1-2. O le ā se aogā e tatou te maua ona o le auala na foafoaina ai e Ieova i tatou?

 NA FOAFOAINA e Ieova le tagata ina ia mafai ona maua le tele o le fiafia i le foaʻi atu nai lo o le talia. (Galu. 20:35) Po o lona uiga e tatou te lē maua se fiafia pe a tatou taliaina se meaalofa? E leai. E tatou te lagona le fiafia pe a maua se meaalofa. Peitaʻi, e sili atu le fiafia e maua pe afai o tatou lea na foaʻi atu le meaalofa. O le mea moni, e tatou te maua aogā ona o le auala lea na foafoaina ai e Ieova i tatou. Aiseā?

² O le auala na foafoaina ai e Ieova i tatou, e mafai ai e i tatou lava ona faateleina lo tatou fiafia. E mafai ona faia faapea, e ala i le mataala i avanoa e foaʻi atu ai. Maʻeu le ofoofogia o le auala na foafoaina ai e Ieova i tatou!—Sala. 139:14.

3. Aiseā ua taʻua ai Ieova o “le Atua fiafia”?

³ Ua faamautinoa mai i le Tusi Paia, e maua le fiafia i le foaʻi atu. E lētioa taʻua i le Tusi Paia o Ieova o “le Atua fiafia.” (1 Timo. 1:11) O Ieova o lē na muaʻi foaʻi atu, ma e leai se isi e sili ona foaʻi atu nai lo o ia. E pei ona taʻua e le aposetolo o Paulo, ona o ia “ua tatou ola ai, gaoioi ai, ma ua tatou iai foʻi ona o ia.” (Galu. 17:28) Ioe, “o meaalofa lelei uma ma mea uma e atoatoa ona lelei” e mai iā Ieova.—Iako. 1:17.

4. O le ā e fesoasoani iā i tatou e faateleina ai lo tatou fiafia?

⁴ O i tatou uma lava e tatou te mananaʻo e tofo i le fiafia e maua i le foaʻi atu. E mafai ona tatou faia faapea e ala i le faaaʻoaʻo i le aaofoaʻi o Ieova. (Efe. 5:1) O le a tatou iloiloina  mea e mafai ona tatou faia, pe a tatou lagona e lē o lotofaafetai isi i mea lelei e tatou te faia mo i latou. O le a fesoasoani nei faamanatu iā i tatou, ina ia faatumauina ma faateleina ai le fiafia e maua i le foaʻi atu.

IA FAAAʻOAʻO I LE AAOFOAʻI O IEOVA

5. O ā mea e tatou te manaʻomia ua saunia mai e Ieova?

⁵ O ā nisi o auala e faaalia ai e Ieova le aaofoaʻi? O le a tatou iloiloina ni faaaʻoaʻoga. E foaʻi mai e Ieova mea e tatou te manaʻomia.  Atonu e lē tele ni a tatou meafaitino, ae faafetai iā Ieova ua ia foaʻi mai mea e tatou te manaʻomia. O se faaaʻoaʻoga, ua ia saunia meaʻai, lavalava, ma mea e nonofo ai. (Sala. 4:8; Mata. 6:​31-33; 1 Timo. 6:​6-8) Pe e saunia e Ieova meafaitino ona e tatou te faatalitalia o se mea e tatau ona ia faia? E leai. Aiseā la ua faia ai faapea e Ieova?

6. O le ā ua tatou aʻoaʻoina mai i le Mataio 6:​25, 26?

⁶ Talu ai e alofa Ieova iā i tatou, e na te saunia la mea e tatou te manaʻomia. Ia manatunatu i fetalaiga a Iesu o loo taʻua i le Mataio 6:​25, 26. (Faitau.) Na faaaogā e Iesu le foafoaga e fai ma faaaʻoaʻoga. Na fetalai Iesu e faatatau i manufelelei e faapea: “E latou te lē lūlū ni fatu pe selesele, pe faaputu i se fale teuoloa.” Peitaʻi na ia toe faapea mai: “E fafagaina i latou e lo outou Tamā o i le lagi.” Ona faatū lea e Iesu o le fesili: “Pe e lē sili ea ona tāua outou i lo o na manufelelei?” O le lesona, e sili atu ona tāua iā Ieova ona tagata tapuaʻi nai lo o manu. Afai e tausia e Ieova manu, e mautinoa foʻi e na te saunia mea e tatou te manaʻomia. E pei o se tamā e manatu mamafa, e saunia e Ieova le tausiga mo lona aiga ona o lona alofa.—Sala. 145:16; Mata. 6:32.

7. O le ā se tasi o auala e tatou te faaaʻoaʻo ai i le aaofoaʻi o Ieova? (Tagaʻi foʻi i le ata.)

⁷ I le pei o Ieova, e mafai foʻi ona tatou foaʻi atu i isi mea e latou te manaʻomia ona o lo tatou alofa. O se faaaʻoaʻoga, e te silafia se uso po o se tuafafine o loo manaʻomia ni meaʻai po o lavalava? E mafai ona faaaogā oe e Ieova e saunia le fesoasoani e manaʻomia. Ua lauiloa tagata o Ieova i le limafoaʻi aemaise lava pe a tupu se mala. O se faaaʻoaʻoga i le taimi o le KOVITI-19, na saunia e uso ma tuafāfine meaʻai, lavalava, ma isi mea mo ē na manaʻomia le fesoasoani. E toʻatele foʻi na faia le tele o foaʻi tautupe mo le galuega i le lalolagi aoao. Na fesoasoani na foaʻi e faatupe ai galuega laveaʻi i le lalolagi aoao.  Na latou faatāuaina le manatu o loo taʻua i le Eperu 13:16: “Aua neʻi galo le faia o mea lelei, ma le tufa atu o mea i isi, auā o taulaga faapena e matuā fiafia i ai le Atua.”

8. O ā aogā e tatou te maua mai i le malosi e foaʻi mai e Ieova? (Filipi 2:13)

⁸ E foaʻi mai e Ieova le malosi. E fiafia Ieova e foaʻi mai lona malosi e lē mafaatusalia i ana auauna faamaoni. (Faitau le Filipi 2:13.) Pe na iai se taimi na e tatalo atu ai mo le malosi ina ia teena se faaosoosoga pe ia onosaia se tulaga faigatā? Atonu e te tatalo foʻi mo le malosi mo lenā aso. Pe a tali e Ieova lau tatalo, e mautinoa o le a e ioe i upu a le aposetolo o Paulo o loo i le Filipi 4:13: “O mea uma lava, ua ou maua le malosi mai i lē na foaʻi maia iā te aʻu le mana.”

9. E faapefea ona tatou faaaʻoaʻo iā Ieova i le auala e faaaogā ai le malosi? (Tagaʻi foʻi i le ata.)

⁹ E ui i lo tatou tulaga lē lelei atoatoa, ae e mafai ona tatou faaaʻoaʻo iā Ieova i le auala e faaaogā ai le malosi. E lē mafai ona tatou avatua le malosi i isi, ae e mafai ona faaaogā lo tatou malosi e fesoasoani atu ai iā i latou. O se faataʻitaʻiga, e mafai ona tatou fesoasoani i ē matutua po o ē e lē atoatoa le malosi, e ala i le faia o a latou faatau po o feʻau i le fale. Afai e talafeagai ma o tatou tulaga, e mafai ona tatou tauofo e fesoasoani i le faamamāina po o le tausia o le Maota mo Sauniga. O le faaaogāina o lo tatou malosi i na auala, o le a aogā mo o tatou uso tapuaʻi.

10. E faapefea ona tatou faamalosiau i isi e ala i a tatou upu?

¹⁰ Aua neʻi galo, e mafai foʻi ona tatou faamalosiau i isi e ala i a tatou upu. Po o iai se tasi e te manatu o le a aogā i ai au upu faalaeiau po o se tasi o manaʻomia ni faamāfanafanaga? Afai o lea, e mafai ona e tausolomua e fesoasoani atu. E mafai ona e asiasi atu, vili i ai, lafo i ai se card, se imeli, po o se feʻau tusitusia. Atonu e lē manaʻomia ona soona sasalu au faamatalaga. E pau le mea e ono manaʻomia e lou uso talitonu, o nai upu faigofie faamāfanafanaloto e tumau ai ma le faamaoni ma faaleleia ai ona faalogona.—Faata. 12:25; Efe. 4:29.

11. E faapefea ona faaaogā e Ieova lona atamai?

¹¹ E foaʻi mai e Ieova le atamai. Na faapea mai le soo o Iakopo: “Pe afai ua leai se atamai i se tasi o outou, inā ōle atu pea ia i le Atua, auā o ia na te foaʻi tele mai e aunoa ma le vaavaai masei.” (Iako. 1:5; fpl.) E pei ona taʻua i upu o le mau, e lē taofiofia e Ieova lona atamai, ae e na te naunau e faasoa atu i isi. Ia mātau foʻi, pe afai e foaʻi mai e Ieova lona atamai e na te faia “e aunoa ma le faifai mai,” pe “e aunoa ma le vaavaai masei.” E na te lē  faia i se auala e leaga ai o tatou faalogona pe a tatou talosaga atu mo lana taʻitaʻiga. Nai lo o lenā, ua ia augani mai ia tatou saʻili atu i lana fesoasoani.—Faata. 2:​1-6.

12. O ā avanoa e mafai ona faasoa atu ai i isi le atamai ua iā i tatou?

¹² Ae e faapefea i tatou? Pe e mafai ona tatou faaaʻoaʻo iā Ieova e ala i le faasoa atu i isi o le atamai ua iā i tatou? (Sala. 32:8) I le avea ai ma tagata o Ieova, e tele avanoa ua tatou maua e faasoa atu ai i isi mea ua tatou aʻoaʻoina. O se faaaʻoaʻoga, e masani ona tatou toleni isi e fou mai i le galuega talaʻi. E onosaʻi toeaina e toleni auauna o le faiva ma uso papatiso, ina ia iloa le auala e taulima ai o latou tofiga i le faapotopotoga. E fesoasoani foʻi ē o loo iai le poto masani i faugāfale ma le tausia lelei o nofoaga mo le tapuaʻiga, e toleni i latou e lē o lava le poto masani.

13. Pe a toleni isi, e faapefea ona tatou faaaʻoaʻo i le auala e faasoa atu ai e Ieova lona atamai?

¹³ E ao iā i latou e saunia toleniga, ona faaaʻoaʻo i le auala e faasoa atu ai e Ieova lona atamai. Ia manatua, e lē taofiofia e Ieova lona atamai. I se uiga talitutusa, e tatou te naunau e faasoa atu lo tatou poto ma tomai i ē o loo tatou fesoasoani atu i ai. E tatou te lē taofiofia mea ua tatou iloaina ona o le popole i maua e ē o loo tatou toleniina o tatou faaeaga. Pe e tatou te manatu foʻi: ʻE leai se isi na toleniina aʻu! Tuu pea o ia e faifai lava masani.’ E lē tatau lava i se auauna a Ieova ona manatu faapena. E tatou te fiafia e faasoa atu mea ua tatou iloa “faapea foʻi ma o [tatou] lava ola” i ē o loo tatou toleniina. (1 Tesa. 2:8) E tatou te faamoemoe, ia latou ʻagavaa e aʻoaʻo atu i isi.’ (2 Timo. 2:​1, 2) Pe a faasoa atu i isi le atamai ma tomai ua iā i tatou, e lē gata o le a faateleina ai lo tatou atamai ma le fiafia, ae o le a faapena foʻi i latou. O le a latou faasoa atu foʻi i isi le atamai ma le tomai, ma iʻu ai i le mauaina e tagata uma o le fiafia ma le faamalieina.

PE A LĒ FAAALIA E ISI LE LOTOFAAFETAI

14. Pe a tatou faaalia le limafoaʻi, o le ā le auala e masani ona tali mai ai le toʻatele?

¹⁴ Pe a tatou faaalia le limafoaʻi aemaise i o tatou uso ma tuafāfine, e masani lava ona latou faaalia le lotofaafetai. Atonu e latou te lafo mai se card, pe e faaalia foʻi le lotofaafetai i isi auala. (Kolo. 3:15) E faateleina lo tatou fiafia pe a latou faaalia le lotofaafetai.

15. O le ā e ao ona tatou manatua pe a lē faaalia e nisi le lotofaafetai?

¹⁵ O le mea moni, atonu e lē o tagata uma e faaalia le lotofaafetai. E iai tulaga e peiseaʻī ai e lē manatu mamafa mai lē na tatou fesoasoani i ai, e ui i le tele o lo tatou taimi, malosi, ma tupe na faaalu mo ia. E faapefea ona faatumauina lo tatou fiafia ma ʻalofia faalogona tigā? Ia manatua upu o la tatou mau autū o loo i le Galuega 20:35. E lē faalagolago lo tatou fiafia i le auala e tali mai ai tagata. E mafai ona tatou filifili e foaʻi atu pea ma le lotofiafia e tusa pe e lē faaalia e isi le lotofaafetai. E faapefea? Ia mātau nisi o auala.

16. O le ā e ao ona tatou taulaʻi i ai pe a foaʻi atu?

¹⁶ Ia taulaʻi atu i le faaaʻoaʻoga a Ieova. E na te foaʻi atu mea lelei i tagata e tusa lava pe e latou te talisapaia pe leai. (Mata. 5:​43-48) Ua folafola mai e Ieova, pe afai e tatou te foaʻi atu e aunoa ma le faamoemoe e toe totogiina mai, ʻo le a tele lo tatou taui.’ (Luka 6:35) O lea, aua neʻi o tatou lē fiafia pe a lē faaalia mai e isi i taimi uma le lotofaafetai. Ia manatua, e tauia oe e Ieova i mea lelei e te faia e fesoasoani ai i isi, ona o lou ʻfoaʻi atu ma le lotofiafia.’—Faata. 19:17; 2 Kori. 9:7.

17. E faapefea ona tatou faatumauina se vaaiga saʻo pe a foaʻi atu? (Luka 14:​12-14)

 ¹⁷ E fesoasoani le mataupu silisili i le Luka 14:​12-14 ina ia faatumauina ai se vaaiga saʻo pe a tatou foaʻi atu. (Faitau.) E lē o se mea sesē le faaalia o le agaga talimālō po o le limafoaʻi iā i latou e faia foʻi faapea iā i tatou. Ae e faapefea pe afai o le māfuaaga e tatou te foaʻi atu ai ona e tatou te faamoemoe e toe tauia i tatou? E lelei ona tatou taumafai e faatatau le fautuaga a Iesu, e ala i le talimālō i se tasi e tatou te iloa e lē mafai ona toe tauia i tatou. O le faia faapea, e tatou te maua ai le fiafia ona o loo tatou faaaʻoaʻo iā Ieova. E fesoasoani lenā manatu iā i tatou e faatumauina ai pea le olioli, e tusa pe e lē faaalia mai e isi le lotofaafetai.

18. O le ā e fesoasoani iā i tatou e ʻalofia ai le fesiligia o le uunaʻiga e lē lotofaafetai ai isi?

¹⁸ Ia ʻalofia le fesiligia o le uunaʻiga e lē lotofaafetai ai isi. (1 Kori. 13:7) Pe afai e lē faaalia e isi le lotofaafetai, e mafai ona tatou fesili ifo: ʻPo o lo latou uiga lava lea o le lē lotofaafetai, po o le mea ua galo iā i latou ona faaleo mai lo latou lotofaafetai?’ Atonu e iai māfuaaga ua latou faia ai faapea. O nisi e lagona le matuā lotofaafetai, ae e faigatā ona faaleo mai. O isi atonu e matamumuli e talia le fesoasoani, aemaise pe afai i le taimi ua teʻa o i latou sa tausolomua e fesoasoani i isi. Po o le ā lava le tulaga, o le alofa faa-Kerisiano e tatou te ʻalofia ai le fesiligia o le uunaʻiga e lē lotofaafetai ai isi, ma faatumauina ai pea lo tatou fiafia e foaʻi atu.—Efe. 4:2.

19-20. Aiseā e tāua ai ona tatou onosaʻi pe a foaʻi atu i isi? (Tagaʻi foʻi i le ata.)

¹⁹ Ia onosaʻi. Na tusi le tupu poto o Solomona e faatatau i le limafoaʻi: “Inā lafo atu ia lau falaoa i luga o vai, auā e te toe maua mai pe a mavae aso e tele.” (Fai. 11:1) Pe a fua i le mau, atonu e faatoʻā faaalia e isi le lotofaafetai “pe a mavae aso e tele.” Ia mātau se mea na tupu e faamaonia ai le moni o lenā manatu.

²⁰ I le tele o tausaga ua mavae, na tusi atu le avā a se ovasia matagaluega i se tuafafine  faatoʻā papatiso ma faalaeiau o ia e tumau ma le faamaoni. I le valu tausaga mulimuli ane, na tusi mai le tuafafine e faapea: “E ui atonu e te lē o iloa, ae na ou manaʻo e faailoa atu le auala na e fesoasoani mai ai iā te aʻu i le tele o tausaga ua mavae.” Na ia toe faapea mai: “E ese le faalaeiau o lau tusi, ae na matuā pāʻia loʻu loto i le mau ma e lē mafai ona galo iā te aʻu.” a Ina ua uma ona ia faamatalaina luʻi na ia fesagaʻia, na ia toe faapea mai: “Na iai taimi na ou musu ai i le upu moni, ma lē toe manaʻo ai e avea ma Molimau a Ieova. Ae i na taimi, ou te manatua ai le mau lea na e taʻua, ma na fesoasoani iā te aʻu ina ia aua neʻi oʻu faavaivai. I na tausaga e valu, e leai se isi mea na sili ona faalaeiauina ai aʻu, nai lo o le tusi na e tusia ma le mau na e faasoa mai.” E mautinoa na lagona e le avā a le ovasia o le matagaluega le fiafia i lona mauaina o lenā tusi ina ua “mavae aso e tele.” I se uiga talitutusa, e ono faaalia foʻi e isi le lotofaafetai pe a mavae aso e tele, ona o mea lelei na tatou faia mo i latou.

21. Aiseā e te maumauaʻi ai e faaaʻoaʻo pea i le aaofoaʻi o Ieova?

²¹ E pei ona taʻua muamua, na foafoaina e Ieova i tatou ma se tomai faapitoa. Na ia foafoaina i tatou ina ia sili le fiafia e maua i le foaʻi atu nai lo o le talia. E lelei o tatou faalogona pe a mafai ona tatou fesoasoani atu i uso ma tuafāfine, ma e faafiafiaina foʻi i tatou pe a latou faaalia le lotofaafetai. Peitaʻi, e tusa pe e faaalia e isi le lotofaafetai pe leai, ae e tatou te maua pea le fiafia ona o loo tatou faia le mea saʻo. Aua neʻi galo o taimi uma lava e te foaʻi atu ai, “e mafai lava e Ieova ona foaʻi mai iā te oe mea e sili atu.” (2 No. 25:9) E lē mafaatusalia le aaofoaʻi o Ieova. E leai se isi mea e sili atu ona maua ai le fiafia, nai lo o le tauia o i tatou e Ieova. O lea, seʻi o tatou maumauaʻi e faaauau ona faaaʻoaʻo i le aaofoaʻi o Ieova.