Alu i mataupu o loo iai

Alu i le lisi o mataupu

Aiseā e Tatou te Lē Auai ai i Taua e Pei o Isaraelu Anamua?

Aiseā e Tatou te Lē Auai ai i Taua e Pei o Isaraelu Anamua?

“PE AFAI e leai se tasi o outou e manaʻo e tau faasaga iā Falani po o Egelani, e tatau ona fasiotia uma outou!” O le valaau atu lenā a se fitafita a le ʻau Nasi i se vaega o Molimau a Ieova, i le taimi o le Taua Lona Lua a le Lalolagi. E ui na tutū latalata ane fitafita a le ʻau Nasi ma a latou auupega, ae e leai ma se tasi o o tatou uso na lolo atu i lenā faatonuga. Maʻeu lo latou lototetele! O lenei faaaʻoaʻoga ua faamatilatila mai ai le vaaiga a Molimau a Ieova i faigātaua. E tatou te lē mananaʻo e auai i faigātaua a le lalolagi. E tusa lava pe e faamataʻu i tatou i le oti, ae e leai sa tatou vaega e faia i fefinauaʻiga a lenei lalolagi.

Peitaʻi, e lē o i latou uma ua faapea mai o Kerisiano, e ioe i lenā manatu. E toʻatele e talitonu e mafai ma e tatau i se Kerisiano ona tau mo lona atunuu. E latou te faapea mai, ʻO le nuu o Isaraelu anamua o ni tagata o le Atua ma na latou tauina taua, aiseā la e lē faia ai faapea e Kerisiano i aso nei?’ E faapefea ona e taliina lenā fesili? E mafai ona e faamatala atu, e matuā telē le eseesega o tulaga o tagata Isaraelu anamua ma tagata o le Atua i aso nei. Seʻi o tatou iloiloina ni eseesega se lima.

1. O TAGATA O LE ATUA E MAI I LE NUU E TASI

I le taimi ua teʻa, na aoaoina ai e Ieova ona tagata ina ia avea ma nuu e tasi, o Isaraelu. Na ia taʻua tagata Isaraelu o lona “nuu faapitoa mai i isi nuu uma.” (Eso. 19:5) Na ia tofia foʻi i latou e nonofo i se laueleele patino. O lea ina ua faatonuina e le Atua Isaraelu e tau e faasaga i isi nuu, e latou te leʻi toe fetauaʻi pe fefasiotiaʻi lava i latou. *

I aso nei, o tagata tapuaʻi moni e mai “i atunuu uma, ma ituaiga, ma nuu, ma gagana.” (Faaa. 7:9) Pe afai e auai tagata o le Atua i taua, o le a latou toe fetauaʻi pe fefasiotiaʻi lava i latou.

2. NA FAATONUINA E IEOVA TAGATA ISARAELU E Ō E TAU

I le taimi ua teʻa, na filifilia ai e Ieova le taimi ma le māfuaaga e manaʻomia ai ona tau Isaraelu. O se faataʻitaʻiga na faatonuina e le Atua Isaraelu, e faaoo lana faasalaga i tagata Kanana o ē na lauiloa i le tapuaʻi i temoni, faia o amioga matagā taufeusuaʻiga, ma le ofoina atu o tamaiti e faia ai a latou taulaga. Na faatonuina e Ieova tagata Isaraelu e faaumatia tagata na faia amioga leaga i le Nuu Folafolaina, ina neʻi avea i latou ma taaʻiga leaga iā Isaraelu. (Levi. 18:24, 25) Ina ua nofoia e Isaraelu le Nuu Folafolaina, e iai taimi na faataga ai e le Atua lo latou tauina o ni taua ina ia puipuia ai i latou mai i fili sauā. (2 Samu. 5:17-25) Peitaʻi, e leʻi faatagaina lava e Ieova Isaraelu e filifili po o ai e latou te tau. Pe a latou filifili e faia faapea, e leaga iʻuga e oo i ai.​—Nu. 14:41-45; 2 No. 35:20-24.

I aso nei, e lē faatonuina e Ieova tagata e ō i taua. E tau atunuu ina ia faaauilumaina ai mea o loo mananaʻo ai tagata, ae lē o le finagalo o le Atua. E latou te auai i taua ona o le mananaʻo e pulea le tele o laueleele, mauaina o ni tupe se tele, po o le lagolagoina o se manatu faapolotiki, po o se manatu o le tagata lava ia. Ae e faapefea i latou e faapea mai o loo latou tau mo le suafa o le Atua, ina ia puipuia ai o latou talitonuga pe ina ia fasiotia ai fili o le Atua? O le a puipuia e Ieova ona tagata tapuaʻi moni, ma faaumatia ona fili i se taua i le lumanaʻi, lea e taʻua o le taua o Amaketo. (Faaa. 16:14, 16) I lenā taua, e na o foafoaga agaga o le a faia aʻe ai le ʻautau a le Atua, ae e lē o ona tagata tapuaʻi.​—Faaa. 19:11-15.

3. NA FAASAOINA E TAGATA ISARAELU I LATOU NA FAAALIA LE FAATUATUA

Pe e faasaoina i taua i aso nei i latou e faatuatua e pei o le auala na faasaoina ai Raava ma lona aiga, ina ua faatoʻilaloina e Ieova le aai o Ieriko?

I le taimi ua teʻa, na masani ona faaalia e ʻautau a Isaraelu le alofa mutimutivale iā i latou na faaalia le faatuatua i le Atua, ae fasiotia i latou na filifilia e Ieova e tatau i ai le oti. Mātau faataʻitaʻiga nei e lua. E ui na faatonuina e Ieova le faaumatiaga o Ieriko, ae na faasaoina e Isaraelu Raava ma lona aiga ona o lona faatuatua. (Iosua 2:9-16; 6:16, 17) Mulimuli ane na faasaoina le aai atoa o Kipeona, ina ua faaalia e tagata o Kipeona le mataʻu i le Atua.​—Iosua 9:3-9, 17-19.

I aso nei, e lē faasaoina e atunuu o loo fetauaʻi i latou e faaalia le faatuatua. O le tele o taimi, e fasiotia ai i nei fetauaʻiga tagata lautele e lē auai i taua.

4. SA TATAU I TAGATA ISARAELU ONA USITAʻIA TULAFONO A LE ATUA E FAATATAU I TAUA

I le taimi ua teʻa, na faatalitalia e Ieova ʻautau a Isaraelu e tauina taua e tusa ma ana tulafono. O se faataʻitaʻiga, e iai taimi na talosagaina ai i latou e le Atua e faia se “maliega o le filemu” ma aai na faasagatau ane. (Teu. 20:10) Na faatalitalia foʻi e Ieova le ʻautau a Isaraelu, ina ia tausia le tumamā o le togālauapi faapea lo latou tumamā i le itu faaletino, ma mulimuli i tapulaa tauamio a Ieova. (Teu. 23:9-14) Na masani ona toso faamalosi e fitafita o atunuu tuaoi fafine mai i nuu na latou faatoʻilaloina, ae e leʻi faatagaina e Ieova Isaraelu mai i le faia o lenā mea. O le mea moni e leʻi faatagaina se fitafita Isaraelu ona faaipoipo atu i se fafine na ave faapagota, seʻia atoa le masina talu ona faatoʻilaloina se aai.​—Teu. 21:10-13.

I aso nei, o le tele o atunuu e latou te sainia maliega i auala e tau ai taua. E ui o nei maliega na faia e puipuia ai tagata lautele, ae e masani lava e toe solia e nei atunuu a latou lava tulafono.

5. NA TAU LE ATUA MO LONA NUU

Pe e tau le Atua mo se atunuu i aso nei e pei ona ia faia iā Isaraelu ina ua faatoʻilaloina Ieriko?

I le taimi ua teʻa, na tau ai Ieova mo Isaraelu ma e masani ona ia faia vavega ina ia latou manumalo ai i taua. O se faataʻitaʻiga, na faapefea ona fesoasoani Ieova i tagata Isaraelu e faatoʻilaloina le aai o Ieriko? Ina ua avatu le faatonuga a Ieova, na alalaga loa le nuu o Isaraelu i “le alaga tele o le taua, ona soloia uma ai lea i lalo o le pā” ina ia faigofie ai ona latou faatoʻilaloina le aai. (Iosua 6:20) Na faapefea ona latou manumalo i le taua ma tagata Amorī? ʻNa faatotō ifo e Ieova i o latou luga o uatoʻa tetele mai i le lagi. O le mea moni, e sili atu ona toʻatele tagata na feoti i uatoʻa, nai lo o ē na fasiotia e tagata Isaraelu i le pelu.’​—Iosua 10:6-11.

I aso nei, e lē tau Ieova mo se atunuu i le lalolagi. “E lē mai le lalolagi lenei” lona Malo, lea o loo avea ai Iesu ma Tupu. (Ioa. 18:36) I se faaeseesega, o Satani lea o loo pule i faigāmalo faaletagata uma. O taua mataʻutia o loo tutupu i le lalolagi, ua faaatagia mai ai uiga sauā o Satani.​—Luka 4:5, 6; 1 Ioa. 5:19.

E FAATUPUINA E KERISIANO MONI LE FILEMU

E pei ona tatou talanoaina, e matuā telē le eseesega o o tatou tulaga i aso nei mai iā Isaraelu anamua. Peitaʻi e lē na o le pau na o māfuaaga e tatou lē auai ai i taua. E iai isi māfuaaga. O se faataʻitaʻiga na valoia e le Atua i aso e gata ai, o i latou e na te aʻoaʻoina e ʻlatou te lē toe aʻoaʻo i taua,’ pe auai foʻi i ni taua. (Isa. 2:2-4) Na fetalai Keriso “e lē o ni tagata o le lalolagi” ona soo, ma e lē faia sa latou vaega i fefinauaʻiga a le lalolagi.​—Ioa. 15:19.

Na ʻaiʻoi atu foʻi Keriso i ona soo e iai foʻi isi mea e manaʻomia ona fai. Na ia faatonuina i latou e ʻalofia uiga e faatupuina ai le lototigā, ita, ma taua. (Mata. 5:21, 22) Na ia faatonuina foʻi i latou, ina ia avea o ni “ē e faatupuina le filemu” ma alolofa i o latou fili.​—Mata. 5:9, 44.

Ae e faapefea i tatou taʻitoʻatasi? E leai ni o tatou faanaunauga e auai i ni taua, ae pe faamata o iai sina uiga o le feitagaʻi i o tatou loto, lea e ono māfua ai feteenaʻiga po o fevaevaeaʻiga i le faapotopotoga? Seʻi faaauau ona tatou taumafai malosi e liaʻiese uiga faapena mai iā i tatou.​—Iako. 4:1, 11.

Nai lo o le auai i fetauaʻiga a atunuu, ae ia tatou faaauiluma le filemu ma le alofa. (Ioa. 13:34, 35) Ia tatou maumauaʻi e tumau ona solitū, a o tatou tulimataʻia le aso o le a aveesea ai e faavavau e Ieova taua uma.​—Sala. 46:9.

^ E iai taimi na toe fetauaʻi ai lava ituaiga o Isaraelu, e ui e leʻi fiafia i ai le finagalo o Ieova. (1 Tu. 12:24) Peitaʻi, e iai taimi na ia faatagaina ai fetauaʻiga, ona atonu e iai ituaiga o Isaraelu ua fulitua iā te ia pe faia ni agasala matuiā.​—Faama. 20:3-35; 2 No. 13:3-18; 25:14-22; 28:1-8.