1. O le ā na melea e Atamu ma Eva, ma o le ā ua iʻu i ai?

O LE ā sou manatu, o ai e tatau ona faataatiaina tapulaa mo mea lelei ma mea leaga? Ina ua ʻaina e Atamu ma Eva le fua o le laau e iloa ai le lelei ma le leaga, e iai se feʻau manino na faailoa mai ai: E la te leʻi maufaatuatuaina Ieova ma ana tapulaa. Sa la filifilia a laʻua lava tapulaa mo mea lelei ma mea leaga. (Kene. 3:22) Ae seʻi mafaufau i mea ua la melea. Ua lē toe iai sa la faauōga ma Ieova. Ua melea foʻi le avanoa e ola ai e faavavau, ma ua tuufaasolo mai ai le agasala ma le oti i a la fanau. (Roma 5:12) E matuā leaga iʻuga na oo i ai le filifiliga a Atamu ma Eva.

2-3. (a) Na faapefea ona tali atu le eunuka Aitiope i le talaʻiga a Filipo? (e) O ā faamanuiaga e tatou te maua pe a tatou papatiso, ma o ā fesili o le a tatou iloiloina?

² Seʻi mafaufau i le eseese o le filifiliga a Atamu ma Eva ma le auala na tali atu ai le eunuka Aitiope i le talaʻiga a Filipo. Na matuā talisapaia e le eunuka mea lelei na faia e Ieova ma Iesu mo ia, ma na vave ai ona papatiso. (Galu. 8:34-38) Pe a tatou tuuina atu iā Ieova ma papatiso e pei ona faia e le eunuka, e iai se feʻau manino ua faailoa atu ai: E tatou te talisapaia mea lelei ua faia e Ieova ma Iesu mo i tatou. Ua faailoa atu ai foʻi lo tatou maufaatuatuaina o Ieova, ma amanaʻia e na o ia e tatau ona faataatiaina tapulaa mo mea lelei ma mea leaga.

³ Seʻi mafaufau i faamanuiaga ua tatou maua ona ua tatou auauna iā Ieova. O le a tatou maua faamanuiaga ia sa melea e Atamu ma Eva, e aofia ai le avanoa e ola ai e faavavau.  O lo tatou faatuatua iā Iesu Keriso, ua faamagalo ai e Ieova a tatou mea sesē ma tatou maua ai se lotofuatiaifo mamā. (Mata. 20:28; Galu. 10:43) Ua avea foʻi i tatou ma vaega o le aiga o Ieova, ma ua tatou maua foʻi se faamoemoe matagofie i le lumanaʻi. (Ioa. 10:14-16; Roma 8:20, 21) E ui i nei faamanuiaga, e iai lava nisi ua latou iloa Ieova ae o loo faatalatū e mulimuli i le faaaʻoaʻoga a le eunuka Aitiope. O ā ni mea o loo taofia ai i latou mai i le papatisoina? E faapefea ona latou manumalo i na luʻi?

4-5. O ā luʻi na feagai ma le uso talavou o Avery ma le tuafafine o Hannah?

⁴ Faalogona o le lē mautonu. O mātua o Avery o ni Molimau a Ieova. E iloa lona tamā o se toeaina lelei ma manatu mamafa i isi. Peitaʻi, na faatalatū Avery e papatiso. Aiseā? Ua ia faapea mai: “Sa ou manatu e lē mafai ona ou mulimuli i le faaaʻoaʻoga a loʻu tamā.” Sa ia lagona le lē mautonu, ma na ia mafaufau e lē mafai ona ia taulimaina ni tiute tauave e tuuina atu iā te ia i le lumanaʻi. Na ia faapea atili mai: “Ou te popole e faia lauga ma tatalo i luma o tagata, pe e taʻimua foʻi i se faatasiga mo le talaʻiga.”

⁵ O Hannah e 18 ona tausaga, ma na matuā mafatia o ia i faalogona o le lē mautonu. Na tausia aʻe o ia e ni mātua e auauna iā Ieova. E ui i lea, sa ia lē mautinoa pe e mafai ona ia ola e tusa ai ma tapulaa a Ieova. Aiseā? Sa iā te ia faalogona o le leai o se aogā. E iai taimi e matuā leaga ai ona faalogona ona ia faaleagaina lea o lona tino, ma atili ai ona faateteleina le faafitauli. Ua ia faapea mai: “Ou te leʻi faamatalaina lava i se isi lenei mea e oo lava i oʻu mātua, ma na ou mafaufau ai e lē manaʻo Ieova e avea aʻu ma ana auauna.”

6. O le ā na taofia ai Vanessa mai i le papatisoina?

⁶ Taaʻiga mai i uō. E 22 tausaga o Vanessa ma ua ia faapea mai: “Na iai saʻu uō māfana na toetoe 10 tausaga talu ona ma masani.” Peitaʻi, e lē fiafia le uō a Vanessa i le upu moni, ma e na te leʻi lagolagoina lona sini ina ia papatiso. Na mātua tigā ai faalogona o Vanessa, ma ua ia faapea mai: “E faigatā ona maua ni aʻu uō, ma pe a ou faaumaina la ma faauōga, na ou popole neʻi oʻu lē toe mauaina se isi uō vavalalata.”

7. O le ā na popole ai le tuafafine talavou o Makayla, ma aiseā?

⁷ Popole neʻi lē taulau. E lima tausaga o Makayla ina ua faateʻaina lona tuagane. A o tuputupu aʻe o ia, na ia vaai i le mafatia o ona mātua ona o gaoioiga a lona tuagane. Ua faapea mai Makayla: “Na ou fefe e papatiso neʻi oʻu faia se mea sesē ma faateʻaina ai, ma atili ai ona mafatia oʻu mātua.”

8. O le ā na fefe ai le talavou o Miles?

 ⁸ Fefe i teteega. O le tamā o Miles ma lona tināfai e auauna iā Ieova, peitaʻi e lē o se Molimau a Ieova lona tinā moni. Ua faapea mai Miles: “E 18 tausaga na ou nofo ai i loʻu tinā, ma na ou fefe e faailoa i ai ua ou fia papatiso. Na ou vaai i lona lē fiafia ina ua avea loʻu tamā ma Molimau. O lea, na ou fefe ai neʻi ita loʻu tinā iā te aʻu.”

9. O le ā e mafai ona tupu pe a e aʻoaʻoina e faatatau i le alofa ma le onosaʻi o Ieova?

⁹ E leʻi filifili Atamu ma Eva e auauna iā Ieova ona e la te leʻi atiaʻe le alofa loloto mo ia. E ui i lea, na faataga e Ieova i laʻua ina ia ola pea ina ia maua sa laʻua fanau, ma la filifili ai i le auala e tausi aʻe ai la laʻua fanau. O iʻuga o le filifiliga a Atamu ma Eva na faaalia manino ai le lē atamai o lo laʻua fiatutoʻatasi mai i le Atua. Na fasiotia e la laʻua tama matua lona uso e lē sala, ma na faasolo ina matuā aafia le fanau a tagata i faiga sauā ma le manatu faapito. (Kene. 4:8; 6:11-13) Peitaʻi, na saunia e Ieova le auala e faasaoina ai fanau a Atamu ma Eva na mananaʻo e auauna iā te ia. (Ioa. 6:38-40, 57, 58) O le tele o mea e te aʻoaʻoina e faatatau i le alofa ma le onosaʻi o Ieova, o le a faamalosia ai foʻi lou alofa iā te ia. O le iʻuga, o le a e teena le ala na uia e Atamu ma Eva, ae o le a e filifili e tuuina atu lou ola iā Ieova.

10. E faapefea i le manatunatu loloto i le Salamo 19:7 ona fesoasoani iā te oe ina ia auauna ai iā Ieova?

¹⁰ Ia aʻoaʻoina pea e faatatau iā Ieova. O le tele o mea e te aʻoaʻoina e faatatau iā Ieova, o le a atili ai ona e mautinoa e mafai ona e taulau manuia i lau auaunaga iā te ia. Ua faapea mai Avery lea na taʻua muamua: “Na ou maua le mautinoa e ala i le faitau ma manatunatu loloto i le folafolaga o loo i le Salamo 19:7.” (Faitau.) Na faamalosia le alofa o Avery mo Ieova ina ua ia vaai i le auala na faataunuu ai e Ieova lenā folafolaga. E mafai ona fesoasoani le alofa e atiaʻe ai le mautinoa, ae e fesoasoani foʻi iā i tatou e taulaʻi ai iā Ieova ma mea o loo ia finagalo i ai. Ua faapea mai Hannah lea na  taʻua muamua: “O loʻu faitau ma le suʻesuʻeina o le Tusi Paia ua ou iloa ai, pe a ou faaleagaina loʻu tino, e lē fiafia i ai Ieova.” (1 Pete. 5:7) Ua avea nei Hannah o sē e ʻusiusitaʻi i le upu a le Atua.’ (Iako. 1:22) O le ā le iʻuga? Ua ia faapea mai: “Ina ua ou vaai i le aogā o le usitaʻi iā Ieova, na mafai ona faamalosia ai loʻu alofa mo ia. Ua ou mautinoa nei e taʻitaʻia pea aʻu e Ieova pe a ou manaʻomia le fesoasoani.” Ua lē toe faaleagaina e Hannah lona tino pe a faaosoosoina e faia faapea, ma ua tuuina atu o ia iā Ieova ma papatisoina.

11. O le ā na faia e Vanessa ina ia maua ai ni uō lelei, ma o le ā e tatou te aʻoaʻoina mai ai?

¹¹ Ia filifili lelei au uō. Na iloa mulimuli ane e Vanessa lea na taʻua muamua, na taofia e lana uō o ia mai i le auauna atu iā Ieova. O lea, na ia faamutaina ai la laʻua faauōga. E lē gata i lea, sa ia taumafai malosi e saʻili ni ana uō fou i le faapotopotoga. Ua ia faapea mai na fesoasoani le faaaʻoaʻoga a Noa ma lona aiga iā te ia. Ua faapea mai o ia: “Sa siʻomia i latou i tagata e lē alolofa iā Ieova, peitaʻi na fesoasoani le tasi i le isi.” Ina ua uma ona papatiso Vanessa, ona avea lea o ia ma paeonia. Ua ia faapea mai: “Ua fesoasoani lenei galuega ina ia maua ai ni uō lelei i totonu o laʻu faapotopotoga, ae faapea foʻi isi faapotopotoga.” E mafai foʻi ona e maua ni uō lelei pe a e faia le mea sili i le galuega ua tuuina mai e Ieova iā i tatou.​—Mata. 24:14.

12. O le ā le ituaiga mataʻu e leʻi atiaʻeina e Atamu ma Eva, ma o le ā na iʻu i ai?

¹² Ia atiaʻe le mataʻu talafeagai. E iai le mataʻu lelei. O se faaaʻoaʻoga, e manaʻomia ona tatou matataʻu neʻi faia se mea e faatigā ai iā Ieova. (Sala. 111:10) Pe ana faapea e atiaʻe e Atamu ma Eva lenā mataʻu, semanū e la te lē fouvale iā Ieova. Ina ua la fouvale, na pupula o laʻua mata ma iloa ai lo la tulaga agasala, ma na tuufaasolo mai foʻi i a la fanau le agasala ma le oti. Talu ai ua pupula o la mata po ua la malamalama i le mea ua tupu, o lea na la māsiasi ai i lo la lē lavalavā ma taumafai ai e ufiufi o la tino.​—Kene. 3:7, 21.

13-14. (a) E tusa ai ma le 1 Peteru 3:21, aiseā e lē tatau ai ona tatou soona matataʻu i le oti? (e) O ā māfuaaga e tatou te alolofa ai iā Ieova?

 ¹³ Talu ai e manaʻomia ona tatou atiaʻe le mataʻu iā Ieova, e lē tatau ai ona tatou soona matataʻu i le oti. Ua saunia e Ieova le auala e tatou te maua ai le ola e faavavau. Pe a tatou faia la se agasala ae tatou faaalia le salamō moni, o le a faamagalo e Ieova a tatou mea sesē. O le a ia faamagaloina i tatou ona o lo tatou faatuatua i le taulaga togiola a lona Alo. O se tasi o auala e sili ona tāua e faaalia ai lo tatou faatuatua, o le tuuina atu lea o o tatou ola i le Atua ma papatisoina.​—Faitau le 1 Peteru 3:21.

¹⁴ E tele māfuaaga e tatou te alolofa ai iā Ieova. E lē gata o loo ia aumaia mea lelei mo i tatou i aso taʻitasi, ae ua ia aʻoaʻoina foʻi i tatou i upu moni e faatatau iā te ia ma lona finagalo. (Ioa. 8:31, 32) Ua ia saunia mai le faapotopotoga Kerisiano ina ia tatou maua ai le taʻitaʻiga ma le puipuiga. Ua ia tauaveina a tatou avega i le taimi lenei, ma foaʻi mai le faamoemoe o le ola e faavavau i le lumanaʻi pe a lelei atoatoa mea uma. (Sala. 68:19; Faaa. 21:3, 4) O lo tatou manatunatu loloto i le tele o mea ua faia e Ieova e faailoa mai ai lona alofa mo i tatou, o le a uunaʻia ai i tatou ina ia alolofa atu iā te ia. Ae pe a tatou alolofa iā Ieova, o le a mafai ona tatou atiaʻe le mataʻu talafeagai. O le a tatou lē mananaʻo ai foʻi e faatigā i Lē e tatou te matuā alolofa i ai.

15. Na faapefea ona foʻia e Makayla ona faalogona popole sa iai?

¹⁵ Na mafai e Makayla lea na taʻua muamua ona foʻia ona faalogona popole neʻi lē taulau, ina ua ia malamalama i le lotofaamagalo o Ieova. Ua ia faapea mai: “Ou te iloa e tatou te lē lelei atoatoa uma ma faia mea sesē. Ae ua ou iloaina foʻi e alofa Ieova iā i tatou ma e na te faamagaloina i tatou e ala i le togiola.” O lona alofa iā Ieova na uunaʻia ai o ia e tuuina atu lona ola iā te Ia ma papatisoina.

16. O le ā na fesoasoani iā Miles e foʻia ai lona fefe i teteega?

¹⁶ E ui i le fefe o Miles neʻi tetee lona tinā i lana filifiliga ina ia papatiso, ae na ia saʻili fesoasoani i se tasi o ovasia matagaluega. Ua faapea mai Miles: “Sa ola aʻe foʻi o ia i se aiga e eseese tapuaʻiga. Sa ia fesoasoani iā te aʻu ina ia mafaufau i se faamatalaga e fai ina ia faatalitonu ai loʻu tinā, o aʻu lava ua filifili ina ia papatiso ae e leʻi faamalosia aʻu e loʻu tamā.” E leʻi fiafia le tinā o Miles i lana filifiliga. Mulimuli ane, e leʻi toe nofo o ia i le fale o lona tinā ae na ia maumauaʻi pea i lana filifiliga ina ia papatiso. Ua faapea mai o ia: “Na pāʻia loʻu loto ina ua ou aʻoaʻoina mea lelei ua faia e Ieova mo aʻu. O le mafaufau loloto i le taulaga togiola na faia e Iesu, ua ou iloa ai le alofa tele o Ieova iā te aʻu. O nei vala na uunaʻia ai aʻu ina ia tuuina atu loʻu ola iā Ieova ma papatisoina.”

17. O le ā le avanoa ua tatou mauaina?

¹⁷ Na tetee Eva i lona Tamā ina ua ia ʻaina le fua o le laau i Etena. Ina ua aufaatasi atu Atamu iā Eva, na faaalia ai le matuā leai o sona talisapaia o mea lelei na faia e Ieova mo ia. Ua tatou maua le avanoa e faailoa atu ai e tatou te lē fia faataʻitaʻi iā Atamu ma Eva, ma e tatou te talisapaia mea uma ua faia e Ieova mo i tatou. O lo tatou papatisoga, e faailoa atu ai e tatou te talitonu o Ieova e iai le pule e faataatia tapulaa mo mea lelei ma mea leaga. E faamaonia atu ai foʻi lo tatou alolofa i lo tatou Tamā ma e tatou te maufaatuatuaina o ia.

18. E faapefea ona e taulau manuia i le auaunaga iā Ieova?

¹⁸ O le luʻi e tatou te fesagaʻia pe a uma ona papatiso, o le taumafai lea e ola i tapulaa a Ieova i aso taʻitasi nai lo o a tatou lava tapulaa. O le auala lenā o loo ola ai le faitau miliona o auauna a Ieova. E mafai ona e faaaʻoaʻo iā i latou e ala i le faaloloto o lou malamalamaga i le Tusi Paia, auaufaatasi e lē aunoa ma uso ma tuafāfine, ma maelega e faailoa atu i isi mea ua e aʻoaʻoina e faatatau i lou Tamā alofa. (Epe. 10:24, 25) Pe a faia au filifiliga, ia faalogo i fautuaga a Ieova e ala mai i lana Afioga ma lana faalapotopotoga. (Isa. 30:21) O le faia faapea, o le a taulau manuia ai mea uma e te faia.​—Faata. 16:3, 20.

19. O le ā e tatau ona e mafaufau pea i ai, ma aiseā?

¹⁹ Pe a faaauau ona e mafaufau i aogā o lou mulimuli i le taʻitaʻiga a Ieova, o le a faamalosia ai lou alofa iā te ia ma lou naunau i ana tapulaa. E lē gata i lea, e leai se mea e ofoina mai e Satani o le a mafai ona taofia ai lau auaunaga iā Ieova. Seʻi faaata ua e aulia le lalolagi fou ma ua atoa le afe o ou tausaga. Pe a e toe tepa i tua, o le a e iloaina ai o lau filifiliga ina ia papatiso, o le filifiliga sili lea sa e faia.