1, 2. Na faapefea ona faaalia e Tavita lona faamaoni i le Atua? (Tagaʻi i le ata i luga aʻe o le matua.)

NA SAʻILIA e Saulo ma lana ʻautau e 3,000 Tavita i le toafa o Iuta ina ia fasiotia o ia. Ae i se tasi pō, na maua ai e Tavita ma lana vaega le nofoaga na tolauapi ai Saulo ma lana ʻautau. A o latou momoe uma, ona tolotolo lemū atu lea o Tavita ma Apisai i le mea sa moe ai Saulo. Na musumusu atu Apisai iā Tavita: “Seʻi oʻu tutuʻi iā te ia i le tao i le eleele, e na o le faatasi lava, ou te lē tutuʻi faalua iā te ia.” Ae e leʻi faatagaina e Tavita o ia e fasiotia Saulo. Sa ia faapea atu iā Apisai: “Aua e te fasiotia o ia, auā po o ai ea e na te faaoo lona lima i lē ua faauuina a Ieova, ae e lē nofosala ai?” Na toe fai atu Tavita: “Ia mamao iā te aʻu lenei mea a o silasila mai Ieova, ona faaoo atu loʻu lima i lē ua faauuina a Ieova!”—1 Samu. 26:8-12.

² Sa malamalama Tavita i le mea e tatau ona ia faia ina ia faamaoni ai iā Ieova. Sa ia iloa e tatau ona ia faaaloalo iā Saulo, ma e leʻi mafaufau lava o ia e faia se mea leaga iā Saulo. Aiseā? Talu ai na tofia e le Atua Saulo e avea ma tupu o Isaraelu. E pei o aso  anamua, e finagalo foʻi Ieova e tatou te faamaoni iā te ia e ala i le faaaloalo i ē ua Ia tuuina atu i ai le pule.—Faitau le Salamo 18:25.

3. Na faapefea ona faamaoni Apisai iā Tavita?

³ Sa faaaloalo Apisai iā Tavita, ona sa ia iloa na filifilia e Ieova Tavita e avea ma tupu. Ae ina ua māeʻa ona avea Tavita ma tupu, na ia faia ni agasala matuiā. Na la momoe ma le avā a Uria, ona ia faatonuina lea o Ioapo e fasiotia Uria i muaʻau o le taua. (2 Samu. 11:2-4, 14, 15; 1 No. 2:16) O Ioapo o le uso o Apisai, ma atonu na faalogo ai Apisai i nei mea uma na tutupu. Peitaʻi, sa faaaloalo pea Apisai iā Tavita. E lē gata i lea, sa avea Apisai ma taʻitaʻiʻau ma na mafai ona ia faaaogā lana pule e avea ai o ia ma tupu. Peitaʻi, e na te leʻi faia lava faapea. Nai lo o lea, na ia auauna iā Tavita ma puipuia o ia mai i ona fili.—2 Samu. 10:10; 20:6; 21:15-17.

4. (a) Na faapefea ona avea Tavita ma faaaʻoaʻoga o le faamaoni i le Atua? (e) O ā isi faaaʻoaʻoga o le a tatou iloiloina?

⁴ Sa faamaoni Tavita iā Ieova i lona olaga atoa. A o talavou o ia, na ia fasiotia le sauʻai o Koliata, o lē na faifai iā Ieova ma Isaraelu. (1 Samu. 17:23, 26, 48-51) Ina ua fai Tavita ma tupu, na faasaʻo o ia e le perofeta a Ieova o Natano, ona o ana agasala. Na taʻutino i le taimi lava lenā e Tavita lana agasala, ma na ia faaalia le salamō. (2 Samu. 12:1-5, 13) Mulimuli ane, ina ua toeaina Tavita, na ia foaʻi le tele o mea tāua e fesoasoani ai i le fausiaina o le malumalu a Ieova. (1 No. 29:1-5) E ui sa faia e Tavita mea sesē matuiā i lona olaga, ae e leʻi taofia ai lava o ia mai i le faamaoni pea iā Ieova. (Sala. 51:4, 10; 86:2) I lenei mataupu, o le a tatou iloiloina ai le faaaʻoaʻoga a Tavita ma nisi na latou ola faatasi, ina ia iloa ai le auala e faamuamua ai lo tatou faamaoni iā Ieova. O le a tatou iloiloina foʻi isi uiga e fesoasoani iā i tatou e faia ai faapea.

5. O le ā le lesona e tatou te aʻoaʻoina mai i le mea sesē a Apisai?

⁵ Sa taumafai Apisai e faamaoni iā Tavita ina ua manaʻo e fasiotia Saulo. Ae e leʻi faatagaina e Tavita lenā mea e tupu, ona sa ia iloa e sesē le faia o se mea leaga i ʻlē ua faauuina e Ieova.’ (1 Samu. 26:8-11) O lenei vala e tatou te aʻoaʻoina ai se lesona tāua: Pe a tatou filifili po o ai e ave muamua i ai lo tatou faamaoni, ia mafaufau muamua i se mataupu silisili po o se taʻiala mai i le Tusi Paia, e mafai ona fesoasoani iā i tatou.

6. E ui o se tulaga masani le alolofa i uō ma tauaiga, ae aiseā e tatau ai ona tatou faaeteete?

⁶ O se tulaga masani lo tatou faamaoni i se uō po o so tatou tauaiga. Ae ona e tatou te lē lelei atoatoa, e mafai ai ona faasesēina i tatou ona o o tatou faalogona. (Iere. 17:9) O lea, pe a faia e se tasi e tatou te alolofa i ai se mea leaga ma tuua ai le upu moni, ia tatou manatua e tāua atu lo tatou faamaoni iā Ieova nai lo o se isi lava.—Faitau le Mataio 22:37.

7. Na faapefea ona tumau faamaoni se tuafafine iā Ieova e ui i se tulaga faigatā?

⁷ E mafai ona e faailoa atu iā Ieova lou faamaoni, pe a faateʻaina se tasi o lou aiga mai i le faapotopotoga. O se faaaʻoaʻoga, na vili mai le tinā faateʻaina o Ane ^[1] o loo fia asiasi mai iā te ia. Na matuā faanoanoa le tinā o Ane ona e leai se isi o lona aiga e fia talanoa iā te ia. O lea, na matuā mafatia ai Ane ma folafola atu i lona tinā o le a ia tali atu i se tusi. A o leʻi tusiaina e Ane le tusi, sa ia mafaufau muamua i nisi o mataupu silisili o le Tusi Paia. (1 Kori. 5:11; 2 Ioa. 9-11) Na faamatala atu e Ane i lona tinā i lana tusi i se auala agalelei, o ia lava na vavaeesea o ia mai i le aiga ina ua agasala ma lē fia salamō. Na taʻu atu e Ane i lona tinā e pau le auala e na te toe maua ai le fiafia o le toe foʻi mai lea iā Ieova.—Iako. 4:8.

8. O ā uiga e fesoasoani iā i tatou e faamaoni ai iā Ieova?

 ⁸ Sa lotomaulalo, agalelei, ma lototetele foʻi isi tagata faamaoni sa ola faatasi ma Tavita. Seʻi o tatou vaai pe e faapefea i nei uiga ona fesoasoani iā i tatou e faamaoni ai iā Ieova.

9. Aiseā na taumafai ai Apineru e fasiotia Tavita?

⁹ Sa vāai Ionatana le atalii o Saulo ma Apineru le taʻitaʻiʻau a Isaraelu, i le taimi na aumaia ai e Tavita le ulu o Koliata iā Saulo. Na avea Ionatana ma uō a Tavita ma na ia faamaoni pea iā Tavita. (1 Samu. 17:57–18:3) Peitaʻi, e leʻi faia faapea e Apineru. Mulimuli ane, na ia fesoasoani i taumafaiga a Saulo e fasiotia Tavita. (1 Samu. 26:1-5; Sala. 54:3) Na iloa lelei e Ionatana ma Apineru ua filifilia e Ieova Tavita e avea ma tupu e sosoo ai. Ae ina ua maliu Saulo, e leʻi lagolagoina e Apineru Tavita. Nai lo o lea, na ia taumafai e avea Isoposeta le atalii o Saulo ma tupu. Mulimuli ane, na ono manaʻo Apineru e avea o ia ma tupu, ma atonu foʻi o le māfuaaga lenā na ia momoe ai ma se tasi o avā a Saulo. (2 Samu. 2:8-10; 3:6-11) Aiseā na matuā eseese ai faalogona o Ionatana ma Apineru e faatatau iā Tavita? Talu ai na lotomaulalo ma faamaoni Ionatana iā Ieova, ae e leʻi faia faapea e Apineru.

10. Aiseā na lē faamaoni ai Apisaloma i le Atua?

¹⁰ E leʻi faamaoni foʻi i le Atua Apisaloma le atalii o Tavita, ona e leʻi lotomaulalo o ia. Na manaʻo o ia e avea ma tupu ma o le māfuaaga lea na ia faia ai “se kariota mo ia, atoa ma solofanua, ma tagata e toʻalima sefulu e taufetuli i ona luma.” (2 Samu. 15:1) Na ia taumafai e faaliliu tagata Isaraelu ina ia faamaoni iā te ia. Na ia taumafai foʻi e fasiotia lona tamā, e ui na ia iloa sa tofia e Ieova Tavita e avea ma tupu o Isaraelu.—2 Samu. 15:13, 14; 17:1-4.

11. O le ā e tatou te aʻoaʻoina mai i tala a le Tusi Paia e faatatau iā Apineru, Apisaloma, ma Paruka?

¹¹ Pe a fia pule naʻuā se tagata ma lē lotomaulalo, o le a faigatā ona ia faamaoni i le Atua. E tatou te alolofa iā Ieova ma e tatou te lē fia faataʻitaʻi i uiga leaga ma manatu faapito, na faaalia e Apineru ma Apisaloma. Peitaʻi, ia tatou faaeteete ina ia aua neʻi amata ona tatou mananaʻo i le tele o tupe, po o se galuega e tatou te manatu ai ua sili atu lo tatou tāua. O lenei mea e faaleagaina ai la tatou faiā ma Ieova. E iai se vaitaimi na manaʻo ai Paruka, le failautusi a Ieremia, i se  mea e na te leʻi maua ma na mou atu ai lona fiafia i le auaunaga i le Atua. Ona fetalai atu lea o Ieova iā Paruka: “Faauta! O le mea na ou fausia, ou te lepetia, o le mea foʻi na ou totōina, ou te liaʻiina, e oo lava i le nuu uma. A o oe, ua e saʻilia pea mea tetele mo oe. Aua lava neʻi e toe saʻilia.” (Iere. 45:4, 5) Na faalogo Paruka iā Ieova. O lea, e tatau foʻi ona tatou faalogo iā Ieova, auā ua toe o se aga ona ia faaumatia lea o lenei lalolagi leaga.

12. Faamatala le māfuaaga e lē mafai ai ona tatou faamaoni i le Atua pe a tatou manatu faapito.

¹² Na tatau ona filifili Tanielu, o se uso mai i Mekisikō, po o ai e tatau ona faamaoni i ai. Na ia fia faaipoipo i se teine e lē tapuaʻi iā Ieova. Na faapea mai Tanielu: “Sa faaauau pea ona ou tusi atu iā te ia e oo lava i le taimi na amata ai laʻu auaunaga paeonia.” Peitaʻi, na ia iloa mulimuli ane sa ia manatu faapito i le mea na ia manaʻo i ai. E leʻi faamaoni o ia iā Ieova ma sa manaʻomia ona ia lotomaulalo. Na ia talanoa loa i se toeaina taʻumatuaina e faatatau i le teine. Na faamatala mai e Tanielu: “Na ia faailoa mai ina ia ou faamaoni iā Ieova, e manaʻomia ona ou lē toe tusi i le teine. O le mea lenā na ou faia ina ua uma aʻu tatalo ma le maligi o oʻu loimata. Mulimuli ane, na vave ona toe faateleina loʻu fiafia i le faiva.” Ua iai nei se avā a Tanielu e alofa iā Ieova, ma o loo ia auauna o se ovasia matagaluega.

13. Na faapefea ona faamaoni Natano iā Ieova ma Tavita ina ua agasala Tavita?

¹³ Pe a tatou faamaoni iā Ieova, o le a tatou faamaoni foʻi i isi ma iloa le auala sili e fesoasoani ai iā i latou. Na faamaoni pea le perofeta o Natano iā Ieova ma Tavita. Na auina atu e Ieova Natano e aʻoaʻia Tavita ina ua māeʻa ona ia faoa le avā a se isi tamāloa ma fasiotia lenā tamāloa. Sa lototele Natano ma usitaʻi iā Ieova. Peitaʻi, na ia gaoioi i se auala atamai ma tautala atu iā Tavita i se auala agalelei. Na ia taumafai ina ia malamalama Tavita i le matuiā o ana agasala. O lea, na ia faamatalaina ai le tala e faatatau i se tamāloa mauʻoa, na ia gaoia le tamaʻi mamoe e tasi a se tamāloa mativa. Na matuā ita Tavita ina ua faalogo i le mea na faia e le tamāloa mauʻoa, ona faapea atu loa lea o Natano: “O oe lava le tagata!” Na iloa ai loa e Tavita ua ia agasala iā Ieova.—2 Samu. 12:1-7, 13.

14. E faapefea ona e faamaoni iā Ieova, faapea au uō ma tauaiga?

 ¹⁴ E mafai foʻi ona faamuamua lou faamaoni iā Ieova, ma faamaoni i isi e ala i le faaalia o le agalelei. O se faaaʻoaʻoga, ua e maua faamaoniga na faia e se uso se agasala matuiā. Atonu o le a e manaʻo e faamaoni iā te ia, pe afai o ia o sau uō po o sou tauaiga vavalalata. Peitaʻi, ua e iloaina e sili atu ona tāua lou faamaoni iā Ieova. O lea, ia faaaʻoaʻo iā Natano e ala i le faamaoni iā Ieova ae agalelei i lou uso. Ia faailoa atu iā te ia e manaʻomia ona ia vave talosaga i toeaina mo se fesoasoani. Ae pe a ia lē faia faapea, e tatau la ona e faailoaina atu i toeaina. O le faia faapea, e faailoa atu ai lou faamaoni iā Ieova. Ae i le taimi e tasi, ua e faaalia le agalelei i lou uso auā e mafai ona fesoasoani toeaina e toe faaleleia lana faiā ma Ieova. O le a latou faasaʻoina o ia i se auala agamalu ma toʻafilemu.—Faitau le Levitiko 5:1; Kalatia 6:1.

15, 16. Aiseā na manaʻomia ai e Usai le lototele ina ia faamaoni ai i le Atua?

¹⁵ O Usai o se tasi o uō faamaoni a Tavita. Na manaʻomia e Usai le lototele ina ia faamaoni ai iā Tavita ma le Atua, ina ua mananaʻo tagata e fai Apisaloma ma tupu. Na ia iloaina ua ō mai Apisaloma ma ana fitafita i Ierusalema, peitaʻi ua sola ese Tavita. (2 Samu. 15:13; 16:15) O le ā na faia e Usai? Pe na ia tuua Tavita ae lagolagoina Apisaloma? E leai. E ui ua toeaina Tavita ma e toʻatele tagata na mananaʻo e fasiotia o ia, ae na faamaoni pea Usai iā te ia ona sa tofia e Ieova Tavita e avea ma tupu. O lea, na alu atu ai Usai i le mauga o Olive ina ia feiloaʻi ma Tavita.—2 Samu. 15:30, 32.

¹⁶ Na talosaga atu Tavita iā Usai ina ia toe foʻi i Ierusalema ma faafoliga atu e pei o se uō a Apisaloma, ma taumafai e faatalitonu Apisaloma i ana fautuaga nai lo o Aitofele. Sa lototele Usai ma tuu lona ola i se tulaga lamatia ina ia usiusitaʻi ai iā Tavita, ma faamaoni pea iā Ieova. Na tatalo Tavita ina ia fesoasoani Ieova iā Usai, ma o le mea lenā na tupu. Na faalogo Apisaloma iā Usai nai lo o Aitofele.—2 Samu. 15:31; 17:14.

17. Aiseā e tatou te manaʻomia ai le lototele ina ia faamaoni ai?

¹⁷ E tatou te manaʻomia le lototele ina ia faamaoni ai iā Ieova, ma usitaʻi iā te ia nai lo o le faia o mea e mananaʻo i ai o tatou aiga, tagata faigaluega, po o faigāmalo. O se faaaʻoaʻoga, talu mai lava a o laʻitiiti Taro mai i Iapani, sa ia faia le mea sili ina ia faafiafia ai ona mātua. Na ia usitaʻi ma faamaoni iā i laʻua, e lē ona o se mea e tatau ona ia faia, ae ona o lona alofa iā i laʻua. Ae ina ua amata ona ia suʻesuʻe ma Molimau a Ieova, na taumafai ona mātua e taofi o ia. Na matuā faanoanoa o ia, ma faigatā ai ona faailoa atu i ona mātua lana filifiliga o le a alu i sauniga. Ua faapea mai Taro: “Na la matuā feita lava ma faasā ona ou asiasi atu iā i laʻua mo le tele o tausaga. Na ou tatalo mo le lototele ina ia ou tausisi i laʻu filifiliga. I le taimi nei, ua suia o laʻua uiga, ma ua mafai ona ou asiasi i ai e lē aunoa.”—Faitau le Faataoto 29:25.

18. O ā aogā ua e maua mai i lenei suʻesuʻega?

¹⁸ E pei o Tavita, Ionatana, Natano ma Usai, tau ina ia tatou maua foʻi le faamalieina moni e maua mai i le faamaoni iā Ieova. E tatou te lē fia pei o Apineru ma Apisaloma, o ē e leʻi faamaoni i le Atua. E moni e tatou te lē lelei atoatoa ma faia mea sesē. Ae ia tatou faailoa atu iā Ieova o lo tatou faamaoni iā te ia, o le mea lea e sili ona tāua i o tatou olaga.