MATAUPU 12

E te Faaumaina ea Mea E te Amataina?

1, 2. Ina ia mafai ona maua le lotomalie lea e maua mai mea ua faataulauina, o le ā ua manaomia mai ia te oe?

O LE tele o le fiafiaga faaletagata e maua mai mea ua faataulauina. Mo se faataʻitaʻiga, afai e te filifili ina ia aʻoaʻoina le taina o se kitara ma tumau pea i ai seia oo ina e mafaia, ona e mauaina mai ai lea o le olioli. Peitai, afai e te faamaamulu ae leʻi leva ona amata, e te lē taitai ona maua lena fiafia ma le lotomalie. E faapena ona moni i so o se mea lava e fai e manaomia ai le faataʻitaʻi ma le toleniga, e alu ai se vaitaimi.

² Ae peitai, e iai nisi o faanaunauga e tatau ia i tatou uma lava ona faatoilaloina pe manumalo mai ai, e tusa ai ma lenei mataupu o le pipii mau i se fuafuaga seia oo ina uma.

FAAFITAULI E AAFIA AI

3-8. (a) O le ā e mafai ai ona fesoasoani i se tagata ina ia manumalo mai le lē onosai? (e) A o e te leʻi amataina se mea, o le ā le mea e atamai ona fai? O fautuaga a ai e mafai ona aogā ia te oe i le faia o filifiliga? (i) I lalo o ā tulaga atonu e lelei ai ona lē faaumaina mea na e amataina?

³ E pei ona e iloa, e matuā puupuu lava se taimi e uaʻi mai ai tamaiti laiti. E oo i le taalo, e lē umi lava ae faigofie ona latou tosina ese atu pe ua uma foi le fiafia i ai. Peitai, a o tuputupu aʻe se tagata, e atiina aʻe ai foi ma malosi e uaʻi atu ai i se mea. Atonu ua e matauina lena mea ia te oe lava ia. E tatau ona e atinaʻe lenei uiga i se tele e sili atu, ae mautinoa lava lona aogā auā e fesoasoani ia te oe ina ia mauaina ai le tele o mea mai le olaga.

⁴ Ina ia uaʻi atu, o lona uiga, e tatau ona e  manumalo mai se isi uiga totino taatele. O le lē onosai. Toe manatu i tua ina o e tama itiiti. E pei ona e manatuaina, e masani lava ona mananao tamaiti laiti i mea i le taimi NEI lava! E masani pe a latou taumafai e fai se mea ma ua lē manuia ina ua uma ni taumafaiga, ona sauni loa lea e faamaamulu. Ia, e lē taumate e toatele tamaiti o loo faapena pea e te iloaina. Peitai, afai e te talisapaia faapea o nisi o mea e sili atu ona aogā i le olaga e manaomia ai le taimi ma taumafaiga, o le a fesoasoani lena ia te oe ina ia lē faavaivaigofie ai.

⁵ E masani i se tagata e lē onosai ona faataalise i le faia o ni mea, e faafuaseʻi lava. Ua taʻu mai e se faataoto poto ia i tatou: “O mafaufauga o e filigā i galuega, na o le mau mea e iu i ai; a o mafaufauga o e faataalise uma lava, e iu ai na o le mativa.” (Faataoto 21:5) O lea, ae e te leʻi amata faia se mea pe talia se tofiga po o se galuega, ia muamua lava ona faamautinoa o se mea e aogā moni.

⁶ I nisi tulaga, o le mea poto e tatau ona fai, o le lē faaumaina lea o mea e te amataina. Aiseā? Auā e lē taumate o se manatu leaga na iai mai le amataga. Atonu o se sini sese, o se sini e lē ōgatasi ma mataupu silisili saʻo. Pe lē o se sini lelei mo oe. Pe aogā la le taimi ma le taumafaiga o le a alu ai ina ia ausia lena sini? O ia te oe ea se mafuaaga lelei e talitonu ai e te mafaia ona ausia?

⁷ Sa faamatala mai e Iesu se tagata o lē na amata fausia se olo e aunoa ma le fuafuaina lelei muamua o le tau ma pe na te gafatiaina le tau pe leai. E pei lava ona fetalai Iesu, atonu e faataatia e le tagata le faavae ae iloa mulimuli ane e lē mafai ona ia faaauauina, e mafua ai ona tauemu ē o loo matamata ane ma fai ane: “O le tagata lenei, na amata ona fai, a e leʻi mafai ona faauma.” (Luka 14:28-30) Afai la e te manao ina ia faauma le mea e te amataina, ia fuafua muamua le tau.

⁸ Fuafua itu e lelei ai ma itu e lē lelei ai. Fesili i isi mo o latou taofi, ae maise lava ou mātua. Ia maua aogā mai lo la poto masani; sa la faia ni mea sese ma e mafai ona la taʻitaʻia ese oe mai nei mea. O le Tusi Paia o se puna iloga o fautuaga poto ma le aogā. E mai le Atua ma ua faataatitia mai ai lesona na aʻoaʻoina e tagata i se taimi umi e faitau afe tausaga. Mo se faaaʻoaʻoga, sa faia e le Tupu o Solomona toetoe lava o mea uma e mafai e se tagata ona fai i le sailia o fiafiaga i na o mea faitino lava. Ua ia taʻu mai ia i tatou le iʻuga: Sa na o le “ai i le matagi.” Aiseā la e faia ai se tuliloaga lē aogā tali tutusa faapena?

ALOFIA LE AVEA MA TAGATA FAAMAAMULU

9-12. (a) A uma loa ona e filifilia se sini, aiseā e lelei ai ona fuafua pe faapefea ona e ausiaina lena sini? (e) Pe a e faafesagaʻi ma ni faafitauli, e tatau faapefea ona manatu i ai? (i) Aiseā e tāua ai ona lē maua i le masani lea o le avea ma sē faamaamulu? (Luka 9:62)

⁹ Pe a e mautinoa loa ua aogā moni lou sini, e matuā tāua foi le fuafua pe faapefea ona ausia. E lē taulau i le toatele o tagata talavou ona faauma mea latou te amataina ona ua faalotovaivaia i latou. Atonu e mapuna aʻe ni faafitauli e lē mailoa po o ni toʻatugā. Pe latou te iloaina faapea o mea na latou sagaʻi atu e fai e sili ona faigata i lo le mea na latou manatu o le a iai. O le ā nei la le mea o le a fai?

¹⁰ O tulaga faapena e faaalia ai le ituaiga tagata e iai oe. Afai e te faatagaina mea faigata ina ia faatumulia ai oe i manatu lē mautonu ma manatu faapea so o se mea e tupu mai e leaga, o le a faoa mai ai ia te oe le malosi e faaauau ai. Ua pei lava o le mea o loo fai mai ai le faataoto a le Tusi Paia: “Afai e te faavaivai i le aso vale, ua itiiti lava lou malosi.” (Faataoto 24:10) O lea, na i lo lena, vaai i ai i le tulaga e pei o se luʻi. Tu i luga e faafetaiai i se taumafaiga faaopoopo—mafaufauga, malosi ma le taimi faaopoopo. O luʻitau e mafai ona faamālieina ai le olaga pe afai e te lē sola ese mai ai. E te tuputupu aʻe ai i le mautinoa ma mafai ona alofia ai faigata pe a e manumalo mai ai. Ona mafai ai lea ona e taulimaina galuega i le lumanai faatasi ma le mautinoa e sili ona tele faapea ma le olioli.

¹¹ O lea, ia aloese mai le atiina aʻe o le masani o le faamaamulu ona ua faigata le āluga o mea. A lē faia faapena, o le isi taimi e sosoo ai e faigata ai mea, o le a tauau ina faia lava le mea e tasi, o le “togi o le solo,” ua faamaamulu. E te mafaia ona tausia lou olaga mai le avea o se faasologa o ni lē taulau ma ni fuafuaga e lē faaumaina, e ala i le lē amataina o lenei masani.

¹² Afai e te faamaonia faapea e lē o oe o se tasi e fiugofie, e lē o se tagata faamaamulu pe se tagata ua alu ese mai se mea, o le a e mauaina le faatuatuaga ma le faaaloalo o isi. A o avea pea ma taulealea talavou, sa “taʻuleleia [Timoteo] e le au uso” i ni aai eseese e lua. (Galuega 16:2) O le pogai lena na filifilia ai o ia e le aposetolo o Paulo ina ia avea ma ana aumea faimalaga. Sa ia Timoteo ni faaeaga tutasi, o le ō faatasi lea ma le aposetolo e ui atu i vaega e tele o le  Emepaea Roma. Ina ua mavae tausaga pe ā ma le sefululua o auauna ma le faamaoni, o nisi taimi i tulaga mataʻutia, sa tuuina atu ai ia te ia le tiute tauave mamafatū, lea sa ia tauaveina e ui lava e leʻi malosi lelei i le tino. Ioe, sa mafai ona faamoemoeina Timoteo e tumau i lona tofiga ma fai ma le maeʻa galuega. O ia o se tagata sa maufaatuatuaina. Peitai, sa alu ai le taimi ma le filiga ina ia maua lena maufaatuatuaina.

FAAVAE MO LE FILIGA

13, 14. (a) Ua tatou mauaina faapefea aogā mai le filiga o Noa i le fausiaina o le vaa? (e) O le ā e mafai ona tatou aʻoaʻoina mai le faaaʻoaʻoga a le aposetolo o Paulo e faatatau i le filiga? (2 Timoteo 4:16, 17)

¹³ Afai o loo e sailia ina ia faia se mea ona e saʻo pe ona o se faanaunauga ina ia faafiafia le Atua, o le a ia fesoasoani la ia te oe ina ia maua lena mea. Manatunatu ia Noa mo se faaaʻoaʻoga. Sa ia fausiaina ma ona atalii le vaa, o se fausaga e pei o se pusa e fogāfale tolu, e sili atu i le faselau futu (122 mita) le umi. Sa lē o se “galuega e uma i totonu o se faaiʻuga o se vaiaso e tasi.” Peitai, ona sa ia faamautinoa le faia o le galuega seia oo ina uma, o lea na faasaoina ai Noa ma lona aiga i le lolo, ma ua feola mai ai i aso nei i tatou, o ana fanau.

¹⁴ Toe manatunatu foi i le aposetolo o Paulo. O ia o se faaaʻoaʻo moni lava o se tasi o lē sa leʻi tuumuli ina ua oo ina faigata tulaga o mea. Ia te ia lava, sa aogā le onosaia o so o se faigata i lana tofiga faapitoa lenei, ina ia mafai ai ona tumau seia oo ina uma. Sa loto o ia ina ia sasaina, fetogi i maa, faafalepuipuiina, galue mamafa, lē mamoe i po, fia inu, fia ʻai, maalili ma tau leai ni lavalava, lamatiaga mai fili o le upu moni ma tagata solitulafono, faapea foi ma manufeai ma malosiaga o le natura a o ia faimalaga i le laueleele ma le sami. Ona e lē o ia o se tagata sa faamaamulu, e mafai ai ona ia fai mai ma le faamaoni sa ia ‘tau le taua lelei, faaumaina le tausinioga, tausia le faatuatua.’ I le ā le faavae? E lē ona o lona lava mautinoa faapea na te mafai ona faia ni mea, ae pei ona fai mai ai Paulo lava ia: “Ou te mafaia mea uma lava i le faamalosi mai o [ia na te tuu mai lea] ia te aʻu.” Ma e pei ona sa ia tusi foi: “A ua tatou manumalo aʻiaʻi i nei mea uma lava, ona o ia ua alofa mai ia te i tatou.” (2 Timoteo 4:6-8; Filipi 4:13; Roma 8:35-39) E te lē fai mai ea la sa avea o ia o se tagata e aogā ona faataʻitaʻi i ai?

15. (a) Aiseā tatou te manaomia uma ai ona mafai ona faamasani lelei ma isi tagata? (e) O le ā o le a fesoasoani ia i tatou ina ia alofia ai le vave “fiu” i isi pe a latou faaita i tatou?

¹⁵ Ina ia olioli i le olaga, e tatau foi ona e mafaia ona faamasani lelei ma isi, ia maua la latou felagolagomaiga ma ia maua lo latou faaaloalo. E te lē mafaia ona faia lenei mea pe afai e te vave “fiu” i tagata, i le amataina o faigauo ona toe tiai lea o i latou i le taimi muamua lava e masesei ai. Suesue oe lava. Pe leaga ona e taulimaina i nisi taimi au faiā ma isi, ua ala ai ona ia i latou mafuaaga e feita ai? Ia, pe fai lea mea ma pogai e te “fiu” ai ia te oe lava ia? Aiseā la e vave ita ai pe lē toe naunau ai i isi ona atonu latou te faaita oe i nisi taimi? Faaaogā le taimi manaomia ina ia foia ai ma le onosai faafitauli. O ai na te lē mafaia ona iloa atu le atamai o le faataoto: “O le ua faatoatoa, e tele lona mafaufau; a o le ua itagofie, e faaeaina e ia i luga le valea”?—Faataoto 14:29.

16. E faapefea i lo tatou atiina aʻe o le filiga ona aafia ai lo tatou mauaina o le faataunuuga o lo tatou faamoemoe faa-Kerisiano?

¹⁶ E tele taui o le filiga ma e aogā lelei le faia o ni taumafaiga. E te mauaina faaeaga ma aogā e tele e ala i le faamaonia o oe lava o se tagata o lē na te faia mea seia oo ina uma. Na fetalai Iesu e uiga i ē na mulimuli ia te ia: “A o lē tumau seia oo i le gataaga, e faaolaina lea.” (Mataio 24:13) O loo tatou iai i se tausinioga i le avea ai ma Kerisiano. O le ola e faavavau le taui matagofie. O le a e mauaina lena taui i le na o lou atiina aʻe o le agavaa ina ia filiga ai e ui i faafitauli po o faigata ma ia mautinoa ua faaumaina ni mea.

[Fesili mo le Suʻesuʻega]