Alu i mataupu o loo iai

Alu i le lisi o mataupu

Ia Iloa le Eseesega o Tagata

Ia Iloa le Eseesega o Tagata

ʻO le a outou iloa ai le eseesega o le tagata amiotonu ma le tagata amioleaga.’​—MALA. 3:18.

PESE: 127, 101

1, 2. O le ā le luʻi o loo feagai ma tagata o le Atua i aso nei? (Tagaʻi i ata i luga aʻe o le matua.)

O LE toʻatele o fomaʻi ma tausimaʻi e latou te togafitia ē ua aafia i faamaʻi pipisi. E latou te tausia lelei tagata mamaʻi ona e mananaʻo e fesoasoani iā i latou. Peitaʻi, e manaʻomia ona puipuia i latou lava ina neʻi aafia ai i na faamaʻi. I se tulaga talitutusa, o le toʻatele o i tatou e nonofo ma galulue faatasi ma i latou ua aafia i amioga ma uiga e matuā tuufaafeagai ma uiga o le Atua. O se luʻi lenei tulaga mo i tatou.

2 Ua matuā paʻū maulalo le tulaga tauamio i nei aso e gata ai. O loo faamatalaina i le tusi lona lua a le aposetolo o Paulo iā Timoteo uiga o tagata ua vavaeese mai i le Atua, lea o le a matuā matilatila a o faagasolo nei aso o le iʻuga. (Faitau le 2 Timoteo 3:1-5, 13.) Atonu e faateʻia i tatou i le taatele o na uiga, ma e mafai ona taaʻina ai i tatou i amioga a i latou e faaalia na uiga. (Faata. 13:20) O le a tatou iloiloina i lenei mataupu le matuā eseese o uiga o tagata i nei aso e gata ai ma uiga o tagata o le Atua. O le a tatou iloiloina ai foʻi pe faapefea ona tatou puipuia i tatou mai i le aafia ai i na uiga lē lelei, ae i le taimi e tasi e fesoasoani atu i isi i le itu faaleagaga.

3. O ā ituaiga tagata o loo faamatalaina i le 2 Timoteo 3:2-5?

3 Na tusi le aposetolo o Paulo, “o aso e gata ai e oo mai ai aso e sili ona faigatā.” Na sosoo ai ma lona taʻua o uiga lē lelei e 19 o le a mātaulia ai tagata i aso nei. E taitutusa na uiga ma uiga o loo i le Roma 1:29-31, e ui o uiga o loo i le tusi a Paulo iā Timoteo e aofia ai faaupuga e lē o taʻua i isi vaega o Tusitusiga Paia Eleni. Na faatomua e Paulo lana lisi o uiga lē lelei i le faaupuga: “Auā e avea tagata ma . . . ” O le upu “tagata” e aofia ai tane ma fafine e faaalia na uiga lē lelei. Peitaʻi, e lē o tagata uma e faaalia na uiga. E matuā ese lava uiga e faaalia e Kerisiano.​—Faitau le Malaki 3:18.

LE AUALA E TATOU TE MANATU AI IĀ I TATOU LAVA

4. E faapefea ona e faamatalaina i latou ua faafefeteina i le faamaualuga?

4 Ina ua uma ona taʻua e Paulo o le a toʻatele ē e alolofa iā i latou lava ma mananaʻo tele i tupe, ona ia faapea mai lea o le a iai foʻi ē e fia tagata, o ē e faamaualuluga, ma ē ua faafefeteina i le faamaualuga. O na uiga e manatu ai se tasi ua sili o ia i isi ona o lona atamai, foliga vaaia, tamaoaiga, po o lona tulaga. E matuā naunau i latou e iai na uiga ina ia fiafia atu tagata iā i latou ma viiviia i latou. Na tusi se faitofā e faatatau i se tasi e faafefeteina i le faamaualuga e faapea: “I totonu o lona loto o loo iai se tamaʻi fata faitaulaga e toe ifo ai lava o ia iā te ia.” Ua faapea mai nisi o se mea matagā le faamaualuga, auā e oo lava i tagata faamaualuluga e lē fiafia pe a faaalia e isi lenā uiga.

5. Na faapefea ona aafia nisi o auauna faamaoni a Ieova i le faamaualuga?

5 E matuā inosia e Ieova le faamaualuga. E ʻinoʻino o ia i “mata faamaualuga.” (Faata. 6:16, 17) O le faamaualuga e taofia ai se tasi mai i le faalatalata atu i le Atua. (Sala. 10:4) O le faamaualuga o se tasi lea o uiga o le Tiapolo. (1 Timo. 3:6) Ae e faanoanoa ona e oo lava i nisi o auauna faamaoni a Ieova na aafia ai i lea uiga. E tele tausaga na faamaoni ai Usia o se tupu o Iuta. Peitaʻi ua faapea mai le Tusi Paia: “Ina ua malosi o ia, ona faamaualuga lea o lona loto ua oo lava ina malaia ai o ia, ua ia gaoioi ai foʻi ma le lē faamaoni iā Ieova lona Atua, ua alu atu i le malumalu o Ieova ma faamū ai mea manogi i luga o le fata faitaulaga o mea manogi.” I se taimi mulimuli ane, na aafia foʻi le tupu o Esekia i le faamaualuga mo sina taimi puupuu.​—2 No. 26:16; 32:25, 26.

6. O ā ni mea na ono faamaualuga ai Tavita, ae aiseā na lotomaulalo ai pea o ia?

6 O nisi tagata e faamaualuluga ona o lo latou aulelei, taʻutaʻua, atamai i mea tau musika, malosi faaletino, po o se tulaga taualoa. O mea uma na sa maua e Tavita, peitaʻi na lotomaulalo pea o ia i lona olaga atoa. Ina ua uma ona fasiotia e Tavita Koliata ma avatu iā te ia le afafine o le tupu o Saulo ina ia fai ma ana avā, na faapea mai Tavita: “O ai ea aʻu, o ai foʻi loʻu aiga ma le aiga o loʻu tamā i Isaraelu, e fai ai aʻu ma tane a le afafine o le tupu?” (1 Samu. 18:18) O le ā na fesoasoani iā Tavita ina ia tumau ai pea ona lotomaulalo? Na maua e Tavita nei uiga, tomai, ma faaeaga ona sa ʻfaamaulaloina e le Atua o ia lava’ ina ia uaʻi mai iā Tavita. (Sala. 113:5-8) Na iloa e Tavita o mea lelei uma na ia maua o mea na foaʻi mai e Ieova iā te ia.​—Faatusatusa i le 1 Korinito 4:7.

7. O le ā e fesoasoani iā i tatou ina ia faaalia ai le lotomaulalo?

7 I le pei o Tavita, e taumafai tagata o Ieova i aso nei e faaalia le lotomaulalo. E tatou te maofa i lo tatou iloa e faaalia e Ieova le uiga matagofie o le lotomaulalo, e ui o ia o Lē e silisili ese i le aoao o mea. (Sala. 18:35) E tatou te manatunatu loloto i le fautuaga tāua lenei: “Ia oofu outou i le alofa mutimutivale, le agalelei, lotomaulalo, agamalu ma le faapalepale.” (Kolo. 3:12) E tatou te iloa foʻi o le alofa “e lē gugutu, [ma] e lē faafefeteina.” (1 Kori. 13:4) Pe a tatou faaalia le lotomaulalo, atonu o le a tosina mai ai tagata iā Ieova. E pei lava ona mafai ona maua tane i le amiolelei a a latou avā e aunoa ma se upu, e mafai foʻi ona tosina mai isi i le Atua pe a latou mātauina le lotomaulalo o loo faaalia e ona tagata.​—1 Pete. 3:1.

LE AUALA E TATOU TE FEUTAGAʻI AI MA ISI

8. (a) O le ā le vaaiga a nisi i aso nei i le lē usiusitaʻi i mātua? (e) O le ā le apoapoaʻiga a le Tusi Paia mo fanau?

8 Na taʻua e Paulo le auala o le a feutagaʻi ai tagata i aso e gata ai. Na tusi o ia e faapea, o aso e gata ai o le a lē usiusitaʻi fanau i mātua. E ui lava e talia lenā amioga i nisi taimi ma faalaeiauina i tusi, ata tifaga, ma polokalame i le televise i aso nei, ae o le lē usiusitaʻi ua faaleagaina ai aiga, o le siʻomaga lea e sili ona tāua i le olaga faaletagata. Ua leva ona iloa e tagata lenei mea moni. O le mea e mataʻina ai, i Eleni anamua pe afai e faaoolima se tasi i ona mātua, e aveesea ana aiā tatau. I le tulafono a Roma, e tutusa le matuiā o le faaoolima o se tasi i lona tamā ma le fasioti tagata. O loo apoapoaʻi mai Tusitusiga Paia Eperu ma Tusitusiga Paia Eleni i fanau ina ia āva i o latou mātua.​—Eso. 20:12; Efe. 6:1-3.

9. O le ā e fesoasoani i talavou ina ia usiusitaʻi ai i o latou mātua?

9 E mafai e fanau ona puipuia i latou mai i le aafia i le uiga o le lē usiusitaʻi, e ala i le mafaufau i mea lelei ua faia e o latou mātua mo i latou. E faamalosia le lotofaafetai o le fanau e ala i le iloa e finagalo le Atua lo tatou Tamā ia latou usiusitaʻi. O le faia e talavou o faamatalaga lelei e faatatau i o latou mātua, o le a fesoasoani foʻi i isi talavou ina ia faaaloalo ai i o latou mātua. O le mea moni, pe afai e lē lotoaiga pe e lē māfana mātua i a latou fanau, atonu o le a faigatā foʻi i na fanau ona usiusitaʻi mai i le loto. Ae i le isi itu, pe a lagona e se talavou le alofa moni o ona mātua, o le a uunaʻia ai o ia e faafiafia i laʻua e tusa pe e faaosoosoina o ia ina ia lē usiusitaʻi. Na taʻutino mai Austin, “E ui e masani ona ou mafaufau e faia se mea sesē, ae e faataatitia e oʻu mātua taʻiala talafeagai, faamatala mai māfuaaga e la te faia ai tulafono, ma tatala laina o fesootaʻiga. Na fesoasoani lea iā te aʻu ina ia usiusitaʻi ai. Na ou iloa ai e la te alolofa iā te aʻu, ma na ou manaʻo ai e faafiafia i laʻua.”

10, 11. (a) O ā uiga lē lelei e faaalia ai le leai o se alofa o le tasi i le isi? (e) O le ā le tele e faaalia ai e Kerisiano moni le alofa mo o latou tuaoi?

10 Na taʻua e Paulo isi uiga lē lelei e faaalia ai le leai o se alofa o le tasi i le isi. Ua talafeagai ai ona sosoo i le “lē usiusitaʻi i mātua” le lē lotofaafetai auā e faamatalaina ai uiga o i latou e lē talisapaia mea lelei e faia e isi mo i latou. O le a lē faamaoni foʻi tagata. E latou te mumusu i maliega, e faaalia ai lo latou lē mananaʻo e faalelei ma isi tagata. O le a latou fai upuleaga i isi ma faalata, e ala i le faia o upu masoā ma faamatalaga faatigā i tagata ma le Atua. O le a iai foʻi ē e faia tala taufaaleaga, po o ē e faia faamatalaga sesē ina ia faaleaga ai talaaga lelei o isi. *

11 I se faaeseesega ma i latou e lē o faaalia le alofa i aso nei, e faaalia e tagata tapuaʻi o Ieova le alofa moni mo o latou tuaoi. O le tulaga moni lenā ua leva ona iai. Na fetalai Iesu o le alofa i tuaoi, o se vala o le a·gaʹpe, ma o le poloaʻiga lona lua lea e sili ona tāua i le Tulafono a Mose ae e muamua ai le alofa i le Atua. (Mata. 22:37-39) Na ia fetalai foʻi o le alofa o le tasi i le isi, o le uiga lea o le a mātaulia ai Kerisiano moni. (Faitau le Ioane 13:34, 35.) E faaalia foʻi e Kerisiano lenā alofa e oo lava i o latou fili.​—Mata. 5:43, 44.

12. Na faapefea ona faaalia e Iesu le alofa i isi?

12 Na faaalia e Iesu le alofa moni mo isi. Na alu atu o ia mai i lea aai i lea aai, ma taʻu atu i tagata le tala lelei e faatatau i le Malo o le Atua. Na ia faamālōlō ē tauaso, pipili, lepela, ma tutuli. Na ia toe faatutū mai foʻi ē na maliliu. (Luka 7:22) Na ia foaʻi foʻi lona ola mo tagata e ui ina inosia o ia e le toʻatele. O le alofa o Iesu ua faaatagia atoatoa mai ai le alofa o lona Tamā. E faaalia e Molimau a Ieova i le lalolagi atoa le alofa lava lenā i isi.

13. E faapefea i le alofa o loo tatou faaalia i isi ona fesoasoani e tosina mai ai i latou iā Ieova?

13 O lo tatou alofa mo isi e tosina mai ai tagata i lo tatou Tamā i le lagi. O se faaaʻoaʻoga, na matuā pāʻia le loto o se tamāloa i Taialani i le alofa na ia vaaia o faaalia e uso i se tauaofiaga itumalo. Ina ua ia toe foʻi i lona aiga, na ia talosaga e faia sana suʻesuʻega faale-Tusi Paia e faalua i le vaiaso. Na talaʻi atu o ia i ona tauaiga uma, ma i le na o le ono masina talu ona māeʻa le tauaofiaga, na faia ai lana faitauga Tusi Paia muamua i le Maota mo Sauniga. Ina ia iloilo le tele o lo tatou alofa mo isi, e tatou te ono fesili ifo: ʻPo o oʻu taumafai malosi e fesoasoani atu i isi i loʻu aiga, i laʻu faapotopotoga, ma i laʻu faiva? Po ou te taumafai e vaai i isi e pei ona silasila mai ai Ieova iā i latou?’

LUKO MA TAMAʻI MAMOE

14, 15. O ā uiga faamanu o loo faaalia e le toʻatele, ma o ā suiga lelei ua faia e nisi?

14 O nisi nei o uiga o loo faaalia e tagata i aso e gata ai ua atili ai ona manaʻomia i Kerisiano ona ʻalofia na tagata. O na tagata faalēmataʻu e lē fiafia i mea lelei, po o se isi faaupuga e pei ona aumaia i isi faaliliuga “e ʻinoʻino i mea lelei” pe “tetee i mea lelei.” E lē amio pulea ma sauā. O isi tagata e faaulumalō pe osovale ma lē popole i aafiaga o a latou gaoioiga i isi.

15 O le toʻatele sa faaalia na uiga faamanu ua latou faia ni suiga lelei i o latou olaga. Na valoia mai lenā suiga mataʻina i se tasi o valoaga o le Tusi Paia. (Faitau le Isaia 11:6, 7.) O loo faamatalaina i lenā mau manufeʻai e pei o luko ma leona, o loo ola filemu ma manu lalata e pei o tamaʻi mamoe ma tamaʻi povi. Ia mātau o le a iai nei tulaga filemu ona “o le a tumu le lalolagi i le poto e uiga iā Ieova.” (Isa. 11:9) Talu ai e lē mafai e manu ona aʻoaʻo le poto e faatatau iā Ieova, o le faataunuuga faaleagaga la o lenei valoaga e faasino atu i tagata.

O le faatatauina o mataupu silisili o le Tusi Paia e suia ai olaga (Tagaʻi i le palakalafa e 16)

16. Ua faapefea ona fesoasoani le Tusi Paia i tagata e sui o latou uiga?

16 E toʻatele i latou sa iai uiga faamanu e pei o luko ae ua nonofo filemu nei ma isi tagata. E mafai ona e faitau i nisi o tala o mea na tutupu i o latou olaga i le faasologa o mataupu “Suia e le Tusi Paia Olaga,” o loo maua i le jw.org. O i latou ua iloa Ieova ma auauna iā te ia e lē pei o ē e foliga mai e faamaoni i le Atua, ae e lē o ola e tusa ai ma lea mana. E faafoliga atu o loo latou tapuaʻi i le Atua ae e matuā ese lava a latou amioga. Peitaʻi, o i latou sa iai uiga sauā i le taimi muamua ua “oofu i le tagata fou na foafoaina e tusa ma le finagalo o le Atua, i le amiotonu moni ma le faamaoni.” (Efe. 4:23, 24) A o aʻoaʻoina e tagata le poto e faatatau iā Ieova, e latou te iloa ai e manaʻomia ona latou usitaʻia ana tapulaa. O le faia faapea ua uunaʻia ai i latou e faia suiga i o latou talitonuga, uiga, ma amioga. E lē faigofie na suiga ae e mafai ona fai, talu ai o le a fesoasoani le agaga paia iā i latou e naunau moni e faia le finagalo o le Atua.

“IA ʻALOESE MAI IĀ I LATOU NA”

17. E mafai faapefea ona tatou ʻalofia le aafia i uiga lē lelei o isi?

17 Ua matuā matilatila le eseesega o i latou e auauna i le Atua ma i latou e lē auauna iā te ia. E tatau iā i tatou o loo auauna i le Atua ona faaeteete ina neʻi o tatou aafia i uiga lē lelei o isi. O lea, e tāua ai ona tatou utagia le fautuaga atamai ina ia ʻaloese mai iā i latou o loo taʻua i le 2 Timoteo 3:2-5. E ui i lea, e lē mafai ona tatou ʻalofia atoatoa i latou e iai uiga lē lelei. Atonu e tatou te faigaluega, aʻoʻoga, pe nonofo faatasi foʻi ma i latou. Peitaʻi, e mafai ona tatou ʻalofia le aafia i o latou mafaufauga ma faaaʻoaʻo i o latou uiga. E tatou te faia faapea e ala i le faamalosia o lo tatou itu faaleagaga i le suʻesuʻeina o le Tusi Paia, ma aufaatasiga māfana ma ē e maumauaʻi e auauna iā Ieova.

18. O ā ni aogā faaleagaga e maua e isi ona o a tatou faamatalaga ma amioga lelei?

18 E tatau foʻi ona tatou taumafai e fesoasoani i isi i le itu faaleagaga. Ia saʻili avanoa e molimau atu ai, ma talosaga iā Ieova e fesoasoani mai ina ia e fai atu le faamatalaga saʻo i le taimi talafeagai. E tatau ona tatou faailoa atu i isi o i tatou o Molimau a Ieova. O le faia faapea, o le a faamamaluina ai le Atua i a tatou amioga lelei ae e lē o i tatou. Ua aʻoaʻoina i tatou “ina ia teena amioga faalēmataʻu ma tuʻinanauga o le lalolagi, ma ia ola ma le mafaufau lelei, ma le amiotonu, ma le faamaoni i le Atua i le faiga o mea a lenei lalolagi.” (Tito 2:11-14) Pe a tatou faaalia uiga o le Atua, o le a mātau mai i tatou e isi ma e ono faapea mai foʻi nisi: “E matou te ō ma outou, auā ua matou faalogo o loo iā te outou le Atua.”​—Saka. 8:23.

^ pala. 10 O le upu Eleni mo “lē e faia tala taufaaleaga” po o “lē e molimau pepelo” o le di·aʹbo·los, o se taʻu o loo faaaogā i le Tusi Paia mo Satani, o lē e sili ona taufaaleaga i le Atua.