Alu i mataupu o loo iai

Alu i le lisi o mataupu

A‘oa‘o se Lesona Mai iā Nikotemo

A‘oa‘o se Lesona Mai iā Nikotemo

Aʻoaʻo se Lesona Mai iā Nikotemo

“AFIA mulimuli mai se tasi ia te au, ia faafiti o ia ia te ia, ma ave lona satauro i aso fai soo, i le mulimuli mai ia te au.” (Luka 9:23, LF) Na talia fiafia e tagata faifaiva lotomaulalo ma se ao lafoga inosia lenā valaaulia. Na latou tuua mea uma ae mulimuli iā Iesu.—Mataio 4:18-22; Luka 5:27, 28.

O loo faalogoina pea i aso nei le valaaulia a Iesu, ma e toʻatele ua tali atu i ai. Ae peitaʻi, o nisi o ē o loo fiafia e suʻesuʻeina le Tusi Paia ma Molimau a Ieova, ua faalotolotolua i le ‘faafitia o i latou lava ma ave o latou satauro.’ Ua latou faatalatū e talia le tiute tauave ma le faaeaga i le avea ma soo o Iesu.

Aiseā ua faatalatū ai nisi mai le taliaina o le valaaulia a Iesu ma tuuina atu i latou lava iā Ieova le Atua? Ioe, o i latou e leʻi soifua aʻe i talitonuga faa-Iutaia ma le Faa-Kerisiano e faapea, e na o le toʻatasi lava le Atua, e ono manaʻomia se taimi umi e aʻoaʻo ai ona faatoʻā mafai lea ona malamalama atoatoa i le iai o Sē na Foafoaina mea e ona le malosi uma lava. Peitaʻi, e tusa lava po ua latou talitonu e iai moni le Atua, ae ua solomuli nisi mai le mulimuli atu i tulagāaao o Iesu. Atonu ona o lo latou fefefe ina neʻi lē fiafia mai o latou aiga ma uō iā i latou pe afai e avea ma Molimau a Ieova. O isi, o ē e latou te lē o iloa le faanatinati o le taimi lenei o loo tatou ola ai, ua liliu atu e saʻili se olaga manuia ma le fia taʻutaʻua. (Mataio 24:36-42; 1 Timoteo 6:9, 10) Po o le ā lava le tulaga atonu o loo iai i latou o loo tolopō pea a latou filifiliga ina ia avea ma soo o Iesu, e iai se lesona e mafai ona aʻoaʻoina mai i le tala iā Nikotemo, o se pule Iutaia mauʻoa i aso o Iesu.

Faamanuiaina i le Tele o Avanoa Mananaia

I le pe tusa na o le ono masina talu ona amataina e Iesu lana faiva faalelalolagi, na iloa ai e Nikotemo e faapea, o Iesu ʻo se faiaʻoga e sau mai le Atua.’ I le faafiafiaina i vavega na seʻi faatoʻā uma ona faia e Iesu i Ierusalema i le Paseka o le 30 T.A., na sau ai Nikotemo i le pō, ina ia faailoa atu lona talitonuga e uiga iā Iesu ma ia aʻoaʻo atili e uiga i lenei faiaʻoga. I lenā talanoaga, na taʻu atu ai e Iesu iā Nikotemo le upu moni ofoofogia e uiga i le manaʻoga ina ia “toe fanau” ina ia mafai ai ona ulu atu i le Malo o le Atua. I lenei talanoaga, na fetalai atu ai foʻi Iesu i upu nei: “Ua faapea lava ona alofa mai o le Atua i le lalolagi, ua ia au mai ai lona Atalii e toatasi, ina ia le fano se tasi e faatuatua ia te ia, a ia maua e ia le ola faavavau.”—Ioane 3:1-16.

Maʻeu se faamoemoega ofoofogia ua faataatia atu i luma o Nikotemo! E mafai ona avea o ia ma aumea vavalalata a Iesu, ma mafai ona ia vaaitino i vala eseese o le soifuaga o Iesu i le lalolagi. Ona o se pule o Iutaia ma o se faiaʻoga i Isaraelu, sa matuā poto tele ai Nikotemo i le Afioga a le Atua. Sa iā te ia foʻi se malamalamaga manino, e pei ona iloa mai i lona taʻua o Iesu o se faiaʻoga na auina mai e le Atua. E fiafia Nikotemo i mea faaleagaga, ma o se tagata lotomaulalo foʻi. E mautinoa lava, o se mea e matuā faigatā tele mo se sui o le faamasinoga maualuga a Iutaia ona amanaʻiaina se atalii lē taualoa o se kamuta e faapea, o se tagata na auina mai e le Atua! O na uiga uma, e matuā tāua lava i le faia o se tagata e avea ma soo o Iesu.

E foliga mai e leʻi faaitiitia le naunau o Nikotemo i lenei tagata mai Nasareta. I le lua ma le ʻafa tausaga mulimuli ane, i le Tausamiga o Faleapitaga, na auai ai Nikotemo i le fono a le ʻau Saniterini. I le taimi lea, o loo avea pea Nikotemo “o le isi foʻi o i latou.” Ona aauina atu lea e ositaulaga sili ma le ʻau Faresaio ia auauna e puʻe iā Iesu. Ua foʻi atu auauna ma le tala e faapea: “Ua leai lava se tagata e tautala pei o lena tagata.” Ona taʻufaatauvaaina lea o i latou e le ʻau Faresaio e faapea: “Po ua faaseseina foi outou? Po ua talia o ia e se tasi o le au faipule, po o se tasi o le au faresaio? A o lenei vao tagata ua le iloa le tulafono, ua fetuuina lava i latou.” Sa lē toe mafai ona onosai Nikotemo a ua faapea atu: “Pe faasalaina ea se tagata i la tatou tulafono, a o lei muai faalogologo ia te ia, ma iloa ana mea ua faia?” Ua avea ai loa o ia ma taulaʻiga o faitioga a isi Faresaio ua latou faapea mai: “E te se Kalilaia ea foi oe? Ia e saili ma ia e iloa, e le tu mai lava se perofeta mai Kalilaia.”—Ioane 7:1, 10, 32, 45-52.

Pe tusa o le ono masina mulimuli ane, i le Aso o le Paseka i le 33 T.A., na vaai atu ai Nikotemo o aveina ifo le tino o Iesu mai le satauro. Ona ia aufaatasi atu lea iā Iosefa le Arimataia, o se tasi foʻi sui o le ʻau Saniterini, i le sauniunia o le tino o Iesu mo lona tanuga. O le māfuaaga lenā na avatu ai e Nikotemo “le muro fefiloi ma le aloe” e 100 pauni le mamafa e tusa ma le fua a Roma, e tutusa ma le 72 pauni i le fua a Peretania. E faailoa mai ai i lenei mea le matuā tele o ni tupe na faaalu ai. E manaʻomia foʻi lona lototele ina ia faailoaina faatasi ai o ia ma “lena tagata pepelo,” e pei ona taʻua ai Iesu e le ʻau Faresaio. Ua vave ona la sauniunia le tino o Iesu mo le tanuga, ona la tuu loa lea o le tino o Iesu i se tuugamau fou e latalata ane. Ae peitaʻi, e oo ane lava i le taimi lea, e leʻi faailoaina lava Nikotemo e faapea o se soo o Iesu!—Ioane 19:38-42; Mataio 27:63; Mareko 15:43.

Le Pogai na Ia Lē Faia ai se Gaoioiga

E lē o faailoa maia i le tala a Ioane le māfuaaga na solomuli ai Nikotemo mai le ‘aveina o lona satauro’ ma mulimuli iā Iesu. Ae peitaʻi, sa ia tuua ni faamaoniga atonu e mafai ona faamatala ai lenei Faresaio faalotolotolua.

Muamua lava, sa faasino mai e Ioane e faapea, “ua alu ane . . . ia Iesu i le po” le pule o Iutaia. (Ioane 3:2) Ua faapea mai le tasi tagata aʻoga o le Tusi Paia: “Na alu atu Nikotemo i le pō iā Iesu, e lē ona o le fefe, ae ina ia alofia ai le toʻatele o tagata e ono faalavelave ane i le la talanoaga ma Iesu.” Ae peitaʻi, na taʻua e Ioane e faapea: “Ua alu ane foi Nikotemo, o le na muai alu ia Iesu i le pō.” I le mau lava lenā, sa ia faasino atu ai iā Iosefa le Arimataia e faapea “o ia o le soo o Iesu, a e faalilolilo ona o le fefe ia Iutaia.” (Ioane 19:38, 39) O lea la, e foliga mai e faapea, na alu ane Nikotemo iā Iesu i le pō ona o le “fefe ia Iutaia,” e pei lava foʻi ona sa fefefe isi i lenā vaitaimi e faifaimea faatasi ma Iesu.—Ioane 7:13.

Po ua tolopō lau faaiʻuga e avea ma soo o Iesu ona o tala e ono fai mai e ou aiga, uō, po o au aumea? Ua faapea mai le faataoto: “O le fefe i tagata e tupu ai le mailei.” E mafai faapefea ona e taulimaina lenā fefe? Ua faaauau mai le faataoto: “A o lē faatuatua ia Ieova e faamamaluina [“puipuia,” NW] o ia.” (Faataoto 29:25) Ina ia atiina aʻe lenā faatuatua iā Ieova, e manaʻomia ona e silafiaina e oe lava o le a tausia oe e le Atua pe a e fesagaʻi ma ni mafatiaga ogaoga. Tatalo iā Ieova ma ole atu iā te ia ina ia foaʻi mai iā te oe le malosi e faia ai e oo lava i filifiliga laiti e tusa ai ma lau tapuaʻiga. O le a faifai mālie ona tuputupu aʻe lou faatuatua ma le faalagolago iā Ieova i se tulaga o le a mafai ai ona e faia ni filifiliga tetele e ōgatusa ma le finagalo o le Atua.

O le tulaga ma le mamalu o Nikotemo o se sui o le vasega pule, atonu na taofia ai foʻi o ia mai le faia o le laasaga tāua o le faafitia lea o ia lava. I lenā taimi, atonu sa naunau malosi atu i lona tulaga o se sui o le ʻau Saniterini. Pe e te faalotolotolua ea e faia se gaoioiga e avea ai ma soo o Keriso ona atonu o le a lē iloa ai sou tulaga mamalu i tagata pe e te ono faataulagaina ai nisi o faamoemoega mo le agaʻigaʻi i luma faaletino? E leai lava se mea o na mea e mafai ona faatusatusa i le mamalu ona ua mafai ona e auauna i Lē Silisili ona Maualuga i le vateatea, o lē o loo nofo sauni e faataunuuina talosaga o loo e faia e tusa ai ma lona finagalo.—Salamo 10:17; 83:18; 145:18.

O se isi māfuaaga o le faatuatuai o Nikotemo, atonu ona o ana ʻoa. Ona o se Faresaio, atonu ua taaʻina o ia e isi, “o i latou foi ua matapeapea.” (Luka 16:14) O le mea moni, ona sa ia gafatia ona faatauina se potoi taugatā o muro ma aloe, ua faamaonia ai le tele o ana ʻoa. O loo tolopōina pea e nisi i aso nei le filifiliga ina ia faia tiute tauave o se Kerisiano ona o le popole i a latou meafaitino. Ae peitaʻi na apoapoaʻi atu Iesu i ona soo e faapea: “Aua neʻi outou popole i o outou ola, i mea tou te aai ai, ma mea tou te inu ai, po o outou tino, i mea tou te oofu ai. . . . Auā ua silafia e lo outou Tamā o i le lagi e aoga ia mea uma ia te outou. A ia outou muai saili lona malo ma lana amiotonu; ona faaopoopoina atu lea o ia mea uma ia te outou.”—Mataio 6:25-33.

E Tele Mea o le a Ia Misia

O se mea e faatupu manatu, e na o le Evagelia lava a Ioane o loo faamatala mai ai le tala e uiga iā Nikotemo, ae e leai se mea o taʻua mai ai pe na avea o ia ma soo o Iesu pe leai. E tusa ai ma se tasi talitonuga taatele, na filifili Nikotemo e auauna mo Iesu, na iʻu ina papatisoina o ia ma avea ai ma taulaʻiga o sauāga a tagata Iutaia, na faateʻa mai i lona tofi, ma na iʻu ina tuli ese ai mai Ierusalema. Po o le ā lava le tulaga, ae e mautinoa lava e faapea: Sa tele ni mea o le a ia misia ona o le faatuatuai ona gaoioi a o iai Iesu i le lalolagi.

A na faapea na amata ona mulimuli Nikotemo iā Iesu i le taimi muamua lava na la feiloaʻi ai ma le Alii, atonu sa ono avea o ia ma soo vavalalata o Iesu. Ona o le poto, le malamalama, le lotomaulalo, ma le iloa lelei e Nikotemo o manaʻoga faaleagaga, sa ono avea ai o ia ma soo e matuā iloga ana galuega. Ioe, sa ono mafai ona ia faalogologo i lauga ofoofogia a le Faiaʻoga Sili, aʻoaʻoina ni lesona matuā tāua mai tala faatusa a Iesu, vaaitino i vavega na faia e Iesu, ma maua ai le malosi mai apoapoaʻiga faamavae a Iesu i ona aposetolo. Ae na ia misia na mea uma lava.

O le lē faia e Nikotemo o se filifiliga mautū, na ia misia ai le tele o mea. Sa aofia ai le valaaulia māfana a Iesu e faapea: “Ia outou o mai ia te au, o outou uma o e tigaina ma mafatia i avega, o aʻu foi e malolo ai outou. Ia outou amoina laʻu amo, ma ia outou faaaʻoaʻo ia te au, auā o aʻu lē agamalu ma le loto maulalo; ona maua lea e outou o le malologa mo outou agaga. Auā e avegofie laʻu amo, o laʻu avega foi e māmā ia.” (Mataio 11:28-30) Na misia e Nikotemo le avanoa e tofo ai i lenei mālōlōga moni mai iā Iesu lava ia!

Ae Faapefea Oe?

Talu mai le 1914, na avea ai Iesu Keriso i le lagi ma Tupu o le Malo faalelagi o le Atua. I le valoia o mea o le a tutupu i le taimi o lona faatasi mai, na ia taʻua ai ma isi mea e faapea: “E talaʻiina atu foi lenei tala lelei o le malo i le atu laulau uma, e fai ma molimau i nuu uma; ona oo mai ai lea o le gataaga.” (Mataio 24:14) A o leʻi oo mai le iʻuga, e tatau ona faataunuuina lenā galuega talaʻi i le lalolagi aoao. E fiafia Iesu Keriso e faia ai se sao o tagata lē lelei atoatoa i lenei galuega. E mafai foʻi ona faia ai sou sao.

Sa iloa lelei e Nikotemo o Iesu e sau mai le Atua. (Ioane 3:2) Mai le suʻesuʻeina o le Tusi Paia, atonu o le a e faia ai foʻi se faaiʻuga faapena. Atonu ua e faia ni suiga i lou olaga ina ia ōgatusa ma tapulaa a le Tusi Paia. Atonu ua e auai foʻi i sauniga a Molimau a Ieova ina ia aʻoaʻoina atili le poto o le Tusi Paia. E avatu ai le faamālō iā te oe ona o na taumafaiga. Peitaʻi, sa manaʻomia ona faia e Nikotemo mea e sili atu na i lo o le tau ina faaalia o le talisapaia e faapea, o Iesu, o lē na auina mai e le Atua. Sa manaʻomia ona ʻfaafiti o ia ia te ia, ma ave lona satauro i aso fai soo, i le mulimuli ai ia Iesu.’—Luka 9:23.

Ia teuloto upu a le aposetolo o Paulo iā i tatou. Na ia tusi e faapea: “O i matou o faigaluega faatasi ma ia, ua matou aioi atu ia te outou, ina neʻi talia fua e outou le alofa tunoa o le Atua. Auā ua faapea mai o ia, O le tausaga e talia ai na ou faalogo ai ia te oe, o le aso foi e faaolaina ai na ou fesoasoani ai ia te oe. Faauta, o lenei le tausaga e talileleia mai ai; faauta, o lenei le aso e faaolaina ai.”—2 Korinito 6:1, 2.

O le taimi lenei e atiina aʻe ai le faatuatua lenā e mafai ona faagaoioia oe. Ina ia faataunuuina lenā mea, ia mafaufau loloto i mea o loo e suʻesuʻeina i le Tusi Paia. Tatalo iā Ieova, ma ole atu iā te ia mo se fesoasoani e faaalia ai lenā faatuatua. A o e tofo i lona aao fesoasoani, o le a uunaʻia ai oe e lou lotofaafetai ma le alofa iā te ia e te ‘faafitia ai oe lava ma ave lou satauro i aso fai soo ma mulimuli pea ia Iesu Keriso.’ Po o le a e faia nei lea gaoioiga?

[Ata i le itulau 9]

I le taimi muamua, na tulaʻi ai ma le lototele Nikotemo mo Iesu

[Ata i le itulau 9]

E ui i teteega, ae na fesoasoani Nikotemo e sauniunia le tino o Iesu mo lona tanuga

[Ata i le itulau 10]

O suʻesuʻega totino ma le tatalo e mafai ona faamalosia ai oe e faia se gaoioiga

[Ata i le itulau 10]

Pe o le a e talia ea le faaeaga e galue ai i lalo o le taʻitaʻiga a Iesu Keriso?