Fesili Mai le Au Faitau

O le ā sa uiga i ai le aposetolo o Paulo ina ua ia faapea mai “ou te faagalogalo i mea ua tuanaʻi, ou te momoʻe punou aʻi foi i mea o lumanai”? (Filipi 3:13) Pe mafai e se tasi ona faagalo ma lona loto i ai se mea?

E leai, i le tele o tulaga e lē mafai ona tatou matuā aveesea manatunatuga mai i o tatou mafaufau. O le mea moni, e galo ia i tatou le tele o mea tatou te mananao e manatua, ae manatua le tele o mea sa tatau ona tatou faagaloina. O le ā la, na uiga i ai le aposetolo o Paulo ina ua ia tusia upu i le Filipi 3:13? Ua fesoasoani mai lona aotelega ia i tatou ina ia malamalama ai.

I le Filipi mataupu e 3, ua faamatalaina ai e Paulo ona “ala . . . e tatau ai ona . . . faalagolago i la le tino.” O loo tautala o ia i lona talaaga e sili ona lelei faa-Iutaia ma lona maelega mo le Tulafono—o tulaga sa ono mafai ona maua ai ona tofiga ma faamanuiaga faaletagata i le nuu o Isaraelu. (Filipi 3:4-6; Galuega 22:3-5) Peitai, sa faaauau pea ona ia teena na tulaga manuia, ma sa faaleaogaina na mea uma. Aisea? Talu ai sa ia mauaina se mea e sili atu ona lelei—“le silisili ese o le poto i la Keriso Iesu.”—Filipi 3:7, 8.

O le sini maualuga sa fia maua e Paulo, e lē o se tulaga lelei i lenei lalolagi, a “o le uluai toetu mai ē ua oti.” (Filipi 3:11, 12, NW) O lea la, ua ia tusi ai e faapea: “Ou te faagalogalo i mea ua tuanaʻi, ou te momoʻe punou aʻi foi i mea o lumanai, ou te tausisi atu i le faailoga, ia maua ai le taui na valaauina ai aʻu mai lugā e le Atua ia Keriso Iesu.” (Filipi 3:13, 14) Ina ua taʻua e Paulo lona “faagalogalo i mea ua tuanaʻi,” sa lei uiga o ia faapea ua ia soloiesea mai lona mafaufau “mea ua tuanaʻi.” Sa faamaonia lona manatuaina pea, auā faatoʻā uma ona ia tusia na mea. E lē gata i lea, i le uluai faaupuga faa-Eleni, o loo ia faaaogaina ai se ituaiga o veape e faamatilatila ai se gaoioiga o le agaigai i luma, ae lē o le faamutaina ai. Ua ia faapea mai e “faagalogalo” ae lē “o le faagaloina.”

O le upu Eleni ua faaliliuina i ai le “faagalo” o le (e·pi·lan·thaʹno·mai) e tāfa eseese lona uiga, o se tasi o na uiga o le “lē manatu mamafa,” po o le “lē amanaia.” E tusa ai ma le Exegetical Dictionary of the New Testament (saunia e Horst Balz ma Gerhard Schneider), o le uiga lenei o le “faagalogalo” i le Filipi 3:13. Sa lei mafaufau pea lava pea Paulo i mea ua ia fulitua i ai. Na ia maua le malamalamaga e vaai ai i na mea e lē tāua. Sa pei o ni “otaota . . . ia mea” pe a faatusatusa atu i le faamoemoe faalelagi.—Filipi 3:8.

E mafai faapefea ona faatatauina upu a Paulo i aso nei? Ia, atonu e mafai e se Kerisiano, e pei o Paulo, ona faia ni faataulagaina ina ia auauna ai i le Atua. Atonu ua ia tuua se galuega e maua ai tupe e tele ona o le auaunaga faataimi atoa. Pe atonu foi e sau mai se aiga e maumea ae ua lē toe tuuina atu i ai se fesoasoani tau tupe ona e lē fiafia i le upu moni. O na faataulagaina e faamālō atu ai, ae e lē tatau ona manatunatu pe popole pea lava pea i ai. O se Kerisiano e na te ʻfaagalo,’ e lē toe popole “i mea ua tuanaʻi” ona o le vaavaai atu i le lumanai matagofie o loo faatalitali i ai.—Luka 9:62.

O le manatu autū i upu a Paulo atonu e mafai foi ona faatatau i se isi auala. E faapefea pe afai sa faia e se Kerisiano se mea sese a o lei aʻoaʻoina o ia e uiga i le Atua? (Kolose 3:5-7) Pe faapea foi ua uma ona avea ma se Kerisiano, ae ua ia faia se agasala matuia ma aoaia ai e le faapotopotoga. (2 Korinito 7:8-13; Iakopo 5:15-20) Ia, afai ua ia salamō moni ma suia ona ala, ua uma la ona ʻfaamamāina.’ (1 Korinito 6:9-11) O mea na tutupu ua tuanai atu ia. Atonu e lē taitai ona ia faagalo i mea sa ia faia—o le mea moni, atonu o le a atamai ona ia aʻoaʻoina se lesona mai mea na tutupu ma o le a lē toe faia ai na agasala. Ae peitai e faaauau pea ona ʻfaagalogalo’ i le uiga faapea e lē tuuaʻia pea e ia ia lava. (Faatusatusa i le Isaia 65:17.) Talu ai ua faamagaloina o ia ona o le taulaga a Iesu, ua ia taumafai malosi ai e tuu ese mea ua tuanai.

I le Filipi 3:13, 14, ua faamatalaina ai e Paulo ia lava o se tagata tamoʻe i se tautuuga, ʻo loo momoʻe punou aʻi’ ina ia taunuu i le sini. O se tagata tamoʻe e vaavaai agaʻi i luma, ae lē toe tepa i tua. E faapena foi, e tatau i se Kerisiano ona tulimatai atu i faamanuiaga i le lumanai, ae lē o mea ua teʻa. Ua faapea mai foi Paulo: “Afai foi e ese so outou manatu i se isi itu, o le a outou maua se faaaliga mai le Atua e faatatau i ai.” (Filipi 3:15) O lea la, ia tatalo i le Atua ina ia fesoasoani atu ia te oe e atiina aʻe lenei vaaiga. Ia faatumu lou mafaufau i manatunatuga o le Atua e pei ona maua i le Tusi Paia. (Filipi 4:6-9) Mafaufau loloto i le alofa o Ieova ia te oe ma faamanuiaga ua e olioli ai ona o lea alofa. (1 Ioane 4:9, 10, 17-19) O lea, e ala mai i le agaga paia o Ieova, o le a ia fesoasoani ai ia te oe ina ia e lē manatu mamafa i mea ua e fulitua i ai. Nai lo lea, o le a pei oe o Paulo, o le a e tulimatai atu i le lumanai matagofie o i luma.—Filipi 3:17.