faalaeiauga, e ui i le tele o ana faalaeiauga i isi.​—Faitau le Roma 15:30-32.

4, 5. O ai i aso nei e mafai ona tatou avatu i ai faalaeiauga, ma aiseā?

⁴ E tatau ona faamālō atu iā i latou o loo auauna faataimi atoa iā Ieova, e pei o paeonia faamaoni. Ua faia e le toʻatele o i latou le tele o faataulaga ina ia mafai ai ona latou paeonia. E faapena foʻi misionare, tagata Peteli, ovasia o matagaluega ma a latou avā, ma i latou o loo galulue i ofisa faaliliu. Ua faia e i latou uma nei ni faataulaga ina ia mafai ai ona faaalu le tele o le taimi i le auaunaga paia. O lea, e latou te manaʻomia ai faalaeiauga. E oo foʻi iā i latou o loo naunau pea e iai i le auaunaga faataimi atoa ae ua lē o toe mafai ona o o latou tulaga, e latou te talisapaia foʻi faalaeiauga mai i isi.

⁵ E tatau foʻi ona avatu faalaeiauga i uso ma tuafāfine o loo nofofua pea, ona o lo latou usitaʻia o le apoapoaʻiga ina ia faaipoipo “tau lava o lē ua i le Alii.” (1 Kori. 7:39) E talisapaia foʻi e avā galulue mamafa upu faalaeiau mai i a latou tane. (Faata. 31:28, 31) O Kerisiano o loo faamaoni e ui i sauāga po o maʻi, e latou te manaʻomia foʻi faalaeiauga. (2 Tesa. 1:3-5) E faamāfanafanaina e Ieova ma Keriso nei auauna faamaoni uma.​—Faitau le 2 Tesalonia 2:16, 17.

6. O le ā le matafaioi a toeaina o loo faamatalaina i le Isaia 32:1, 2?

⁶ Faitau le Isaia 32:1, 2. E aumaia e Iesu Keriso faalaeiauga ma le taʻitaʻiga i ē o loo lotomafatia ma lotovaivai i nei taimi faigatā, e ala mai i “perenise,” o toeaina ia mai i ona uso faauuina ma isi mamoe. O le tulaga lenā e tatau ona iai, auā e lē “fia pule” nei toeaina i le faatuatua o isi ae “o le ʻaufaigaluega faatasi” ma o latou uso mo lo latou olioli.​—2 Kori. 1:24.

7, 8. E faaopoopo atu i le avatu o upu faalaeiau, e faapefea i toeaina ona atiaʻe i isi?

⁷ Na faataatia e le aposetolo o Paulo se faaaʻoaʻoga mataʻina. Na tusi o ia i Kerisiano na sauāina i Tesalonia: “Ona o le alofa māfana iā te outou, sa matou matuā fiafia ai e avatu iā te outou e lē na o le tala lelei a le Atua, ae faapea foʻi ma o matou ola, auā ua matou alolofa iā te outou.”​—1 Tesa. 2:8.

⁸ Na faapea atu Paulo i toeaina mai i Efeso: “E tatau ona outou fesoasoani atu ai iā i latou ua vaivai, ma ia manatua foʻi upu  a le Alii o Iesu, ina ua ia fetalai mai, ʻE sili le fiafia e maua i le foaʻi atu i lo o le talia mai.’” (Galu. 20:35) Na faaalia i le faamatalaga a Paulo e lē lava le tau ina fai atu o ni upu faalaeiau. Sa lotomalie o ia e lē gata e faalaeiau i ona uso ae na ʻfaaaogā foʻi mea uma na iā te ia, ma lona malosi atoa’ mo i latou. (2 Kori. 12:15) I se tulaga talitutusa, e lē gata e tatau i toeaina ona faalaeiau ma faamāfanafana o latou uso e ala i upu, ae ia atiaʻe foʻi iā i latou e ala i le faaalia i ai o le naunau moni.​—1 Kori. 14:3.

9. E faapefea i toeaina ona avatu aʻoaʻiga i se auala faalaeiau?

⁹ E ono aofia i le atiaʻe o isi le avatuina o aʻoaʻiga, ae e tatau foʻi i toeaina ona mulimuli i le faaaʻoaʻoga mai i le Tusi Paia i le avatuina o aʻoaʻiga i se auala faalaeiau. O se faaaʻoaʻoga mataʻina i lenā vala o Iesu, ina ua mavae lona maliu ma lona toetū mai. Na ia avatu ni aʻoaʻiga malolosi i nisi o faapotopotoga i Asia Itiiti. Peitaʻi, ia mātau le auala na ia faia ai faapea. A o leʻi avatu aʻoaʻiga, na muamua ona ia faamālō atu ma le māfana i faapotopotoga i Efeso, Perekamo, ma Tuatira. (Faaa. 2:1-5, 12, 13, 18, 19) Na ia faapea atu i le faapotopotoga i Laotikaia: “O ē uma ou te alofa faapelepele i ai, ou te aʻoaʻi ma faasala iā i latou. O lea la, ia maelega ma salamō.” (Faaa. 3:19) E taumafai toeaina e mulimuli i le faaaʻoaʻoga a Keriso pe a manaʻomia ona latou avatu ni aʻoaʻiga.

10. E faapefea iā i tatou uma ona atiaʻe e le tasi le isi?

¹⁰ E lē na o toeaina e faia lenei tiute o le avatuina o faalaeiauga. Na timaʻi atu Paulo i Kerisiano uma ina ia fai atu ni “upu lelei e atiaʻe ai i taimi e tatau ai, ina ia aogā” i isi. (Efe. 4:29) E tatau iā i tatou taʻitoʻatasi ona mataalia i “taimi e tatau ai” ona faalaeiau atu i isi. Na fautua atu Paulo i Kerisiano Eperu e faapea: “Ia faasaʻo lima ua gagase ma tulivae ua vaivai, ma ia faasaʻo ala mo o outou vae, ina ia lē see sooga o le vae ua pipili, ae ia toe lelei.” (Epe. 12:12, 13) E  mafai e i tatou uma e aofia ai ma le fanau iti, ona atiaʻe e le tasi le isi e ala i upu faalaeiau.

11. O le ā na fesoasoani iā Mareta i le taimi na lotomafatia ai?

¹¹ Na feagai le tuafafine o Mareta * ma le lotomafatia mo se taimi umi. Na tusi o ia: “I se tasi aso a o oʻu tatalo ina ia maua ni faalaeiauga, na ou feiloaʻi ai i se tuafafine matua na alofa faapelepele ma alofa mutimutivale iā te aʻu, o se mea sa ou matuā manaʻomia lava i lenā taimi. Na ia faasoa mai foʻi ona faalogona i le taimi na feagai ai ma faalogona na oo iā te aʻu, ma o lenā mea na fesoasoani iā te aʻu e iloa ai e lē na o aʻu o loo iai nei lagona.” Atonu e leʻi iloa e le tuafafine matua le aafiaga lelei o ana upu iā Mareta.

12, 13. O ā auala aogā e mafai ona tatou faatatauina ai le fautuaga o loo i le Filipi 2:1-4?

¹² Na avatu e Paulo le fautuaga lenei i sui uma o le faapotopotoga i Filipi: “O lenei, afai e iai se faalaeiauga mai iā Keriso, afai e iai se faamāfanafanaga ona o le alofa, afai e manatu mamafa le tasi i le isi, pe afai foʻi e iai le alofa faapelepele ma le alofa mutimutivale, ia faaatoatoa loʻu olioli ona ua tutusa o outou mafaufauga, ma tutusa lo outou alofa, ma ia lotogatasi, ma ia manatunatu i le mea e tasi, ia aua lava neʻi faia se mea ma le finauvale ma le faasausili, ae ia faia ma le lotomaulalo, i le manatu ua sili isi iā te outou, ia vaavaai ma le naunau e lē gata i au lava mea, ae i mea foʻi e lelei ai isi.”​—Fili. 2:1-4.

¹³ Ioe, e tatau iā i tatou uma ona taumafai e vaavaai ma le naunau i mea e lelei ai isi, avatu se “faamāfanafanaga ona o le alofa,” ia “manatu mamafa le tasi i le isi,” ma faaalia le “alofa faapelepele ma le alofa mutimutivale” ina ia faalaeiauina ai o tatou uso ma tuafāfine.

14. O le ā se vala e mafai ona avea o se puna o faalaeiauga?

¹⁴ E mafai ona avea o se puna o faalaeiauga pe a tatou faalogo o loo tutumau pea ma le faamaoni i latou na tatou fesoasoani i ai i taimi ua teʻa. O le lagona foʻi lenā o le aposetolo o Ioane, o lē na tusi: “E leai se isi mea e sili ai ona ou lotofaafetai, ina ua ou faalogo atu o loo savavali pea laʻu fanau i le upu moni.” (3 Ioa. 4) Ua faailoa mai e le toʻatele o paeonia le faalaeiauina o i latou i le iloa, o loo auauna pea ma le faamaoni iā Ieova nisi na latou fesoasoani i ai i tausaga ua mavae e aʻoaʻoina le upu moni, ma atonu o loo auauna o ni paeonia. O lea, pe a lagona e se paeonia le lotovaivai, e mafai ona faamāfanafanaina o ia pe a toe faamanatu i ai mea na olioli ai i le auaunaga i taimi ua mavae.

15. O le ā se auala e tatou te faalaeiauina ai i latou o loo auauna pea ma le faamaoni?

¹⁵ Na faamatala e le toʻatele o ovasia o matagaluega le faalaeiauina o i latou ma a latou avā, pe a maua se tusi faafetai mai i se uso po o se tuafafine o se faapotopotoga na latou asia. O lagona foʻi na o toeaina, misionare, paeonia, ma sui o aiga Peteli, pe a latou maua se faamālō ona o la latou auaunaga faamaoni iā Ieova.

16. O ā ni gaoioiga masani e mafai ona e faalaeiauina ai se tasi?

¹⁶ E lē tatau ona tatou manatu e lē mafai ona tatou faalaeiau i isi, ona e faigatā ona tatou talanoa i tagata. E lē o se mea faigatā le faalaeiau i isi. Atonu e lava sina ʻataʻata faaleuō pe a e feiloaʻi i se tagata. Pe afai e lē ʻataʻata mai lenā tagata, atonu o loo feagai o ia ma se faafitauli ma o loo ia manaʻomia se tasi e sasaa atu i ai ona faalogona. E ono mafai ona e faamāfanafanaina o ia e ala i le faalogologo lelei.​—Iako. 1:19.

17. Na faapefea ona faalaeiauina se uso talavou i le taimi na matuā mafatia ai?

 ¹⁷ Na matuā mafatia Henri o se uso talavou, ina ua tuua le upu moni e ona tauaiga vavalalata e aofia ai ma lona tamā, o lē sa avea o se toeaina faaaloalogia. Na faalaeiauina Henri e se tasi o ovasia o le matagaluega. Na ave o ia e le ovasia i se faleʻaiga e inu ai se la kofe, ma faalogologo lelei a o sasaa atu e Henri ona faalogona. O lea na iloa ai e Henri e na o le pau le auala e fesoasoani ai i lona aiga ina ia toe foʻi mai i le upu moni, o lona tumau pea ma le faamaoni. Sa matuā faamāfanafanaina o ia ina ua faitau i le Salamo 46, Sefanaia 3:17, ma le Mareko 10:29, 30.

18. (a) O le ā le faamatalaga a le tupu o Solomona e faatatau i faalaeiauga? (e) O le ā le fautuaga a le aposetolo o Paulo?

¹⁸ Ua tatou iloa mai i faaaʻoaʻoga a Mareta ma Henri, e mafai ona tatou avatu faalaeiauga i se uso po o se tuafafine o loo manaʻomia se faamāfanafanaga. Na tusi le tupu o Solomona: “E maʻeu le matagofie o le upu e fai i le taimi talafeagai! O le malamalama o mata [po o laufofoga fiafia] e faafiafia ai le loto; o se tala ua lelei e lololo ai ponaivi.” (Faata. 15:23, 30) E mafai foʻi ona faamalosia se tasi o loo lotovaivai pe a faitau i Le Olomatamata po o la tatou upega tafaʻilagi. Ua faailoa mai e Paulo e mafai ona avea o se puna o faalaeiauga le usu faatasi o se pese o le Malo. Na tusi o ia e faapea: “Ia faaauau ona aʻoaʻo ma apoapoaʻi atu le tasi i le isi [pe fefaalaeiauaʻi] i salamo, o viiga i le Atua, o pese mananaia faaleagaga, ia pepese iā Ieova mai i o outou loto.”​—Kolo. 3:16; Galu. 16:25.

19. Aiseā o le a sili ai ona tāua le fefaalaeiauaʻi, ma o le ā e tatau ona tatou faia?

¹⁹ A o “matuā latalata mai lava” le aso o Ieova, o le a sili atu ona tāua le fefaalaeiauaʻi. (Epe. 10:25) E pei o le faamatalaga a Paulo i uso Kerisiano i ona aso, “ia outou fefaamāfanafanaaʻi [pe fefaalaeiauaʻi] ai pea ma atiaʻe e le tasi le isi, e pei lava ona outou faia nei.”​—1 Tesa. 5:11.