E Fia Saoloto Tagata Uma
E Fia Saoloto Tagata Uma
“Na fanau mai le tagata e saoloto, ae ua nofo pologa i so o se mea,” na tusi ai le faitofa mai Falani o Jean-Jacques Rousseau i le 1762. Fanau mai e saoloto. Maeu se manatu matagofie! Ae pei ona matauina e Rousseau, e faitau miliona tagata i le talafaasolopito atoa latou te lei mauaina lava le saolotoga. Na i lo lena, ua faaaluina o latou olaga i le “nofo pologa,” po o le saisaitia i se faiga ua faoa ai mai ia i latou le fiafia tumau ma le faamalieina i le olaga.
E FAITAU miliona ua latou iloaina pea i aso nei ‘pe a pule le tasi tagata i le tasi, e leaga ai o ia lava.’ (Failauga 8:9) Ona o lo latou sailia o le pule, ua faaauau ai pea e tane ma fafine fiasili ona faaalia le manatu māmā po o le matuā leai lava o se manatu atu i le faaleagaina o le saolotoga o isi. Na taʻua e se tasi lipoti e faapea: “E 21 tagata na fasiotia e se vaega faatupu faalavelave.” Na taʻua e se tasi lipoti se “faatamaiaga,” na faia e le vaega e puipuia le saogalemu ‘i le fasiotia o fafine sa lē mafai ona tetee atu pe puipuia i latou lava, tamaiti ma tagata matutua, taselei faaī (seʻi tulou), tafana ulu o pagota sivili, ma le faataunuuina o la latou fuafuaga i le faaleagaina ma faaumatia o nuu i le soona tafanaina.’
E lētioa matuā naunau tagata, ma fetauai mo le saolotoga mai mafatiaga! E ui i lea, o le mea moni e faanoanoa ai, ona o lena tau mo le saolotoga o le tagata e toatasi e masani ona aofia ai ma le solipalaina o aiā tatau ma saolotoga o isi. O tane, fafine, ma tamaiti lē sala ua matuā faigata ona alofia le fasiotia faataulagaina ai i nei faiga, ma o le maliliu ai o i latou nei ua “aloaia” le faalauiloaina o le mafuaaga e faapea ua tatau ma tonu. Mo se faataitaiga, i Aialani i le tausaga na teʻa nei, na maliliu ai tagata lē sala e toʻa 29 na latalata ane ma le faitau selau na manunuʻa ina ua pa se pomu na tataoina i se taavale na fuafuaina e “tagata tau mo le saolotoga.”
O Loo Iai Pea i le “Nofo Pologa”
Pe a maeʻa fetauaiga, o le ā e maua mai ai? Pe a manumalo ia “tagata tau mo le saolotoga” i la latou taua, atonu e faatapulaa sina saolotoga e
maua mai ai. Ae peitai, pe ua latou saoloto moni ea? Pe e lē moni ea e oo lava i tagata lautele e sili ona saoloto i atunuu saoloto e pei ona taʻua ai, o loo faaauau pea ona “nofo pologa” ai tagata i pule sauā o le mativa, le lē lelei atoatoa, le maʻi, ma le oti? E faapefea ona fai mai se tasi ua ia matuā saoloto moni lava ae o loo faaauau pea ona faapologaina o ia e na mea?Na faamatalaina ma le saʻo e le tusitala ua loa o le Tusi Paia o Mose le olaga e pei lava ona oo i ai le toatele o tagata i le talafaasolopito atoa ma e pei ona iai lava i aso nei. Atonu e mafai ona tatou ola mo le 70 po o le 80 tausaga, e pei ona ia fai mai ai, “a o lo latou malosi o i ai le tiga ma le puapuaga.” (Salamo 90:10) Pe o le a suia ea i se taimi lenei mea? Pe o le a iai ea se taimi e mafai ai e i tatou uma ona ola i se olaga e faamalieina atoatoa ai, ma saoloto mai tiga ma le mataʻu lea o loo puapuagatia ai le toatele o tagata i aso nei?
Ua faapea mai le Tusi Paia, ioe! O loo tautala e faatatau “i le saolotoga o le fanau a le Atua e manuia ai.” (Roma 8:21) Seʻi o tatou tilofaia ma le faaeteete lena saolotoga, lea na taʻua i le uluai senituri e le aposetolo o Paulo i se tusi na ia tusi atu ai i Kerisiano i Roma. I lenei tusi na faamatalaina ai ma le manino e Paulo le auala e mafai ai e i tatou uma taitoatasi ona maua le “saolotoga e manuia ai” e moni ma e faavavau.
[Ē Ana le Ata i le itulau 3]
From the book Beacon Lights of History, Vol. XIII