Alu i mataupu o loo iai

Alu i le lisi o mataupu

Talavou​—Ia Tutū Mausalī e Tetee Atu i le Tiapolo

Talavou​—Ia Tutū Mausalī e Tetee Atu i le Tiapolo

“Ia oofu i le ofutau atoatoa mai i le Atua, ina ia mafai ai ona outou tutū mausalī e tetee atu i togafiti a le Tiapolo.”​—EFE. 6:11.

PESE: 79, 140

1, 2. (a) Aiseā o loo manumalo ai talavou Kerisiano i le taua faasaga i agaga leaga? (Tagaʻi i le ata i luga aʻe o le matua.) (e) O le ā o le a tatou iloiloina?

NA FAATUSA e le aposetolo o Paulo o tatou olaga o ni Kerisiano i ni fitafita o loo tau i se taua. O loo tatou tau i se taua faaleagaga, ma e iai moni lava o tatou fili. O Satani ma temoni o ni fili malolosi ma e tele lo latou tomai. Atonu e foliga mai e lē mafai ona tatou manumalo iā i latou, aemaise lava talavou Kerisiano. E ono foliga atu e leai so latou puipuiga. Pe e mafai ona latou manumalo i nei agaga leaga malolosi? Ioe e mafai, ma o loo latou manumalo i lenei taua. Aiseā? Talu ai e latou te ʻmaua pea le mana mai i le Alii.’ Peitaʻi, e lē tau na o lo latou faalagolago i le mana o le Atua. Ua faaauupegaina i latou mo lenei taua. I le pei o fitafita e toleni lelei, ua latou “oofu i le ofutau atoatoa mai i le Atua.”​—Faitau le Efeso 6:10-12.

2 Ina ua taʻua e Paulo lenā faataʻitaʻiga, atonu sa ia mafaufau i ofutau sa ofuina e fitafita Roma. (Galu. 28:16) Seʻi o tatou iloilo le māfuaaga e talafeagai ai lenā faataʻitaʻiga. Ia mātau foʻi faamatalaga a nisi o talavou e faatatau i luʻi ma aogā o le ofuina o vaega taʻitasi o le ofutau faaleagaga.

Po ua Atoa Uma Vaega o Lou Ofutau?

ʻLE FUSI O LE UPU MONI’

3, 4. E faapefea ona avea upu moni mai i le Tusi Paia e pei o se fusipaʻu na faaaogā e fitafita Roma?

3 Faitau le Efeso 6:14. Sa faaaogā e se fitafita Roma se fusipaʻu e iai uʻamea lea na puipuia ai lona sulugātiti. O le fuafuaga o lenā fusipaʻu ina ia taofimau ai le ufifatafata. O nisi fusipaʻu na iai ni mea malolosi e sulu ai le pelu ma se tamaʻi naifi. O lea, e mafai ona tau ma le lototele le fitafita ona o loo faamauina lelei lona fusipaʻu.

4 I se tulaga talitutusa, o upu moni o loo tatou aʻoaʻoina mai i le Afioga a le Atua e puipuia ai i tatou mai i lamatiaga faaleagaga ia e māfua mai i aʻoaʻoga pepelo. (Ioa. 8:31, 32; 1 Ioa. 4:1) O le tele e tatou te naunau ai i upu moni mai i le Tusi Paia, o le faigofie foʻi lenā ona tatou ofuina o lo tatou “ufifatafata,” po o le ola lea i tapulaa amiotonu a le Atua. (Sala. 111:7, 8; 1 Ioa. 5:3) O lo tatou mauaina foʻi o se malamalamaga saʻo i upu moni mai i le Afioga a le Atua, o le a mafai ai ona tatou tutū atu ma le lototetele e puipui na upu moni mai i tagata tetee.​—1 Pete. 3:15.

5. Aiseā e tatau ai ona tatou tautatala i le mea moni?

5 Pe afai e fusi mau i tatou i se auala faafaatusa i upu moni o le Tusi Paia, o le a uunaʻia ai i tatou e ola e tusa ai ma na upu moni ma tautatala i le mea moni i taimi uma. Aiseā e tatou te ʻalofia ai le pepelo? Talu ai o se tasi lenā o auupega e sili ona taulau manuia a Satani. O faamatalaga pepelo e faaleagaina ai le tagata o loo pepelo ma lē e talitonu i ai. (Ioa. 8:44) E ui lava la i lo tatou tulaga lē lelei atoatoa, ae e tatou te taumafai malosi ina ia aua neʻi pepelo. (Efe. 4:25) Peitaʻi e lē faigofie lenā tulaga. Ua faapea mai Abigail e 18 tausaga: “E ono foliga mai e leai se aogā e tautala ai i le mea moni, aemaise pe afai e te faia se pepelo ma sao mai ai i se tulaga faigatā.” Ae aiseā la e taumafai malosi ai Abigail e tautala i le mea moni i taimi uma? Ua faapea mai o ia: “Pe a ou tautala i le mea moni, ou te maua se lotofuatiaifo mamā i le silafaga a Ieova. E mautinoa ai foʻi e oʻu mātua ma aʻu uō e mafai ona latou maufaatuatuaina aʻu.” Ua faapea mai Victoria e 23 tausaga: “Pe a tautala i le mea moni ma tū atu mo ou talitonuga, atonu o le a ulagia oe. Peitaʻi, e tele aogā e te maua mai ai: E te lagona le mautinoa, atili ona e vavalalata atu iā Ieova, ma faaaloalogia ai oe e i latou e alolofa iā te oe.” O lea, e tāua tele ai ona “fusia o outou sulugātiti i le upu moni” i taimi uma.

Le fusi o le upu moni (Tagaʻi i palakalafa e 3-5)

“LE UFIFATAFATA O LE AMIOTONU”

6, 7. Aiseā ua faatusaina ai tapulaa amiotonu a Ieova i se ufifatafata?

6 O se tasi o ituaiga o ufifatafata sa ofuina e fitafita Roma i le uluaʻi senituri, na faia aʻe i fasi uʻamea e faalalava ina ia fetaui lelei ma le fatafata o se fitafita Roma. Sa faaaogā ni manoa e fai mai i paʻu o manu e faamau ai uʻamea i ni tamaʻi mātau po o ni lave. Na ufiufi foʻi tauʻau o le fitafita i isi tamaʻi uʻamea lea na faamau i ni tamaʻi fusi e faia mai i paʻu o manu. O lenei ituaiga ufifatafata na faatapulaa ai gaoioiga a le fitafita. Na manaʻomia ona ia faamautinoa i taimi uma o loo taatitia lelei uʻamea o lona ufifatafata. Na puipuia e le ufifatafata lona fatu po o isi totoga tāua, ina neʻi lavea i se pelu po o se aū.

7 Maʻeu le talafeagai o lenā faataʻitaʻiga o le auala e mafai ai e tapulaa amiotonu a Ieova ona puipuia o tatou loto! (Faata. 4:23) E lē fesuiaʻia e se fitafita le ufifatafata e faia mai i uʻamea malolosi mo se isi ufifatafata e faia mai i ni uʻamea vaivai. E faapena foʻi ona tatou lē mananaʻo e suia tapulaa amiotonu a Ieova ina ia fetaui ma mea e tatou te manatu e saʻo. E lē lava le atamai o loo iā i tatou e puipuia ai o tatou loto. (Faata. 3:5, 6) O le māfuaaga lea e manaʻomia ai ona tatou faamautinoa mai i lea taimi i lea taimi, o loo puipuia pea o tatou loto e lo tatou “ufifatafata.”

8. Aiseā e aogā ai le ola i tapulaa a Ieova?

8 Pe e te lagona i nisi taimi ua faasāsā naʻuā tapulaa amiotonu a Ieova pe aveesea ai lou saʻolotoga? Ua faapea mai Daniel e 21 tausaga: “Na ula mai faiaʻoga ma tamaiti aʻoga ona o loʻu ola i tapulaa a le Tusi Paia. Na iai le taimi na ou lagona ai le lē aogā ma le lotovaivai.” Na faapefea ona ia manumalo i na faalogona? “Na ou iloa mulimuli ane aogā o le ola i tapulaa a Ieova. Na amata ona faaaogā e isi tamaiti fualaau faasāina, ae o isi e leʻi toe aʻoʻoga. Na ou faanoanoa i le vaai atu i le mea na iʻu i ai o latou olaga. E moni lava e puipuia i tatou e Ieova.” Ua faapea mai Madison e 15 tausaga: “E lē faigofie le taumafai e ola i tapulaa a Ieova ma lē faia mea o loo manatu i ai isi talavou e manaia pe maua ai le fiafia.” E faapefea ona ia feagai ma lenā tulaga? Ua faapea mai o ia: “Ou te mafaufau pea o loo oʻu tauaveina le suafa o Ieova, ma o faaosoosoga mai i aumea o le auala lea e osofaʻia ai aʻu e Satani. Pe a ou manumalo mai i se faafitauli, ou te lagona le fiafia.”

Le ufifatafata o le amiotonu (Tagaʻi i palakalafa e 6-8)

“FAASEEVAEINA O OUTOU VAE E NOFOSAUNI E TALAʻI LE TALA LELEI O LE FILEMU”

9-11. (a) O ā seevae faafaatusa e faia e Kerisiano? (e) O le ā e fesoasoani iā i tatou e lagona ai le toʻa a o talaʻi atu le tala lelei?

9 Faitau le Efeso 6:15. Pe afai e lē faia ni seevae o se fitafita, o lona uiga e lē o nofosauni e tau. O le pito i lalo o nei seevae na sautuatolu, na matuā malolosi ona na faia mai i paʻu o manu ma na faapipii lelei. Na umi le aogā o nei seevae ma na ofi lelei i vae o fitafita.

10 Na fesoasoani seevae o fitafita Roma iā i latou e savavali ai i le taua. I se tulaga talitutusa, e fesoasoani foʻi seevae faafaatusa o loo faia e Kerisiano e latou te folafola atu ai le feʻau o le filemu. (Isa. 52:7; Roma 10:15) Peitaʻi, e manaʻomia le lototele e talaʻi atu ai pe a maua le avanoa. Ua faapea mai Bo e 20 tausaga, “Na ou fefe e talaʻi i tamaiti o la matou vasega. Sa ou lagona le māsiasi. Ae pe a ou toe mafaufau i ai, ou te lē iloa pe aiseā na ou mā ai fua. O le taimi lenei ua ou fiafia e talaʻi i isi.”

11 Ua iloa e le toʻatele o talavou, pe afai e latou te sauniuni lelei ina ia talaʻi atu le tala lelei, o le a latou lagona foʻi le toʻa. O ā mea e mafai ona e faia ina ia sauniuni lelei ai? Ua faapea mai Julia e 16 tausaga, “Ou te tuuina ni lomiga i laʻu ato aʻoga, ma faalogologo i manatu ma talitonuga o tamaiti o la matou vasega, ona ou mafaufau lea i se auala ou te fesoasoani ai iā i latou. Pe a ou sauniuni lelei, e mafai ona ou talanoa atu i ni mea patino e aogā iā i latou.” Ua faapea mai Makenzie e 23 tausaga: “Pe afai o oe o se tagata e agalelei ma faalogologo lelei, o le a mafai ona e iloa ni mea o loo feagai ma isi talavou. Ou te faitau i lomiga uma na saunia mo talavou. O lenā auala e mafai ai ona ou faasino i talavou se manatu o loo i le Tusi Paia po o luga o le jw.org lea e aogā iā i latou.” Ua faaalia mai i nei faamatalaga, o lou sauniuni lelei e talaʻi atu, e pei lenā ua ofi lelei “seevae” i ou vae.

O vae ua faaseevaeina ma ua nofosauni (Tagaʻi i palakalafa e 9-11)

“LE TALITA TELĒ O LE FAATUATUA”

12, 13. O ā nisi o “aū fanafana mū” a Satani?

12 Faitau le Efeso 6:16. O “le talita telē” na tauave e se fitafita Roma e faatafafā, ma na ufiufi ai lona tino e amata mai i ona tauʻau seʻia oo i ona tulivae. O lenei talita na puipuia ai se fitafita mai i auupega eseese ma aū.

13 O nisi o “aū fanafana mū” e ono faaaogā e Satani e osofaʻia ai oe, o tala pepelo e faatatau iā Ieova e faapea, e lē manatu mamafa ma alofa mai o Ia iā te oe. E tauivi Ida e 19 tausaga ma faalogona o le leai o se aogā. Ua ia faapea mai, “E masani ona ou manatu e lē o vavalalata mai Ieova iā te aʻu ma e lē manaʻo e avea ma aʻu Uō.” E faapefea ona ia taulimaina na ituaiga o mafaufauga? Ua faapea mai Ida: “E fesoasoani sauniga e matuā faamalosia ai loʻu faatuatua. E masani lava e na o loʻu auai i sauniga ae e lē faia ni aʻu tali, ma le manatu e leai se isi e fia faalogo mai i ni aʻu tali. Ae o le taimi lenei, ou te sauniuni mo sauniga ma taumafai e fai ni aʻu tali se lua pe tolu. E faigatā, ae ou te lagona le fiafia pe a ou faia faapea. E matuā faalaeiauina aʻu e uso ma tuafāfine. O so o se taimi lava e uma ai le sauniga, ou te lagonaina le alofa o Ieova iā te aʻu.”

14. O le ā le manatu tāua ua faamatilatila mai i le mea na tupu iā Ida?

14 Ua faamatilatila mai i le mea na tupu iā Ida se manatu tāua: O le talita lea sa faaaogā e se fitafita e lē mafai ona suia lona telē, ae o lo tatou talita o le faatuatua e mafai ona faaitiitia pe faatuputeleina. O i tatou e paʻū i ai lenā filifiliga. (Mata. 14:31; 2 Tesa. 1:3) Maʻeu la le tāua o le faatuputeleina o lo tatou faatuatua!

Le talita telē o le faatuatua (Tagaʻi i palakalafa e 12-14)

“LE PULOUTAU O LE FAAOLATAGA”

15, 16. Ua faapefea ona avea le faamoemoe e pei o se puloutau?

15 Faitau le Efeso 6:17. O le puloutau lea na faaaogā e fitafita Roma na puipuia ai le ulu, ua, ma foliga o se fitafita pe a oo i le taimi e tau ai. O isi puloutau sa iai ʻau ina ia mafai ai e le fitafita ona uu le puloutau.

16 E pei lava ona puipuia e se puloutau le faiʻai o se fitafita, e mafai foʻi e lo tatou “faamoemoe i le faaolataga” ona puipuia o tatou mafaufau. (1 Tesa. 5:8; Faata. 3:21) E fesoasoani le faamoemoe iā i tatou ina ia taulaʻi atu ai pea i folafolaga a le Atua, ma iai se vaaiga saʻo i o tatou faafitauli. (Sala. 27:1, 14; Galu. 24:15) Ae ina ia mafai ona aogā lo tatou “puloutau,” e tatau ona fai le pulou ae e lē o le uu i o tatou lima.

17, 18. (a) E faapefea ona faaosoosoina i tatou e Satani e aveese lo tatou puloutau? (e) E faapefea ona tatou faamaonia atu e lē o faasesēina i tatou i lenā mailei a Satani?

17 E faapefea ona faaosoosoina i tatou e Satani e aveese lo tatou puloutau? Seʻi mafaufau i le auala na ia feutagaʻi ai ma Iesu. Na iloa lelei e Satani e iai le taimi o le a avea ai Iesu ma tupu. Peitaʻi, na manaʻomia ona faatali Iesu seʻia oo i le taimi atofaina a Ieova. A o leʻi oo i lenā taimi, sa tatau ona oo puapuaga iā Iesu ma iʻu ai i lona maliu. O lea, na ofoina atu ai e Satani le avanoa iā Iesu ina ia vave ai ona fai o ia ma pule. Na ia faapea atu iā Iesu e tau lava o lona tapuaʻi atu iā te ia, ona ia mauaina lea o malo uma i le taimi lava lenā. (Luka 4:5-7) I se tulaga talitutusa, e iloa lelei e Satani o le a aumaia e Ieova faamanuiaga faaletino i le lalolagi fou. Peitaʻi, e manaʻomia ona tatou faatali, ma atonu o le a oo iā i tatou ni puapuaga i le taimi lenei. O lea, ua ofoina mai ai e Satani ni avanoa e tatou te maua ai se olaga sologa lelei i le taimi lenei. E manaʻo o ia ina ia tatou saʻili muamua mea faaletino, ma ia maua na mea uma i le taimi lenei. O loo faaosoosoina i tatou e Satani ina ia faamuamua o tatou lava manaʻoga, ae lona lua ai le saʻilia o le Malo o le Atua.​—Mata. 6:31-33.

18 I le pei o le toʻatele o talavou Kerisiano, e leʻi faasesēina Kiana e 20 tausaga i lenā mailei a Satani. Ua faapea mai o ia, “Ou te iloa e na o le pau le faamoemoe mo le foʻiaina o o tatou faafitauli uma o le Malo o le Atua.” O le ā le aafiaga o lenā faamoemoe mautinoa i ona manatu ma ana gaoioiga i le taimi lenei? Ua faapea atili mai Kiana: “E fesoasoani le faamoemoe o le Parataiso iā te aʻu e manatua ai e lē tumau sini o lenei lalolagi. O lea, ou te lē taulaʻi atu i le saʻilia o se galuega lelei pe taumafai foʻi e siitia loʻu tulaga i le galuega. Ae e faaalu loʻu taimi ma le malosi i le saʻilia o sini faaleagaga.”

Le puloutau o le faaolataga (Tagaʻi i palakalafa e 15-18)

“LE PELU A LE AGAGA,” LE AFIOGA A LE ATUA

19, 20. E faapefea ona tatou faaleleia o tatou tomai i le auala e faaaogā ai le Afioga a le Atua?

19 O le pelu na faaaogā e fitafita Roma i le taimi na tusi ai e Paulo lana tusi lenei, e pe tusa ma le 20 inisi (50 senitimita) le umī ma sa faaaogā e tau ai ma isi fitafita. O se tasi o māfuaaga na popoto tele ai fitafita Roma e faaaogā a latou pelu, ona na faataʻitaʻi i aso uma le faaaogāina.

20 Ua faatusaina e Paulo le Afioga a le Atua i se pelu ua tuuina mai e Ieova iā i tatou. Ae e manaʻomia ona tatou iloa le auala e faaaogā ai ma le poto pe a puipuia o tatou talitonuga, pe fetuunaʻi foʻi o tatou manatu. (2 Kori. 10:4, 5; 2 Timo. 2:15) E faapefea ona e faaleleia ou tomai i le auala e faaaogā ai le Afioga a le Atua? Ua faapea mai Sebastian e 21 tausaga, “Pe a fai laʻu faitauga Tusi Paia, e taʻitasi fuaiupu ou te tusiina i lalo mai i mataupu taʻitasi. O loo oʻu faia se lisi o mau e sili ona ou fiafia i ai. O le faia faapea, e fesoasoani iā te aʻu e atili malamalama ai i manatu o Ieova.” Ua faapea mai Daniel lea na taʻua i se tasi o palakalafa, “Pe a fai laʻu faitauga Tusi Paia, ou te filifilia mau ou te manatu o le a fesoasoani i tagata ou te feiloaʻi i ai i le talaʻiga. Ua ou mātauina e talilelei mai tagata pe a vaai mai e te matuā naunau i le Tusi Paia, ma faia le mea sili e fesoasoani atu ai iā i latou.”

Le pelu a le agaga (Tagaʻi i palakalafa e 19-20)

21. Aiseā e lē manaʻomia ai ona tatou matataʻu iā Satani ma temoni?

21 E atagia mai i faamatalaga a talavou na taʻua i lenei mataupu, e lē manaʻomia ona tatou matataʻu iā Satani ma temoni. E moni e malolosi, ae e mafai lava ona tatou manumalo iā i latou. E iai le taimi o le a tafiesea ai i latou. E lē o toe umi a o faagasolo le Pulega a Keriso i le Afe Tausaga, o le a taofia ai i latou i se tulaga e lē mafai ona latou toe faia se gaoioiga. Mulimuli ane, ona faaumatia aʻiaʻi lea o i latou. (Faaa. 20:1-3, 7-10) Ua tatou iloa lo tatou fili, o ana togafiti, ma ona faanaunauga. Peitaʻi, o le fesoasoani a Ieova, o le a mafai ai ona tatou tutū mausalī e tetee atu iā Satani.