1-3. O ā luʻi e ono fetagisi ai auauna a Ieova?

 O LE ā le taimi mulimuli na e tagi ai? E iai taimi e tatou te fetagisi ai ona o le fiafia. Ae o le tele o taimi e tatou te fetagisi ai ona o le tigā o tatou loto. O se faataʻitaʻiga, e tatou te fetagisi pe a maliu se tasi e pele iā i tatou. Na tusi se tuafafine e igoa iā Lorilei mai i le Iunaite Setete e faapea: “E iai taimi ou te matuā faavauvau ai ona o le maliu o laʻu tama teine, ma e foliga mai ai e leai se mea e mafai ona faamāfanafanaina ai aʻu. I na taimi, ou te taumānatu ai po o le a mafai ona ou onosaʻia nei tigā matuitui.” *

² Atonu e tatou te fetagisi ona o nisi māfuaaga. Ua faapea mai Hiromi o se paeonia mai Iapani: “O nisi taimi ou te lagona ai le lotovaivai, ona o le lē talilelei mai o tagata i le oganuu. O nisi taimi ou te talosaga ai ma le maligi o oʻu loimata iā Ieova, ina ia fesoasoani mai e maua se tasi o loo saʻili i le upu moni.”

³ Pe na oo iā te oe na faalogona? O le toʻatele o i tatou ua tofo i na faalogona. (1 Pete. 5:9) E tatou te mananaʻo e ʻauauna iā Ieova ma le fiafia,’ peitaʻi atonu o loo tatou auauna iā te ia ma le tagi ona o le faavauvau, lotovaivai po o tulaga faigatā e tofotofoina ai lo tatou faamaoni i le Atua. (Sala. 6:6; 100:2) O le ā e tatou te faia pe a lofitūina i na faalogona?

4. O le ā o le a tatou iloiloina i lenei suʻesuʻega?

⁴ E mafai ona tatou faaaʻoaʻo iā Iesu. Na iai taimi na tofo ai Iesu i faalogona ootia na māfua ai “ona tagi.” (Ioa. 11:35;  Luka 19:41; 22:44; Epe. 5:7) Seʻi o tatou iloiloina taimi na tagi ai Iesu, ma lesona e tatou te aʻoaʻoina mai ai. O le a tatou iloiloina foʻi auala aogā, e mafai ona tatou fesagaʻia ai luʻi e māfua ai ona tatou fetagisi.

5. O le ā e tatou te aʻoaʻoina e faatatau iā Iesu mai i le Ioane 11:32-36?

⁵ I le taumālūlū i le 32 T.A., na maʻi ai Lasalo le uō mamae a Iesu ma iʻu ai ina maliu. (Ioa. 11:3, 14) E toʻalua tuafāfine o Lasalo, o Maria ma Mareta ma e alofa tele Iesu i lenei aiga. Na matuā mafatia Maria ma Mareta ona o le maliu o le la tuagane pele. Ina ua maliu Lasalo, na malaga atu ai Iesu i Petania i le nuu na nonofo ai Maria ma Mareta. Ina ua faalogo Mareta ua sau Iesu, ona faatopetope atu lea o ia e feiloaʻi iā Iesu. Seʻi manatu i faalogona faavauvau o Mareta a o fai atu o ia: “Le Alii e, ana e iai i inei, semanū e lē oti loʻu tuagane.” (Ioa. 11:21) Mulimuli ane, ina ua silasila atu Iesu o fetagisi Maria ma isi, ʻona tagi ai lea o ia.’​—Faitau le Ioane 11:32-36.

6. Aiseā na tagi ai Iesu?

⁶ Aiseā na tagi ai Iesu? O loo taʻua i le tusi Insight on the Scriptures: “O le maliu o lana uō pele o Lasalo ma le faavauvau o ona tuafāfine, na māfua ai ona ōi ma ootia le finagalo o Iesu ma iʻu ai ina tagi.” * Atonu na mafaufau Iesu i tigā na feagai ma lana uō pele o Lasalo i le taimi na maʻi ai, ma ona faalogona ina ua ia iloa ua lata ina oti. E mautinoa na tagi foʻi Iesu ina ua ia vaaia le mafatia o Maria ma Mareta, ona o le maliu o le la tuagane. Pe afai ua maliu se uō po o se tauaiga e pele iā te oe, e mautinoa la ua e tofo i faalogona ootia e pei ona oo iā Iesu. Mātau lesona e tolu e mafai ona e aʻoaʻoina mai i lenei tala.

7. O le ā e tatou te aʻoaʻoina e faatatau iā Ieova ina ua tagi Iesu ona o le alofa i ana uō?

⁷ E malamalama Ieova i ou faalogona. O Iesu o le “faatusa” o lona Tamā. (Epe. 1:3) Ina ua tagi Iesu, na ia faaalia mai ai faalogona ootia o lona Tamā. (Ioa. 14:9) Pe afai o loo e mafatia ona o le maliu o sē e pele iā te oe,  ia e mautinoa e lē gata e silafia e Ieova ou faalogona faavauvau, ae e matuā faanoanoa foʻi o ia ona o ou mafatiaga. E finagalo o ia ina ia faaleleia ou faalogona mafatia.​—Sala. 34:18; 147:3.

8. Aiseā e tatou te mautinoa ai o le a faatutūina mai e Iesu ē pele iā i tatou ua maliliu?

⁸ E finagalo Iesu e toe faatutū ē pele iā te oe. A o leʻi tagi Iesu, na ia faamautinoa atu iā Mareta “o le a toetū lou tuagane.” Na talitonu Mareta iā Iesu. (Ioa. 11:23-27) Talu ai o Mareta o se auauna faamaoni a Ieova, e mautinoa la na ia iloa le toe faatutūina e perofeta o Elia ma Elisaia o tagata i senituri muamua atu. (1 Tu. 17:17-24; 2 Tu. 4:32-37) E lē taumatea na ia iloa foʻi le toe faatutūina e Iesu o tagata. (Luka 7:11-15; 8:41, 42, 49-56) E mafai foʻi ona e mautinoa, o le a e toe feiloaʻi i ē pele ua maliliu. O le tagi o Iesu a o ia faamāfanafana atu i ana uō faavauvau, ua faamaonia ai le naunau moni o Iesu e toe faatutū mai tagata ua maliliu!

9. E faapefea ona tatou fesoasoani i ē faavauvau e pei ona faia e Iesu? Aumai se faataʻitaʻiga.

⁹ E mafai ona e fesoasoani i ē faavauvau. E leʻi tau ina fetagisi faatasi Iesu, Mareta ma Maria ae na ia faalogo atu ma faamāfanafana iā i laʻua. E mafai foʻi ona tatou faia faapea iā i latou o loo faavauvau. Na faapea mai Dan o se toeaina i Ausetalia: “Na ou manaʻomia se fesoasoani ina ua maliu laʻu avā. Na iai ulugalii na fesoasoani mai, e ala i le faaavanoa o latou taimi i le ao ma le pō e faalogologo mai ai iā te aʻu, a o faaleo atu oʻu faalogona faavauvau. E latou te leʻi faaʻamuʻamu mai foʻi ina ua ou tagi. Na latou ofoina mai foʻi fesoasoani aogā, e pei o le fufuluina o laʻu taavale, faia o faatau o meaʻai ma kuka ina ua lē mafai ona ou faia na galuega. Na latou tatalo faatasi ma aʻu i le tele o taimi. Na avea i latou o ni uō moni ma o ni uso e ʻfananau mo taimi o puapuaga.’”​—Faata. 17:17.

10. Faamatala le mea na tupu o loo faamauina i le Luka 19:36-40.

¹⁰ Na taunuu Iesu i Ierusalema iā Nisani 9, 33 T.A. A o latalata atu Iesu i le aai, na lolofi ane ai le motu o tagata e toʻatele ma fofola o latou ofu tele i le ala e faailoa atu ai o Iesu o lo latou Tupu. E mautinoa le fiafia o tagata i lenā mea. (Faitau le Luka 19:36-40.) Ae atonu e leʻi faatalitalia e ona soo le mea o le a tupu mulimuli ane ai. “Ina ua latalata atu [Iesu], ua ia silasila atu i le aai, ona tagi ai lea.” Na valoia ma le tagi e Iesu le mea mataʻutia e tupu i tagata na nonofo i Ierusalema.​—Luka 19:41-44.

11. Aiseā na tagi ai Iesu mo tagata na nonofo i Ierusalema?

¹¹ E ui ina talileleia le taunuu atu o Iesu i Ierusalema, ae na matuā ootia lona loto ona na ia iloa o le a teena e le toʻatele o tagata Iutaia le feʻau o le Malo. O le iʻuga o le a faaumatia Ierusalema, ma o so o se tagata Iutaia e sao mai ai o le a ave faapagota. (Luka 21:20-24) E pei ona fetalai Iesu, o le toʻatele o tagata na teena o ia. O le ā le tali a le toʻatele o tagata i le feʻau o le Malo i lou vaipanoa? Pe a toʻaitiiti e talilelei mai i au taumafaiga e aʻoaʻo i latou i le upu moni, o le ā e te aʻoaʻoina mai i le tagi a Iesu? Seʻi o tatou talanoaina nisi lesona e tolu.

12. O le ā e tatou te aʻoaʻoina e faatatau iā Ieova ina ua tagi Iesu mo ona uso a tagata?

¹² E manatu mamafa Ieova i tagata. Ua faamanatu mai e le tagi a Iesu iā i tatou, e matuā manatu mamafa Ieova i ona tagata. “E lē finagalo o ia e faaumatia se tasi, ae e finagalo ia oo uma lava i le salamō.” (2 Pete. 3:9) I aso nei, e tatou te faaalia le alofa i o tatou tuaoi,  e ala i le faia pea o taumafaiga maumauaʻi ina ia pāʻia o latou loto i le tala lelei.​—Mata. 22:39. *

13-14. E faapefea ona faaalia e Iesu le alofa mutimutivale i tagata, ma e faapefea ona tatou atiaʻe lenā uiga?

¹³ Na galue mamafa Iesu i le faiva. Na ia faaalia lona alofa i tagata, e ala i le aʻoaʻo pea o i latou i so o se avanoa. (Luka 19:47, 48) O le ā na uunaʻia ai o ia e faia faapea? Na lagona e Iesu le alofa mutimutivale mo i latou. E iai taimi na matuā toʻatele ai tagata na mananaʻo e faalogo iā Iesu, na oo ai lava ina ʻlē mafai ai ona aai’ Iesu ma ona soo. (Mare. 3:20) Ina ua manaʻo se tamāloa e feiloaʻi ma Iesu i le pō, na lotomalie Iesu e la te feiloaʻi i lenā taimi ona na avanoa ai le tamāloa. (Ioa. 3:1, 2) O le toʻatele o tagata na faalogologo muamua iā Iesu e leʻi avea ma ona soo, ae na latou maua uma se molimau māeʻaeʻa. I aso nei, e tatou te mananaʻo e avatu i tagata uma le avanoa e faalogo ai i le tala lelei. (Galu. 10:42) Atonu e manaʻomia ona fetuunaʻi la tatou faiva, ina ia avatu ai se molimau māeʻaeʻa.

¹⁴ Ia lotomalie e fai ni fetuunaʻiga talafeagai. Pe a lē faia ni fetuunaʻiga i le taimi e tatou te talaʻi ai, atonu la o le a lē mafai ona maua i latou e ono talilelei mai i le tala lelei. Ua faapea mai se paeonia e igoa iā Matilda: “E ma te taumafai ma laʻu tane e talaʻi i tagata i taimi eseese. I taeaopō e ma te talaʻi ai i oganuu pisinisi, ae faaaogā le fata tusi i le aoauli i le taimi e toʻatele ai tagata feoaʻi. Na ma iloa le aogā o le talaʻi i afiafi, ona e toʻatele tagata e maua i o latou aiga. Nai lo le tausisi i se faasologa e tatou te fiafia ai, e tatau ona fetuunaʻi la tatou faasologa ina ia talaʻi i le taimi e maua ai tagata. E mautinoa le faafiafiaina o Ieova pe a tatou faia faapea.

15. O le ā na tupu i le pō mulimuli o le olaga o Iesu o loo faamauina i le Luka 22:39-44?

¹⁵ I le leva o le pō iā Nisani 14, 33 T.A., na maliu atu ai Iesu i le faatoʻaga o Ketesemane ma tatalo faatauanau atu iā Ieova. (Faitau le  Luka 22:39-44.) Ina ua feagai Iesu ma na taimi faigatā, “na ia talosaga atu . . . ma le tagi tele ma loimata.” (Epe. 5:7) O le ā na tatalo atu ai Iesu i le pō mulimuli a o leʻi maliu? Na ia tatalo atu mo le malosi ina ia tumau faamaoni ai iā Ieova, ma faia lona finagalo. Na faafofoga Ieova i le tatalo faatauanau a lona Alo, ma na ia auina mai se agelu e faamalosia o ia.

16. Aiseā na tigā ai Iesu a o ia tatalo i le faatoʻaga o Ketesemane?

¹⁶ E lē taumatea na tagi Iesu a o tatalo i le faatoʻaga o Ketesemane, ona na matuā tigā ina ua tuuaʻia o ia o sē e fai upuleaga i le Atua. Na ia silafia foʻi le matuā tāua o lana tiute tauave o le faasilisilia o le suafa o lona Tamā. Pe afai o loo e fesagaʻia se tulaga faigatā e tofotofoina ai lou faamaoni iā Ieova, o le ā e te aʻoaʻoina mai i le tagi a Iesu? Mātau nisi lesona e tolu.

17. O le ā e tatou te aʻoaʻoina e faatatau iā Ieova i lana tali i le tatalo faatauanau a Iesu?

¹⁷ E faafofoga Ieova i au talosaga. Aiseā na faafofoga ai Ieova i tatalo faatauanau a Iesu? Talu ai o le mea sa sili ona mamafa i le mafaufau o Iesu, o le tumau faamaoni i lona Tamā ma le faasilisilia o lona suafa. Pe afai o le mea e sili ona mamafa i o tatou mafaufau o le tumau faamaoni iā Ieova ma le faasilisilia o lona suafa, e mautinoa e tali mai Ieova i a tatou tatalo mo se fesoasoani.​—Sala. 145:18, 19.

18. O le ā le auala ua pei ai Iesu o se uō e malamalama lelei i o tatou faalogona?

¹⁸ E malamalama Iesu i ou faalogona. Maʻeu lo tatou fiafia pe a faamāfanafana mai se uō e malamalama i o tatou faalogona, aemaise lava se tasi na feagai ma se faafitauli e pei o le faafitauli o loo tatou fesagaʻia. O lenā uō o Iesu. E na te silafia lelei faalogona lēlavā ma le fia maua o se fesoasoani. E malamalama lelei Iesu i o tatou vaivaiga, ma e na te faamautinoa e tatou te maua le fesoasoani manaʻomia ʻi le taimi tatau.’ (Epe. 4:15, 16) E pei ona talia e Iesu o le fesoasoani a se agelu i le faatoʻaga o Ketesemane, e tatau foʻi ona tatou lotomalilie e talia le fesoasoani ua saunia e Ieova, e ala mai i lomiga, vitiō, lauga, asiasiga faalaeiau a se toeaina po o se uō taʻumatuaina.

19. E faapefea ona e maua le malosi pe a feagai ma tulaga faigatā e tofotofoina ai lou faamaoni i le Atua? Aumai se faataʻitaʻiga.

 ¹⁹ E foaʻi atu e Ieova iā te oe le “filemu mai i le Atua.” E faapefea ona faamalosia i tatou e Ieova? Pe a tatou tatalo, e tatou te maua ai le “filemu mai i le Atua, e silisili i mea uma lava e manatu i ai.” (Fili. 4:6, 7) O le filemu e foaʻi mai e Ieova, e faatoʻafilemu ai o tatou loto ma maua ai le mafaufau lelei. Seʻi mātau le saʻo o lenā manatu i se tuafafine e igoa iā Luz. Na ia faapea mai: “Na ou tauivi ma faalogona o le tuua toʻatasi. O na faalogona na māfua ai ona ou manatu e lē alofa Ieova iā te aʻu. Ae ina ua tupu lenā mea, na vave lava ona ou taʻu atu iā Ieova oʻu faalogona. O le tatalo na mafai ai ona faaleleia oʻu faalogona.” Ua faailoa mai i le mea na tupu iā Luz, e tatou te maua foʻi le filemu pe a tatalo.

20. O ā lesona ua tatou aʻoaʻoina mai i le tagi a Iesu?

²⁰ Maʻeu le faamāfanafanaina o i tatou, ma lesona aogā ua tatou aʻoaʻoina mai i le tagi a Iesu! Ua faamanatu mai ai, e ao ona lagolagosua i a tatou uō faavauvau ma ia maufaatuatuaina le lagolagosua a Ieova ma Iesu pe a maliu sē pele iā i tatou. Ua uunaʻia i tatou e talaʻi ma aʻoaʻo atu ma le alofa mutimutivale, ona na faaalia e Ieova ma Iesu lenei uiga matagofie. E faamāfanafanaina foʻi i tatou i le iloa e malamalama Ieova ma lona Alo pele i o tatou faalogona ma vaivaiga, ma e la te mananaʻo e fesoasoani mai ina ia tatou onosaʻia na tulaga faigatā. Tau ina ia faaauau pea ona tatou faatatauina mea ua aʻoaʻoina, seʻia oo i le aso o le a faataunuu ai e Ieova lana folafolaga matagofie, o le a ia ʻsoloiesea loimata uma i o tatou mata’!​—Faaa. 21:4.