E Mafai ona E Olioli i Faigauo e Tumau

E IAI mea e faalavelavea ai faigauo. O le mea moni, na valoia e le Tusi Paia e faapea, i nei “aso e gata ai” o le a leai ai se alofa, se lotoaiga, ma se faamaoni. (2 Timoteo 3:1-5; Mataio 24:12) O nei tulaga ua faapogaia ai ona oo i tagata le mala lē lelei lea o le lagona tuua toatasi. Na faapea mai se tasi tamaitai: “Ua pei lava o le vaa o Noa lea o loo iai i oʻu tuaoi. Afai e lē o oulua o se ulugalii, e lē mafai la ona oulua ulufale mai i ai.” O lenei tulaga e lē mafai ona tuuaʻia ai lē e iai lea faalogona o le tuua toatasi. I nisi vaega o le lalolagi, o luʻitau i faigauo tumau e aofia ai itu ia e pei o tagata e fesiitai solo i aso fai soo, o le malepelepe o aiga, o aai e matautia ma e lē faaleuo tagata e nonofo ai, ma le faaitiitia o taimi paganoa.

Atonu e sili atu ona toatele tagata e fesootai i ai i le vaiaso se tagata e mau i le taulaga i aso nei, nai lo tagata na vaai i ai i se tausaga po o le olaga atoa foi, se tasi na ola i nuu i tua i le lona sefulu valu o senituri! Peitai, o faiā i aso nei ua masani lava ona leai se uiga loloto mafana. O le toatele ua maua i le agaga lea o le faatasitasi e lē aunoa ma taumafai ia latou maua le fiafia. E tatau ai ona tatou faapea o le na ona fiafia e fefaauoai solo ma aumea lē lelei, ua pei o le faaaogaina o laau talatala mo le afi. Ua fai mai le Failauga 7:5, 6: “E sili ona lelei o le faalogo i le aoaiga a le tagata poto, i le faalogo o se tasi i le pese a e valelea. Auā e pei o le talalī o laau talatala i lalo o le ulo, e faapea le ʻataʻata o le vale; o le mea faatauvaa foi lea.” O laau talatala e vave lava ona faasasao aʻe ai ma talalī le afi, ae e lē matuā aasa ai le afi ina ia faamafanafanaina ai pea i tatou. E faapena foi, o aumea e toē ma pisapisaō e ono vave tosina ese ai i tatou i se isi mea, ae latou te lē faateʻaeseina uma lagona tuua toatasi ma faamalie lo tatou faanaunauga mo ni uo moni.

O le nofo toatasi e ese lea mai le lagona tuua toatasi. E talafeagai ia i tatou nisi o tulaga nofo toatasi ina ia faafouina ai i tatou ma faaleleia ai i tatou lava i le avea o ni uo. Pe a fesagai ma se lagona tuua toatasi, e vave lava ona liliu atu le toatele i nisi o ituaiga o faafiafiaga e faaaogaina ai masini faaeletise. Ua maua e se tasi o suesuega e faapea o le tasi o gaoioiga e sili ona taatele e faafetaiaia ai lagona tuua toatasi, o le matamata i le televise. Peitai, ua manatu le ʻau suesue e faapea o le faaumiumi ona matamata i le televise, o se tasi lea o mea e pito sili ona leaga tatou te faia i le taimi e lagona ai le tuua toatasi. E faateleina ai le faapaipaiē, le fiu, ma le mafaufau i mea e lē moni, ma e lē taitai ona tutusa ma faafesagaiga ma isi tagata.

O le mea moni, e mafai ona avea le nofo toatasi ma taimi e sili ona tāua pe a tatou faaaogā na taimi i mea e atiina aʻe ai. E mafai ona tatou faia faapea i le faitautusi, tusiaina o tusi, faia o ni mea, ma le mālōlō. O le nofo toatasi e atiina aʻe ai, e aofia ai le tatalo i le Atua, suesue le Tusi Paia ma mafaufau loloto i ai. (Salamo 63:6) O auala ia e faalatalata atu ai ia Ieova le Atua, o lē ua avea ma a tatou Uo sili.

Faaaoaoga Faale-Tusi Paia o Faigauo

E ui lava e lelei le faauo ma tagata e toatele, a ua faamanatu mai e le Tusi Paia ia i tatou e faapea “o loo iai se uo e sili ona pipii mai nai lo le uso.” (Faataoto 18:24, NW) O i tatou uma lava tatou te manaomia ni nai uo mafana e manatu moni mai ia i tatou, o a latou faauooga e aumaia ai ia i tatou le olioli, le malosi, ma le filemu. A o tau lē maua i aso nei na uo moni, ua faamauina faapitoa mai i le Tusi Paia nisi o faaaoaoga anamua. Mo se faataʻitaʻiga, sa mataina le faigauo i le va o Tavita ma Ionatana. O le ā e mafai ona tatou aʻoaʻoina mai ai? Aisea na tumau ai le la faigauo?

O se tasi o mea, na tutusa mea tāua na faasilisilia e Tavita ma Ionatana. Ae sili ai, na ia i laua uma lagona loloto o le tuutoina atu ia Ieova le Atua. Ina ua mātauina le faatuatua o  Tavita i le Atua ma ana gaoioiga i le puipuia o tagata o Ieova, “ona pii mau lea o le loto o Ionatana i le loto o Tavita, ua alofa Ionatana ia te ia, pei ona alofa o ia ia te ia lava.” (1 Samuelu 18:1) O le alolofa uma o tagata e toalua i le Atua, e fesoasoani e noatia faatasi ai le faigauo o le tasi i le isi.

Sa avea Ionatana ma Tavita o ni tagata malolosi na ola aʻe i mataupu silisili a le Atua. Na faapena ai ona faaaloalo le tasi i le isi. (1 Samuelu 19:1-7; 20:9-14; 24:6) O le mea moni, e faamanuiaina i tatou pe afai e iai ni a tatou uo e pulea e mataupu silisili faale-Tusi Paia.

E iai foi isi vala na saosaolaumea i le faigauo a Tavita ma Ionatana. Na faamaoni ma saʻo le auala na faia ai le la faiā ma sa faatuatuaina e le isi le tasi. Na tuu faamuamua ma le faamaoni e Ionatana le lelei o Tavita nai lo ia lava. Sa lei fuā o ia ona o le folafola ia Tavita o le tulaga tau tupu; ae nai lo lena, na lagolagoina e Ionatana o ia i le itu tau faalogona ma le itu faaleagaga. Ma sa talia e Tavita lana fesoasoani. (1 Samuelu 23:16-18) I auala talafeagai faale-Tusi Paia, na fefaailoaaʻi ai e Tavita ma Ionatana o la faalogona faaleuo. O le la faigauo faaleatua sa faavae aʻe i le talisapaia moni ma le alofa. (1 Samuelu 20:41; 2 Samuelu 1:26) Sa faigata ona motusia ona sa tumau uma i laua i le faamaoni i le Atua. O le faatinoina o na mataupu silisili e mafai ona fesoasoani ia i tatou ina ia atiina aʻe ai ma faatumauina faigauo moni.

Le Auala e Faatinoina ai Faigauo

Pe o e tau saili ea mo ni uo moni? E te lē tau manaomia ona saili mamao atu. O nisi lava o au  aumea o loo tou fesootai soo e mafai ona avea ma au uo, ma latou te ono manaomia lou faauo atu. Ae maise lava i uso Kerisiano, o se mea poto le faatatauina o le fautuaga a le aposetolo o Paulo ina ia ‘faalautele atu.’ (2 Korinito 6:11-13) Ae ui i lea, aua le loto vaivai pe afai o taumafaiga uma lava e faia se uo e lē iu i le mauaina ai o se uo mafana moni. E masani lava ona alu ai se taimi i le tau atiina aʻe o se faigauo, ma e lē o faiā uma o le a tutusa lona mafana tele. (Failauga 11:1, 2, 6) O le mea moni, ina ia olioli i faigauo moni, e tatau la ona tatou lē manatu faapito, ma e manaomia ona tatou mulimuli i le fautuaga a Iesu e faapea: “O mea uma foi tou te loto i ai ia faia e tagata ia te outou, ia faapea lava ona outou faia ia te i latou.”—Mataio 7:12.

O ai o manaomia ona e faauo i ai? E ese ai mai ia i latou tou te tupulaga faatasi, ae ā ē laiti po o tagata matutua? O le faigauo a Tavita ma Ionatana, Ruta ma Naomi, ma Paulo ma Timoteo, na aofia uma i na faigauo le eseese o le matutua i tausaga. (Ruta 1:16, 17; 1 Korinito 4:17) Pe mafai ona e faalautele atu faigauo i ē ua maliliu o latou taitoalua ma isi tagata e lei faaipoipo? Manatunatu foi ia i latou e fou mai i lou vaipanoa. Atonu ua latou tuua le aufaatasiga ma le toatele po o a latou uo uma lava, ae siitia mai po o le suia foi o le auala ua latou ola ai. Aua e te faatali seʻi ō mai isi e saili oe. Afai o oe o se Kerisiano, ia faia ni uo tumau e ala i le faatatauina o le fautuaga a Paulo e faapea: “Ia fefaapelepeleai i le fealofani o uso; ia tausolomua ona ava o le tasi i le tasi.”—Roma 12:10.

E mafai ona tatou manatu i faigauo o se auala o le foai. Na fetalai Iesu e faapea afai tatou te foai atu, ona foai mai foi lea o tagata ia i tatou. Na ia faamaʻoti mai foi e sili le fiafia o lē foai nai lo lē talia. (Luka 6:38; Galuega 20:35) Pe ua e feiloai ea i ni tagata e eseese talaaga? O tauaofiaga faavaomalo a Molimau a Ieova ua faamaonia ai e mafai e tagata o tu ma aga eseese ona faia ni faigauo moni ma tumau pe a latou tapuai faatasi i le Atua.

Faatumauina le Lelei o Faigauo

Ma le faanoanoa lava, e foliga mai i nisi taimi o ē e manatu i ai o uo, e iai taimi e toe faatiga ai e le tasi le isi. O tala faitatala taufaaleaga, o se taufaalata, o le leai o se talisapaia—o mea ia ua iai i mea e sili ona tiga pe a amata mai i se tasi na e manatu i ai o se uo moni. O le ā e mafai ona fai i tulaga faapena?

Ia faataatia se faataʻitaʻiga lelei. Ia faia mea uma e te mafaia ina ia alofia ai le faapogaia o ni tiga lē moomia. I nisi nofoaga, e taatele ai i uo le fai talasua o le tasi i pona o le isi. Peitai o le faatiga po o le tauʻoleʻole, o le a lē mafana ai se faigauo, e tusa lava po o taimi la te ‘fai tala ula ai.’—Faataoto 26:18, 19.

Galue mamafa ina ia faatumauina faigauo. E mapuna aʻe i nisi taimi le lē femalamalamaaʻi pe a tele ina faatalitalia e uo ni mea mai le tasi i le isi. O se uo e maʻi pe ua lē mau manatu mai ona o se faafitauli tugā, o le a lē faigofie ona ia faaalia mai le mafana e pei ona masani ai. I taimi la faapena, ia taumafai e malamalama ma ia lagolagosua.

Ia foia faafitauli i se auala vave ma agalelei. Ia faia lea tulaga na o oulua pe a mafai. (Mataio 5:23, 24; 18:15) Ia faamautinoa ua iloa e lau uo o loo e manao ia faatumauina se lua faiā lelei. O uo faamaoni e fefaamagaloai. (Kolose 3:13) Pe o le a avea ea oe ma ituaiga o uo faapena—o se tasi e sili ona pipii mai nai lo le uso?

O le faitau ma mafaufau i faigauo ua na o se amataga. Afai o tatou faafeagai ma le lagona tuua toatasi, seʻi faia loa se gaoioiga talafeagai ona lē toe umi ai lea ae faaleleia lena faalogona. Afai tatou te faia se taumafaiga, ona mafai lea ona tatou faia ni uo moni. O le a tatou atiina aʻe ai se ituaiga o noataga faapitoa faatasi ma nisi o i latou. Ae e leai lava se tasi e mafai ona ia faoa le tulaga o le Atua, o le Uo silisili. E na o Ieova e mafai ona silafia, malamalama, ma lagolagoina atoatoa i tatou. (Salamo 139:1-4, 23, 24) E sili atu i lena, ua aumaia e lana Afioga se faamoemoe ofoofogia mo le lumanai—o se lalolagi fou lea o le a mafai ai ona maua uo moni e faavavau.—2 Peteru 3:13.

[Ata i le itulau 5]

Na olioli Tavita ma Ionatana i se faigauo moni, ma e mafai foi e i tatou