Alu i mataupu o loo iai

Alu i le lisi o mataupu

O Talavou e Naunau i le Upu Moni

O Talavou e Naunau i le Upu Moni

O Talavou e Naunau i le Upu Moni

NA FESILI se faisalamo Eperu i le tele o tausaga ua mavae: “E faapefea ea ona faamamāina e le taulealea o lona ala?” (Salamo 119:9) O loo tumau pea le aogā o lenei fesili i aso nei, ona o loo fesagaʻi le ʻautalavou ma le tele o faafitauli i le lalolagi. O faiga faaleituaiga lē faatuaoia, ua oo atu ai le toʻatele o tagata talavou i le AIDS, e pe ā ma le ʻafa o i latou o loo aafia i lenei faamaʻi mataʻutia e i le va o le 15 ma le 24 tausaga le matutua. Ua faapogaia foʻi le tele o faafitauli i le faaaogāsesē o fualaau faasāina, ua faapuupuuina ai ola o le toʻatele o ē talavou. O musika matagā; o ata tifaga e iai faiga sauā ma amioga lē mamā, o ata i TV, ma vitiō, ma ata ma faamatalaga matagā o faiga faaleituaiga i le Initineti, ua faatupuina ai se taaʻiga leaga i ē laiti i aso nei. O le mea lea ua mafaufau ai le toʻatele o mātua ma le ʻautalavou i aso nei i le fesili na lāgā e le faisalamo.

I lana lava fesili, na toe tali ai le faisalamo e faapea: “Ona ua tausi i ai e tusa ma lau afioga.” E mautinoa, o le Afioga a le Atua o le Tusi Paia, ua iai le taʻiala lelei mo tagata talavou, ma o le mulimulituʻi i ai, e toʻatele talavou ua taulau manuia i le olaga. (Salamo 119:105) Seʻi o tatou iloiloina ni faataʻitaʻiga a nisi o talavou o ē e alolofa i le Atua, ma o loo taumafai e tausisia le malosi faaleagaga i lenei lalolagi o loo saʻilia ai faafiafiaga ma le matapeʻapeʻa.

Ua Latou Talisapaia le Taʻitaʻiga a Mātua

O Jacob Emmanuel sa avea ma faifeʻau paeonia sauatoa mo ni tausaga a o leʻi auauna ai i le ofisa o le lālā o Molimau a Ieova i Mekisikō. Na te manatuaina ma le talisapaia le auala na atiina aʻe ai lona naunau mo le auaunaga i le Atua: “Na avea oʻu mātua ma taaʻiga sili, e ui lava na fesoasoani malosi mai foʻi uso taʻumatuaina faaleagaga lea sa ou faauō atu i ai. Na latou uunaʻia aʻu e naunau i le galuega talaʻi. Na latou tataʻia malie aʻu i le ala saʻo; sa lē taitai ai ona ou lagona e faapea ua latou uunaʻia faamalosi aʻu.”

O loo manatua pea e Tavita, o lē na ia faaaluina ni tausaga i le faiva faataimi atoa, le auala na faagaeetia ai o ia, ina ua amata ona auauna ona mātua o ni paeonia faapito a o laiti lava i laʻua ma lona uso. Ina ua maliu lona tamā, na faaauau pea i le auaunaga faapaeonia faapito lona tinā. Na ia tausia pea i laʻua e faaopoopo atu i le talaʻiga o le tala lelei. Na faapea mai Tavita: “Sa lē taitai ona la uunaʻia faamalosia aʻu e paeonia, ae o le olioli faatasi o se aiga i le auaunaga paeonia, o le mafutaga māfana ma le siʻomaga na iai na uunaʻia ai aʻu e faia faapea.” E tusa ai o le tāua o le taʻitaʻiga lelei ma le uaʻi mai a mātua, ua faapea mai Tavita: “O pō uma lava e faitau mai ai e loʻu tinā iā i maʻua tala mai le From Paradise Lost to Paradise Regained. * O le auala na ia faamatalaina mai ai na fesoasoani iā i maua e naunau e aʻoaʻoina meaʻai faaleagaga.”

Talisapaia o Sauniga

O nisi talavou e faafaigatā ona latou talisapaia sauniga faa-Kerisiano. E latou te auai ona o loo ave i latou e o latou mātua. Peitaʻi, pe afai e faaauau pea ona latou auai i sauniga, e iai le taimi atonu e naunau ai i sauniga. Seʻi iloilo le tala iā Alfredo, o lē na amata lana auaunaga faataimi atoa ina ua faatoʻā atoa le 11 o ona tausaga. Ua ia taʻutino mai e faapea, ina ua faatoʻā lima ona tausaga, na taumafai o ia e ʻalofia le alu i le sauniga ona e fia moe ai, ae sa leʻi faatagaina o ia e ona mātua e moe a o faia le sauniga. Ua ia manatua e faapea: “A o oʻu tuputupu aʻe, na faasolosolo mālie ai lava ona ou fiafia i sauniga, aemaise lava ina ua ou iloa faitau ma tusitusi, auā o lea ua amata ona ou tali i aʻu lava upu.”

O Cintia, o se teine talavou e 17 ona tausaga o loo auauna o se paeonia sauatoa, ua ia taʻu mai le auala na faia ai se vaega tāua a aumea lelei i lona atiina aʻe o se naunau mo le auaunaga i le Atua. Ua faapea mai o ia: “O se faiā lelei ma uso ma le auai e lē aunoa i sauniga, na ou lē misia ai aʻu uō o le lalolagi ma mea o loo sili ona fiafia i ai talavou, e pei o le ō i falesiva. O le faalogologo atu i tali ma mea o loo tutupu i le sauniga, na faatupuina aʻe ai iā te aʻu se faanaunauga e tuuina atu iā Ieova mea uma o iā te aʻu, ma na ou iloaina o le mea sili o loo iā te aʻu o loʻu tulaga talavou. O lea, na ou filifili ai loa e faaaogā i lana auaunaga.”

E ui i lea, na ia taʻutino mai: “Ae ou te leʻi papatiso, na iai le taimi na faigofie ai lava ona ou misia sauniga, na faaaogā ia meaaʻoga ma isi meafai a le aʻoga ma faamolemolega. Na ou misia nisi o sauniga ma amata ai ona aafia lou tulaga faaleagaga. Na amata ona ou aumea atu i se tama e na te lē suʻesuʻeina le Tusi Paia. E faafetai iā Ieova, ona na ou faasaʻoina na mea i lenā lava taimi.

Se Filifiliga Totino

Ina ua fesiligia Pablo, o se tasi o talavou o lē o loo auauna faataimi atoa, po o le ā lona manatu e tusa ai o le ki i le atiina aʻe o se naunau mo le upu moni i le Afioga a le Atua, ua ia faapea mai: “E lua mea ou te mafaufau i ai: o suʻesuʻega a le tagata lava ia e lē aunoa ma le maelega i le galuega talaʻi. Ou te faafetaia oʻu mātua ona o le aʻoaʻoina o aʻu e uiga iā Ieova, ma ou te lagona o le mea sili lea ua mafai ona la aumai mo aʻu. Peitaʻi, ou te manaʻomia ona faamautinoaina iā te aʻu lava le pogai ou te alofa ai iā Ieova. Ona o lenā, e talafeagai ai ona iloa ‘le aogā ma le tauā,’ o upu moni o le Tusi Paia. Na o le pau lea o le auala e mafai ona tatou lagonaina ai se naunau mo le Afioga a Ieova, lea e tupu aʻe “peiseai o se afi mumū” i totonu o i tatou i le fia talanoa atu i isi. O lenā maelega mo le galuega talaʻi o le a tumau ai pea ona faateleina lo tatou talisapaia mo le upu moni.”—Efeso 3:18; Ieremia 20:9.

O Jacob Emmanuel, lea na taʻua muamua, o loo ia manatuaina foʻi le tāua o le faia o se filifiliga totino e auauna iā Ieova. Ua ia faapea mai sa leʻi taitai ona uunaʻia faamalosi o ia e ona mātua ina ia papatiso. “Ou te talitonu o le auala sili lenei ona ua mafai ona ou vaaia iʻuga lelei. Mo se faaaʻoaʻoga, o nisi o talavou na tele ina matou auaumea, sa latou filifili e papatiso faatasi. E ui lava o se mea lelei, ae sa ou vaaia le faia e nisi ona o lagona ootia, ma e leʻi umi lava ae mou atu lo latou maelega i galuega o le Malo. I loʻu tulaga, sa leʻi uunaʻia malosi aʻu e oʻu mātua e faia se faaiʻuga ina ia tuuina atu aʻu iā Ieova. O se filifiliga totino a le tagata lava ia.”

O le Matafaioi a le Faapotopotoga

O nisi o tagata talavou na aʻoaʻoina le upu moni o le Afioga a le Atua e i latou lava, e aunoa ma le fesoasoani a mātua. E mautinoa o se luʻi le aʻoaʻoina ia faia le mea saʻo ma maumauaʻi i ai a o iai i tulaga faapena.

Ua manatua e Noé le aogā o le upu moni iā te ia. Na tele ina ita o ia ma faasauā mai lava o laʻitiiti. Ina ua amata ona ia suʻesuʻeina le Tusi Paia i le 14 o ona tausaga, na oo ina faaleleia lona ita lea na matuā lotofaafetai ai ona mātua, o ē na lē fiafia i le Tusi Paia i lenā taimi. A o agaʻigaʻi i luma faaleagaga Noé, na ia manaʻo ai e faaaogā atoa lona olaga i le auaunaga i le Atua. Ua auauna nei o ia i le faiva faataimi atoa.

I se tulaga tutusa, na amata ona fiafia Alejandro i upu moni faa-Kerisiano a o laʻitiiti lava o ia, e ui lava sa leʻi fiafia i ai ona mātua. I le faaalia o lona talisapaia mo le upu moni, ua ia faapea mai: “Na ou ola aʻe i se aiga na faavae mai le Katoliko. Ae na tuputupu aʻe loʻu talitonuga faa-Komunisi e leai se Atua, ona sa leʻi taliaina e le lotu fesili ia na faapopoleina ai aʻu a o oʻu laʻitiiti. Na fesoasoani le faalapotopotoga a Ieova ia te aʻu e mauaina le poto e uiga i le Atua. Na faasaoina moni ai lava loʻu olaga auā ana ou lē suʻesuʻeina le Tusi Paia, semanū ou te aafia i amioga lē mamā, le inu tele i le ʻava malosi, po o fualaau faasāina. Atonu e oo lava foʻi ina avea aʻu ma se tasi o le vaega fouvale ma oo ai i ni iʻuga faanoanoa.”

E mafai faapefea e se talavou ona maumauaʻi i lana saʻiliga o le upu moni ma pipii atu i ai e aunoa ma se lagolagosua a ona mātua? E manino lava, o loo faia e toeaina ma isi o le faapotopotoga se matafaioi e matuā tāua. Ua mātauina e Noé e faapea: “E lē taitai ona ou lagona le tuua toʻatasi, auā ua latalata mai pea Ieova iā te aʻu. E lē gata i lenā, na lagolagosua mai le toʻatele o uso ma tuafāfine agaalofa, o ē na avea ma oʻu tamā, tinā ma uso faaleagaga.” O lea ua auauna nei o ia i Peteli ma faaaogā lona taimi i le auaunaga i le Atua. Ua faapena ona faamatala e Alejandro e faapea: “O se mea e masani ona ou lotofaafetai ai pea, o le mauaina lea o le faamanuiaga o le iai i le faapotopotoga faatasi ma le ʻautoeaina, o ē na faaalia le naunau alofa iā te aʻu. E faapitoa lou lotofaafetai ina ua amata ona ou suʻesuʻeina le Tusi Paia i le 16 o oʻu tausaga, ina ua ou suʻesuʻeina le Tusi Paia, na aafia foʻi aʻu i se tulaga e maua ai le tele o talavou o le lē toʻa lelei o le mafaufau. Sa lē taitai ona tuulafoaʻia aʻu e aiga i le faapotopotoga. E talia aʻu e so o se tasi ma le agalelei ma fesoasoani mai e lē gata i lona aiga, o meaʻai faapea foʻi le faaalia mai o ona lagona.” Ua iai nei Alejandro i le auaunaga faataimi atoa mo le silia i le 13 tausaga.

O nisi tagata e manatu o lotu e mo na o tagata matutua. Peitaʻi, e toʻatele tagata talavou o ē na aʻoaʻoina le upu moni a o laiti, sa oo ina latou faaalia le alofa iā Ieova ma tumau ai ma le faamaoni iā te ia. E mafai ona faatatauina upu a Tavita o loo i le Salamo 110:3 i nei talavou: “E fai taulaga ma le loto ou tagata i le aso o lou malosi i au mea paia e matagofie. Mai le manava o le vave ao e ia te oe le sau o lou taulealea.”

O se luʻi mo tagata talavou le aʻoaʻoina o le upu moni ma pipii mau i ai. Maʻeu se olioli i le vaaia o le toʻatele o loo pipiimau vavalalata atu i le faalapotopotoga a Ieova, auai e lē aunoa i sauniga, ma suʻesuʻeina ma le maelega le Tusi Paia. O le faia faapea, ua mafai ai ona latou atiina aʻe se naunau moni mo le Afioga a le Atua ma lana auaunaga!—Salamo 119:15, 16.

[Faamatalaga pito i lalo]

^ pala. 6 Na lomia e Molimau a Ieova i le 1958; ua lē o toe lomia nei.