Faaipoipoga Fiafia e Viia ai Ieova
Faaipoipoga Fiafia e Viia ai Ieova
Sa faaipoipo Uelese ma Alisa i Soweto, i Aferika i Saute, i le 1985. Mai lea taimi i lea taimi latou te matamata faatasi ai ma le la tama teine o Sisi, i le tusi o loo teu ai ata o le la faaipoipoga, ma toe talanoa i lena aso fiafia. e manaʻo lava Sisi na te iloa igoa o tagata sa iai i le faaipoipoga aemaise lona fiafia e matamata i ata o lona tinā i le aulelei i lona ofu sa fai.
SA AMATA le faaipoipoga i se lauga o le faaipoipoga na faia i se maota tele mo faatasiga a le aai i Soweto. Ona usuina lea i vaega e fā, e se ʻaufaipese o ni talavou Kerisiano, pesega o viiga i le Atua. Na sosoo ai ma se taumafataga a le ʻauvalaʻaulia a o tātā mai i se leo mālie le lipine o mūsika faalogologo o le Malo. Sa leʻi faaaogāina se ʻava mālosi, e leai foʻi ni mūsika leoleoā ma ni siva na faia. Peitaʻi, sa fiafia le ʻauvalaʻaulia e auaufaatasi ma faamanuia atu i le ulugalii. E tusa ma le tolu itula sa faia uma ai nei gaoioiga. Sa manatua pea e Laimoni, o se toeaina Kerisiano e faapea: “O se faaipoipoga o le a ou manatuaina pea ma le fiafia.”
E faaipoipo Uelese ma Alisa ae o le taimi lea o loo la faigaluega uma o ni ē galulue tauofo i le lālā a le Watch Tower Bible and Tract Society i Aferika i Saute. Sa na o sina faaipoipoga laitiiti talafeagai na mafai ona la gafatia. O nisi Kerisiano ua latou filifili e tuʻua le faiva faataimi atoa ae galulue i ni galuega totogi mo le totogia o tupe sa faaalu i se faaipoipoga telē. Peitaʻi, e lē o faanoanoa lava Uelese ma Alisa i lo la filifilia o sina faaipoipoga laʻitiiti talafeagai auā na mafai ai ona faaauau pea ona la auauna o ni faifeʻau faataimi atoa mo le Atua seʻia oo ina fanau mai Sisi.
Ae faapēfea pe a filifili se ulugalii e faaaogā i le la faaipoipoga ni mūsika ma ni siva masani o le olaga nei? E faapēfea pe a la filifili e saunia se uaina po o isi ituaiga o ʻava mālosi? Ae faapēfea pe afai la te gafatia lava se faaipoipoga telē? E mafai faapēfea ona la faamautinoa o le a iʻu le faaipoipoga i se faatasiga fiafia e aogā i tagata tapuaʻi a le Atua? O fesili na e manaʻomia ona iloiloina ma le faaeteete, auā ua poloaʻi mai le Tusi Paia: “Pe tou te aai, pe tou te inu, po o se tasi mea tou te faia, ia outou faia mea uma lava ia viia ai le Atua.”—1 Korinito 10:31.
ʻAlofiaina o Poula
E faigatā tele ona talitonuina faapea e iai se faaipoipoga e lē maua ai se fiafia. Peitaʻi, e iai foʻi se lamatiaga tele pe a ova le fiafia ma tetele poula lē pulea e fai. I le tele o faaipoipoga a tagata e lē o ni Molimau, e tutupu ai mea e lē viia ai le Atua. Mo se faaaʻoaʻoga, e masani ona faaaogā le ʻava mālosi i se tulaga e oo ai lava ina onanā. E faanoanoa, ona e oo lava i faaipoipoga a nisi Kerisiano ua tupu ai lenei mea.
Ua lapataʻi mai le Tusi Paia faapea “o le ʻava o le faapisapisao lea.” (Faataoto 20:1) O le upu Eperu ua faaliliuina i le “faapisapisao” o lona uiga o le “soona pisa leotetele.” Afai e mafai e le ʻava mālosi ona faapisapisaō ai se tasi, seʻi manatu la i le tulaga e mafai ona oo ai i se motu o tagata o loo tumutumu ma soona inu tele i le ʻava mālosi! E manino lava, o faatasiga faapena e faigofie lava ona oo atu i ni “onaga, o le poula, ma mea faapena,” lea o loo lisi mai i le Tusi Paia faapea o “galuega a le tino.” O na faiga e lē agavaa ai se tasi lē salamō mo lona mauaina o se tofi i le ola e faavavau i le pulega a le Malo o le Atua.—Kalatia 5:19-21.
O le upu Eleni mo le “poula” sa faaaogā e faamatala ai se solo tele pisapisaō i luga o le alatele a ni talavou ua amata ona faasuāʻavā e pepese, sisiva, ma tā a latou mūsika. Pe afai e lē pulea le inuina o le ʻava mālosi i se faaipoipoga, ma afai foʻi o loo tā ai ni mūsika leoleoā ma ni faiga siva lē pulea, e iai
moni la se lamatiaga o le ono oo lea o lena faatasiga i se tulaga ua pei o se poula. I se siʻomaga faapena, e faigofie ai lava i ē vaivai faaleagaga ona paʻūū atu i faaosoosoga ma faia ai galuega a le tino e pei o le “faitaaga, o le amio leaga, o le matāitu, [po o le lolo atu i le] lotoa.” O le ā se mea e mafai ona taofiaina na galuega o le tino mai le faaleagaina ai o le ʻoliʻoli o se faaipoipoga faa-Kerisiano? Ina ia tali lena fesili, seʻi o tatou iloiloina le mea o loo fai mai ai le Tusi Paia e uiga i se tasi faaipoipoga.Se Faaipoipoga na Auai Atu i ai Iesu
Sa valaʻaulia Iesu ma ona soo e auai i se faaipoipoga i Kana i Kalilaia. Na latou talia le valaʻaulia, ma sa faia foʻi se sao o Iesu ina ia atili ʻoliʻoli ai i le faatasiga. Ina ua uma le uaina, sa ia aumai faavavega se isi sapalai o le uaina sili ona lelei. Ina ua uma le faaipoipoga, e mautinoa lava o le uaina na totoe sa lava mo le faaaogāina e le faatoʻāfaiavā na lotofaafetai ma lona ʻāiga, mo sina taimi.—Ioane 2:3-11.
E tele lesona eseese e mafai ona tatou aʻoaʻoina mai le faaipoipoga lea na auai atu i ai Iesu. Muamua, sa leʻi oso faalava Iesu ma ona soo i le ʻaiga o le faaipoipoga. O loo taʻu patino mai lava e le Tusi Paia faapea sa valaʻaulia i latou. (Ioane 2:1, 2) E faapena foʻi i isi tala faatusa e lua i ni tausamaaga o faaipoipoga, sa fetalai soo ai Iesu e uiga i mālō o ē na auai atu i ai ona sa valaʻaulia i latou.—Mataio 22:2-4, 8, 9; Luka 14:8-10.
I nisi atunuu, ua masani lava tagata uma o lena vaipanoa i le manatu faapea e saʻoloto lo latou auai atu i le tausamaaga o se faaipoipoga e tusa lava pe na valaʻaulia pe leai. Peitaʻi, o lenei masani e mafai ona iʻu i ni faafitauli tau seleni. E ono faia ai e i laʻua o le a faaipoipo, o ē lē tele so la tamaoaiga, ni aitalafu ina ia faamautinoa e lava taumafa ma vaiinu mo se anoano lē faatapulaaina o tagata o le a ō atu. O le mea lea, pe a filifili Kerisiano o le a faaipoipo e fai sina ʻaiga itiiti talafeagai o le la faaipoipoga ma ia faamaʻoti se aofaʻiga o le ʻauvalaʻaulia, e tatau lava ona taliaina ma faaaloalogia lenei filifiliga e o la uso ma tuafāfine Kerisiano ua lē valaʻauliaina. E manatua e se alii na faaipoipo i Cape Town, i Aferika i Saute, lona valaʻauliaina o ni mālō se toʻa 200 i lana faaipoipoga. Peitaʻi, e toʻa 600 na ō atu, ma e leʻi umi lava ae fufulu uma meaʻai. Sa aofia ai i ē na leʻi valaʻaulia se pasi na uta atu ai ni tagata matamata o ē na tafafao ai i Cape Town i le faaiʻuga o lena vaiaso na fai ai le faaipoipoga. O lē na faatafaoina lenei ʻaumatamata, o se tasi e tau i le ʻāiga o le tamaʻitaʻi faaipoipo, ma sa ia talitonu e iai lana aiā na te aumaia uma ai na tagata e aunoa ma sona muaʻi logoina o le tamaʻitaʻi po o le alii faaipoipo!
Afai e leʻi faapea mai se faaaliga e tatala le ʻaiga mo tagata uma, e lē tatau la i se soo moni o Iesu ona auai atu e aunoa ma se valaʻaulia i le ʻaiga o le faaipoipoga lea ua uma ona saunia mo le ʻauvalaʻaulia. O i latou e faaosoosoina e fia auai ae leʻi valaʻaulia e tatau ona fesili ifo ia i latou lava, ‘Pe lē avea ea loʻu auai atu i le ʻaiga o lenei faaipoipoga e faaalia ai le leai o soʻu alofa mo le ulugalii fou? Faamata ea o le a ou lē faapogaia ai ni tulaga faalētonu ma faaleaga ai le fiafiaga o le faatasiga?’ Na i lo le ita ona ua lē valaʻaulia, e mafai e se Kerisiano loto malamalama ona momoli atu ma le alofa sana feʻau e faamanuia atu ai i le ulugalii ma ona moomooga ina ia faamanuia Ieova ia i laʻua. Atonu foʻi o le a ia mafaufau e fesoasoani i le ulugalii e ala i le avatu i ai o se meaalofa e faaopoopo atili i le fiafiaga o lo la aso faaipoipo.—Failauga 7:9; Efeso 4:28.
O Ai e Ana le Tiute Tauave?
I nisi vaipanoa o Aferika, e masani lava o tauʻāiga matutua o i laʻua o le a faaipoipo, o i latou na e faia taupulega o le faaipoipoga. Atonu e fiafia i ai le alii ma le tamaʻitaʻi o le a faaipoipo i lenei fuafuaga, auā ua faamatuu mai ai lo la popole i le itu tau seleni. La te ono manatu, ua faamatuu mai ai foʻi lo la popole i le tuuaʻia o i laʻua i so se mea e ono tupu. Peitaʻi ane, a o leʻi taliaina so o se fesoasoani alofa mai tauʻāiga, e tatau lava ia i laʻua o le a faaipoipo ona faamautinoa o le a faaaloalo i latou nei i o la manaʻoga tōtino.
E ui o Iesu o le Alo o le Atua na “alu ifo mai le lagi,” ae leai ma se mea o faaalia ai faapea, na ia fia pule ma faatonuina le tele o mea sa fai i le faaipoipoga i Kana. (Ioane 6:41) Na i lo lea, ua taʻu mai e le tala a le Tusi Paia ia i tatou faapea, sa iai se isi tagata na tofia e avea ma “pule i le tausamaaga.” (Ioane 2:8) O le tagata lenei, sa faafoeina mea uma e tusa o le manaʻoga o le ulu fou o le ʻāiga lea ua iai, le faatoʻāfaiavā.—Ioane 2:9, 10.
E tatau i tauʻāiga Kerisiano ona latou faaaloalogia Kolose 3:18-20) O ia lea e tatau ona iai le tiute tauave i mea o le a faia i lana faaipoipoga. E masani lava, e tatau i le faatoʻāfaiavā ona faautauta lelei, ma pe a talafeagai, ia faamalieina manaʻoga o lana avā, o ona mātua, ma mātua o lana avā. Ae pe afai e maumauaʻi lava tauʻāiga e faatino mea i le auala e feteenaʻi ma manaʻoga o i laʻua ia e faaipoipo, ona tatau loa lea ia i laʻua ona teʻena ma le faaaloalo la latou fesoasoani ae totogi e i laʻua lava se faaipoipoga talafeagai la te gafatia. O lenei faiga o le a lē tupu ai se mea e ono tuʻua ai le ulugalii ma ni faanoanoaga o le a la manatua pea. Mo se faaaʻoaʻoga, i se faaipoipoga a ni Kerisiano i Aferika, sa fai ai e se tauʻāiga lē talitonu o lē na faaaogā e avea ma fofoga o le aso, se faamanuia i o latou tuaa ua maliliu!
lē ua tofia e le Atua e avea ma ulu o le ʻāiga fou. (O nisi taimi e vave ona ō ese atu le ulugalii faaipoipo mo le la uluaʻi faatasiga o se ulugalii (honeymoon) a o leʻi iʻu le fiafia. I se fuafuaga faapena, e tatau ai i le alii faaipoipo ona ia faatulaga nisi e faamoemoeina ina ia faamautinoa e tausisia pea tapulaa faale-Tusi Paia ma ia faamuta le fiafia i se itula talafeagai.
O Fuafuaga e Lelei Ona Fai ma Paleni
E manino mai, sa tele taumafa lelei i le faaipoipoga lea na auai atu i ai Iesu, auā o loo taʻua e le Tusi Paia faapea o se tausamaaga. E pei ona mātauina, sa tele foʻi le uaina. E lē taumatea, sa tāina foʻi ni mūsika talafeagai ma ni siva onomea auā o se vala masani lena i olaga o tagata Iutaia. Sa faaalia e Iesu lenei mea i lana tala faatusa lauiloa e faatatau i le atalii faamaumauʻoa. Sa matuā fiafia lava le tamā mauʻoa o lena tala ina ua toe foʻi atu lona atalii ua salamō, ona ia faapea ai lea: “Tatou te aai ma olioli.” E tusa ai ma fetalaiga a Iesu, sa aofia i le faatasiga “laaupese ua ta, ma le siva.”—Luka 15:23, 25.
Ae lelei ona mātau, e lē o faasino patino atu le Tusi Paia i mūsika ma i siva na sa faia i le faaipoipoga i Kana. O le mea moni, e leai lava ni siva o taʻua i tala uma a le Tusi Paia e uiga i faaipoipoga. E foliga mai, i faaipoipoga a auauna faamaoni a le Atua i taimi anamua o le Tusi Paia, e iai nisi taimi e teʻi ai lava ua fai ni siva, ae lē o se vala autū o a latou faaipoipoga. Pe mafai ona tatou aʻoaʻoina se lesona mai lenei mea?
I nisi faaipoipoga faa-Kerisiano i Aferika, e faaaogā ai mea faaleoteleleo faaeletise e matuā mālolosi lava. E matuā leoleoā le mūsika ma lē mafai ai e le ʻauvalaʻaulia ona faia lelei ni talanoaga. O nisi taimi e manino lelei mai le uma o meaʻai ae lē taitai uma faiga siva lea e faigofie ona oo ina lē pulea. Na i lo le avea o se tausamaaga, o na faatasitasiga ua na o se faamolemolega e fai ai se faiga siva tele. E lē gata i lea, o mūsika leoleoā e masani ona tōsina ane ai le ʻaufaatupu faalavelave, o ni tagata ese e teʻi lava ua ō ane e aunoa ma se valaʻaulia.
Talu ai e lē o faamamafa maia i tala a le Tusi Paia e uiga i faaipoipoga ni mūsika ma siva, pe lē tatau ea la ona avea lenei ma taʻiala mo se alii ma se tamaʻitaʻi o loo tapena se la faaipoipoga o le a viia ai Ieova? Peitaʻi, i sauniuniga mo ni faaipoipoga sa faia lata mai nei i le itu i saute o Aferika, sa faaalu ai e talavou Kerisiano o ē na filifilia e iai i le solo o le faaipoipoga, le tele o ni itula e faataʻitaʻi ai taga o a latou siva o le a fai. E tele masina ma le tele o taimi na faaaogā i le aʻoina o nei siva. Peitaʻi e manaʻomia e Kerisiano ona “faatau mai le taimi avanoa” mo “mea e sili ona tāua,” e pei o le galuega faaevagelia, o suʻesuʻega tōtino, ma le auai i sauniga faa-Kerisiano.—Efeso 5:16, NW; Filipi 1:10, NW.
Pe a fua atu i le tele o le uaina na saunia e Iesu, e foliga mai la o se faaipoipoga telē lea na fai i Kana. Peitaʻi, e mafai ona tatou mautinoa sa leʻi pisapisaō le faatasiga ma sa leʻi faaaogāsesēina foʻi e le ʻauvalaʻaulia le ʻava mālosi e lē pei o nisi faaipoipoga sa faia i Iutaia. (Ioane 2:10) E mafai faapēfea ona tatou faamautinoaina lena manatu? Auā o lea sa faatasi ai le Alii o Iesu Keriso i le aofia. Mai tagata uma lava na iai, e mautinoa lava o Iesu le tagata o le a sili ona matuā faaeteete e usitaʻia le poloaʻiga a le Atua e tusa ai o aumea leaga: “Aua neʻi fai oe ma so latou o e inu tele i uaina.”—Faataoto 23:20.
O lea la, pe afai e filifili i laʻua o le a faaipoipo e Roma 14:21.
faaaogā le uaina po o isi ʻava mālosi i le la faaipoipoga, e tatau ona la fuafuaina e faatino lenei mea e ni tagata faamoemoeina latou te puleaina lelei lena itu. Ma pe afai o le a la filifili e faaaogā ni mūsika, e tatau ona la filifilia lelei mūsika faalogologo e talafeagai ma ia faatulaga se tagata faamoemoeina na te vaavaaia lelei le leotele o le mūsika. E lē tatau ona faatagaina le ʻauvalaʻaulia e puleaina ma latou tāina mai ni mūsika lē talafeagai pe faaleotele foʻi mūsika i se leo lē talafeagai. Afai e fai ni faiga siva, e mafai ona faia i se tulaga mamalu ma ia sisiva ma le fuafua. Pe afai e sisiva lē mafaufau tauʻāiga lē talitonu po o ni Kerisiano lē taʻumatuaina foʻi, pe faia ni siva e ono faagaee ai faalogona lē talafeagai, e ao i le alii faaipoipo ona ia suia le mūsika po o lona talosaga atu foʻi ma le faaaloalo ina ia faamuta loa faiga siva. Pe a lē faia faapea, e ono faaleagaina le faaipoipoga i le avea ma se faatasiga vevesi ma faatausuai ai nisi.—Ona o lamatiaga ua faasolo mai e nisi ituaiga o siva faaonaponei, o mūsika leoleoā, ma le faaaogāina lē pulea o le ʻava mālosi, ua toʻatele nisi alii faaipoipo Kerisiano ua latou filifili e lē faaaogāina na mea i a latou faaipoipoga. Ua faitioina nisi i lo latou faia faapea, peitaʻi o le mea moni lava e tatau ona faamālō atu ia i latou ona o lo latou faanaunau e ʻalofia so o se mea e ono aumaia ai le faalumaina i le suafa paia o le Atua. I le isi itu, ua fuafuaina e nisi alii faaipoipo le faaaogāina o mūsika talafeagai, se taimi talafeagai mo faiga siva, ma le faaaogāina talafeagai o le ʻava mālosi. Po o le ā lava le tulaga e iai, o le alii faaipoipo e ana le tiute tauave mo so o se mea na te faataga e faia i lana faaipoipoga.
I Aferika, e aamu ai nisi lē taʻumatuaina, i faaipoipoga faa-Kerisiano e faia i se tulaga mamalu ma faapea mai ua peiseaī o loo latou auai atu i se falelauasiga. Peitaʻi, e lē o se manatu paleni lena manatu. O galuega agasala a le tino e ono aumaia ai se fiafiaga mo na o sina taimi, ae iʻu ina tuʻua ai Kerisiano ma se lotofuatiaifo ua atuatuvale ma faalumaina ai le suafa o le Atua. (Roma 2:24) I le isi itu, o le agaga paia o le Atua e aumaia ai le ʻoliʻoli moni. (Kalatia 5:22) E toʻatele ulugalii Kerisiano latou te mitamita e toe tepa i tua i le aso na latou faaipoipo ai, i le iloaina sa avea o se aso fiafia ae lē o se aso “e tausuai ai.”—2 Korinito 6:3.
E manatua pea e Uelese ma Alisa le tele o faamatalaga fiafia mai o la tauʻāiga lē talitonu sa auai i le la faaipoipoga. Na faapea ane se tasi o i latou: “Ua matou fiu i faaipoipoga pisapisaō o loo faia i nei aso. E ese le manaia o le auai atu i se faaipoipoga onomea, seʻi fai ai foʻi se suiga.”
O le itu e sili ona tāua, o faaipoipoga faa-Kerisiano e fiafia ma mamalu, o faaipoipoga na e viia ai Lē na Amataina faaipoipoga, o Ieova le Atua.
[Pusa i le itulau 22]
LISI O MEA E TATAU ONA SIAKI MO LE ʻAIGA O LE FAAIPOIPOGA
• Pe a e valaʻaulia sou tauʻāiga lē talitonu e fai sana lauga, po ua e mautinoa o le a ia lē faalaulau maia ni aganuu e lē faa-Kerisiano?
• Pe afai o le a tā ni mūsika, po ua uma ea ona e filifilia na o pese talafeagai?
• Po o le a tātāina tou mūsika i se leotele e talafeagai?
• Pe afai e faataga ni siva, po o le a sisiva ea i se tulaga mamalu?
• Po o le a faaaogāina i se tulaga tatau le ʻava mālosi?
• Pe o le a iai nisi faamoemoeina latou te pulea lelei le tufaina atu o le ʻava mālosi?
• Po ua uma ona e faatulaga se taimi talafeagai e faamuta ai le ʻaiga o le faaipoipoga?
• Pe o le a iai pea i latou faamoemoeina ina ia faamautinoa e maopoopo pea le faatasiga seʻia oo i lona iʻuga?