Alu i mataupu o loo iai

Alu i le lisi o mataupu

Ia Fiafia i Su‘esu‘ega Totino o le Afioga a le Atua

Ia Fiafia i Su‘esu‘ega Totino o le Afioga a le Atua

Ia Fiafia i Suʻesuʻega Totino o le Afioga a le Atua

“Ou te manatunatu foʻi i au galuega uma, ou te mafaufau i mea na e faia.”—SALAMO 77:12.

1, 2. (a) Aiseā e ao ai ona tatou faataatia ese se taimi e manatunatu loloto ai? (e) O le ā le uiga o le “manatunatu loloto”?

ONA o i tatou o soo o Iesu Keriso, e tatau ona matuā tāua iā i tatou la tatou faiā ma le Atua atoa ma māfuaaga mo le auauna atu iā te Ia. Peitaʻi, ona o le pisi naʻuā o le toʻatele o tagata i aso nei, ua aunoa ai ma se taimi e manatunatu loloto ai. Ua matuā faatumulia o latou olaga i le saʻilia o meafaitino, le faatauina o oloa eseese, ma auai i faafiafiaga lē aogā. E faapefea ona tatou ʻalofia nei gaoioiga lē aogā? E pei lava ona manaʻomia ona faataatia ese se taimi i aso taʻitasi mo le faia o galuega tāua, e pei o le taimi e taumafa ai ma le taimi e moe ai, e ao foʻi ona faaagaga se taimi i aso taʻitasi e manatunatu loloto ai i galuega a Ieova ma mea na ia faia.—Teuteronome 8:3; Mataio 4:4.

Pe e iai ea se taimi e te manatunatu loloto ai? O le ā le uiga o le manatunatu loloto? E tusa ai ma se tasi lomifefiloi, o le uiga o lenei faaupuga o le ‘taulaʻi atu o manatu o se tasi: ia toe tomānatu pe ia mafaufau i se mea.’ O le ā le uiga o lenei mea mo i tatou?

3. O le ā e fesootaʻi tuusaʻo atu i ai le agaʻigaʻi i luma faaleagaga?

3 E tatau i lenei mea ona faamanatu mai ai iā i tatou upu a le aposetolo o Paulo na tusi atu ai i lona uso a auauna o Timoteo, e faapea: “Ia e faasaga i le faitau atu o tusi paia, ma le apoapoaʻi atu, ma le aʻoaʻo atu, seʻia ou alu atu. . . . Ia e mafaufau i ia mea, ia e faamasani ai; ina ia iloa ai e tagata uma lou alualu i luma.” Ioe, sa faatalitalia le agaʻigaʻi i luma, ma ua faaalia i upu a Paulo le iai o se sootaga tuusaʻo o le mafaufau i mataupu faaleagaga ma le agaʻigaʻi i luma. E faapena foʻi i aso nei. Ina ia fiafia i le agaʻigaʻi i luma faaleagaga, e ao lava ona tatou “mafaufau” ma “faamasani” i mea e fesootaʻi atu i le Afioga a le Atua.—1 Timoteo 4:13-15.

4. O ā sauniuniga e mafai ona e faaaogā e fesoasoani ai iā te oe e mafaufau ai pea i le Afioga a Ieova?

4 E faalagolago i le faasologa a lo outou aiga le taimi sili ona lelei e te manatunatu loloto ai. E toʻatele i latou e mafaufau i se mau o le Tusi Paia i le taeaopō pe a faitauina le tamaʻitusi Iloiloina o le Tusi Paia i Aso Taʻitasi. O le mea moni, e pe ā ma le 20,000 tagata tauofo i aiga Peteli i le lalolagi atoa e amata le aso i le iloiloina o se mau o le Tusi Paia mo le 15 minute. E ui e toʻalaiti i latou i le aiga Peteli e faia se faaopoopoga o le mau i taeao taʻitasi, ae o loo mafaufau le aiga Peteli atoa i faamatalaga o taʻua ma faitauina. O isi Molimau e mafaufau i le Afioga a Ieova a o faimalaga atu i galuega. E latou te faalogologo i kaseti ua puʻeina ai le faitauina o le Tusi Paia ma mekasini o Le Olomatamata ma le Ala Mai! o loo maua i nisi o gagana. E toʻatele avā e faia lenei mea a o feagai ma feʻau i le fale. O le mea moni lava, o loo latou faataʻitaʻi i le faisalamo o Asafo o lē na tusi e faapea: “Ou te manatua galuega a Ioa; e moni, ou te matuā manatua ou vavega anamua. Ou te manatunatu foʻi i au galuega uma, ou te mafaufau i mea na e faia.”—Salamo 77:11, 12.

E Maua Iʻuga Aogā i Uiga Lelei

5. Aiseā e tatau ai ona tāua iā i tatou suʻesuʻega totino?

5 Talu ai TV, vitiō, ma komepiuta i nei aso, e toʻatele tagata ua seāseā lava ona toe fiafia e faitau. E matuā lē tatau ona faapena le tulaga o Molimau a Ieova. O le mea moni, o le faitauina o le Tusi Paia ua pei o se sootaga tāua lea e fesootaʻi atu ai iā Ieova. I le faitau afe o tausaga ua mavae, na suitulaga ai Iosua iā Mose e avea ma taʻitaʻi o Isaraelu. Ina ia maua le faamanuiaga a Ieova, sa tatau iā Iosua ona faitauina le Afioga a le Atua. (Iosua 1:8; Salamo 1:1, 2) O loo manaʻomia pea ona faia lenā mea i aso nei. Peitaʻi, ona o le lē lelei o aʻoaʻoga, atonu e faigatā ai i nisi ona faitau tusi pe augatā foʻi e fai. O lea, o le ā e mafai ona fesoasoani iā i tatou ina ia mananaʻo ai e faitau ma suʻesuʻe i le Afioga a le Atua? E maua le tali i upu a le tupu o Solomona i le Faataoto 2:1-6. Faamolemole tatala lau Tusi Paia ma faitau i nei fuaiupu. A māeʻa lenā, ona tatou talanoa faatasi lea i ai.

6. O le ā le uiga e ao ona iā i tatou e faatatau i le poto o le Atua?

6 E tatou te amata i le apoapoaʻiga lenei: “Loʻu atalii e, afai e te talia aʻu upu, ma e teu i lou loto aʻu poloaʻiga, e uaʻi atu ai ou taliga i le poto, e faasaga atu ai lou loto i le faautauta; . . . ” (Faataoto 2:1, 2) O le ā ua tatou aʻoaʻoina mai nei upu? E iā i tatou taʻitoʻatasi le avega tauave. Mātau le aiāiga o loo iai e faapea, “afai e te talia aʻu upu.” O loo matuā faamamafa mai lava le upu “afai,” auā e lē o uaʻi le toʻatele o tagata i le Afioga a le Atua. Ina ia maua le olioli i le suʻesuʻeina o le Afioga a le Atua, e ao ona tatou lotomalilie e talia afioga a Ieova ma manatu i ai o se oloa tāua e tatou te lē mananaʻo e maumau atu. E matuā lē tatau ona tatou pisi naʻuā i feʻau masani o le olaga ma amata ai ona lē ano pe taumasalosalo ai i le Afioga a le Atua.—Roma 3:3, 4.

7. I tulaga uma e mafai ai, aiseā e tatau ai ona auai ma uaʻi atu i sauniga faa-Kerisiano?

Pe e tatou te “uaʻi atu” ea ma faalogologo lelei i le Afioga a le Atua a o faamalamalamaina i a tatou sauniga faa-Kerisiano? (Efeso 4:20, 21, LF) Po o ‘faasaga atu o tatou loto’ ina ia maua le faautauta? Atonu o le failauga e lē o se tasi ua lava sona poto masani, ae a o ia tauaaoina le Afioga a le Atua, e tatau ma talafeagai ona tatou uaʻi totoʻa atu iā te ia. Ae, ina ia uaʻi atu i le atamai o Ieova, e ao ona tatou auai i sauniga faa-Kerisiano i tulaga uma e mafai ai. (Faataoto 18:1) Seʻi manatu i le faanoanoa na iai o se tasi o soo na ia misia le faatasiga i le afeafe aupitoaluga i Ierusalema i le Penetekoso e 33 T.A.! E ui e lē mataʻina a tatou sauniga e pei o lenā faatasiga, ae o loo talanoaina ai le Tusi Paia lea e avea ma a tatou tusi faavae mo aʻoaʻoga. O lea la, e mafai ona maua aogā faaleagaga mai sauniga uma pe afai e tatou te uaʻi atu ma mulimuli iā tatou lava Tusi Paia a o faitauina.—Galuega 2:1-4; Eperu 10:24, 25.

8, 9. (a) O le ā e manaʻomia mai iā i tatou pe a faia suʻesuʻega totino? (e) E faapefea ona e faatusatusaina le tāua o le auro i le malamalama i le poto o le Atua?

8 Ua faapea mai upu o loo sosoo ai a le tupu poto: “Afai lava e te valaau atu i le atamai [“malamalama,” NW], ma e leo tele atu i le faautauta, . . . ” (Faataoto 2:3) O le ā le uiga po o le uunaʻiga o loo i tua o nei upu? Ioe, o se faanaunauga ina ia malamalama i le Afioga a Ieova! O loo iai se uiga o le lotonaunau e suʻesuʻe ina ia maua le faautauta, ina ia iloa po o le ā le finagalo o Ieova. Peitaʻi, e manaʻomia ai ni taumafaiga, ma e tataʻi atu le manatu lenei i upu ma le talafaatusa a Solomona o loo sosoo mai ai.—Efeso 5:15-17.

9 Na ia taʻua atili e faapea: “Afai e te saʻiliʻili iā te ia [le malamalama], e pei ona saʻiliʻili i le ario; afai e te suʻesuʻe i ai, pei ona suʻesuʻe i le oloa lilo, . . . ” (Faataoto 2:4) E tatou te manatua ai le eliina o maatāua o le siliva ma le auro e tagata i senituri ua tuanaʻi. Ua fasiotia e tagata isi ina ia mauaina le auro. O isi ua faaaluina le olaga atoa e saʻilia ai. Ae, o le ā le tāua moni o le auro? Afai ua e fesēaʻi i le toafa ma galala i le fia inu, o lē fea mea o le a sili ona e manaʻo i ai: o se poloka auro po o se ipuvai? Ae, seʻi faauta i le maelega o loo saʻilia ai e tagata le auro, e ui e lē tumau ma fesuisuiaʻi lona tau! * Afai o lea, e sili atu la ona tāua le saʻilia ma le maelega o le atamai, faautauta, ma le malamalama o le Atua ma lona finagalo! Peitaʻi, o ā aogā o lenei saʻiliga?—Salamo 19:7-10; Faataoto 3:13-18.

10. O le ā tatou te maua pe a suʻesuʻe i le Afioga a le Atua?

10 O loo faapea ona faaauau mai le lauga a Solomona: “Ona e lagona ai lea o le mataʻu iā Ieova, ma e maua ai le poto i le Atua.” (Faataoto 2:5) O se mea e ofo ai le mafai e i tatou o tagata agasala ona maua le “poto i le Atua,” o Ieova, le Alii Pule Silisili Ese o le vateatea aoao! (Salamo 73:28; Galuega 4:24, LF) Ua autausagā talu ona taumafai faifilosofia ma ē faapea mai o tagata popoto o le lalolagi e malamalama i vala faigatā o le olaga ma le vateatea aoao. Ae peitaʻi, ua latou lē taulau i le mauaina o le ‘poto o le Atua.’ Aiseā? E ui ua faitau afe tausaga talu ona iai i le Afioga a le Atua, le Tusi Paia, ae ua latou teena ma lē malamalama i ai ona e faapea mai ua faigofie naʻuā ona faamatalaga.—1 Korinito 1:18-21.

11. O ā nisi o aogā o suʻesuʻega totino?

11 O se isi uunaʻiga lenei na faamatilatila e Solomona: “Auā o Ieova na te foaʻi mai le [“atamai,” NW]; mai lona fofoga le poto ma le faautauta.” (Faataoto 2:6) Ua foaʻi tele mai ma le agalelei e Ieova le atamai, le poto, ma le faautauta i so o se tasi e lotomalie e saʻiliʻili i ai. O loo iā i tatou māfuaaga uma e faatāua ai le suʻesuʻeina totino o le Afioga a le Atua, e tusa pe manaʻomia ai taumafaiga, le pulea o le tagata lava ia, ma le faataulagaina. Ae o le mea e lelei ai, o loo iā i tatou kopi ua lolomiina o le Tusi Paia ma e lē manaʻomia ona toe tusilimaina e pei o aso anamua!—Teuteronome 17:18, 19.

Ia Savavali e Tusa ma Ieova

12. O le ā e tatau ona uunaʻia i tatou a o saʻilia le poto o le Atua?

12 O le ā le uunaʻiga o loo iā i tatou mo le faia o suʻesuʻega totino? Pe ina ia sili atu ai lo tatou tulaga na i lo isi ma faaalialia ai le tele o le poto o loo iā i tatou? Pe ina ia avea o se tasi e foliga o loo matuā iloa lelei le Tusi Paia? E leai. O lo tatou sini o le savavali, tautatala, ma amioaʻi o ni Kerisiano, ma ia nofosauni pea e fesoasoani i isi i le faaaogāina o uiga e faafouina ai o Keriso. (Mataio 11:28-30) Na lapataʻi mai le aposetolo o Paulo: “E faafefete le poto, a o le alofa e faamāfanafana.” (1 Korinito 8:1) O lea, e tatau ona iā i tatou le uiga lotomaulalo sa iā Mose ina ua ia faapea atu iā Ieova: “Ia e faailoa mai iā te aʻu lou ala, ina ia ou iloa oe, ina ia alofagia aʻu e oe.” (Esoto 33:13) Ioe, e ao ona tatou mananaʻo e maua le poto ina ia faafiafia ai le Atua, ae lē o tagata. E tatou te mananaʻo ia avea o ni auauna lotomaulalo o loo savavali e tusa ma le Atua. E faapefea ona ausia lenā sini?

13. O le ā e manaʻomia ina ia avea se tasi o se auauna o loo savali e tusa ma le Atua?

13 Na fautuaina e Paulo ia Timoteo i le auala e faafiafia ai le Atua, e faapea: “Ia e taumafai ina ia avea oe ma lē ua fiafia mai i ai le Atua, o lē faigaluega e leai se mea e mā ai, na te vaevaetonuina le upu moni.” (2 Timoteo 2:15, LT ) O le faaupuga “vaevaetonuina” e maua mai i upu o loo faia aʻe ai le veape Eleni lea na muaʻi uiga atu i le “saʻo ona tipiina,” pe ‘ia tipi saʻo.’ (Kingdom Interlinear) E tusa ai ma taofi o nisi tagata popoto, o loo iai le manatu i le tipiina e se tagata suʻisuʻi o se ofu e tusa ma lona fua, po o se tagata faifaatoʻaga o loo saʻo ona suaina le laufanua, ma isi lava mea faapena. Po o le ā lava le tulaga o iai, ae e tatau ona gatasi pe saʻo le iʻuga o se mea. O le manatu autū, ina ia avea Timoteo o se auauna ua faamaonia o loo savali e tusa ma le Atua, sa tatau ona ia matuā “taumafai” ia ōgatasi ma le upu moni ana aʻoaʻoga ma lana amio.—1 Timoteo 4:16.

14. E tatau faapefea ona taaʻina e suʻesuʻega totino mea tatou te faia ma tautatala ai?

14 Na toe taʻua foʻi e Paulo lenei manatu ina ua ia apoapoaʻi atu i Kerisiano i Kolose ‘ia savavali e tusa ma Ieova, ina ia fiafia mai o ia iā te i latou i mea uma’ e ala i le ‘fua mai o galuega lelei uma lava ma ia tupu pea i le poto o le Atua.’ (Kolose 1:10) O loo faafesootaʻia e Paulo le savavali e tusa ma Ieova i le ‘fuaina mai o galuega lelei uma’ atoa ma le ‘tuputupu pea i le poto o le Atua.’ I nisi faaupuga, o le mea e sili ona tāua iā Ieova, e lē na o le tele o lo tatou faatāuaina o le poto, ae o le auala o loo tatou matuā utagiaina ai le Afioga a le Atua i mea e tatou te faia ma tautatala ai. (Roma 2:21, 22) O lea, e tatau i suʻesuʻega totino ona taaʻina o tatou mafaufau ma amio pe afai tatou te mananaʻo e faafiafia le Atua.

15. E faapefea ona tatou puipuimaluina ma pulea o tatou mafaufau ma manatunatuga?

15 I aso nei, o loo sulu ma le ulu Satani e lepetia lo tatou tulaga faaleagaga e ala i le faapogaia o se taua o le mafaufau. (Roma 7:14-25) O lea, e ao ona puipuimaluina ma pulea o tatou mafaufau ma manatunatuga ina ia savavali e tusa ma Ieova le Atua. O loo iā i tatou le auupega ‘o le poto o le Atua,’ lea e mafai ona “faatoʻilaloina manatu uma ia anaana iā Keriso.” O le māfuaaga atili lenei e ao ai ona tatou uaʻi totoʻa atu i le suʻesuʻeina o le Tusi Paia i aso taʻitasi, auā tatou te mananaʻo e tiaʻiese uiga manatu faapito ma faaletino mai o tatou mafaufau.—2 Korinito 10:5.

O Mea e Fesoasoani Ina ia Malamalama Ai

16. E mafai faapefea ona mauaina aogā a o aʻoaʻoina i tatou e Ieova?

16 E maua aogā faaleagaga ma faaletino mai aʻoaʻoga a Ieova. O ni aʻoaʻoga e faagaeetia ai ma aogā. O lea, ua tatou faitau ai i faamatalaga nei: “O aʻu o Ieova, o lou Atua, o loo aʻoaʻo iā te oe i mea e aogā, o loo taʻitaʻiina oe i le ala e te ui ai.” (Isaia 48:17) E faapefea ona faapogaia e Ieova i tatou e ui i ona ala aogā? Muamua, o loo iā i tatou lana Afioga, le Tusi Paia. O le tusi lenei tatou te tilofaʻia pea auā o le faavae lea mo ā tatou aʻoaʻoga. O le māfuaaga lenā e lelei ai ona suʻeina le Tusi Paia a o faagasolo sauniga Kerisiano. Ua vaaia iʻuga aogā o le faia o lenei mea i le tala i le eunuka Aitiope i le Galuega mataupu e 8.

17. O le ā le mea na tupu i le eunuka Aitiope, ma o le ā ua faaalia ai?

17 O le eunuka Aitiope o se tagata na liliu i le lotu Iutaia. O ia o sē na talitonu faamaoni i le Atua ma suʻesuʻe i le Tusi Paia. A o faimalaga atu i lana kariota ma faitauina le tusi o Isaia, na momoʻe atu Filipo ma fesili atu i ai: “Po ua e lagona ea i mea ua e faitauina?” O le ā le tali a le eunuka? “‘Ou te mafaia faapefea pe a lē faasino mai se tasi iā te aʻu?’ Ua na fai mai foʻi iā Filipo ia alu aʻe la te nonofo ma ia.” I le taʻitaʻiga a le agaga paia, na fesoasoani atu Filipo i le eunuka ia malamalama i le valoaga a Isaia. (Galuega 8:27-35) O le ā ua faaalia mai e lenei tala? E lē lava le tau ina faitauina o le Tusi Paia. O loo faaaogā e Ieova, e ala i lona agaga paia, le vasega o le auauna faamaoni ma le mafaufau e fesoasoani mai iā i tatou e malamalama i lana Afioga i le taimi tatau. E faapefea ona faia lenei mea?—Mataio 24:45-47; Luka 12:42.

18. Ua faapefea ona fesoasoani mai le vasega o le auauna faamaoni ma le mafaufau iā i tatou?

18 E ui o loo taʻua le vasega o le auauna e “faamaoni ma le mafaufau,” ae e leʻi fetalai Iesu o le a aunoa i latou ma ni sesē. O lenei vaega faamaoni o uso faauuina o loo avea pea o ni Kerisiano lē lelei atoatoa. E ui e lelei faanaunauga o loo iā i latou, ae e iai taimi e sesē ai, e pei o nisi o tane i le uluaʻi senituri. (Galuega 10:9-15; Kalatia 2:8, 11-14) Peitaʻi, e mamā o latou uunaʻiga, ma o loo faaaogā e Ieova i latou e saunia mai lomiga faale-Tusi Paia e ati aʻe ai lo tatou faatuatua i le Afioga a le Atua ma ana folafolaga. O le lomiga autū ua saunia e le vasega o le auauna mo suʻesuʻega totino o le New World Translation of the Holy Scriptures. Ua maua nei lenei Tusi Paia, a lē o le tusi atoa ia po o se vaega foʻi, i gagana e 42 ma e 114 miliona kopi ua lomiaina. E faapefea la ona faaaogāina ma le uigā i a tatou suʻesuʻega totino?—2 Timoteo 3:14-17.

19. O ā nisi o vala o le New World Translation—With References e mafai ona aogā i suʻesuʻega totino?

19 Mo se faaaʻoaʻoga, o le New World Translation of the Holy Scriptures—With References. O loo iai mau faaopoopo, faamatalaga e pito i lalo, o se tamaʻi faasinoupu mo faamatalaga eseese (“Bible Words Indexed” ma le “Footnote Words Indexed”) atoa ma se Faasino Mataupu ua talanoaina ai mataupu eseese e 43, e aofia ai faafanua ma siata. E iai foʻi le “Faatomuaga,” o loo taʻua ai isi faamatalaga na faaaogā mo lenei faaliliuga tutasi o le Tusi Paia. Afai e maua i se gagana e te malamalama i ai, ia matuā faamasani nei loa i ona vala eseese ma ia faaaogāina. Po o le ā lava le tulaga, e tatau ona iai le Tusi Paia mo a tatou polokalame tau suʻesuʻega, ma tatou te fiafia e faaaogā se faaliliuga o loo saʻo ona faamamafa ai le suafa o le Atua ma faamatilatila ai le pulega o le Malo o le Atua.—Salamo 149:1-9; Tanielu 2:44; Mataio 6:9, 10.

20. O ā fesili e faatatau i suʻesuʻega totino ua manaʻomia nei ona taliina?

20 Atonu o le a tatou fesili nei: ‘O le ā le isi fesoasoani tatou te manaʻomia e malamalama ai i le Tusi Paia? E mafai faapefea ona tatou faatulaga se taimi mo suʻesuʻega totino? E faapefea ona uigā atili a tatou suʻesuʻega totino? E tatau faapefea ona aafia isi i a tatou suʻesuʻega?’ O le a talanoaina i le mataupu o sosoo mai, vala tāua o lo tatou agaʻigaʻi i luma faa-Kerisiano.

[Faamatalaga pito i lalo]

^ pala. 9 Talu mai le 1979, na fesuisuiaʻi ai le tau o le auro mai se tau maualuga e $850.00 i le aunese i le 1980, i se tau maulalo e $252.80 i le aunese i le 1999.

Pe E te Manatua?

• O le ā le uiga o le “manatunatu loloto”?

• O le ā le uiga e tatau ona iā i tatou e faatatau i le suʻesuʻeina o le Afioga a le Atua?

• O le ā le uunaʻiga e ao ona iā i tatou e tusa ai ma suʻesuʻega totino?

• O ā mea ua fesoasoani iā i tatou ina ia malamalama ai i le Tusi Paia?

[Fesili mo le Suʻesuʻega]

[Ata i le itulau 15]

Ua avea le amataina o aso taʻitasi i le iloiloina o se mau o le Tusi Paia ma faalaeiauga faaleagaga i le aiga Peteli

[Ata i le itulau 15]

E mafai ona faaaogā le taimi tāua e ala i le faalogologo i lipine o le Tusi Paia a o faimalaga

[Ata i le itulau 16]

Sa umi ona galulue ma le fitā tagata ina ia maua le auro. O le ā le tele o taumafaiga e te faia e suʻesuʻe ai i le Afioga a le Atua?

[Faamatalaga i Ata]

I faaaloaloga a le California State Parks, 2002

[Ata i le itulau 17]

O le Tusi Paia o se oloa tāua e mafai ona taʻitaʻiina atu ai i le ola e faavavau