O Ai o loo Mulimuli atu i le Malamalama o le Lalolagi?
O Ai o loo Mulimuli atu i le Malamalama o le Lalolagi?
“Ua pupula ia te i latou la outou amio, faapei o mea e faamalamalama aʻi le lalolagi.”—FILIPI 2:15.
1. O ā fa a le Tusi Paia e tusa ai ma malamalama taufaasese a lotu?
UA MANINO ona faaalia mai e le Tusi Paia Iesu e avea o “le malamalama tele,” “le malamalama o le lalolagi.” (Isaia 9:2; Ioane 8:12) Peitai, i se faatusatusaga, e toaitiiti na mulimuli atu ia te ia a o iai o ia i le lalolagi. O le toatele sa filifili e mulimuli i malamalama taufaasese o ē, i le tulaga moni, sa tauavea le pouliuli. O i latou nei ua taʻua faapea e le Afioga a le Atua: “O i latou, o aposetolo pepelo i latou, o le au faigaluega ʻoleʻole, ua liua i latou e i latou ma aposetolo a Keriso. E le se mea foi lea e ofo ai, auā o Satani lava, ua liua o ia e ia ma agelu o le malamalama. O lenei, e le se mea tele pe a liua ana auauna peiseai o auauna a le amiotonu i latou; o lo latou iuga e tusa ma a latou galuega.”—2 Korinito 11:13-15.
2. O le ā na fetalai i ai Iesu o le a avea ma faavae mo le faamasinoina o tagata?
2 E ui lava i le ofoofogia o lenei malamalama, ae e lē o mananao lava tagata uma i ai. Na fetalai Iesu: “O le faasala foi lenei, ina ua oo mai le malamalama i le lalolagi, a o tagata, e sili lo latou manao i le pouliuli i lo latou manao i le malamalama; auā e leaga a latou amio. Auā o i latou uma o e fai mea leaga e ʻinoʻino i latou i le malamalama, e le o mai foi i le malamalama, neʻi faailoa a latou amio.”—Ioane 3:19, 20.
O Ē Alolofa i le Pouliuli
3, 4. Na faapefea e taʻitaʻi lotu i aso o Iesu ona latou faaalia faapea latou te lē mananao e mulimuli atu i le malamalama?
3 Seʻi manatunatu i le moni o lena tulaga a o iai Iesu i le lalolagi. Sa tuuina e le Atua le malosi ia Iesu e faia ai ni vavega mataʻina ina ia faamaonia atu ai o ia o le Mesia. Mo se faaaʻoaʻoga, i se aso o le Sapati, sa ia toe faapupula ai se tagata na fanau mai o tauaso. Maeu se gaoioiga o le alofa mutimutivale e ofo ai! Maeu se loto talisapaia na lagona e lea tagata! O le taimi muamua lea i lona olaga ua faatoʻā pupula ai! Ae peitai, o le ā le tali ane i ai a taʻitaʻi lotu? Ua taʻu mai e le Ioane 9:16: “Ona fai ane lea o isi o le au faresaio [e uiga ia Iesu], E le mai le Atua lenei tagata, auā ua le tausi e ia le sapati.” Pagā ni loto ina a leaga! O lena sa faia se faamalōlōga ofoofogia, ae na i lo o le faaali atu i ai o le olioli ona o le tagata sa muai tauaso, ma faaali atu le talisapaia i lē na faia le faamalōlōga, sa latou taʻusalaina Iesu! I le faia faapea, e mautinoa na latou agasala ai i le faaalitino mai o le agaga paia o le Atua, o se agasala e lē mafaamagaloina.—Mataio 12:31, 32.
4 Mulimuli ane, ina ua fesiligia e na tagata pepelo lē sa muai tauaso e faatatau ia Iesu, na tali atu le tamaloa: “O le mea e ofo ai lenei, ina ua le iloa e outou pe maifea o ia [o Iesu lea], a ua faapupula mai e ia oʻu mata. Ua tatou iloa e le faafofoga le Atua i e agasala; a e peitai a mataʻu se tasi i le Atua, ma fai lona finagalo, ona faafofoga mai lea o ia ia te ia. E lei faalogo lava talu mai le vavau, ona faapupulaina e se tasi o mata o le na fanau mai o tauaso. Ana le mai le Atua lena tagata [o Iesu lea], na te le mafaia se mea e tasi ona fai.” O le ā le tali atu a le au taʻitaʻi lotu? “Ua latou tali atu, ua faapea atu ia te ia, Ua fanau mai oe ua tumu i le agasala, e te aʻoaʻo mai ea ia te i matou? Ona latou tulia lea o ia i tua.” Pagā le aunoa ma se alofa mutimutivale! Sa matuā maʻaa o latou loto. O lea na fetalai atu ai Iesu ia i latou, e ui o loo latou fepulafi i o latou mata faaletino, ae ua latou tauaso faaleagaga.—Ioane 9:30-41.
5, 6. O le ā na faia e taʻitaʻi lotu o le uluai senituri e faaalia ai sa latou alolofa i le pouliuli?
5 O le agasala a nei tagata lotu pepelo i le agaga o le Atua, ua faamaonia foi i se isi mea na tupu, ina ua toe faatū e Iesu Lasalo mai le oti. Ona o lena vavega, na toatele ai tagata lautele na faatuatua atu ia Iesu. Peitai ane, seʻi mātau le mea na faia e taʻitaʻi lotu. “Ona faapotopoto lea o le fono e le au ositaulaga sili ma le au faresaio, ua latou faapea ane, Se a sa tatou mea e fai? auā ua faia faailoga e tele e lea tagata. Afai e faapenei ona tatou tuu ai pea o ia, e talia o ia e tagata uma lava; e o mai foi tagata Roma, ona faaumatia lea o la tatou nei mea atoa ma lo tatou nuu.” (Ioane 11:47, 48) Sa latou popole i o latou tulaga ma lo latou lauiloa. Sa sili ia i latou le mananao e faafiafia tagata Roma na i lo le faafiafia o le Atua. O le ā la na latou fai? “Talu foi i lea aso ua latou taupulepule ai e fasioti ia [Iesu].”—Ioane 11:53.
6 Pe na pau ai lena? E leai. O le isi a latou gaoioiga na sosoo ai, ua faaalia mai ai le tele o lo latou alofa i le pouliuli. “A ua taupulepule le au ositaulaga sili, e fasioti foi ia Lasalo. Auā e toatele Iutaia na o ese ona o ia, ma latou faatuatua ia Iesu.” (Ioane 12:10, 11) Pagā se lē mafuafuaina o lena amioleaga! E ui ina latou faia nei gaoioiga uma ina ia puipui mai ai o latou tulaga, ae o le ā na tupu? I lena lava tupulaga, na latou fouvale atu ai i tagata Roma, o ē na faasagatau mai ia i latou i le 70 T.A. ma sa fāoa ai lo latou nofoaga, lo latou malo, ma sa fasiotia foi i latou!—Isaia 5:20; Luka 19:41-44.
Le Alofa Mutimutivale o Iesu
7. Aiseā na lolofi atu ai ia Iesu ē alolofa i le upu moni?
7 E faapena foi i o tatou aso, e lē o tagata uma e mananao i le faamalamalamaina faaleagaga. Peitai o i latou e alolofa i le upu moni ua mananao e mulimuli i le malamalama. Latou te fia faia le Atua ma o latou Pule Silisiliese, ma latou te naunau e saili atu ia Iesu, o lē na auina mai e le Atua ina ia faamatala le uiga o le malamalama, ma latou mulimuli atu ai ia te ia. O le mea foi lena na faia e tagata loto maulalo ina o iai Iesu i le lalolagi. Sa latou lolofi atu ia te ia. E oo lava i le au Faresaio sa latou ioeina lena itu. Na latou faitio mai: “Ua mulimuli atu le lalolagi ia te ia.” (Ioane 12:19) O tagata e pei ni mamoe sa alolofa ia Iesu, auā sa tuufaafeagai o ia ma taʻitaʻi lotu manatu faapito, faasausili, ma le faananau i le pule, o i latou na sa fetalai atu i ai Iesu: “Auā ua latou saisai avega mamafa ma le avegata, ma latou faaee i ua o tagata; a e latou te le mafafai ina faagaoioi ai i so latou tamatamai lima. Ua latou fai a latou galuega uma, ina ia iloa ai e tagata.”—Mataio 23:4, 5.
8. I le eseese ma tagata pepelo o lotu, o le ā le vaaiga sa ia Iesu?
8 Seʻi mātau le eseese ma le uiga alofa mutimutivale o Iesu: “Ua silafia e ia le motu o tagata, ona mutimuti vale ai lea o lona alofa ia te i latou, ona ua lailoa i latou ma tuulafoaiina, e pei o mamoe e leai so latou leoleo.” (Mataio 9:36) Ma o le ā na ia faia i ai? Na ia fetalai atu ia i latou o ē na maileia i le faiga o mea a Satani: “Ia outou o mai ia te au, o outou uma o e tigaina ma mafatia i avega, o aʻu foi e malolo ai outou. Ia outou amoina laʻu amo, ma ia outou faaaʻoaʻo ia te au, auā o aʻu lē agamalu ma le loto maulalo; ona maua lea e outou o le malologa mo outou agaga. Auā e avegofie laʻu amo, o laʻu avega foi e māmā ia.” (Mataio 11:28-30) Na faatino e Iesu le mea na valoaia e uiga ia te ia i le Isaia 61:1, 2, lea e faitauina faapea: “Ua faauuina aʻu e Ieova e talaʻi le tala lelei i e ua tigaina, ua ia auina mai aʻu e fufusi i e loto momomo, e talaʻi le saolotoga i le tafeaga, ma le matuā tatalaina o e ua fusifusia. E talaʻi le tausaga e talileleia mai ai e Ieova, ma le aso e taui ai ma sui e lo tatou Atua; e faamatalaloto i e faanoanoa uma lava.”
Le Aoaoina o Ē Faasusulu atu le Malamalama
9. O ā mea mataʻina na tutupu i le 1914?
9 Ina ua toe afio atu Iesu i le lagi, sa tatau ona faatali o ia seia oo i le taimi e tauaao atu ai e le Atua le pule o le Malo ia te ia. Ona ia tuueseese ai lea o “mamoe” mai “ʻoti.” (Mataio 25:31-33; Salamo 110:1, 2) Na oo mai lena taimi ina ua amata “ona aso e gata ai” i le 1914. (2 Timoteo 3:1-5) Na amata e Iesu, o lē na faapaleina e avea ma Tupu o le Malo faalelagi o le Atua, ona aoaoina i lona itu taumatau i latou sa mananao e mulimuli atu i le malamalama. Ina ua tuanai le Taua Muamua a le Lalolagi, sa matuā mataʻina le faatuputupulaia o lena galuega o le aoaoina.
10. O le ā le fesili e ono fesiligia e faatatau ia i latou o loo faaaogā e Iesu mo le galuega o le aoaoina?
10 O le taʻitaʻiga a Keriso Iesu, na tauia ai i se faamanuiaga tele lena galuega o le aoaoina. E leʻi faapea lava i talafaasolopito ona toatele ni tagata mai atunuu uma ua aofia potopoto atu i le tapuaiga moni ua faamalamalamaina. Ma o ai i aso nei ua mulimuli atu i le malamalama lena o loo maua mai i le Atua ma Keriso? O ai o loo faatinoina le galuega lea o loo taʻua i le Filipi 2:15, ‘o loo faasusulu atu e pei o ni mea e faamalamalama aʻi le lalolagi,’ e ala i le valaauliaina o isi ina ia ‘ō mai ma ave fua le vai o le ola’?—Faaaliga 22:17.
11. O le ā le tulaga o Kerisinetoma e tusa ai ma le malamalama faaleagaga?
11 Pe o faia ea e Kerisinetoma lena mea? E mautinoa lava, e lē o faasusulu atu Kerisinetoma ma ona lotu fevaevaeai e pei o se mea e faamalamalama aʻi. O le mea moni, ua pei le au failotu o taʻitaʻi lotu i aso o Iesu. Latou te lē o faasusuluina atu le malamalama moni o loo maua mai le Atua ma Keriso. I le tolusefulutolu tausaga ua mavae, na faapea mai ai le mekasini Theology Today: “E faanoanoa lava e faapea atu, e lē o malosi le susulu atu o lenei malamalama i le Lotu. . . . Ua amata ona faasolo ina matuā tutusa le tulaga o le Lotu ma faigānuu ia o loo siomiaina. Ua lē o avea o se malamalama atu i le lalolagi, ae ua ia faaatagia maia malamalama o loo fesuluai solo i le lalolagi lava ia.” Ma ua oo foi ina matuā faateteleina le leaga o le tulaga o Kerisinetoma i aso nei. O le malamalama lea latou te taʻua o loo latou faasusulu atu i le lalolagi, o le mea moni o le pouliuli, auā e na o le pau lena o se mea e mafai ona ofo mai e Satani ma lana lalolagi. E leai, o le malamalama o le upu moni, e lē auala mai i lotu feʻainaʻi ma lotu Kerisinetoma faalelalolagi.
12. O ai ua faia aʻe ai le faalapotopotoga moni i aso nei o ē tauaveina le malamalama?
12 E mafai ona faapea atu ma le mautinoa, o le sosaiete o le lalolagi fou a Molimau a Ieova, o le faalapotopotoga moni lea i aso nei o loo tauaveina le malamalama. I le autasi ua faasusulu atu ai e ona sui uma—o tane, o fafine, ma ē talavou—lo latou malamalama mai ia Ieova ma Keriso, i luma o tagata uma. I le tausaga ua tuanai, e silia i le fa miliona ē faasusulu atu le malamalama i le toeitiiti 70,000 faapotopotoga o Molimau a Ieova i le lalolagi aoao, sa maelega i le taʻuina atu i isi e uiga i le Atua ma ana fuafuaga. Nei la, i tausaga taitasi, ua tatou vaaia ai le faaauau ona faia o se aoaoga tele o tagata o ē ua mananao foi ina ia faamalamalamaina faaleagaga i latou. E faitau selauafe ua papatisoina, ina ua latou suesue le Tusi Paia ma iloa ai le poto saʻo o le upu moni. E moni, o le finagalo o le Atua, “ina ia faaolaina o tagata uma lava, ma ia oo ina iloa lelei le upu moni.”—1 Timoteo 2:4.
13. O le ā e mafai ona tatou faatusatusa i ai le malamalama lea e maua mai ia Ieova?
13 Tatou te mafai ona faatusatusa le malamalama lea o loo maua mai nei ia Ieova, i le mea na tupu ina ua tuua e tagata o le Atua i aso anamua Aikupito: “Ua afio Ieova i o latou luma i le ao faaniutu i le ao, e taʻitaʻiina ai i latou i le ala, a o le afi faaniutu i le po e faamalamalama aʻi i latou, ina ia savavali i le ao atoa ma le po.” (Esoto 13:21, 22) Sa avea ma taʻiala maufaatuatuaina mai ia Ieova, le ao faaniutu i le ao ma le afi faaniutu i le po. Sa pei lo la maufaatuatuaina, o le la lea na foafoaina e le Atua e saunia ai mo i tatou itula o le ao. O lea foi la, e mafai ai ona tatou faalagolago atu ia Ieova ina ia faaauau ona ia faamalamalamaina faaleagaga le auala mo ē o loo saili i le upu moni i nei aso ua leaga o le iʻuga. Ua faamautinoa mai i tatou e le Faataoto 4:18: “O le ala o e amiotonu, e tusa ia ma le malamalama o le ao, o loo tupu pea lona malamalama e oo i le tutonu o le la.”
Faaatagia atu le Malamalama o le Malo
14. O le ā e ao ona fai ma fuafuaga autū a ē o loo faasusuluina atu le malamalama?
14 Ona o Ieova o le Puna o le malamalama, ma o Keriso foi o le Faaatagia Sili o lea malamalama, ua ao ai foi la i soʻo o Iesu ona faaatagia atu. Na ia fetalai e faatatau ia i latou: “O outou, o le malamalama o le lalolagi outou. . . . Ia faapea ona pupula atu lo outou malamalama i luma o tagata, ina ia latou iloa la outou amio lelei, latou te vivii atu ai i lo outou Tamā o i le lagi.” (Mataio 5:14, 16) Ma o le ā le matua autū o lenei malamalama sa tatau i ona soʻo ona faasusulu atu i tagata? O le ā sa tatau ona latou aʻoaʻo atu i lenei taimi sili o tumutumuga o mea na tutupu i talafaasolopito o le lalolagi? Sa leʻi faapea mai Iesu o le a talaʻia e ona soʻo se pulega faatemokalasi, se pulega faatautalatasi, se tuufaatasiga o le Lotu ma le Setete, po o se isi lava fuafuaga faalelalolagi. Ae na i lo lea, i le Mataio 24:14 na ia valoia ai, i le fesagaʻi ma teteega i le lalolagi aoao, “[o le a] talaʻiina atu foi lenei tala lelei o le malo i le atu laulau uma, e fai ma molimau i nuu uma; ona oo mai ai lea o le gataaga.” Ioe, ua taʻu atu e ē o loo faasusulu atu le malamalama i aso nei i isi le Malo o le Atua, lea o le a na faaiʻuina le lalolagi a Satani ma faaulufale mai loa le lalolagi fou amiotonu.—1 Peteru 2:9.
15. O fea o le a liliu atu i ai i latou o ē mananao i le malamalama?
15 O i latou e alolofa i le malamalama o le a lē faaseseina i folafolaga ma sini a lenei lalolagi. O na folafolaga uma ma sini o le a lē toe umi ae liu ausa, auā ua lalata atu lenei lalolagi i lona iʻuga. Ae na i lo lea, o ē alolofa i le amiotonu o le a mananao e faalogo atu i le tala lelei lea o loo alagaina mai e i latou o ē ua latou faaatagiaina le malamalama o le Malo o le Atua ina ia susulu atu i so o se pito o le lalolagi. O i latou ia na valoia mai i le Faaaliga 7:9, 10, e faapea: “Ona ou iloa lea, faauta foi i le motu o tagata e toatele mai atu nuu uma, ma aiga, ma nuu, ma gagana eseese, e le ma faitaulia e se tasi, o loo tutū i latou i luma o le nofoālii [o le Atua] ma luma o le Tamai mamoe [o Keriso lea] . . . ua latou alalaga foi ma leo tetele, ua faapea atu, O i ai le faaolataga i lo tatou Atua o lē tietie i le nofoālii, atoa ma le Tamai mamoe.” Ua faapea mai le fuaiupu e 14: “O i latou ia o e o mai nai le puapuaga tele.” Ioe, ua faasaoina mai i latou mai le iʻuga o lenei lalolagi, ma agaʻi atu ai i le lalolagi fou e lē gata mai i le Malo o le Atua.
Le Lalolagi Fou ua Faamalamalamaina
16. O le ā o le a tupu i le lalolagi a Satani i le puapuaga tele?
16 O le a faatumulia le lalolagi fou i le malamalama o le upu moni. Seʻi matuā mātauina le tulaga o le a iai i lea aso, pe a mavae ona faamutaina e le Atua lenei faiga o mea. O le a mou atu Satani, o ana temoni, ma ana faiga faapolotiki, o ana faiga faapisinisi, ma ana faiga faalotu—o mea uma lava! O le a mou atu foi le faiga aoao a Satani lea na te suia ai mafaufau o tagata. O lea, pe a mavae le puapuaga tele, o le a matuā lē toe iai ni nusipepa, ni mekasini, ni tusi, ni tamai tusi, po o so o se laupepa lava e aumaia ai ni tusitusiga e sapasapaia ai lenei lalolagi amioleaga. O le a lē toe iai ni faasalalauga mai televise ma letiō a le lalolagi e aumaia ai aafiaga leaga. O le siomaga leaga atoa a le lalolagi a Satani o le a faamamāeseina i le na o le tasi lava le ta malosi!—Mataio 24:21; Faaaliga 7:14; 16:14-16; 19:11-21.
17, 18. O le a faapefea ona e faamatalaina le tulaga faaleagaga pe a mavae le iʻuga o le lalolagi a Satani?
17 Maeu se mapusaga tele o le a iai! I lena aso ma faasolo atu ai, o le a na o le malamalama faaleagaga e faafouina ma faalaeiauina ai mai ia Ieova ma lona Malo, o le a oo atu i tagata. Ua taʻua i le Isaia 54:13: “E aʻoaʻoina lau fanau uma lava e Ieova; e tele foi le manuia o lau fanau.” I le puleaina e le pule a le Atua o le lalolagi aoao, ua faapea mai ai le Isaia 26:9, “e aʻoaʻoina [“le amiotonu i,” NW] e o nonofo i le atu laulau, pe a faia au faamasinoga i le lalolagi.”
18 O le a vave ona suia i le lelei le tulaga atoa i le mafaufau ma le faaleagaga. O le a avea mea e atiina aʻe ai ma faatulagaga o aso taitasi na i lo o le loto mafatia, ma amioga lē mamā ia o loo matuā taatele i aso nei. O tagata uma e ola ai i lena taimi o le a aʻoaʻoina i le upu moni e uiga i le Atua ma ana fuafuaga. O lona uiga atoatoa lava la, o le a faataunuuina le valoaga i le Isaia 11:9 lea ua faapea mai: “E tumu le lalolagi i le malamalama o Ieova, e pei ona ufitia o le iliti tai i le suāsami.”
Ia Faanatinati ona Mulimuli atu i le Malamalama
19, 20. Aiseā e manaomia ai e i latou o ē mananao e mulimuli atu i le malamalama ona tumau pea i le leoleoina o i latou?
19 I le taimi nei, i tausaga faaiʻu o lenei faiga amioleaga o mea, ua faanatinati ai le mulimuli atu i le malamalama o le lalolagi. Ma e manaomia ona leoleomaluina i tatou, auā e iai se taua mataʻutia o loo tauina ina ia taofia i tatou mai le savavali i le malamalama. O lenei tetee e puna mai i pule o le pouliuli—mai ia Satani, o ana temoni, ma lana faalapotopotoga faalelalolagi. O le pogai lena o le lapataiga a le aposetolo o Peteru: “Ia outou faautauta, ia outou mataala, ona o le ua fai outou mona fili, o le tiapolo lea, o loo fealualuai o ia e pei o se leona tagi, ua saili se tasi e ʻaina e ia.”—1 Peteru 5:8.
20 O le a taofia uma e Satani so o se auala o i latou o loo ō mai ina ia maua le malamalama, ona o lona manao ina ia faaauau ai pea ona latou iai i le pouliuli. Atonu o ni omiga mai aiga, po o ē sa avea muamua ma uō, o ē e tetee i le upu moni. Atonu po o ni manatu lē mautonu i le Tusi Paia ona o le faatauasoina o se tasi i aʻoaʻoga a lotu sese, po o faufauga taufaasese a tagata faapaupau ma ē lē faatuatua. Atonu po o faanaunauga agasala a le tagata lava ia ua faafaigata ai ona ia tausisia mea o loo manaomia mai e le Atua.
21. O le ā le gaoioiga e ao ona faia e i latou uma o ē mananao e ola i le lalolagi fou a le Atua?
21 Po o ā lava ni faalavelave o le a iai, ae pe e te manao ea ina ia olioli i le ola i se lalolagi fou, e aunoa ma se mativa, se solitulafono, se lē faamasinotonu, ma taua? Pe e te fia olioli ea i se soifua malōlōina atoatoa, ma le olaga e faavavau i le lalolagi parataiso? Ia talia la ma mulimuli atu ia Iesu o ia o le malamalama o le lalolagi, ma ia faalogo atu i le feau a i latou o ē o loo tausisi atu pea i le “upu o le ola” ma o ē ‘o loo susulu atu faapei o mea e faamalamalama aʻi le lalolagi.’—Filipi 2:15, 16.
E Faapefea ona E Tali Mai?
□ Ua faapefea ona faaalia e taʻitaʻi lotu o i latou o ē alolofa i le pouliuli?
□ O le ā le uiga o Iesu sa faaalia i tagata?
□ Ua faapefea ona faagasolo le aoaoina o ē faasusuluina atu le malamalama?
□ O ā suiga mataʻina ua lē o toe umi ae faia?
□ Aiseā ua faanatinati ai le mulimuli atu i le malamalama o le lalolagi i aso nei?
[Fesili mo le Suʻesuʻega]
[Ata i le itulau 14, 15]
Na lafoina i fafo e le au Faresaio loto maʻaa le tamaloa lea na faapupulaina ona mata e Iesu