Alu i mataupu o loo iai

Alu i le lisi o mataupu

Po o Fua Mai Lau A‘oa‘o Atu?

Po o Fua Mai Lau A‘oa‘o Atu?

Po o Fua Mai Lau Aʻoaʻo Atu?

O MĀTUA, ma toeaina, o ni ē e folafola le tala lelei, e manaʻomia ona avea i latou uma ma faiaʻoga. E aʻoaʻo e mātua a latou fanau, e aʻoaʻo e toeaina tagata o le faapotopotoga Kerisiano, ma o tagata talaʻi o le tala lelei, e latou te aʻoaʻoina tagata fou lotofiafia. (Teuteronome 6:6, 7; Mataio 28:19, 20; 1 Timoteo 4:13, 16) O le ā e mafai ona e faia ina ia sili atu ai ona uigā lau aʻoaʻo atu? O le tasi o auala, o lou faataʻitaʻi atu lea i faaaʻoaʻoga ma auala a faiaʻoga agavaa na e taʻua i le Afioga a le Atua. O Esera sa avea o se tasi o faiaʻoga faapena.

Ia Aʻoaʻo Mai i le Faaaʻoaʻoga a Esera

O Esera, o se ositaulaga mai le ituaiga o Arona o lē na soifua i Papelonia pe tusa ma se 2,500 tausaga ua mavae. I le tausaga e 468 T.L.M., na alu atu ai o ia i Ierusalema ina ia faaauilumaina le tapuaʻiga mamā iā Ieova i tagata Iutaia na nonofo ai i inā. (Esera 7:1, 6, 12, 13) O lenei galuega sa manaʻomia ai ona ia aʻoaʻoina tagata i Tulafono a le Atua. O le ā na faia e Esera e faamautinoa ai sa uigā lana aʻoaʻo atu? Sa ia faia nisi o laasaga manaʻomia. Seʻi mātau laasaga nei e pei ona faamauina i le Esera 7:10:

“Na [1] saunia e Esera lona loto [2] e saili i le tulafono a Ieova [3] ma fai ai, [4] ma aʻoaʻo atu i Isaraelu i le tulafono, ma faamasinoga.” Seʻi o tatou iloiloina puupuu la nei laasaga ma iloa po o ā ni mea e mafai ona tatou aʻoaʻoina mai ai.

“Na Saunia e Esera Lona Loto”

E pei lava ona muaʻi saunia e se faifaatoʻaga le eleele i le faamalūina a o leʻi lūlūina fatu, sa saunia ai e Esera lona loto e ala i ana tatalo ina ia talia le Afioga a le Atua. (Esera 10:1) I se isi faaupuga, sa ‘faasaga atu lona loto’ i aʻoaʻoga a Ieova.—Faataoto 2:2.

Ua taʻua foʻi i le Tusi Paia e faapea, sa “saunia [e le Tupu o Iosefatu lona] loto e sailiili i le Atua [moni].” (2 Nofoaiga a Tupu 19:3) I se faaeseesega, sa iai se tupulaga o Isaraelu o ē “na le sauni o latou loto” lea e faamatalaina o se tupulaga “vaogata ma le fouvale.” (Salamo 78:8) E silasila Ieova i “le tagata lilo o le loto.” (1 Peteru 3:4) Ioe, e “na te aʻoaʻo mai foi i e agamalu i lona ala.” (Salamo 25:9) O le mea lea, maʻeu le tāua ona o loo mulimuli faiaʻoga i aso nei i le faaaʻoaʻoga a Esera e ala i le tatalo ina ia sauniunia lelei o latou loto!

“E Saili i le Tulafono a Ieova”

Ina ia avea ma faiaʻoga tomai, na saʻili atu Esera i le Afioga a le Atua. Pe afai e te alu e vaai se fomaʻi, po o le a e lē faalogologo lelei ea ma faamautinoa ua e malamalama i mea uma na fai mai ai po o vailaau foʻi ua ia fautuaina e ao ona e inu ai? E mautinoa lava o le a e faia faapea, auā o loo i se tulaga lamatia lou soifua mālōlōina. Pe e lē sili atu ea la ona tatou matuā uaʻi totoʻa atu i mea ua fetalai mai ai Ieova iā i tatou, pe fautuaina e ala i lana Afioga, le Tusi Paia, ma e ala “i le auauna faamaoni ma le mafaufau.” O le mea moni, e tatau ona tatou uaʻi totoʻa atu i ana fautuaga auā e mo o tatou lava ola! (Mataio 4:4; 24:45-47) O le mea moni, e mafai ona sesē se fomaʻi, ae “e sao le tulafono a Ieova.” (Salamo 19:7) O le a lē taitai lava ona tatou manaʻomia se isi fautuaga.

Ua faaalia i tusi o le Tusi Paia o Nofoaiga a Tupu (lea na muaʻi tusia e Esera o se tusi e tasi) e faapea, o Esera o se tagata aʻoga faimea māeʻa. I le tusiaina o na tusi, sa ia saʻili atu i faamatalaga mai le tele o isi tusi ma tusitusiga. * O tagata Iutaia ia na faatoʻā taunuu mai mai Papelonia, sa latou manaʻomia se faamatalaga saʻo e uiga i le talafaasolopito o lo latou nuu. Sa lē lava so latou malamalamaga e uiga i aso faamanatu o la latou tapuaʻiga, le auaunaga e faia i le malumalu, ma galuega a le ʻau sa Levī. Sa tāua iā i latou faamaumauga o o latou gafa. O mataupu na sa uaʻi faapitoa atu lava i ai Esera. Seʻia oo i le afio mai o le Mesia, e tatau ona tumau pea ona avea tagata Iutaia ma se nuu e iai lo latou lava eleele, malumalu, vaega o ositaulaga, ma se kovana. Ona o faamatalaga na aoaoina e Esera, sa mafai ona faasaoina ai le autasi ma le tapuaʻiga moni.

Pe e faapefea ona faatusatusa au suʻesuʻega ma suʻesuʻega a Esera? O le suʻesuʻeina ma le filigā o le Tusi Paia o le a fesoasoani lea iā te oe e aʻoaʻo atu ai ma le uigā le Tusi Paia.

“Saili i le Tulafono a Ieova” o se Aiga

O le saʻili atu i le tulafono a Ieova, e lē faatapulaaina mai i na o au lava suʻesuʻega. O le suʻesuʻega a le aiga, o se avanoa sili lea ona lelei e faia ai lenei mea.

Na amata e Jan ma Julia, o se ulugalii mai Holani, ona faitau atu i la laʻua fanau tama e toʻalua mai lava i le aso na fananau ai tamaiti. I aso nei, ua 15 tausaga o Ivo, ae 14 ia Edo. O loo faia pea la latou suʻesuʻega faaleaiga e faatasi i le vaiaso. Ua faamatala mai e Jan e faapea: “O lo ma sini autū, e lē o le talanoaina o le tele o mataupu i le suʻesuʻega, ae ia taofi e tama manatu ia e talanoaina.” Ua ia faapea mai atili: “E faia e tama le tele o saʻiliʻiliga. E la te suʻeina ia upu e lē masani ai atoa ma tagata o le Tusi Paia ma vaitaimi na latou soifua ai, o ai i latou, o ā a latou galuega, ma isi lava mea. Talu mai lava ona la iloa faitau, sa la suʻeina ia tusi e pei o le Insight on the Scriptures, o lomifefiloi, ma isi tusi mo saʻiliʻiliga loloto. O le faia faapea na avea ai le suʻesuʻega faale-Tusi Paia a le aiga o se mea e sili atu ona fiafia i ai. E masani lava ona faatalitali ma le naunau tama i le suʻesuʻega faaleaiga.” O se isi aogā ua mauaina, e masani ona maua e tama le tulaga muamua i a la vasega i le mataupu tau gagana.

O le isi ulugalii mai Holani, o John ma Tini, sa suʻesuʻe ma la laʻua tama tama o Esli, (lea ua 24 nei tausaga le matua ma o loo paeonia i se isi faapotopotoga), ma o la laʻua tama teine o Linda (lea ua 20 tausaga le matua ma ua faaipoipo i se uso talavou amiolelei). Ae peitaʻi, na i lo o le suʻesuʻeina o se lomiga patino e ala i le faia o fesili ma tali e pei ona masani ai, ae na la faia le suʻesuʻega a le aiga e tusa ai ma tausaga ma manaʻoga o tamaiti. O ā auala na la faaaogāina?

Ua faamatala mai e John e faapea, na filifilia e lona atalii ma lona afafine se mataupu na la fiafia i ai mai le mataupu, “Fesili Mai le ʻAufaitau” (mai Le Olomatamata) ma “Le Manatu o le Tusi Paia” (mai le Ala Mai!). Ona la faaalia atu lea faamatalaga na la maua mai a la sauniuniga, lea na masani lava ona iʻu i ni talanoaga fiafia a le aiga. O le auala lenei na maua ai e i laʻua a o talavou le poto masani i le faia o saʻiliʻiliga ma i le talanoaina o iʻuga o a la suʻesuʻega na faia. Pe tou te “saili i le tulafono a Ieova” ma lau fanau? O le faia faapea, o le a lē gata ina faaleleia ai lou lava tomai e aʻoaʻo atu, ae o le a fesoasoani foʻi i lau fanau ina ia avea o ni faiaʻoga e sili atu ona fua mai.

“Ma Faia Ai”

Sa faatatauina e Esera mea na ia aʻoaʻoina. Mo se faataʻitaʻiga, a o iai i Papelonia, atonu sa soifua o ia i se olaga mautū. Ae peitaʻi, ina ua ia iloa e mafai ona ia fesoasoani i ona tagata i le nuu mamao, sa ia tuua se olaga manuia i Papelonia ma alu atu i le aai mamao o Ierusalema o loo iai tulaga faigatā, faafitauli ma lamatiaga. E manino lava la, sa lē gata ina aʻoaʻoina e Esera le poto mai le Tusi Paia, ae sa nofosauni foʻi o ia e faia e tusa ai ma mea na ia aʻoaʻoina. —1 Timoteo 3:13.

Mulimuli ane, a o nofo i Ierusalema, na toe faaalia ai foʻi e Esera lona faatatauina o mea na ia aʻoaʻoina ma mea sa ia aʻoaʻo atu. Na iloatino lenei mea ina ua ia faalogo ua faaipoipo atu tane Isaraelu i fafine faapaupau. Ua taʻu mai e faamaumauga a le Tusi Paia iā i tatou e faapea, na ia ‘saei lona ofu ma lona ofu talaloa ma futi ona lauulu ma lana ʻava ma nofo i lalo ua segia lona mauli seʻia oo i le afiafi.’ Sa ia lagona foʻi le ‘mā ma le masiasi e tepa aʻe ona mata’ iā Ieova.—Esera 9:1-6.

Ona o lona suʻesuʻeina o le Tulafono a le Atua sa matuā lē fiafia ai o ia! Sa manino lelei iā Esera iʻuga mataʻutia o le lē usiusitai o tagata. Sa toʻa laʻitiiti le faitau aofaʻi o tagata Iutaia na toe foʻi atu i lo latou nuu moni. Pe afai la ae fetaiaʻi gafa, atonu o le a iʻu ina fefiloi faatasi ai ma nuu faapaupau o loo siʻomia ai i latou, ma ono faigofie ai ona mou ese atu le tapuaʻiga mamā mai le lalolagi!

E fiafia lava, ona o le faaaʻoaʻoga tuutoina o le mataʻu ma le maelega o Esera na uunaʻia ai tagata Isaraelu e faasaʻosaʻo o latou ala. Na latou faateʻa i a latou avā o nuu ese, ma i le tolu masina, ae ua uma ona faatulaga saʻo mea uma. O le faamaoni o Esera lava ia i Tulafono a le Atua, na tele ai ina uigā lana aʻoaʻo atu.

E faapena foʻi aso nei. Na faapea mai se tasi tamā Kerisiano: “E lē faia e tamaiti mea e te fai atu ai; ae latou te faataʻitaʻi i mea e te faia!” E faatatauina foʻi le mataupu silisili lava lea i le faapotopotoga Kerisiano. O toeaina o ē e faataatia se faaaʻoaʻoga lelei, e mafai ona faatalitalia e tali atu le faapotopotoga i la latou aʻoaʻo atu.

“Aʻoaʻo Atu i Isaraelu i le Tulafono ma Faamasinoga”

E iai foʻi se isi māfuaaga na uigā ai le aʻoaʻo atu a Esera. E na te leʻi aʻoaʻo atu ni ona lava manatu, ae na ia aʻoaʻo atu le ‘⁠tulafono ma le faamasinoga.’ O tulafono ia a Ieova. O lana tiute tauave faaositaulaga lea. (Malaki 2:7) Sa ia aʻoaʻo atu foʻi le faamasinoga tonu, ma na ia faataatia se faaaʻoaʻoga o mea na ia aʻoaʻo atu e ala i lona pipiimau i le tulafono saʻo i se auala tonu ma le lē faailoga tagata, e tusa ma tapulaa ua uma ona faataatitia. Pe a faaalia e i latou o loo pule ia le faamasinotonu, ua faatupuina ai foʻi se tulaga mautū ma maua ai iʻuga e tumau. (Faataoto 29:4) O le a faapena foʻi i toeaina Kerisiano, mātua, ma ē e folafola le Malo o ē ua masani lelei ma le Afioga a le Atua ona ati aʻe se tulaga mautū faaleagaga pe a latou aʻoaʻo atu tulafono ma le faamasinotonu a Ieova i le faapotopotoga, i o latou aiga, ma i ē lotofiafia.

Pe e te lē ioe e mafai ona matuā uigā lau aʻoaʻo atu pe afai e te faataʻitaʻi atoatoa i le faaaʻoaʻoga a Esera faamaoni? O lea la, ia ‘saunia lou loto, ia saʻili i le tulafono a Ieova, ma fai ai, ma aʻoaʻo atu tulafono ma faamasinoga a Ieova.Esera 7:10.

[Faamatalaga pito i lalo]

^ pala. 11 O se lisi o tusi ma tusitusiga e 20 o loo maua i le Insight on the Scriptures, Tusi 1, itulau e 444-445, na lomia e Molimau a Ieova.

[Pusa/Ata i le itulau 22]

AISEĀ NA UIGĀ AI LE AʻOAʻO ATU A ESERA?

1. Sa ia saunia lelei lona loto

2. Sa ia saʻili i le Tulafono a Ieova

3. Sa ia faataatia se faaaʻoaʻoga lelei i le faatatauina o mea na ia aʻoaʻoina

4. Sa ia suʻesuʻe māeʻa ina ia mafai ai ona ia aʻoaʻo atu manatu o le Tusi Paia