Alu i mataupu o loo iai

Alu i le lisi o mataupu

Na Faaumatia le Lalolagi Atoa!

Na Faaumatia le Lalolagi Atoa!

Na Faaumatia le Lalolagi Atoa!

Tagaʻi ane i le lalolagi o loo e iai, i ona taulaga, o ana tū masani, o galuega faasaienisi, ma le faitau piliona o tagata. O lona foliga mautū mai e maofagofie ai, a ea? Pe e te manatu e iai se aso o le a mou ese atu ai atoatoa lenei lalolagi? Atonu e faigatā ona faaata i le mafaufau lenā tulaga. Peitaʻi, pe na e silafiaina e tusa ai ma se puna maufaatuatuaina, na iai muamua se isi lalolagi ma na faaumatia atoatoa?

E TATOU te lē o talanoa i se lalolagi o ituaiga o olaga faaanamua. O le lalolagi lea na faaumatia sa agaʻigaʻi i luma i tulaga tau atinaʻe, ma ona taulaga, o galuega tau tusiata ma le poto faasaienisi. Peitaʻi, ua faailoa mai e faamaumauga o le Tusi Paia iā i tatou e faapea na faafuaseʻi lava ona amata tafiesea e se lolo le lalolagi atoa i le aso lona 17 o le masina lona lua, i le 352 tausaga a o leʻi fanau mai le augātamā, o Aperaamo. *

Pe e saʻo ea lenā faamaumauga? Pe na tupu moni lava lenā mea? Pe na iai moni ea se lalolagi anamua na faaumatiaina a o leʻi iai lenei lalolagi? Pe afai na iai, aiseā na faaumatia ai? O le ā le mea na māfua ai ona tupu? Ma pe e iai ea se lesona e mafai ona tatou aʻoaʻoina mai i le faaumatiaga o lenā lalolagi?

Pe na Faaumatia Moni Lava le Lalolagi Anamua?

Pe afai na tupu moni lava se mala mataʻutia faapena, e lē mafai la ona faagaloina atoatoa. O lea, i le tele o atunuu o loo iai pea mea e manatua ai lenā faaumatiaga. Mo se faaaʻoaʻoga, seʻi iloiloina foʻi le aso tonu o loo faamauina i le Tusi Paia. O le masina lona lua o le kalena faaanamua, e amata mai i le ogatotonu o Oketopa e oo atu i le ogatotonu o Novema e pei ona taʻua ai i le taimi nei. O le lona 17 la o aso e fetaui pe ā o le aso muamua o Novema. E lē faapea la e pau lava ona ua fetaui, auā i le tele o atunuu e faamanatu ai o latou tagata maliliu i lea lava taimi o le tausaga.

O isi faamaoniga o le Lolo e fesootaʻi atu ma tala o le vavau a tagata. E toetoe lava o tagata uma mai anamuā e tofu ma se talatuu e faatatau i o latou tupuaga na faasaoina mai se lolo. E iai mea e tutusa uma ai lava talatuu a tagata. O tagata Pygmy i Aferika, tagata Celt i Europa, tagata Inca i Amerika, e pei foʻi o tagata o Ausetalia, Alaska, Initia, Lithuania, Maikoronesia, Mekisikō, Niu Sila, Saina, ma vaega o Amerika i Mātū, ae ua na o nisi na.

O le mea moni, a o faagasolo taimi na toe teuteuina nei talatuu, peitaʻi sa latou faaaofia ai pea le manatu o loo tutusa uma ai nei tala: Ina ua toʻasa le Atua ona o amioga leaga a tagata, ona ia aumaia ai lea o le lolo tele. O lea na faaumatia uma ai tagata. Peitaʻi, e toʻaitiiti lava ni tagata amiotonu na faasaoina. O i latou ia na fausiaina se vaa lea na faasaoina ai tagata ma manu. Na iai le taimi na auina atu ai ni manufelelei ina ia vaai po ua iai se laueleele mātūtū. Mulimuli ane, na oo ai ina paʻulia le vaa i luga o se mauga. Ina ua ō i fafo ma le vaa, na ofoina atu ai e i latou na faasaoina se taulaga.

O le ā e faamaonia ai lenei mea? O nei faamatalaga talitutusa sa lē faapea e pau lava ona e tutusa. O faamaoniga tuufaatasi o nei talatuu ua lagolagoina ai faamaoniga mai aso anamua a le Tusi Paia e faapea, o tagata uma lava na tupuga mai i ē na faasaoina mai le lolo lea na faaumatia ai le lalolagi o tagata. O lea, tatou te lē manaʻomia ai ona faalagolago atu i ni tala faafagogo po o ni talatuu e iloa ai le mea na tupu. Ua iai ni faamaumauga na faasaoina lelei mai i Tusitusiga Eperu o le Tusi Paia.—Kenese, mataupu 6-8.

Ua iai i le Tusi Paia se faamaumauga faagaeeina o le talafaasolopito e amata mai tuā lava i le amataga o le olaga. Peitaʻi, ua faamaonia e ala i faamaoniga le sili atu ona tāua na i lo o se talafaasolopito. O ona valoaga o loo faataunuuina ma le loloto o lona atamai ua faaalia ai—o fesootaʻiga ia a le Atua ma tagata. E ese mai i tala faafagogo ua aofia ai i le Tusi Paia igoa ma aso faapea foʻi tala o gafa ma le tulaga tau siʻosiʻomaga i ona tala faaletalafaasolopito. Ua aumaia ai iā i tatou se ata o le ituaiga o olaga na iai a o leʻi oo i le Lolo, ma ua faaalia ai le māfuaaga na faaumatia faafuaseʻi ai le lalolagi atoa.

O le ā le mea na tupu i lenā sosaiete anamua? O le a talanoaina i le mataupu o loo sosoo ai lenā fesili. O se fesili tāua mo i latou o loo taumanatu po o le ā le tele o loo saogalemu ai le lumanaʻi o le lalolagi o loo iai nei.

[Faamatalaga pito i lalo]

[Siata i le itulau 4]

(Tagaʻi i le lomiga mo le ata atoa)

Talatuu o le Lolo i le Lalolagi Atoa

Atunuu Mea e Tutusa Ai 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Eleni 7 ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆

Roma 6 ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆

Lithuania 6 ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆

Asuria 9 ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆

Tanzania 7 ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆

Initia - Hinitu 6 ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆

Niu Sila - Maori 5 ◆ ◆ ◆ ◆ ◆

Maikoronesia 7 ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆

Washington U.S.A. - Yakima 7 ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆

Mississippi U.S.A. - Choctaw 7 ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆

Mekisikō - Michoacan 5 ◆ ◆ ◆ ◆ ◆

Amerika i Saute - Quechua 4 ◆ ◆ ◆ ◆

Bolivia - Chiriguano 5 ◆ ◆ ◆ ◆ ◆

Guyana - Arawak 6 ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆

1: Toʻasa le Atua ona o le amioleaga

2: Faaumatiaga e ala i se Lolo

3: Poloaʻiina e le Atua

4: Tuuina atu le lapataʻiga tauatua

5: Toʻaitiiti tagata na faasaoina

6: Faasaoina i le vaa

7: Faasaoina manu

8: Auina atu manufelelei po o isi meaola

9: Mulimuli ane paʻulia i luga o le mauga

10: Ofoina atu le taulaga