Se Tamāloa ua Fai ma Faaaʻoaʻoga Lelei o Lē na Taliaina Faasaʻoga

“ʻAINA e Kolokotaila Mai Zambia Tagata e 30 i le Masina.” O le lipoti lena a se nusipepa a Aferika i ni nai tausaga ua tuanaʻi. E tusa ai ma le faamatalaga a se tagata e suʻesuʻeina meaola o lē na ia mauaina nei ituaiga o meaola mo ni ana sāʻiliʻiliga, “e manaʻomia ni tamāloloa se toʻa 12 e tāofiofia se kolokotaila se tasi.” O le iai o lona siʻusiʻu mālosi, ma lona aulamu uigaese, e mafai ai ona avea le kolokotaila ma manu mataʻutia!

E foliga mai i le faasino atu i le kolokotaila o se “leviatana,” na faaaogā ai e Lē na Foafoaina Mea lenei “tupu o manu feai uma lava,” ina ia aʻoaʻo atu ai i lana auauna o Iopu se lesona tāua. (Iopu 41:1, 34) O le mea lenei na tupu pe tusa o le 3,500 tausaga ua mavae i le laueleele o Usa, e foliga mai o se vaimea o Arapi i mātū. I le faamatalaina atu o lenei meaola, na fetalai atu le Atua ia Iopu: “E leai se na te faamalosi e faatei ia te ia; o ai foi se tu mai i oʻu luma?” (Iopu 41:10) Maʻeu le moni! Afai tatou te fefefe i le kolokotaila, e tatau la ona sili atu ona tatou matataʻu e tautatala faasagatau i Lē na foafoaina le kolokotaila! Na faaalia e Iopu le talisapaia o lenei lesona e ala i le taʻutino o lana measesē.—Iopu 42:1-6.

Ina ua taʻua Iopu, tatou te ono manatua lana faaaʻoaʻoga faamaoni i le tūmau i tofotofoga. (Iakopo 5:11) O le mea moni lava, sa fiafia Ieova ia Iopu mai lava i le taimi a o leʻi matuā tofotofoina lona faatuatua. I le fua faatatau a le Atua, i lena taimi sa “leai se tasi e tusa ma ia i le lalolagi, o le tagata ua sao lana amio ma le amiotonu, o le ua mataʻu i le Atua, ma ʻaloʻalo ese i mea leaga.” (Iopu 1:8) E tatau i lenei mea ona uunaʻia ai i tatou e aʻoaʻoina atili nisi mea e uiga ia Iopu, auā o le faia faapea o le a fesoasoani ia i tatou e iloa ai le auala e mafai ai foʻi e i tatou ona faafiafia le Atua.

Na Faamuamua le Faiā ma le Atua

O Iopu o se tagata sa mauoloa. E ese mai auro, sa ia te ia mamoe e 7,000, o kamela e 3,000, o asini fafine e 500, o povi e 1,000, ma se aofaʻiga tele lava o auauna. (Iopu 1:3) Ae na faalagolago Iopu ia Ieova, ae lē i ʻoa. Na ia faamatala mai e  faapea: “Afai ua ou fai auro ma mea ou te faalagolago i ai, po ua ou fai atu i auro, O loʻu faatuatuaga oe; afai ua ou olioli ina ua tele loʻu oloa, ina ua maua foi e oʻu lima mea e tele . . . o le agasala lava lea e faasalaina e faamasino; aua o le tuua lea e aʻu o le Atua o i luga.” (Iopu 31:24-28) I le pei o Iopu, e tatau ona sili atu ona tatou faatāuaina se faiā vāvālalata ma Ieova le Atua na i lo mea faitino.

Feagai ma le Tonu ma Uso a Tagata

Na faapēfea ona feagai Iopu ma ana auauna? E atagia mai lo latou iloa o ia o se tagata fai mea tonu ma le faigofie ona talanoa atu i ai, i upu a Iopu lava ia e faapea: “Afai ana ou le mafai ona faamasinoina mea a laʻu auauna tane ma laʻu auauna fafine, ina ua la finau mai ia te au; se a foi se mea ou te faia pe a tulai mai le Atua? Se a foi saʻu e tali atu ai ia te ia pe a faamasino mai o ia?” (Iopu 31:13, 14) Na faatāuaina e Iopu le alofa mutimutivale o Ieova ma o lea na feagai ai ma ana auauna ma le alofa mutimutivale. Maʻeu se faaaʻoaʻoga lelei, ae maise lava mo i latou o loo iai i le tulaga o le vaavaʻaia o le faapotopotoga Kerisiano! E ao foʻi ia i latou ona lē faaʻauʻau, ia lē faailoga tagata, ma ia faigofie ona talanoa atu i ai.

Na faaalia foʻi le manatu mamafa o Iopu mo ē latou te lē ʻāiga. I le faaalia o lona manatu mamafa mo isi, na ia faapea mai ai: “Afai ua ou taofi se mea na mananao i ai o e matitiva, po ua fole talu aʻu mata o le fafine ua oti lana tane; . . . afai ua ou sii atu loʻu lima i le ua aumatuā, ina ua ou iloa i le faitotoa le fesoasoani ia te au; ia paū ese ai loʻu tauʻau i le ivisa, ia faʻia foi loʻu lima ai le tulilima.” (Iopu 31:16-22) Tau ina ia tatou faaalia le magafagafa mo ē tatou te iloa i le faapotopotoga o loo fesagaʻi ma faigatā.

Ona o lona naunau lē manatu faapito i ona uso a tagata, na faaalia ai e Iopu le agalelei i tagata ese. O lea, na mafai ai ona ia faapea mai: “E lei moe i fafo le tagata ese; ua ou faaavanoa loʻu faitotoa ma malaga.” (Iopu 31:32) Maʻeu se faaaʻoaʻoga lelei lenei mo auauna a le Atua i aso nei! Pe a ō mai i latou na o ē fou e naunau fiafia i upu moni o le Tusi Paia i le Maota o le Malo, o lo tatou taliaina ma le agalelei o i latou atonu e saosaolaumea i lo latou agaʻigaʻi i luma faaleagaga. O le mea moni, e manaʻomia foʻi e ovasia femalagaaʻi ma isi Kerisiano la tatou talimālō agalelei.—1 Peteru 4:9; 3 Ioane 5-8.

Sa ia Iopu le vaʻaiga saʻo foʻi agaʻi i ona fili. Sa leʻi fiafia o ia i mala e ono oo i se tasi sa ʻinoʻino ia te ia. (Iopu 31:29, 30) Na i lo lea, sa ia naunau lava e faia mea lelei mo tagata faapena, e pei ona faamaonia i lona sauni e tatalo mo lana ʻaufaamāfanafana pepelo e toʻatolu.—Iopu 16:2; 42:8, 9; faatusatusa i le Mataio 5:43-48.

Mamā Tau i Faiga Faaleituaiga

Sa faaalia e Iopu le faamaoni i lana pāʻaga faaipoipo, i le lē faatagaina o lona loto e atiina aʻe se alofa lē tatau i se isi fafine. Na faapea mai Iopu: “Ua ou osia le feagaiga ma oʻu mata, se  a foi le mea ou te manatu ai i se taupou? Afai ua olegia loʻu loto i se fafine, po ua ou lamalama i le faitotoa o lē ma te tuaoi; ia olo ai saito e laʻu avā mā se tasi, ia taooto foi ma ia isi tane. Auā o le agasala tele lea, o le pagota foi lea e faasalaina e faamasino.”—Iopu 31:1, 9-11.

Sa leʻi faatagaina e Iopu tuʻinanauga i amioga lē mamā e faaleagaina ai lona loto. Na i lo lea, sa ia sāʻilia se ala saʻo. E lētioa a fiafia Ieova le Atua i lenei tagata faamaoni o lē na tau faasaga i faatōsinaga i amioga lē mamā!—Mataio 5:27-30.

Na Manatu Mamafa i le Itu Faaleagaga o le ʻĀiga

I se taimi, na faatulaga ai e le fanau a Iopu ni tausamiga ina ia faatasitasi uma ai ona atalii ma ona afafine. Ina ua mavae aso na faia ai na tausamiga, na manatu mamafa ai lava Iopu neʻi meanē ua faia e lana fanau se agasala faasaga ia Ieova. O lea na gaoioi ai loa Iopu, auā o loo faapea mai le tala a le Tusi Paia: “Ua uma le augāaso o latou tausamiga, ona alu atu lea o le feau a Iopu, ma na faapaiaina i latou; sa tulai o ia i le taeao lava, ma na faia taulaga mu e faatatau i le atoa o i latou uma; auā sa faapea a Iopu, Atonu ua agasala oʻu atalii, ma faifai i le Atua i o latou loto.” (Iopu 1:4, 5) Maʻeu se faateʻia ai o le ʻāiga o Iopu i lenei mea i le iloaina o lona manatu mamafa ia i latou ina ia latou faaalia le mataʻu ma le migao ia Ieova ma savavali i Ona ala!

I aso nei, e manaʻomia mo ulu o ʻāiga Kerisiano ona aʻoaʻo o latou ʻāiga i le Afioga a le Atua, le Tusi Paia. (1 Timoteo 5:8) Ma e mautinoa le talafeagai ona tatalo mo sui o le ʻāiga.—Roma 12:12.

Sa Tūmau ma le Faamaoni i Tofotofoga

O le toʻatele o ē na faitau i le Tusi Paia ua latou masani lelei ma tofotofoga mataʻutia na oo ia Iopu. Na faailoa atu e Satani le Tiapolo faapea e faifai Iopu i le Atua pe a oo i ai mafatiaga. Na taliaina e Ieova lenei luʻi, ma e aunoa ma se faatuai na aumaia loa e Satani puapuaga ia Iopu. Na leiloloa uma ana lafu manu. Ae sili atu ona leaga, na mafatia o ia i le leiloloa uma o lana fanau i le oti. E leʻi umi lava mulimuli ane, ae taia loa e Satani ia Iopu i se papala leaga mai lona tumuaʻi seʻia oo i ona alofivae.—Iopu matāʻupu 1, 2.

O le ā le iʻuga na iai? Ina ua tauanau o ia e lana avā e faifai i le Atua, na faapea mai Iopu: “Ua e tautala mai, e pei ona tautala mai o se tasi o le vao fafine vālea; ua tatou talia mea lelei mai le Atua, a e tatou te le talia ea ma mea leaga?” Ua faaauau mai faamaumauga a le Tusi Paia: “Ua le agasala Iopu i nei mea uma i ona laugutu.” (Iopu 2:10) Ioe, na tūmau ma le faamaoni Iopu ma na faamaonia ai iinā le pepelo o le Tiapolo. Tau ina ia tatou tūmau faapena i tofotofoga ma faamaonia atu o la tatou auaunaga i le Atua o loo uunaʻia e le alofa moni mo Ieova.—Mataio 22:36-38.

Na Talia ma le Lotomaulalo Faasaʻoga

E ui ina avea Iopu o se faaaʻoaʻoga lelei i le tele o vala, ae lē o ia o se tagata e lelei atoatoa. Na faapea mai o ia: “Po o ai ea e au mai se mea mama nai le mea eleelea? e leai se tasi.” (Iopu 14:4; Roma 5:12) O lea ina ua fetalai mai le Atua faapea o Iopu ua sao lana amio, e saʻo lenei faamatalaga i le itu faapea sa ia ola e ōgatusa ma mea uma na faatalitalia e le Atua mai se tasi o ana auauna faaletagata lē lelei atoatoa ma agasala. Maʻeu se puna o faalāʻeiʻauga!

Na tūmau Iopu i ona tofotofoga, ae na aliaʻe mai ai se masei. Ina ua faalogo i mafatiaga uma na oo ia te ia, na asiasi mai ai ia te ia nisi ua taʻua o le ʻaufaamāfanafana e toʻatolu. (Iopu 2:11-13) Na latou finau mai faapea ua faasalaina e Ieova ia Iopu ona o agasala matuiā sa ia faia. E pei ona masani ai, na tigā Iopu ona o nei tuuaʻiga sesē, ma na ia faamālosi e sāʻili e tali atu. Ae na oo ina lē paleni lona taumafai e taʻusaʻoina ia lava. Ioe, na oo lava ina manatu Iopu faapea ua sili atu lona amiotonu na i lo le Atua!—Iopu 35:2, 3.

Talu ai e alofa le Atua ia Iopu, na Ia faaaogā ai se tauleʻaleʻa talavou e faailoa atu le sesē o Iopu. Ua faapea mai le tala: “Ona tupu ai lea o le ita o Eliu, . . . na tupu lona ita ia Iopu, ina ua taʻuamiotonuina e ia o ia, a e le o le Atua.” Na faailoa atu e Eliu faapea: “Auā ua faapea mai Iopu, Ua ou amiotonu; ua aveesea foi e le Atua loʻu faamasinoga.” (Iopu 32:2; 34:5) E ui i lea, e leʻi auai atu Eliu i “tagata faamafanafana” e toʻatolu i le faia o le faaiʻuga sesē faapea sa faasalaina Iopu e le Atua ona o ana agasala. Na i lo lea, na faailoa atu e Eliu le maufaatuatuaina o le faamaoni o Iopu, ma ia fautua atu ia te ia: “A e ia [Ieova] le faamasinoga; o lea ia e faatalitali ai ia te ia.” O le mea moni, sa ao ia Iopu ona faatalitali ia Ieova na i lo le soona tautala mo lona puipuiga. Na faamautinoa atu e Eliu ia Iopu  faapea: ‘O le faamasinotonu ma le tele o le amiotonu e lē taʻu faatauvaaina e le Atua.’—Iopu 35:14; 37:23, NW.

Sa manaʻomia ona faasaʻoina manatunatuga o Iopu. O lea, na tuu atu ai e Ieova ia te ia se lesona i le faatauvaa o le tagata e faatusatusa atu i le silisili ese o le Atua. Na faasino atu e Ieova i le lalolagi, le sami, le lagi ua faatumulia i fetū, o manu, ma isi lava mea ofoofogia o le foafoaga. I le faaiʻuga lava, na fetalai atu ai le Atua e uiga i le Leviatana—le kolokotaila. Na talia ma le lotomaulalo e Iopu le faasaʻoga, ma ona o lea na ia faataatia mai ai se isi faaaʻoaʻoga.

E ui lava atonu tatou te taulau manuia i le auaunaga ia Ieova, ae o le a tatou faia measesē. Afai e matuiā se measesē, o le a iai se auala e ono faasaʻoina ai i tatou e Ieova. (Faataoto 3:11, 12) Tatou te ono manatua se mau e matuā aafia ai o tatou loto fuatiaifo. Atonu e taʻu mai e Le Olomatamata po o se isi lava lōmiga a le Sosaiete o le Olomatamata se mea tatou te nofouta ai i se measesē. Atonu foʻi e faailoa mai ma le agalelei e se uso Kerisiano faapea ua tatou lē taulau i le faatatauina o se matāʻupu silisili o le Tusi Paia. O le a faapēfea ona tatou gaoioi e tusa o na faasaʻoga? Na faaalia e Iopu se agaga salamō, i le faapea atu: “Ua ou ʻinoʻino ai ia te au, ua ou salamo foi i le efuefu ma le lefulefu.”—Iopu 42:6.

Sa Tauia e Ieova

Na tauia e Ieova ia Iopu, i le faatagaina o lana auauna ina ia ola mo le isi 140 tausaga. A o faagasolo lena taimi, na ia mauaina ai mea e matuā sili mamao atu i lo ana mea na leiloloa. Ma e ui lava ina mulimuli ane maliu Iopu, ua ia mautinoa le mauaina o le toetū i le lalolagi fou a le Atua.—Iopu 42:12-17; Esekielu 14:14; Ioane 5:28, 29; 2 Peteru 3:13.

E mafai foʻi ona tatou mautinoa i le finagalo malie o le Atua ma ana faamanuiaga pe afai tatou te auauna ia te ia ma le faamaoni ma taliaina uma faasaʻoga e faavae mai le Tusi Paia e tuuina mai ia i tatou. O le iʻuga, o le a tatou maua le faamoemoe mautinoa o le ola i le faiga fou o mea a le Atua. E sili atu ona tāua, o le a tatou āva ai i le Atua. O le a tauia la tatou amio faamaoni ma o le a faaopoopo atu i le faamaoniga faapea e auauna ona tagata ia te ia, e lē ona o ni māfuaʻaga manatu faapito, ae e puna mai se alofa ma le loto atoa. Maʻeu le faaeaina o i tatou i le faafiafiaina o le finagalo o Ieova, e pei ona sa faia e le tagata faamaoni o Iopu, o lē na ia talia ma le lotomaulalo faasaʻoga!—Faataoto 27:11.

[Ata i le itulau 26]

Na faaalia e Iopu le manatu mamafa ma le alofa i ē mātuaoti, fafine ua oti a latou tane, ma isi

[Ata i le itulau 28]

Sa matuā tauia Iopu ona o lona taliaina o faasaʻoga ma le lotomaulalo