Alu i mataupu o loo iai

Alu i le lisi o mataupu

Ia Ua‘i Atu i Galuega Ofoofogia a le Atua

Ia Ua‘i Atu i Galuega Ofoofogia a le Atua

Ia Uaʻi Atu i Galuega Ofoofogia a le Atua

“Ieova e, loʻu Atua, e tele lava mea ua e faia, o ou vavega [galuega ofoofogia] ma ou manatu ia te i matou, e le mafai ona laulauina atu ai ia te oe.”—SALAMO 40:5.

1, 2. O ā faamaoniga ua ia i tatou e faatatau i galuega ofoofogia a le Atua, ma o le ā e tatau i lenei mea ona uunaʻia ai i tatou e fai?

PE A e faitauina le Tusi Paia, e faigofie lava ona e iloa ai sa faia e le Atua mea ofoofogia mo lona nuu anamua, o Isaraelu. (Iosua 3:5; Salamo 106:7, 21, 22) E tusa lava pe e lē o faaalia mai faapena Ieova i aso nei i mataupufai a tagata, ae o loo siʻomia i tatou i le anoanoaʻi o faamaoniga o ana galuega ofoofogia. E iai la sa tatou māfuaaga e aufaatasi ai ma le faisalamo i le faapea atu: “Ieova e, ua matuā tele au galuega. Ua e faia ia mea uma i le poto; ua tumu le lalolagi i au oloa.”—Salamo 104:24; 148:1-5.

2 E toʻatele tagata i aso nei ua lē amanaʻia pe teena lena faamaoniga manino o galuega a Lē na Foafoaina Mea. (Roma 1:20) Peitaʻi ane, e lelei pe a tatou tomanatu i na mea ma faia ai ni faaiʻuga e uiga i lo tatou tulaga, i le silafaga a Lē na Faia i tatou faapea la tatou avega tauave ia te ia. Ua avea mataupu e 38 e oo i le 41 o le tusi a Iopu o ni fesoasoani e sili ona lelei i lenei itu, auā o iinā o loo tataʻi ai e Ieova manatu o Iopu i nisi o vala o Ana galuega ofoofogia. Seʻi tagaʻi i nisi o mataupu aogā na lāgā e le Atua.

O Galuega Mamana ma le Ofoofogia

3. E pei ona faamauina i le Iopu 38:22, 23, 25-29, o ā mea na fesili ai le Atua?

3 I se tasi o taimi, na fesili atu ai le Atua i a Iopu: “Ua e ulu atu ea i mea e teu ai le kiona? ua e vaaia ea foi mea e teu ai le uatoʻa? o mea ia ua ou tuu ma ona po o le puapuaga, ma le aso e tau ai le taua.” E tele vaipanoa o le lalolagi, ua avea ai le kiona ma uatoʻa, ma mea masani i le olaga. Na fetalai mai atili le Atua: “O ai ua vaevaeina o alāvai mo uaga, ma le ala mo le uila o le faititili? ina ia to mai le ua i le laueleele, e le o i ai se tagata; ma le vao, e le āina e tagata, ina ia malie ai le mea ua taaligoligoa ma le mea ua gaogao; ina ia faatupuina ai foi le vao iti. E [iai] ea se tamā o le ua? po o ai ua fanaua le suāsau? E sau ea le vaitoʻa mai le manava o ai? O le sautoʻa foi mai le lagi o ai ea na na fanaua?”—Iopu 38:22, 23, 25-29.

4-6. I le ā le itu ua lē atoa ai le malamalamaga o le tagata e uiga i le kiona?

4 O nisi o tagata e ola i se olaga pisi ma e femalagaaʻi i taimi uma, e ono pau lava lo latou manatu i le kiona e faapea, ua fai ma faalavelave. Ae peitaʻi, e lē mafaitaulia isi o loo manatu i le kiona o se mea e manaia, e fau aʻe ai se siʻosiʻomaga matagofie o le tau mālūlū lea e maua ai avanoa mo le faia o ni mea faapitoa. I le manatuaina o lena fesili a le Atua, po o iai ea sou malamalamaga loloto i le kiona, e oo lava i le pe faapeʻī ona foliga mai? E moni, e tatou te iloa uma lava foliga o le tele o kiona, atonu e maua mai le matamata i ata o faaputuga tetele o kiona pe atonu foʻi ua tatou vaai moni lava i le tele o ni kiona. Ae faapefea i matāua taʻitasi o le kiona? Pe e te silafia o latou foliga mai, atonu i le iloiloina o le mea e puna mai ai?

5 Ua faaalu e nisi tagata le faitau fia sefulu o tausaga e suʻesuʻe ai ma tapuʻe ata o matāua o le kiona. O se matāua o se kiona atonu ua faia aʻe i ni fasi aisa ninii lava se selau ma i ni foliga matagofie e eseese uma. Ua faapea mai le tusi o le Atmosphere: “E matuā taʻutaʻua lava le anoanoaʻi o ituaiga eseese o matāua o le kiona, ma e ui lava o loo maumauaʻi mai saienitisi faapea e leai se tulafono faalenatura e taofia ai le maua o nisi matāua e tutusa atu i isi matāua, peitaʻi e leʻi iai lava ni matāua tutusapau lelei ua mafai ona maua. O se saʻiliʻiliga i matāua o kiona ia ua tetelē atu na i lo le telē masani, sa faatautaia e . . . Wilson A. Bentley, o lē na faaaluina le silia ma le 40 tausaga e suʻesuʻe ai ma tapuʻe ata o matāua o kiona e ala i se fāʻata faatetelē (microscope), sa aunoa ma se mauaina ai o ni matāua se lua e tutusapau.” E tusa foʻi pe afai e teʻi lava ua iai se taimi, e ui e seāseā tupu, o le a aliali mai ai ni matāua ua tutusapau, ae po o le a suia moni ai la iinā le ofoofogia o le tele o le anoanoaʻi o foliga eseese o matāua o le kiona?

6 Toe manatu i le fesili a le Atua: “Ua e ulu atu ea i mea e teu ai le kiona?” E toʻatele tagata e manatu i ao faapea o fale na e teu ai le kiona. Pe mafai ona faaata i lou mafaufau lou ulu atu i nei fale teuoloa e faitau uma fasi vaega ninii o matāua o kiona i o latou ituaiga eseese ma suʻesuʻe pe na faapefea ona iai? Ua faapea mai se tusi o mataupu faasaienisi: “O le tulaga ma le amataga mai o le faavae o le aisa, lea e manaʻomia ina ia mafai ona malō matāua o ao i se mālūlū e tusa ma le -40°F (-40°C), e lē o matuā manino lelei lava i ai. “—Salamo 147:16, 17; Isaia 55:9, 10.

7. O le ā le māeʻaeʻa o se iloa o le tagata e uiga i le timu?

7 Ae faapefea le timu po o le ua? Na fesili le Atua i a Iopu: “E [iai] ea se tamā o le ua? po o ai ua fanaua le suāsau?” Ua faapea mai lena lava tusi o mataupu faasaienisi: “Ona o le lavelave o gaoioiga o loo iai i le atimosifia ma le matuā fesuisuiaʻi soo o faataamilosaga o le ausa ma vaega ninii o le ea, ua foliga mai ai e faigatā ona faamautūina se manatu lautele auʻiliʻili e faatatau i le auala e māfua ai ona iai ao ma le timu.” Pe a faafaigofie le manatu, ua na ona taʻu mai e saienitisi o manatu auʻiliʻili, ae o le mea moni lava e lē mafai ona latou faamatala māeʻaeʻa mai le timu. Ae peitaʻi, o lena e te silafia, e matuā tāua timuga pe a totō mai, e faasūsū ai le laueleele, e feola ai laau, ma mafai ai ona maua le ola ma fiafia ai.

8. Aiseā ua talafeagai ai upu a Paulo ia o loo faamauina i le Galuega 14:17?

Pe e te lē ioe ea i le faaiʻuga na faia e le aposetolo o Paulo? Sa ia uunaʻia isi ina ia latou amanaʻia le molimau a nei galuega ofoofogia e faatatau i Lē na faapogaia. Na faapea mai Paulo e uiga i a Ieova le Atua: “Ua le tuu e ia o ona faailoga, i lona agalelei mai, ma foai mai o ua mai le lagi ia te i tatou, ma tausaga o fuata a le tau, ma ona ua faamalilie i o tatou loto i le mea e ʻai ma le olioli.”—Galuega 14:17; Salamo 147:8.

9. Ua faapefea ona faaalia mai le malosi tele o le Atua i ana galuega ofoofogia?

9 E matuā lē fesiligia lava le mea moni faapea, o Lē na Faia na galuega ofoofogia ma le aogā, o loo ia te ia se atamai e lē gata mai ma se malosi uigaese. E tusa ai o lona malosi, seʻi manatu i le mea lenei: Ua taʻua faapea, e tusa ma le 45,000 ni matagi malolosi ma faititili e agi i aso taʻitasi, ae silia ma le 16 miliona i le tausaga. O lona uiga, e tusa ma le 2,000 o ia matagi malolosi o loo agi i le taimi tonu lava lenei. O ao lavelave o se matagi e tasi e gaoioi i se malosiaga e tutusa atu i le malosi o pomu faaniukilia se sefulu pe sili atu, ia na faapaʻūʻū ifo i le taimi o le Taua Lona Lua a le Lalolagi. O nisi vala o lena malosi, o loo e vaai atu i ai i le uila. E lē gata i le matuā uigaese i le vaai, ae e aogā foʻi le uila e maua mai ai ituaiga o naitorosene lea e paʻūʻū atu i le palapala, ona mitiia lea e laau e pei lava o ni faalelei eleele. E lē gata la o le uila o le malosiaga e vaaia, ae aumaia ai foʻi ni aogā moni.—Salamo 104:14, 15.

O le ā Sau Faaiʻuga ua Fai Nei?

10. O le a faapefea ona e taliina fesili o loo maua i le Iopu 38:33-38?

10 Seʻi faapea o oe o Iopu, ua fesiligia oe e le Atua e Ona le Malosi Uma Lava. E mautinoa o le a e ioe mai e faapea, o le toʻatele o tagata ua itiiti lava so latou uaʻi atu i galuega ofoofogia a le Atua. Ua fesiligia i tatou e Ieova i fesili ia tatou te faitau ai i le Iopu 38:33-38. “Ua e iloa ea tulafono i le lagi? pe na e tuuina atu ea lana pule i le lalolagi? E te mafaia ea ona faaooina atu lou leo i ao, ia lofia ai oe i vai e tele? E te mafaia ea ona aauina atu o uila, latou te o ai, ma latou fai mai ia te oe, Faauta, o i matou nei? O ai ea ua tuuina atu le poto i totonu o le tagata? Po ai foi ua na avatu le mafaufau i le loto? O ai na te mafaia ona faitau o ao i lona poto? Po ai foi na te mafaia ona liligi ifo o fagu o le lagi, pe a liu palapala le efuefu, ma ua pipii faatasi le eleele?”

11, 12. O ā nisi o mea e faamaonia ai o le Atua o ia o Lē Faia galuega ofoofogia?

11 Ua uma ona tatou talanoaina na o nisi o manatu sa lāgā atu e Eliu i a Iopu, ma ua tatou mātauina ai nisi o fesili na tuu atu e Ieova i a Iopu e tali mai i ai “e pei o le tagata malosi.” (Iopu 38:3) Tatou te faapea atu o “nisi” auā i le mataupu e 38 ma le 39, na tataʻi atu ai e le Atua manatu i isi vala mataʻina o le foafoaga. Mo se faaaʻoaʻoga, o faaputuga o fetu o le lagi. O ai na te iloaina uma o latou tulafono? (Iopu 38:31-33) Na tataʻi e Ieova manatu o Iopu i nisi o manu—le leona ma le oreva, le ʻoti fanua ma le asini o le vao, le povi poʻa ma le renani (ostrich), le solofanua malosi ma le aeto. O lona uiga, na fesili atu le Atua i a Iopu po ua ia avatu i nei meaola eseese o latou uiga e mātaulia ai, ina ia latou ola lelei ai. Atonu e te fiafia e suʻesuʻeina nei mataupu, aemaise lava pe afai e te fiafia i solofanua po o isi manu.—Salamo 50:10, 11.

12 E mafai foʻi ona e iloiloina le Iopu mataupu e 40 ma le 41, lea na tāpā ai e Ieova Iopu ina ia tali mai i fesili e lua e faatatau i ni meaola patino se lua. Ua tatou iloa o nei meaola o le puaasami (Pemota), e tupu laulauā ma malosi lona tino, faapea le korokotaila mataʻutia o le Naila (Leviatana). E tofu lava nei meaola ma se itu e ofoofogia ai i lo la foafoaina mai ma e tatau ona uaʻi atu i ai. Seʻi o tatou vaai nei po o ā ni faaiʻuga ua tatau ona tatou faia.

13. O ā aafiaga na oo i a Iopu ina ua fesiligia e le Atua, ma e ao faapefea ona aafia i tatou i nei mataupu?

13 Ua faaalia mai ia i tatou e le Iopu mataupu e 42 po o ā aafiaga na oo i a Iopu ina ua fesiligia e le Atua. I le taimi muamua, sa tele ina soona uaʻi Iopu ia te ia lava faapea ma isi. Ae o le taliaina o le faasaʻoga na faailoa mai i fesili a le Atua, o iinā na suia ai e Iopu ona mafaufauga. Na ia taʻutino ai: “Ua ou iloa e te [Ieova] mafaia mea uma, e le mafai foi ona vaoia se mea e te finagalo i ai. O ai ea lenei ua na faapouliuligia lau pule ma le le iloa? Auā ua ou tautala atu ma loʻu le mafaufau, o mea ua sili ona faigata ia te au, na ou le iloa lava.” (Iopu 42:2, 3) Ioe, ina ua uma ona uaʻi atu i galuega a le Atua, ona taʻua lea e Iopu faapea sa matuā ofoofogia nei mea ia te ia. I le māeʻa ona toe autiloina o nei mea ofoofogia o le foafoaga, e ao foʻi ona faapena lo tatou maofa ai i le atamai ma le malosi o le Atua. Mo le ā le sini? Pe tau lava ina maofa ai i le malosi uigaese ma le tomai o Ieova? Pe tatau ea ona iai se isi mea e sili atu e ono uunaʻia ai i tatou e fai?

14. Na faapefea ona tali atu Tavita i galuega ofoofogia a le Atua?

14 I le Salamo 86, tatou te maua i ai faaupuga foʻi faapena sa faia e Tavita, o lē na faapea mai i se salamo muamua atu: “Ua tala mai e le lagi le mamalu o le Atua; ua faaalia foi e le va nimonimo le galuega a ona aao. O loo taʻu atu le upu e le tasi aso i le tasi aso, o loo faailoa foi le poto e le tasi po i le tasi po.” (Salamo 19:1, 2) Peitaʻi na faaauau atili upu a Tavita. I le Salamo 86:10, 11, tatou te faitau ai: “E sili oe, o loo e fai foi vavega; o le Atua oe, na o oe lava. Ieova e, ia e faasino mai ia te au lou ala, ou te savali i le mea moni mai ia te oe; ia e faia ina ia tasi loʻu loto e mataʻu i lou suafa.” O le mataʻu o Tavita i Lē na Foafoaina Mea ona o Ana galuega ofoofogia uma sa aofia ai se mataʻu tatau faaleatua. E mafai ona e ioe i le māfuaaga ua faapea ai. Sa leʻi manaʻo Tavita e faatigā i Lē o loo mafai ona ia faatinoina nei galuega ofoofogia. E lē tatau foʻi ona tatou faapena.

15. Aiseā na fetaui lelei ai le mataʻu faaaloalo o Tavita i le Atua?

15 Atonu na iloa e Tavita, talu ai o le Atua e ana le malosi uigaese ma o loo ia puleaina foʻi lena malosi, e mafai la ona ia faaaogā i so o se tasi e lē o fiafia i ai lona finagalo. O se tulaga faamataʻu ia i latou. Na fesili atu le Atua i a Iopu: “Ua e ulu atu ea i mea e teu ai le kiona? ua e vaaia ea foi mea e teu ai le uatoʻa? o mea ia ua ou tuu ma ona po o le puapuaga, ma le aso e tau ai le taua”? O le kiona, le uatoʻa, o afā, le matagi, ma le uila o loo teu uma lava e fai ma ana auupega. Ma e mataʻutia nei malosiaga faalenatura!—Iopu 38:22, 23.

16, 17. O le ā ua faataʻitaʻia ai le uigaese o le malosi o loo iai i le Atua, ma na faapefea ona ia faaaogā lena malosi i taimi ua teʻa?

16 Atonu o e manatua ni mala na tutupu i lou vaipanoa ona o se tasi o nei mea—se afā, se asiosio, se uatoʻa, po o se lologa mataʻutia. Mo se faataʻitaʻiga, a o agaʻi atu i le faaiʻuiʻuga o le tausaga e 1999, na taia ai le itu i saute i sisifo o Europa i se matagi malosi. E oo lava i tagata popoto faapitoa i tulaga o le tau, sa matuā maofa foʻi. Sa oo atu le saoasaoa o matagi malolosi i le 125 maila i le itula (200 kilomita/itula), ma saei uma ai le faitau afe o apa o fale, toʻulu pou tetele o uaea eletise, ma mafulifuli ai loli. Seʻi taumafai e faaata i lou mafaufau le mea lenei: E tusa ma le 270 miliona ni laau na matuā liaʻi uma i luga pe gaui foʻi i le taimi o lena afā, e 10,000 laau i le na o le paka lava ia o Versailles, i fafo mai o Pale. E faitau miliona aiga na motusia o latou eletise. O le aofaʻiga atoa o tagata feoti sa latalata atu i le 100. E puupuu lava sina taimi na tutupu uma ai na mea. Maʻeu se malosiaga mataʻutia!

17 E ono taʻua e se tasi tagata, o matagi malolosi o ni mea e tutupu faafuaseʻi, e lē mafai ona faatonutonuina pe pulea. Ae o le ā la e tupu, pe afai e faatino e Lē e ona le malosi uma, ana galuega ofoofogia e ala i le faaaogāina o na malosiaga i se auala e pulea lelei ma faatonutonuina? E faapena se mea na ia faia i tuā lava i aso o Aperaamo, o lē na ia iloa faapea, na fefuafuataʻi e le Faamasino o le lalolagi uma le amioleaga a ni aai se lua, o Sotoma ma Komoro. Sa faamaonia le matuā leaga lava o nei aai, auā na paʻi atu i le Atua auēga ona o tulaga sa iai, ma na fesoasoani le Atua i ē amiotonu uma ina ia sosola ese mai na aai sa faamalaiaina. Ua taʻua e le tala: “Ona faatotō faaua ifo lea e Ieova . . . o le teio ma le afi mai ia Ieova mai le lagi,” i luga o na aai. O se gaoioiga ofoofogia lena mea, i le faasaoina o ē amiotonu ae faaumatia o ē amioleaga.—Kenese 19:24.

18. O ā mea ofoofogia o loo faasino atu i ai le Isaia mataupu e 25?

18 I se taimi mulimuli ane, na fofoga mai ai e le Atua se faaiʻuga tau faamasinoga i le aai anamua o Papelonia, atonu o le aai lea o loo faasino i ai le Isaia mataupu e 25. Na muaʻi fetalai le Atua e faapea o le a faatafunaina se aai: “Ua e faia le aai ma faupuega maa; o le aai nofo ʻolo ua e lepetia; ua e faia le maota o tagata ese ia leai se aai; e le toe faia lava e faavavau.” (Isaia 25:2) E mafai e tagata o loo asiasi atu i aso nei i le nofoaga sa iai Papelonia, ona latou faamautinoa mai le moni o lena faamatalaga. Pe na pau lava, sa fetaui le taimi o le faaumatiaga o Papelonia ma lena valoaga? E leai. Na i lo lea, e mafai ona tatou talia le faamautinoaga a Isaia e faapea: “Ieova e, o loʻu Atua lava oe; ou te faaneenee ia te oe; ou te vivii atu i lou suafa; auā ua e faia mea e ofo ai; o mea na e pule ai talu anamua e faamaoni ia, e moni lava.”—Isaia 25:1.

Galuega Ofoofogia i le Lumanaʻi

19, 20. O le ā le faataunuuga o le Isaia 25:6-8 e mafai ona tatou faatalitalia?

19 Na faataunuuina e le Atua le valoaga o loo taʻua i luga i aso ua tuanaʻi, ma e ofoofogia foʻi le auala o le a ia gaoioi ai i le lumanaʻi. I lenei mataupu, lea e taʻua ai e Isaia “mea e ofo ai” a le Atua, tatou te tau ai i se valoaga maufaatuatuaina o le a faataunuuina, e pei lava ona sa faataunuuina i le faamasinoga o Papelonia. O le ā le ʻmea ofoofogia’ ua folafola mai? Ua faapea mai le Isaia 25:6: “E faia e Ieova o ʻau i lenei mauga mo nuu uma le faigaai o mea lelei, o le tausamiga o uaina ua tuu ai ʻalu; o mea e silisili ona lelei, o uaina ua faamaninoina sa tuu ai ʻalu.”

20 E mautinoa lava o le a faataunuuina lena valoaga i le lalolagi fou o loo folafola mai e le Atua, lea ua toe lava o se aga oo mai. I lena taimi, o le a mapu ai le fanau a tagata mai faafitauli ia o loo matuā mafatia ai le toʻatele. O le mea moni, ua faamautinoa mai e le valoaga i le Isaia 25:7, 8 e faapea, o le a faaaogā e le Atua lona mana fai foafoaga, e faia ai se tasi o galuega sili ona ofoofogia: “E faaumatia e ia le oti e faavavau; e soloiesea foi e le Alii o Ieova o loimata i mata uma lava; e faateaeseina foi e ia le gao o lona nuu i le lalolagi uma lava; auā ua fetalai mai ai Ieova.” Na mulimuli ane toe sii mai e le aposetolo o Paulo lena fuaitau ma faatatau atu i le toe faafoʻisia e le Atua o ē ua oti i le ola, le toe faatutūina mai o ē ua oti. Maʻeu se galuega ofoofogia o le a iai lena mea!—1 Korinito 15:51-54.

21. O ā galuega ofoofogia o le a faia e le Atua mo ē ua maliliu?

21 O le isi māfuaaga o le a mou atu ai loimata o le faanoanoa, talu ai o le a aveesea mala faaletino o loo pagatia ai le fanau a tagata. A o iai Iesu i le lalolagi, sa ia faamālōlōina tagata e toʻatele—toe faapupula mata o ē tauaso, faalogoa taliga o ē tutuli, foaʻi le malosi i ē sa lē atoatoa le malosi. O loo faamatala mai e le Ioane 5:5-9 lona faamālōlōina o se tamāloa sa pipili mo le 38 tausaga. Sa manatu tagata na matamata ane i lenei mea faapea o se vavega, po o se galuega ofoofogia. Ma o le mea tonu lava lena! Ae peitaʻi, na fetalai atu Iesu ia i latou e faapea, o le a sili atu ona ofoofogia lona toe faatutūina mai o ē ua oti: “Aua tou te ofo i lenei mea, auā e oo mai le aso e faalogo ai i lona leo o i latou uma ua i tuugamau, ma latou o mai ai; o e na amio lelei, e toe tutū i le ola.”—Ioane 5:28, 29.

22. Aiseā e mafai ai e ē matitiva ma ē puapuagatia ona tulimataʻi atu i se mea ma le faamoemoe?

22 E mautinoa le oo mai o lena mea talu ai o lē na folafolaina mai o Ieova lea. Ia e mautinoa, pe a oo i le taimi na te faaaogā ai ma faatonutonuina ma le faaeteete lona mana sili e toe faafoʻisia ai mea, o le a matuā ofoofogia se iʻuga e oo i ai. O loo faasino atu le Salamo 72 i mea o le a ia faia e ala mai i lona Alo ua avea ma Tupu. O le a ola manuia lē ua amiotonu. O le a tele le filemu. O le a laveaʻia e le Atua o ē matitiva ma ē ua puapuagatia. Ua ia folafola mai: “O le a anoanoaʻi saito i le lalolagi; i tumutumu o mauga o le a fau ma soloi ai. O lona fua o le a pei o i Lepanona [anamua], ma o i latou o ē mai le aai o le a fuga e pei o laau i le laueleele.”—Salamo 72:16, NW.

23. O galuega ofoofogia a le Atua e tatau ona uunaʻia ai i tatou e faia le ā?

23 E mautinoa lava, ua ia i tatou māfuaaga e uaʻi atu ai i galuega ofoofogia uma a Ieova—o mea na ia faia i taimi ua tuanaʻi, o mea o loo ia faia i aso nei, ma mea o le a ia faia i le lumanaʻi ua latalata mai. “Ia faafetaia Ieova le Atua, o le Atua o Isaraelu, na o ia lava na te faia vavega [“galuega ofoofogia,” NW ]. Ia viia lava lona suafa mamalu e faavavau lava; ia tumu foi le lalolagi uma i lona mamalu; Amene ma Amene.” (Salamo 72:18, 19) E tatau ona avea lena ma mataupu faifai pea o a tatou talanoaga naunautaʻi ma o tatou tauaiga ma isi. Ioe, seʻi o tatou “taʻutaʻu atu lona mamalu i nuu ese, ma ona vavega [galuega ofoofogia] i nuu uma lava.”—Salamo 78:3, 4; 96:3, 4.

O le a Faapefea Ona E Tali?

• Ua faapefea i fesili na faatutū atu i a Iopu ona faamamafa mai ai tapulaa o le iloa o le tagata?

• O ā faaaʻoaʻoga o galuega ofoofogia a le Atua o loo faamatilatila mai i le Iopu mataupu e 37-41 ua e maofa ai?

• E tatau faapefea ona tatou tali atu ina ua uma ona iloiloina nisi o galuega ofoofogia a le Atua?

Fesili mo le Suʻesuʻega]

[Ata i le itulau 10]

O le ā sou manatu i le anoanoaʻi o foliga eseese o matāua o le kiona (snowflake) ma le malosi matuā uigaese o le uila?

[Faamatalaga i Ata]

snowcrystals.net

[Ata i le itulau 13]

Ia avea galuega ofoofogia a le Atua o se vaega faifai pea o au talanoaga