“O Le Fale Tatalo mo Nuu Uma”
“O Le Fale Tatalo mo Nuu Uma”
“E le ua tusia ea, E taʻua loʻu fale o le fale tatalo mo nuu uma?”—MAREKO 11:17.
1. O le ā le ituaiga faiā sa uluai olioli ai Atamu ma Eva faatasi ma le Atua?
INA ua foafoaina Atamu ma Eva, sa la olioli i se faiā vavalalata ma lo la Tamā faalelagi. Sa fesootai atu Ieova le Atua ia i laua ma otooto atu i ai lana fuafuaga matagofie mo tagata. E mautinoa lava, sa lē aunoa ona la mananao e vivii atu i viiga o Ieova ona o ana galuega ofoofogia o le foafoaga. Pe afai sa manaomia e Atamu ma Eva se taʻiala a o la manatunatu atu i lo la tofiga e avea ma tamā ma tinā o le aiga faaletagata i le lumanai, sa mafai ona la faalatalata atu i le Atua mai so o se vaega o lo la aiga Parataiso. Sa lei manaomia e i laua ni auaunaga a se faitaulaga i se malumalu.—Kenese 1:28.
2. O le ā le suiga na oo mai ina ua agasala Atamu ma Eva?
2 Na suia le tulaga o mea ina ua faaseseina e se agelu fouvale Eva e manatu faapea o le a atili faamanuiaina tulaga o lona olaga pe a ia teena le pule silisili ese a Ieova, i le faapea atu i ai o le a ‘pei ai o ia o le Atua.’ Ma na faapena loa ona ʻaia e Eva le fua o le laau lea na faasā e le Atua i laua e aua le ʻaai ai. Ona faaaogā ai lea e Satani Eva e faaosooso i lana tane. Ma le faanoanoa lava, na faalogo atu Atamu i lana avā agasala, e faaalia ai sa sili atu ona tāua ia te ia le la faiā ma lana avā nai lo le la faiā ma le Atua. (Kenese 3:4-7) O lona uiga, sa filifili Atamu ma Eva ina ia avea Satani ma o la atua.—Faatusatusa i le 2 Korinito 4:4.
3. O ā iuga leaga o le fouvale a Atamu ma Eva?
3 I lo la faia faapea, na lē toe maua ai e le uluai ulugalii e lē gata o la latou faiā tautele ma le Atua ae o le faamoemoega foi e ola ai e faavavau i se lalolagi parataiso. (Kenese 2:16, 17) Na faasolosolo ifo ina leaga o la tino ua agasala seia oo lava ina feoti. Na tuufaasolo mai i a la fanau lenei tulaga agasala. Ua faamatala mai e le Tusi Paia: “Ona oo mai ai lea o le oti i tagata uma lava.”—Roma 5:12.
4. O le ā le faamoemoe na faailoa mai e le Atua mo tagata agasala?
4 Sa iai se mea na manaomia ina ia toe faalelei ai le faiā a tagata agasala ma Lē paia na Foafoaina i latou. Ina ua faasalaina Atamu ma Eva, na avatu e le Atua se faamoemoe mo a la fanau o le a iai i le lumanai i lona folafolaina atu o se “fanau” o le a laveaia tagata mai āuga o le fouvale a Satani. (Kenese 3:15) Mulimuli ane, na faailoa mai e le Atua e faapea o le Fanau mo faamanuiaga o le a ala mai ia Aperaamo. (Kenese 22:18) Ona o le iai o lenei fuafuaga alofa i lona finagalo, na filifilia ai e le Atua ē tupuga mai ia Aperaamo, o le fanauga lea a Isaraelu, e avea ma ona nuu filifilia.
5. Aisea tatou te naunau fiafia ai i auiliiliga o le feagaiga o le Tulafono a le Atua ma Isaraelu?
5 I le 1513 T.L.M., na ulu atu ai Isaraelu i se faiā faalefeagaiga ma le Atua ma malilie e usitai i ana tulafono. O lena feagaiga o le Tulafono e ao ona matuā naunau i ai i latou uma o loo mananao e tapuai i le Atua i aso nei auā o loo faasino atu i le Fanau folafolaina. Na taʻua e Paulo e faapea o iina o loo iai “le ata o mea lelei atali.” (Eperu 10:1) Sa faia e Paulo lenei faamatalaga, a o ia talanoaina le auaunaga a faitaulaga Isaraelu i le falefetafai fesiitai, po o le faleie o le tapuaiga. Sa taʻua o “le malumalu o Ieova” po o “le fale o Ieova.” (1 Samuelu 1:9, 24) O le iloiloina o le auaunaga paia sa faatinoina i le malumalu o Ieova i le lalolagi, e atili mafai ai ona tatou talisapaia atoatoa le sauniuniga alofa mutimutivale lea ua mafai ai e tagata agasala i aso nei ona toe faia se leleiga ma le Atua.
Le Mea e Sili Ona Paia
6. O le ā sa tuu i le Mea e Sili ona Paia, ma o le ā na fai ma sui o le afio ai o Ieova iina?
6 Ua faapea mai le Tusi Paia: “O le Silisili ese, e le afio o ia i malumalu e faia e lima.” (Galuega 7:48) Peitai, o le afio ai o le Atua i lona malumalu faalelalolagi sa suia mai e se ao i le vaega i totonugalemu sa taʻua o le Mea e Sili ona Paia. (Levitiko 16:2) E foliga mai sa susulu malosi lenei ao, ma maua ai se malamalama i le Mea e Sili ona Paia. Sa tu i luga o se pusa paia sa taʻua “o le atolaau o le tulafono,” lea sa iai papa maa na vaneina ai nisi o poloaiga na tuu atu e le Atua ia Isaraelu. I luga o le ufiufi o le Atolaau sa faatulaga ai kerupi auro e lua ma o la apaau o loo faaloloa, lea sa faaāta mai ai agelu o loo i se tulaga maualuga i le faalapotopotoga faalelagi a le Atua. O lenei ao malamalama faavavega sa i luga aʻe o le ufiufi o le atolaau ma i le va o kerupi. (Esoto 25:22) O le faaātaina mai lena o le Atua e Ona le Malosi Uma Lava o loo afio i le nofoālii i luga o le kariota faalelagi o loo tietie i luga o ni kerupi moni. (1 Nofoaiga a Tupu 28:18) Ua faamatalaina ai le mafuaaga na tatalo ai le tupu o Esekia e faapea: “Ieova e o ʻau, o le Atua o Isaraelu, o lē afio i le va o kerupi.”—Isaia 37:16.
Le Mea Paia
7. O ā meāfale sa i le Mea Paia?
7 Sa taʻua le potu lona lua o le falefetafai o le Mea Paia. I totonu o lenei potu, i le itu tauagavale e ulu atu ai i totonu, sa tū ai se tuugālamepa matagofie e fitu ona vaega, ae i le itu taumatau sa iai se laulau e tuu ai areto. I luma tonu atu sa iai le fata faitaulaga lea sa alu aʻe ai le nanamu o mea manogi na faamūina. Sa tuu i luma mai o le ie puipui lea sa vavae ai le Mea Paia mai le Mea e Sili ona Paia.
8. O ā tiute sa faatino e lē aunoa e faitaulaga i le Mea Paia?
8 I taeao ma afiafi taitasi, sa tatau ai ona ulu atu se faitaulaga i le falefetafai ina ia faamū mea manogi i le fata e faamū ai mea manogi. (Esoto 30:7, 8) I le taeao, a o faamūina mea manogi, e ao ai ona toe utu le suauu i lamepa e fitu ia sa i tuugālamepa auro e fitu. O le afiafi e tutu ai lamepa ina ia faamalamalama ai le Mea Paia. I Sapati taitasi e tuu ai e se faitaulaga ni areto fou e sefululua i luga o le laulau e tuu ai areto.—Levitiko 24:4-8.
Le Lotoā
9. O le ā le aogā o le tanoa vai, ma o le ā le lesona e mafai ona tatou aʻoaʻoina mai ai iinei?
9 Sa iai foi le lotoā o le falefetafai, sa siʻo i le pa o ie fai faleie. Sa iai i totonu o lenei lotoā se tanoa telē e mulumulu ai vae ma lima o faitaulaga a o lei ulu atu i le Mea Paia. Sa tatau foi ona latou taeele muamua a o lei ofoina atu taulaga i le fata faitaulaga lea sa i le lotoā. (Esoto 30:18-21) O lenei manaoga o le tumamā o se faamanatuga malosi lea i auauna a le Atua i aso nei ina ia latou taumafai malosi e tausia le mamā faaletino, le mamā tau amio, tau le mafaufau, ma le faaleagaga pe a latou mananao e talia e le Atua la latou tapuaiga. (2 Korinito 7:1) I se taimi mulimuli ane, o vai mo le tanoa ma fafie mo le afi i luga o le fata faitaulaga sa laʻuina mai e tagata e lē o ni Isaraelu o ē na avea ma pologa i le malumalu.—Iosua 9:27.
10. O ā nisi o taulaga sa faia i luga o le fata faitaulaga?
10 I taeao ma afiafi taitasi, sa susunu ai se tamai mamoe o le taulaga i luga o le fata faitaulaga faatasi ai ma le taulaga o meaʻai ma meainu. (Esoto 29:38-41) O isi taulaga sa faia i aso faapitoa. O nisi taimi e ao ona faia se taulaga ona o se agasala patino ua faia e se tagata. (Levitiko 5:5, 6) O isi taimi sa ono ofo atu ai e se tagata Isaraelu se taulaga faafetai i meaʻai lea e ʻaia ai se vaega e faitaulaga ma lē na faia le taulaga. Ua faaalia mai i lenei mea e faapea e mafai e tagata agasala ona maua se filemu ma le Atua, e pei lava i se tulaga faafaatusa o loo ia olioli i se faiga taumafataga faatasi ma ia. E oo foi i se tagata ese sa mafai ona avea ma tagata tapuai a Ieova ma faaeaina e avatu se taulaga faafetai o meaʻai i Lona maota. Ae ina ia faaalia le faaaloalo tatau mo Ieova, e na o taulaga lava e aupito sili ona lelei e talia e faitaulaga. O le falaoamata e sili ona lelei e tatau ona faaaogā mo le taulaga i meaʻai, ma o manu mo taulaga e ao ona leai se leaga.—Levitiko 2:1; 22:18-20; Malaki 1:6-8.
11. (a) O le ā sa faia i toto o manu ia na osi ai taulaga, ma o le ā sa faasino atu i ai lenei mea? (e) O le ā le silasila a le Atua i toto o tagata ma toto o manu?
11 O toto o nei taulaga sa tuuina atu i luga o le fata faitaulaga. Sa avea lenei mea o se faamanatuga i aso taitasi i le nuu e faapea, o i latou o tagata agasala latou te manaomia sē e togisala o lē o lona toto maligi e mafai ona togiola ai e faavavau a latou agasala ma faasaoina ai i latou mai le oti. (Roma 7:24, 25; Kalatia 3:24; faatusatusa i le Eperu 10:3.) O lenei faaaogaina o le toto i se tulaga paia na faamanatu ai foi i le fanauga a Isaraelu o le toto e fai ma sui o le ola, ma o lena ola e ā le Atua. O se isi la faaaogaina o le toto e tagata sa faasaina pea e le Atua.—Kenese 9:4; Levitiko 17:10-12; Galuega 15:28, 29.
Le Aso o le Togisala
12, 13. (a) O le ā le Aso o le Togisala? (e) A o lei avatua e le faitaulaga sili le toto i totonu o le Mea e Sili ona Paia, o le ā sa tatau ona ia faia?
12 E faatasi i le tausaga i le aso sa taʻua o le Aso o le Togisala, sa tatau ai i le nuu uma lava o Isaraelu, e aofia ai ma tagata ese o ē sa tapuai ia Ieova, ona mālōlō mai i a latou galuega uma ma ia anapogi. (Levitiko 16:29, 30) I lenei aso tāua, sa faamamāina ai le nuu mai agasala i se tulaga faafaatusa ina ia olioli ai i ni faiā filemu ma le Atua mo le isi tausaga. Seʻi o tatou vaai faalemafaufau i mea na tutupu ma iloilo nisi o mea iloga sa faia ai.
13 O loo iai le faitaulaga sili i le lotoā o le falefetafai. Ina ua uma ona mulumulu o ia i le tanoa vai, ona ia fasia ai lea o le povi poʻa mo le taulaga. Ua sasaa atu le toto o le povi poʻa i se tanoa; o le a faaaogaina i se faiga faapitoa e totogi ai agasala a le ituaiga faafaitaulaga o sa Levī. (Levitiko 16:4, 6, 11) A o lei toe faia se isi gaoioiga i le osiina o le taulaga, e iai se isi mea e tatau i le faitaulaga sili ona fai. Na te aveina le mea manogi (e foliga mai o loo tuu i totonu o se asu faaofuofu e umī lona ʻau) ma malala aasa o le afi mai le fata faitaulaga o loo ave i le salefu. Ua ulu atu nei o ia i le Mea Paia ma savali saʻo atu i le ie puipui o le Mea e Sili ona Paia. E ui lemū atu o ia e taamilo atu i tua o le ie puipui ma tu i luma o le atolaau o le feagaiga. O le isi mea e sosoo ai, i le mea ua lē o toe iloa atu e se isi tagata, na te sasaa atu ai mea manogi i luga o malala aasa, ona tumu ai lea o le Mea e Sili ona Paia i le asu o mea manogi.—Levitiko 16:12, 13.
14. Aisea sa tatau ai ona ulu atu le faitaulaga sili i le Mea e Sili ona Paia, ma avatu toto o ni manu eseese e lua?
14 O le taimi lea ua finagalo le Atua e faaalia ai le agalelei ma faamalie lona finagalo i se auala faafaatusa. O le mafuaaga lena na taʻua ai le ufiufi o le Atolaau o le “nofoa o le alofa” po o le “ufiufi o le togiola.” (Eperu 9:5, faaopoopoga i le pito i lalo o le NW) E toe alu ese mai le faitaulaga sili mai le Mea e Silisili ona Paia, ona ave lea o le toto o le povi poʻa, ma toe ulu atu i le Mea e Sili ona Paia. E pei ona poloaia i le Tulafono, e lolō lona limatusi i le toto ma sausau faafitu i luga o le ufiufi o le Atolaau. (Levitiko 16:14) Ona ia toe foi atu lea i le lotoā ma fasi se ʻoti, lea e fai ai le taulaga mo agasala “a tagata.” Na te ave sina toto o le ʻoti i le Mea e Sili ona Paia ma fai i ai le mea lava e tasi lea na ia faia i le toto o le povi poʻa. (Levitiko 16:15) Sa iai foi isi auaunaga tāua na fai i le Aso o le Togisala. Mo se faataitaiga, sa tatau ona faaee atu lima o le faitaulaga sili i luga o le ulu o le ʻoti lona lua ma faailoa i ona luga “o amio leaga uma a le fanauga a Isaraelu.” Ona taʻitaʻi atu loa lea o lenei ʻoti ola i le togavao, ina ia aveesea ai i se tulaga faafaatusa agasala a le nuu. O le auala lena sa totogiina ai agasala i tausaga taitasi “mo le au faitaulaga, atoa ma tagata uma o le faapotopotoga.”—Levitiko 16:16, 21, 22, 33.
15. (a) Sa faapefea ona talitutusa le malumalu o Solomona ma le falefetafai? (e) O le ā o fai mai ai le tusi o Eperu e uiga i le auaunaga paia lea sa faia i le falefetafai atoa foi ma le malumalu?
15 Mo uluai tausaga e 486 o le talafaasolopito o Isaraelu i le avea o ni tagata o le feagaiga a le Atua, sa avea ai le falefetafai fesiitai solo ma nofoaga e tapuai ai i lo latou Atua, o Ieova. Ona faaeaina ai lea o Solomona mai Isaraelu e fausia se fale tumau. E ui sa tatau ona sili atu le telē ma le matagofie o lenei malumalu, ae o le ata o le fausaga na saunia mai e le Atua na mulimuli atu i le ata tonu lava o le falefetafai. I le pei o le falefetafai, sa faataitaia mai ai e lenei mea le faatulagaga e sili atu ona telē, ma sili atu ona uigā mo le tapuaiga lea o le a “faatuina e [Ieova], a e le o tagata.”—Eperu 8:2, 5; 9:9, 11.
O le Malumalu Muamua ma le Lona Lua
16. (a) O le ā le talosaga agaalofa sa faia e Solomona ina ua faapaiaina le malumalu? (e) Na faaalia faapefea e Ieova lona taliaina o le tatalo a Solomona?
16 Ina ua faapaiaina lena malumalu matagofie, sa faaaofia ai e Solomona lenei talosaga faagaeeina: “O le tagata ese foi, e le so lou nuu o Isaraelu, a ua sau o ia mai le nuu mamao, ona o lou suafa mamalu . . . , afai latou te o mai, ma tatalo i lenei fale; ia e faafofoga mai mai le lagi, o le mea o loo e afio ai, ma e faia e tusa ma mea uma e valaau atu ai le tagata ese ia te oe; ina ia iloa lou suafa e nuu uma i le lalolagi, ma ia latou matatau ia te oe, e faapei o lou nuu o Isaraelu; ia latou iloa foi ua igoa i lou suafa lenei fale ua ou faia.” (2 Nofoaiga a Tupu 6:32, 33) I se auala sa matuā manino mai, na faaalia ai e le Atua lona taliaina o le tatalo a Solomona ina ua faapaia le malumalu. Na paʻū ifo le afi mai le lagi, ma faamūina ai taulaga o manu sa i luga o le fata faitaulaga, ma faatumulia le malumalu i le pupula o Ieova.—2 Nofoaiga a Tupu 7:1-3.
17. O le ā na tupu mulimuli ane i le malumalu lea na fausia e Solomona, ma aisea?
17 E faanoanoa lava, auā sa lei tausisi le fanauga a Isaraelu i lo latou mataʻu tatau mo Ieova. Na iu lava ina latou faaleagaina ai le suafa sili o Ieova e ala i faiga faamasaa toto, o faiga faaifo i tupua, le mulilua, o faiga mataifale, ma faiga lē alofa i tamaiti ua leai ni mātua, o fafine ua oti a latou tane, ma tagata ese. (Esekielu 22:2, 3, 7, 11, 12, 26, 29) O lea, i le tausaga e 607 T.L.M., na faaoo ane ai e le Atua le sala faafaamasinoga e ala i le aumaia o autau a Papelonia ina ia faaumatia le malumalu. O tagata Isaraelu na sao mai ai sa ave faatagataotaua i Papelonia.
18. I le malumalu lona lua, o ā faaeaga na tatala atu i nisi o tane e lē o ni Isaraelu, o ē sa lagolagosua ma le loto atoa i le tapuaiga ia Ieova?
18 Ina ua mavae le 70 tausaga o le faaaunuua, na toe foi atu ai i Ierusalema se vaega totoe o tagata Iutaia na salamō ma latou maua ai le faaeaga o le toe fausia o le malumalu o Ieova. O le mea tatou te mātauina, sa lē lava faitaulaga ma sa Levī e faia auaunaga i lenei malumalu lona lua. O le iuga, o le ʻau Netini, o ē tupuga mai i tagata e lē o ni Isaraelu ia na avea ma pologa i le malumalu, na avatu ia i latou ni faaeaga e sili atu e avea ai ma auauna i le maota o le Atua. Peitai ane, sa lē tāitai lava ona tutusa ai i latou i le ʻau faitaulaga ma sa Levī.—Esera 7:24; 8:17, 20.
19. O le ā le folafolaga na faia e le Atua e faatatau i le malumalu lona lua, ma na faapefea ona faataunuuina moni nei afioga?
19 I le taimi muamua sa foliga mai e lē faatusatusalia atu le malumalu lona lua i le uluai malumalu. (Hakai 2:3) Peitai na folafola e Ieova e faapea: “Ou te luluina foi nuu uma; ona oo mai lea o mea ua manaomia e nuu uma; ou te faatumuina foi lenei fale i le pupula . . . E sili le mamalu o lenei fale ua mulimuli i le na muamua.” (Hakai 2:7, 9) E pei lava o nei afioga na valoia, sa sili atu le mamalu na maua e le malumalu lona lua. E 164 tausaga na umi atu ai ona iai nai lo le malumalu muamua, ma e toatele atu isi tagata tapuai mai isi atunuu e tele na latou lolofi ane i ona lotoā. (Faatusatusa i le Galuega 2:5-11.) Na amata le toe faafouina o le malumalu lona lua i aso o le tupu o Herota, ma sa toe faatetelē ona lotoā. I lona tū maualuga mai se fola papa telē ma siosioina i faapaologa matagofie, na matuā aliali mai ai le mamalu lea sa iai i le uluai malumalu na fausia e Solomona. Sa iai ma se lotoā tele i le pito i fafo mo tagata o nuu ese o ē na mananao e tapuai ia Ieova. Sa iai se pa maa na vavae ai lenei Lotoā o Nuu Ese mai lotoā o loo i le pito i totonu lea sa faaavanoa atu mo na o tagata Isaraelu.
20. (a) O le ā le mea mataina lauiloa na mātaulia ai le malumalu lea na toe fausia? (e) O le ā e faaalia ai sa sese le vaaiga a tagata Iutaia i le malumalu, ma o le ā na fai e Iesu e tali atu ai i lenei mea?
20 Sa lauiloa lenei malumalu lona lua ona sa aʻoaʻo atu ai le Alo o le Atua, o Iesu Keriso i totonu o ona lotoā. Peitai sa pei o le uluai malumalu, sa leai se vaaiga saʻo a tagata lautele o Iutaia e faatatau i lo latou faaeaga o le avea ma ē tausia ma leoleoina le malumalu o le Atua. Ioe, na iu foi ina latou faatagaina tagata faatauoa e fai a latou fefaatauaiga i le lotoā sa faaaogā e Nuu Ese. E lē gata i lea, sa faataga tagata ina ia faaaogā le malumalu e fai ma auala ʻalo e ui atu ai i isi vaega o le aai pe a latou laʻuina ni mea i totonu o Ierusalema. I le toe fa o aso a o lei oo i lona maliu, na faamamāina ai e Iesu le malumalu mai na faiga e lē faaletapuaiga, a o ia fetalai atu pea: “E le ua tusia ea, E taʻua loʻu fale o le fale tatalo mo nuu uma? A ua faia e outou ma ana o e fao mea.”—Mareko 11:15-17.
Ua Lafoaia e Faavavau e le Atua Lona Malumalu Faalelalolagi
21. O le ā na faaalia e Iesu e faatatau i le malumalu i Ierusalema?
21 Ona o le gaoioiga lototele a Iesu i le faasilisilia o le tapuaiga mamā i le Atua, sa maumauai ai taʻitaʻi lotu Iutaia ina ia fasiotia o ia. (Mareko 11:18) Ina ua ia silafia e lē o toe mamao ona fasiotia lea o ia, na fetalai atu ai Iesu i taʻitaʻi lotu Iutaia: “Ua tuua lo outou fale e faatafunaina.” (Mataio 23:37, 38) O iina na ia faaalia ai ua lē o toe umi ona lē toe taliaina lea e le Atua ituaiga o tapuaiga ia sa faatinoina i le malumalu faaletino i Ierusalema. O le ā le toe avea “o le fale tatalo mo nuu uma.” Ina ua faasino atu e soo o Iesu ia te ia fale matagofie o le malumalu, na ia fetalai: “Ua outou le iloa ea nei mea uma . . . e le toe ai se maa i luga o le tasi maa, a e uma ona soloia i lalo.”—Mataio 24:1, 2.
22. (a) Na faapefea ona faataunuuina tuleiga a Iesu e faatatau i le malumalu? (e) Nai lo le taulai atu o o latou faamoemoe i se aai faalelalolagi, o le ā sa sailia e uluai Kerisiano?
22 Sa faataunuuina le valoaga a Iesu i le 37 tausaga mulimuli ane i le tausaga e 70 T.A., ina ua faaumatia Ierusalema ma lona malumalu e autau a Roma. O iina na maua ai se faamaoniga mataina e faapea ua lafoaia moni e le Atua lona malumalu faaletino. Sa lei valoia lava e Iesu se toe fausiaina o se isi malumalu i Ierusalema. E tusa ai o lena aai faalelalolagi, na tusi atu le aposetolo o Paulo i Kerisiano Eperu: “Ua leai so tatou aai tumau iinei, a ua tatou saili i lē atali.” (Eperu 13:14) Sa āloālo atu uluai Kerisiano i le avea ma vaega o le “Ierusalema faalelagi”—le Malo e pei se aai o le Atua. (Eperu 12:22) O lea, ua lē o toe taulai mai ai le tapuaiga moni a Ieova i se malumalu faitino i le lalolagi. I la tatou mataupu o sosoo mai, o le a tatou talanoaina ai le fuafuaga sili ua faavaeina e le Atua mo i latou uma o loo faanaunau e tapuai atu ia te ia “i le agaga ma le faamaoni.”—Ioane 4:21, 24.
Fesili Autalu
□ O le ā le faiā ma le Atua na lē toe maua e Atamu ma Eva?
□ Aisea e tatau ai ona tatou naunau atu e fia iloa vaega o le falefetafai?
□ O le ā tatou te aʻoaʻoina mai galuega sa faia i le lotoā o le falefetafai?
□ Aisea na faataga ai e le Atua lona malumalu ia faaumatia?
[Fesili mo le Suʻesuʻega]
[Ata i le itulau 10, 11]
LE MALUMALU NA TOE FAUSIA E HEROTA
1. Le Mea e Sili ona Paia
2. Le Mea Paia
3. Le Atolaau o Taulaga Mu
4. O Vai ʻApa Memea
5. Le Lotoā o le ʻAu Faitaulaga
6. Le Lotoā o Isaraelu
7. Le Lotoā o Fafine