Iloaina o “le Finagalo o Keriso”

“Po o ai ua na iloa le finagalo o [Ieova] na te aʻoaʻoina atu o ia? A ua tatou maua le finagalo o Keriso.”—1 KORINITO 2:16.

1, 2. O le ā le mea sa finagalo Ieova ia faamautinoa ua faaalia mai i lana Afioga e uiga ia Iesu?

SA FAAPEĪ foliga o Iesu? O le ā le lanu o lona lauao? lona tino? ona mata? Sa faapeī lona umī? O le ā lona mamafa? A o faagasolo senituri, e eseese lava foliga o Iesu na tusia e le ʻautusiata, e amata mai lava i le tau feoloolo seʻia oo ina ua matuā lē saʻo lava. O nisi ua latou tusia ona foliga o se tasi e malosi ma tiotio, ae o isi ua latou tusia ona foliga o se tasi e auvaivai ma faapalupē.

² Peitaʻi, e lē o taulaʻi atu manatu o le Tusi Paia i foliga vaaia o Iesu. Na i lo lea, sa finagalo Ieova ia faamautinoa ua faaalia mai le mea e sili atu ona tāua: le ituaiga o peresona e iai Iesu. O loo lipotia mai e tala a Evagelia, e lē gata o fetalaiga ma mea na faia e Iesu ae o loo faaalia ai foʻi le loloto o lagona ma le ituaiga o mafaufauga sa uunaʻia ai ana fetalaiga ma gaoioiga. O nei tala faagaeeina e fā ua mafai ai ona tatou malamalama i le uiga o le manatu sa faasino i ai le aposetolo o Paulo e faapea o “le finagalo o Keriso.” (1 Korinito 2:16) E tāua lo tatou faamasani lelei i mafaufauga, faalogona, ma uiga totino o Iesu. Aiseā? E mo ni māfuaaga a itiiti mai e lua.

3. O le ā le malamalamaga e mafai ona tatou maua pe a tatou faamasani i le finagalo o Keriso?

 ³ Muamua, o le finagalo o Keriso ua faatepa vave atu ai i tatou i le finagalo o Ieova le Atua. Sa matuā māfana le masaniga a Iesu ma lona Tamā, o le pogai foʻi lea na mafai ai ona ia fetalai: “E leai se tasi ua iloa le Atalii, ua na o le Tamā; e leai foi se tasi ua iloa le Tamā, ua na o le Atalii, ma se ua loto le Atalii e faaali atu i ai.” (Luka 10:22) E peiseaī na fetalai mai Iesu faapea, ‘Afai e te fia iloa pe faapeī Ieova, ia vaavaai mai ia te aʻu.’ (Ioane 14:9) O lea, pe a tatou suʻesuʻeina mea o loo faaali mai e Evagelia e uiga i le auala o mafaufauga ma faalogona o Iesu, o lona uiga, o lena foʻi ua tatou aʻoaʻoina ai le auala o mafaufauga ma faalogona o Ieova. O se malamalamaga faapena e mafai ai ona tatou mafuta vāvālalata atu i lo tatou Atua.—Iakopo 4:8.

4. Pe afai tatou te mananaʻo moni lava e gaoioi e pei o Keriso, o le ā e ao ona tatou muaʻi aʻoaʻoina, ma aiseā?

⁴ Lona lua, o lo tatou iloaina o le finagalo o Keriso e fesoasoani ia i tatou ina ia “mulimuli atu i ona tulagāaao.” (1 Peteru 2:21) O le mulimuli atu ia Iesu e lē na o le tau ina toe taʻua ana fetalaiga ma faataʻitaʻi atu i ana gaoioiga. Talu ai o faamatalaga ma gaoioiga e taaʻina e mafaufauga ma faalogona, o le mulimuli la ia Keriso e manaʻomia ai ona tatou ati aʻe le “manatu” lava foʻi lea sa ia te ia. (Filipi 2:5) I se isi faaupuga, pe afai tatou te mananaʻo moni lava e gaoioi e pei o Keriso, e ao ona tatou muaʻi iloa ona mafaufau ma lagona e pei o ia, i se tomai e sili ona lelei tatou te mafaia i lo tatou tulaga o ni tagata lē lelei atoatoa. Seʻi o tatou autiloina la le finagalo o Keriso, e ala i le fesoasoani mai o tusitala o Evagelia. O le a tatou talanoaina muamua vala sa taaʻina ai mafaufauga ma faalogona o Iesu.

Lona Uluaʻi Soifuaga a o Leʻi Avea ma Tagata

5, 6. (a) O ā taaʻiga e mafai e a tatou aumea ona taaʻia ai i tatou? (e) O le ā le aufaatasiga sa iai le Alo ulumatua o le Atua i le lagi a o leʻi afio mai i le lalolagi, ma o ā āuga o lenei aufaatasiga ia te ia?

⁵ E mafai e a tatou aumea vāvālalata ona iai ni a latou taaʻiga ia i tatou, e taaʻina ai o tatou mafaufauga, faalogona, ma gaoioiga mo le lelei po o le leaga. * (Faataoto 13:20) Seʻi manatu i le aufaatasiga sa iai Iesu i le lagi a o leʻi afio mai i le lalolagi. Ua tataʻi atu e le Evagelia a Ioane manatu i le uluaʻi soifuaga o Iesu a o leʻi avea ma tagata, a o avea o “le Upu,” po o le Fofoga Fetalai a le Atua. Ua faapea mai Ioane: “Sa i le amataga, le Upu, sa i le Atua le Upu, o le Atua foi le Upu. O ia lava sa i le Atua i le amataga.” (Ioane 1:1, 2, LF) Talu ai o Ieova e leai sona amataga, o le iai la o le Upu faatasi ma le Atua mai “le amataga” atonu e faasino atu i le amataga o galuega faalefoafoaga a le Atua. (Salamo 90:2) O Iesu “le ulumatua o mea uma lava ua faia.” O lea, sa soifua o ia a o leʻi foafoaina isi foafoaga agaga ma le vateatea faitino.—Kolose 1:15; Faaaliga 3:14.

⁶ Ua taʻua i nisi fua faatatau faasaienisi e faapea, a itiiti mai e 12 piliona tausaga talu ona iai le vateatea faitino. Afai la e taulalata atu i ai na fua faatatau, lona uiga sa iai se aufaatasiga māfana a le Alo ulumatua o le Atua ma lona Tamā mo se vaitaimi e lē mafaitaulia lona umi, a o leʻi foafoaina Atamu. (Faatusatusa i le Mika 5:2.) E iai la se sootaga māfana ma le mausalī i le va o i laʻua. I lona faaātagia mai o le atamai, ua taʻua mai ai se faamatalaga na faia e lenei Alo ulumatua i lona uluaʻi soifuaga a o leʻi avea ma tagata, e faapea: “Na fai foi aʻu mona fiafia [o Ieova] i lea aso ma lea aso; sa ou olioli i ona luma i aso uma lava.” (Faataoto 8:30) O le faaaluina o le lē mafaitaulia o tausaga i se aufaatasiga vāvālalata ma le Puna o le alofa, e mautinoa lava na iai ni ona āuga aogā i le Alo o le Atua! (1 Ioane 4:8) Na oo ina iloa ma faaātagia mai e lenei Alo, mafaufauga, faalogona, ma gaoioiga a lona Tamā, i se tulaga e lē mafai e se isi lava tagata ona ia faia.—Mataio 11:27.

Le Soifuaga i le Lalolagi ma Aafiaga

7. O le ā se tasi o māfuaaga na talafeagai ai ona afio mai le Alo ulumatua o le Atua i le lalolagi?

⁷ E tele isi mea sa tatau ona aʻoaʻoina e le Alo o le Atua, auā o le fuafuaga a Ieova ina ia faaauupegaina lona Alo e avea ma Ositaulaga Sili e agaalofa, e mafai ona “tiga alofa faatasi ma i tatou i o tatou vaivai.” (Eperu 4:15) Ina ia ausia mea manaʻomia mo lenei matāfaioi, o se tasi lena o māfuaaga na afio mai ai le Alo i le lalolagi i lona avea o se tagata. I lona avea iinei o se tagata e iai tino aano ma le toto, na mafai ai ona silasila totino lava Iesu i tulaga ma aafiaga o mea ia sa na ona ia mātauina mai le lagi i le taimi muamua. Ae o lea la ua mafai ona ia tofo  totino lava i faalogona ma lagona ootia faaletagata. Sa iai ni taimi na ia lagona ai le vaivai, le fia ʻai ma le fia inu. (Mataio 4:2; Ioane 4:6, 7) E lē gata i lena, sa ia onosaʻia ituaiga eseese o faigatā ma mafatiaga. O iinā na ia ‘aʻoaʻoina ai le usiusitai’ ma atoatoa ai ona taʻuagavaaina o ia mo lana matāfaioi o se Ositaulaga Sili.—Eperu 5:8-10.

8. O le ā se mea ua tatou iloa e faatatau i le uluaʻi soifuaga o Iesu i le lalolagi?

⁸ Ae faapēfea mea na tutupu moni ia Iesu a o faagasolo lona uluaʻi soifuaga i le lalolagi? E puupuu lava se faamaumauga e faatatau i lona soifuaga o se tamaitiiti. O le mea moni, e na o Mataio ma Luka sa la faamatalaina mea na tutupu i le vaitaimi o lona fanau mai. Sa iloa e tusitala o Evagelia na soifua muamua Iesu i le lagi a o leʻi afio mai i le lalolagi. O lena uluaʻi soifuaga a o leʻi avea ma tagata, o le faamaoniga sili lena e faamatala mai ai le ituaiga o tagata sa iai o ia. E ui i lea, sa avea Iesu o se tagata moni. E ui i lona tulaga lelei atoatoa, ae sa tatau lava ona tuputupu aʻe o ia mai le avea o se pepe ma faasolo ina tamaitiiti, ma avea o se talavou ma faasolo ina tagata matua, ma i na taimi uma, sa ia aʻoaʻoina ai mea. (Luka 2:51, 52) Ua faaalia e le Tusi Paia ni mea patino e uiga i le uluaʻi soifuaga o Iesu, o ni mea e mautinoa lava na aafia ai o ia.

9. (a) O le ā se faamaoniga e iloa ai na soifua aʻe Iesu i se ʻāiga mativa? (e) O ā ituaiga o tulaga e foliga mai na tuputupu aʻe ai Iesu?

⁹ E iai faamaoniga e iloa ai sa fanau mai Iesu i se ʻāiga mativa. E faamaonia i le taulaga lea na aumai e Iosefa ma Maria i le malumalu ina ua mavae pe tusa o le 40 aso talu lona fanau mai. Na i lo le aumai o se tamaʻi mamoe poʻa e fai ai le taulaga mu ma se tamaʻi lupe po o se uluga manutagi e fai ai le taulaga mo agasala, ae na la aumai a lē o ni ‘uluga manutagi se lua, po o ni tamai lupe se lua.’ (Luka 2:24) E tusa ai ma le Tulafono Faa-Mose, o le taulaga lena sa faatulaga mo ē matitiva. (Levitiko 12:6-8) Mulimuli ane, na faatoʻateleina lenei aiga faatauvaa. A itiiti mai pe toʻaono le isi fanau a Iosefa ma Maria na maua mai i usuga faalenatura, ina ua mavae le fanau mai faavavega o Iesu. (Mataio 13:55, 56) Na tuputupu aʻe la Iesu i se aiga toʻatele, ma e foliga mai i ni tulaga e lē taualoa.

10. O le ā e faaalia ai o Maria ma Iosefa o ni tagata sa matataʻu i le Atua?

¹⁰ Sa tausi aʻe Iesu e ni mātua alolofa o ē matataʻu i le Atua. O lona tinā, o Maria, o se fafine sa mataʻina lava. Seʻi manatu foʻi i le taimi na faafeiloaʻi atu ai le agelu o Kaperielu ia te ia, na faapea atu le agelu: “Si oʻu alofa ia te oe, le ua alofaina, ua ia te oe [Ieova].” (Luka 1:28) O Iosefa foʻi o se tamāloa faamaoni tele. I tausaga taʻitasi, e faamaoni ai lava o ia e alu atu i se faigāmalaga e 90 maila (150 kilomita) le mamao e agaʻi atu i Ierusalema mo le Paseka. Sa alu atu foʻi Maria, e ui lava e na o tamāloloa na manaʻomia ona auai atu. (Esoto 23:17; Luka 2:41) O se tasi o faatasiga faapena, na saili solo ai e Iosefa ma Maria le tamaitiiti e 12 tausaga o Iesu, ma maua atu i le malumalu o loo filo i le lotolotoi o aʻoaʻo. Na faapea mai Iesu i ona mātua o loo popole: “Lua te le iloa ea e tatau ona ou i le fale o loʻu Tama?” (Luka 2:49) “Tama”—atonu sa iai se uiga māfana ma le lelei o lena upu i le talavou o Iesu. Auā foʻi, e foliga mai o lea sa taʻu atu ia te ia faapea, o Ieova o lona Tamā moni lea. E lē gata i lea, atonu sa avea Iosefa o se tamāfai lelei ia Iesu. E mautinoa lava, e lē filifilia e Ieova se tamāloa sauā na te tausia aʻe Lona Alo pele!

11. O le ā le matātā na aʻoaʻoina e Iesu, ma i aso anamua o le Tusi Paia, o ā mea sa aofia ai i le galueaʻiina o lenei matātā?

¹¹ A o faagasolo le olaga o Iesu i Nasareta, na ia  aʻoaʻoina ai le matātā o le faakamuta, ma e foliga na ia aʻoaʻoina mai i lona tamāfai o Iosefa. Sa matuā agavaa Iesu i le matātā auā o lea na faaigoa o ia o le “tufuga.” (Mareko 6:3) I aso anamua o le Tusi Paia, sa galulue tufuga i le fauina o fale, fauina o meafale (e aofia ai laulau, nofoa, ma nofoa uumi), ma le fauina o meafaigaluega e faaaogā i faatoʻaga. I lana tusitusiga Dialogue With Trypho, na tusi ai e Justin Martyr, o le senituri lona lua T.A., se faamatalaga e faatatau ia Iesu, e faapea: “Sa fai ma ana masani le galue o se tufuga a o soifua i le lalolagi, i le fauina o suōtosina ma amo.” Sa lē faigofie na ituaiga o galuega, auā atonu sa lē mafai e le tufuga o aso anamua ona faatau mai laupapa e fai ai lana galuega. E foliga, sa alu atu o ia ma filifili se laau, ona tātuu lea i lalo, ma amo mai le laau i lona fale. Atonu la sa malamalama Iesu i le luʻi o le suʻeina o tupe e ola ai, le luʻi o le feutagaʻi ma tagata sa faatau mai ia te ia, ma le luʻi o le faasoasoaina o tulaga tautupe a le aiga.

12. O le ā se faamaoniga e iloa ai e foliga na muamua maliu Iosefa a o leʻi maliu Iesu, ma o le ā le uiga o lenei mea mo Iesu?

¹² Ona o Iesu o le ulumatua i le fanau, atonu sa fesoasoani o ia i le tausiga o le aiga, ae maise lava ona e foliga mai na muamua maliu Iosefa a o leʻi maliu Iesu. * Na taʻua i le lomiga o le Zion’s Watch Tower o Ianuari 1, 1900: “Ua faailoa mai e uputuu faapea na maliu Iosefa a o laitiiti pea Iesu, ona faaauau ai lea e Iesu le matātā faakamuta ma avea ai o ia o lē tausia le aiga. O lenei manatu ua lagolagoina ai le molimau a le Tusi Paia lea e taʻua ai Iesu lava ia o le tufuga, ma taʻua foʻi lona tinā ma ona uso, ae lē o taʻua lava Iosefa. (Mareko 6:3) . . . E talafeagai la le faapea atu, o le vaitaimi umi e sefuluvalu tausaga o le soifuaga o lo tatou Alii, mai le taimi na tupu ai le mea [o loo taʻua i le Luka 2:41-49] seʻia oo i le taimi o lona papatisoga, sa faaalu i le faatinoina o tiute masani o le olaga.” E foliga mai sa lagonaina e Maria ma lana fanau, e aofia ai ma Iesu, le tigā ina ua maliu sē pele ia i latou, o lana tane ma lo latou tamā.

13. Ina ua amata e Iesu lana faiva, aiseā na faia ai ma le poto, ma le malamalama, ma faalogona loloto, o uiga sa leʻi mafai ona iai i se isi lava tagata?

¹³ E manino lava, sa leʻi soifua mai Iesu i se olaga faigofie. Na i lo lea, sa soifua moni lava o ia i le olaga o tagata lautele. Ma, i le 29 T.A., o le taimi lena mo Iesu e faatino ai le tofiga tauatua sa faatalitalia ai o ia. I le tau e āfu ai mea o lena tausaga, na papatisoina ai o ia i le vai ma faauuina e avea ma Atalii faaleagaga o le Atua. ‘Sa faaavanoa mai le lagi ia te ia,’ e foliga e faamaonia ai o lea ua mafai ona ia toe manatua lona uluaʻi soifuaga sa iai i le lagi a o leʻi avea ma tagata, e aofia ai ona mafaufauga ma faalogona sa iai muamua. (Luka 3:21, 22) O lea la, ina ua amata e Iesu lana faiva, na faia ma le poto, ma le malamalama, ma faalogona loloto, o uiga sa leʻi mafai ona iai i se isi lava tagata. O se māfuaaga lelei na taulaʻi atu ai le tele o tusitusiga a tusitala o Evagelia i mea na tutupu i le faiva a Iesu. E oo lava i na tusitusiga, e lē o mafai foʻi ona latou faamaumauina uma ana fetalaiga ma mea na ia faia. (Ioane 21:25) Peitaʻi o mea na faagaeeina i latou e tusia ua mafai ai ona tatou malamalama i le finagalo o le tagata e silisili i ē uma na soifua mai.

Le Ituaiga o Peresona e Iai Iesu

14. Ua faapēfea ona faailoa mai e Evagelia faapea o Iesu o se tagata e māfana ma e iai ona faalogona loloto?

¹⁴ O le ituaiga peresona e iai Iesu lea e faamanino mai i Evagelia e faapea, o ia o se tagata e māfana ma e iai ona faalogona loloto. E tele ni uiga māfana eseese sa ia faaalia atu: sa tigā alofa mo se lepela (Mareko 1:40, 41); sa faavauvau ona o tagata lē talilelei mai (Luka 19:41, 42); sa tonu lona toʻatamaʻi i  tagata faatauʻoa matapeʻapeʻa. (Ioane 2:13-17) Ona o Iesu o se tagata sa iai lagona tigā alofa, na mafai ai ona tagi o ia, ma na te leʻi nanāina foʻi ona lagona ootia. Ina ua maliu lana uō pele o Lasalo, sa silasila atu Iesu o loo tagi Maria, le tuafafine o Lasalo, ma na matuā ootia ai foʻi o ia ma tutulu a o vaavaai uma ane isi tagata.—Ioane 11:32-36.

15. Sa faapefea ona faamaonia mai faalogona māfana o Iesu i le auala na ia silasila ma feutagaʻi ai ma isi?

¹⁵ Na sili ona faamaonia mai faalogona māfana o Iesu i le auala na ia silasila ma feutagaʻi ai ma isi. Sa ia sāʻili atu mo ē matitiva ma mafatia, ma fesoasoani atu ia i latou ina ia latou ‘maua le mālōlōga mo o latou agaga.’ (Mataio 11:4, 5, 28-30) Sa leʻi avea lona pisi ma itu e lē tali atu ai i manaʻoga o ē sa mafatia, e tusa lava po o se fafine na maua i le puna toto o lē na paʻi faalilolilo atu i lona ofu, po o se tagata tauaso ʻaisi o lē na lē mafai ona vaoia lona pisa. (Mataio 9:20-22; Mareko 10:46-52) Sa amanaʻia e Iesu uiga lelei o isi ma avatu i ai lana faamālō; peitaʻi, sa naunau foʻi o ia e avatu ni faasaʻoga pe a manaʻomia. (Mataio 16:23; Ioane 1:47; 8:44) I lena vaitaimi a o itiiti aiā tatau a fafine, sa faaali atu e Iesu ia i latou se tulaga paleni, le mamalu ma le faaaloalo. (Ioane 4:9, 27) E lētioa lava naunau se vaega o fafine e auauna atu ia te ia e ala i le faaaogā o a latou lava mea totino.—Luka 8:3.

16. O le ā e faataʻitaʻia ai sa ia Iesu se vaaiga paleni i le olaga ma mea faitino?

¹⁶ Sa ia Iesu se vaaiga paleni i le olaga. Na te leʻi matuā faatāuaina mea faitino. E foliga mai, sa itiiti lava ni ana mea faitino sa iai. Na ia fetalai faapea sa leʻi iai se mea “e moe ai o ia.” (Mataio 8:20) I le taimi lava e tasi, sa faateleina ai e Iesu le ʻoliʻoli o isi. A o auai o ia i le tausamiga o se faaipoipoga—e masani lava o se faatasiga e iai mūsika, o pesega, ma le ʻoliʻoli—e manino mai sa leʻi iai o ia iinā ina ia taofi le fiafiaga na fai. O le mea moni, o iinā na faatino ai e Iesu lana uluaʻi vavega. Ina ua uma le uaina, sa ia liliuina le vai e avea ma uaina lelei, o se ʻava malosi e “faafiafia ai loto o tagata.” (Salamo 104:15; Ioane 2:1-11) Ona mafai ai lea ona faaauau pea le tausamiga, ma e mautinoa foʻi na avea ma itu ua lē masiasi ai le ulugalii faaipoipo. Na faaalia atili le paleni o Iesu i le tele o isi taimi ia o loo taʻua ai lona galue i lana faiva mo ni taimi uumi ma sa galue mamafa foʻi.—Ioane 4:34.

17. Aiseā e lē o se mea e faateʻia ai le avea o Iesu ma Aʻoaʻo Sili, ma o le ā na atagia mai i ana aʻoaʻoga?

¹⁷ Sa avea Iesu ma Aʻoaʻo Sili. O le tele o ana aʻoaʻoga sa atagia mai ai mea moni o le olaga i aso taʻitasi, o mea sa masani lelei ai o ia. (Mataio 13:33; Luka 15:8) Sa lē mafaatusalia lana auala tau aʻoaʻo atu—sa manino, faigofie, ma aogā. E sili atu foʻi ona mataʻina mea na ia aʻoaʻo atu. O ana aʻoaʻoga na atagia mai ai lona faanaunauga moni ina ia faamasani lana ʻaufaalogologo i mafaufauga, faalogona, ma auala a Ieova.—Ioane 17:6-8.

18, 19. (a) O ā tala faatusa iloga na faamatala ai e Iesu lona Tamā? (e) O le ā le fesili o le a talanoaina i le mataupu o sosoo mai?

¹⁸ E ala i le faaaogā soo e Iesu o tala faatusa, sa ia faailoa mai ai lona Tamā i ni tala faatusa iloga e lē faigofie ona galo. E ese le talanoa i faaupuga masani e faatatau i le alofa mutimutivale o le Atua, ese foʻi le faatusa o Ieova i se tamā loto faamagalo o lē na matuā ootia ona lagona ina ua vaai atu ua toe foʻi mai lona atalii, ona ia ‘momoʻe atu lea, ua fusi i lona atalii, ma sogi atu ia te ia.’ (Luka 15:11-24) I le teena o se aganuu lē magafagafa lea sa vaai maulalo ai taʻitaʻi lotu i tagata lautele, na faamatala mai ai e Iesu faapea o lona Tamā o se Atua e faigofie ona faalatalata atu i ai, o lē na sili atu ia te ia ōlega a se āolafoga loto maulalo na i lo le tatalo faalialia a se Faresaio faamaualuga. (Luka 18:9-14) Sa faaalia mai e Iesu Ieova o se Atua e alofa o lē na te silafia le taimi e paʻū ai i le eleele se manu  iti. Ona faamautinoa atu lea o Iesu i ona soo: “Aua tou te matatau ai; e sili outou i manu iti e tele.” (Mataio 10:29, 31) E mautinoa lava, sa matuā taufaiofo tagata i le auala na ‘aʻoaʻo atu ai’ Iesu ma atili ai ona tosina ane i latou ia te ia. (Mataio 7:28, 29) Ioe, e iai se isi taimi na nonofo ai pea se “motu o tagata” faatasi ma ia mo aso e tolu, na nonofo lava e aunoa ma ni mea e ʻai!—Mareko 8:1, 2.

¹⁹ Tatou te loto faafetai ona ua faailoa mai e Ieova i lana Afioga le finagalo o Keriso! Peitaʻi, e mafai faapēfea ona tatou ati aʻe ma faataʻitaʻia le finagalo o Keriso i a tatou feutagaʻiga ma isi? O le a talanoaina lenei fesili i le mataupu o sosoo mai.

[Faamatalaga pito i lalo]

Pe E te Manatua?

• Aiseā e tāua ai lo tatou faamasani i “le finagalo o Keriso”?

• O le ā le aufaatasiga lea sa iai Iesu i lona uluaʻi soifuaga a o leʻi avea ma tagata?

• A o faagasolo lona soifuaga i le lalolagi, o ā tulaga ma aafiaga na tofo totino i ai Iesu?

• O le ā ua faaalia mai e Evagelia e faatatau i le ituaiga o peresona e iai Iesu?

[Fesili mo le Suʻesuʻega]

[Ata i le itulau 10]

Sa tuputupu aʻe Iesu i se aiga toʻatele, ma e foliga mai i ni tulaga e lē taualoa

[Ata i le itulau 12]

Sa taufai ofo aʻoaʻo i le malamalama ma tali na avatu e le tamaitiiti o Iesu e na o le 12 ona tausaga