Alu i mataupu o loo iai

Alu i le lisi o mataupu

O le ā Sou Manatu e Uiga i le Oti?

O le ā Sou Manatu e Uiga i le Oti?

O le ā Sou Manatu e Uiga i le Oti?

A O TATOU faia galuega masani o le olaga i aso taʻitasi, e lama pea le oti iā i tatou, tusa lava po o le ā so tatou malosi faaletino po o le tulaga mauʻoa o loo iai. E mafai ona oo mai le oti i le isi taimi lea o le a tatou savavali ai i le auala pe a o tatou taooto foʻi i o tatou moega. O mala faapea e pei o osofaʻiga a tagata faatupu faalavelave iā Setema 11, 2001 i le aai o Niu Ioka ma Washington, D.C., ua tatou iloa ai le mea moni e faapea o le oti, o “le toe fili” lea, ua ia faaaafiaina tagata mai vala uma o le olaga ma po o le ā lava le matua, i nisi o taimi na te taiaina ai le faitau afe o tagata i le na o ni nai minute lava.—1 Korinito 15:26.

E ui ina mataʻutia le oti, ae foliga mai ua avea o se mea e fia iloa e tagata. Ua aliali mai e leai se isi mea e sili atu ona alumia ai le tele o nusipepa pe sili atu ona tosina ai le tele o tagata e matamata i televise na i lo o lipoti i ē maliliu aemaise lava pe afai o se aofaʻiga tele o tagata na maliliu faatasi i ni tulaga mataʻutia. E foliga mai e lē fiu tagata e fia iloaina nei tala, tusa lava pe na maliu se tasi i se taua, se mala faalenatura, se solitulafono, po o se faamaʻi foʻi. E faigatā ona malamalama i uiga ua faaalia e tagata faatatau i le maliu aemaise pe a mātauina faaaliga o faalogona faavauvau o tagata i maliu o tagata maualuluga ma ē lauiloa.

O nei uiga faaalia o tagata, o se mea moni lava ua tupu. O loo faaauau pea ona fia iloa e tagata tala e uiga i maliu—maliu o isi. Peitaʻi, pe a tau loa le mafaufau i le oo mai o le oti iā i latou lava, e vave lava ona latou faateʻaese pe lē fia mafaufau iai. O le toʻatele o i tatou, o le oo mai o le oti o se mataupu e matuā ilitata lava e mafaufau i ai.

Po ua Iso Ona o le Oti?

O le manatu e uiga i le oo mai o le oti iā i tatou lava, e masani ona lē logoleleia, ma o le tulaga lava lenā o le a iai. Aiseā ua faapea ai? Talu ai na totōina e le Atua iā i tatou se naunautaʻiga o le fia ola e faavavau. Ua faapea mai le Failauga 3:11, e tusa ai o le Anchor Bible: “Na ia tuuina foʻi i o latou loto le faanaunauga e ola e faavavau.” O lea la, o le lē maʻalofia o le oti, ua faatupuina aʻe ai se feteenaʻiga i loto o tagata, ma ua faaauau ai pea ona feteenaʻi. Ina ia faaleleia lenei feteenaʻiga ma faamalieina le faanaunauga masani o le fia ola pea, ua fafau aʻe ai e tagata talitonuga eseese e faapea o loo iai se agaga i le tagata e lē mafai ona oti, ma le talitonuga o le toe ola mai i se isi tino.

Po o le ā lava le tulaga, ua avea le oti ma tulaga e faapopoleina ai, e taufaamataʻu, ma ua taatele le mataʻu i le oti i so o se nofoaga. O lea, e lē tatau ona faateʻia i tatou i le avea o le oti o se luʻitau i manatu o tagata. Ae mātau lenei mea, ua faamaonia mai i le oti le matuā lē aogā o le tuutoina atu o le ola e saʻilia ai ʻoa ma ni tulaga lauiloa.

O le a Tuua Toʻatasi ia Oti?

I le taimi ua mavae, na masani ona mafai ai e se gasegase ua lē mafai ona togafitia, po o se tagata ua iai ni manuʻaga ua mautinoa e oti ai, ona nofo ai pea seʻia oo ina maliu i lona aiga lea e masani ai ma alolofa iā te ia. O le tulaga masani foʻi lenā na iai i taimi o le Tusi Paia, ma o loo faapena foʻi isi aganuu. (Kenese 49:1, 2, 33) I tulaga faapena, e ō mai faatasi uma ai le aiga, ma e faaaofia ai foʻi ma tamaiti i le talanoaga. O lenei faiga e maua ai e tagata taʻitoʻatasi o le aiga le faalogona e faapea, e lē na o ia o faavauvau ma e faamāfanafanaina i le tauaveina faatasi o le faafitauli ma mafai foʻi ona tau fai faanoanoa faatasi.

E matuā eseese lava lenei ma le mea e faia i atunuu e lē o faatagaina ai ona talanoa e faatatau i le oti, e manatu i ai o se tulaga e aumaia ai ni faalogona lē lelei, ma e lē tatau ona faaaofia ai ni tamaiti ona e manatu e “faigatā tele” mo i latou. Ua tele itu e eseese ai maliu i aso nei, ma e masani ona maliliu na o i latou lava. E ui lava e mananaʻo le toʻatele e maliliu i le fale i ni tulaga toʻafilemu ma tausia ma le alofa e o latou aiga, ae o le mea e sili ona leaga o le toʻatele e maliliu ai i le falemaʻi, e masani ona tigāina ai na o i latou a o faapipii atu i ai ni masini faaonapo nei ia e faapopoleina ai. I le isi itu, e faitau miliona ua maliliu e aunoa ma le iloaina o ni faamatalaga e faatatau i ai—o ē e maliliu ona o ni fasiotiga tagata, o oge, le AIDS, taua i va o atunuu, pe ona o le tulaga sili ona mativa.

O se Mataupu e Ao Ona Iloiloina

E lē o taofia e le Tusi Paia le talanoaina o le oti. O le mea moni, ua taʻu mai e le Failauga 7:2 iā i tatou e faapea: “E sili ona lelei o le alu i le fale o i ai le faanoanoa, i le alu i le fale ua fai ai le tausamiga; auā o le iuga lea o tagata uma.” Pe a fesagaʻia le tulaga moni o le oti, atonu e ao ona tatou le toe faatāuaina galuega ma gaoioiga masani ae mafaufau i le puupuu o le soifuaga. E mafai e lenei mea ona fesoasoani iā i tatou ina ia ola aʻe ai i se auala e sili atu ona uigā, na i lo le tau ina ola i se olaga fesouaʻiina ma le maumau.

O le ā sou manatu e uiga i le oti? Pe na e iloiloina ou lagona, talitonuga, faamoemoega, ma mea o loo mataʻu ai i le iʻuga o lou ola?

I le tulaga masani o le ola ma le oti, e lē mafai e le atamai o le tagata ona faamatalaina pe malamalama i ai. E na o Lē na Foafoaina i tatou faatasi ai ma lana pule maufaatuatuaina e mafai ona faamatalaina lenei mataupu. O ia o le “puna o le ola” ma o ia ‘⁠e ana le auala e faasaoina ai mai le oti.’ (Salamo 36:9; 68:20) Atonu o se mea e faateʻia ai, ae o le iloiloina o nisi o talitonuga taatele e faatatau i le oti e tusa ai o le faamalamalamaga a le Afioga a le Atua, o le a faamaonia le faamāfanafanaloto ma faafouina ai. O le a faaalia mai ai e faapea o le oti e lē o le iʻuga moni lea o mea uma.

[Faamatalaga faaopoopo i le itulau 4]

O le oo mai o le oti ua fesoasoani lea iā i tatou ina ia ola aʻe ai i se auala e sili atu ona uigā