E Manatu Alofa Mai Ieova i Tagata Lautele

PE MANAʻOMIA ea ona tatou iai i se tulaga ese mai ina ia silafia ai i tatou e le Atua? Na faapea mai le peresitene lona 16 a le Iunaite Setete o Amerika o Abraham Lincoln: “E naunau mai le Alii i tagata lautele. O le māfuaaga lea na ia faia ai le toʻatele o i latou.” E toʻatele tagata latou te manatu e leai so latou aogā. E manatu o i latou o ni ē e “matitiva ma masei.” I se uiga talitutusa o le upu “lautele” po o le “taatele” atonu e faaalia mai ai le leai o se “tulaga maualuga” po o le paʻū maulalo. O ā ituaiga o tagata e te naunau e faatasi atu i ai? O tagata faasausili pe fia iloa? Pe e lē sili ai ea lou auaufaatasi i ē faaleuō ma lotomaulalo, o ni tagata o loo faaalia le naunau māfana mo isi?

Talu ai ona o uiga faifai ma le faatauemu o loo taatele i le lalolagi i aso nei, ua faigatā ai ona talitonu nisi e faapea o loo naunau totino mai le Atua mo i latou. Sa tusia e se alii e faitau i lenei mekasini e faapea: “Ou te sau i se aiga sa seāseā ona faaalia ai le alofa. Sa taʻufaatauvaaina aʻu ma amusia. O lea, a o oʻu laʻitiiti sa ou lagonaina ai e foliga mai e leai soʻu aogā. O loo iai pea na lagona ma e faavaivaia ai lava aʻu pe a oo mai faafitauli.” Ae ui i lea, o loo iai māfuaaga e talitonu ai o loo naunau totino mai le Atua i tagata lautele.

E Naunau Mai le Atua i Tagata Lautele

Sa tusia e le tupu o Tavita e faapea: “E silisili lava Ieova e tusa ona matuā viia o ia; e lē mafai ona suʻesuʻeina lona silisili ese.” (Salamo 145:3) Peitaʻi o le a lē taofia ai le manatu alofa mai o Ieova i se auala māfana. (1 Peteru 5:7) O loo taʻua e le faisalamo e faapea: “Ua latalata mai Ieova i ē ua loto momomo; ua ia faaola foʻi i ē ua loto nutimomoia.”—Salamo 34:18.

O mea e tosina ai tagata o le lalolagi e pei o le lalelei, mamalu po o le ʻoa foʻi, e lē tāua ia i le manatu o le Atua. O le tulafono a le Atua iā Isaraelu sa faaalia ai lona naunau ma le alofa i tagata matitiva, o ē ua mātuaoti o ē ua oti a latou tane, ma tagata o Nuu Ese. Na taʻu atu e le Atua i le fanauga a Isaraelu lea na faapologaina i Aikupito: “Aua le agaleaga pe faasauā i tagata ese . . . Aua le agaleaga i se fafine ua oti lana tane, po o se mātuaoti. Afai e te agaleaga i ai, ona alaga mai lea o ia iā te aʻu, ou te faalogo lava i lona alaga mai.” (Esoto 22:21-24) E faaopoopo atu i lenā, sa faailoa mai foʻi e le perofeta o Isaia lona mautinoa i le manatu mai o le Atua i ē vaivai e faapea: “Auā o oe e malosi ai lē ua vaivai, e malosi ai lē ua mativa i lona puapuaga, o le malu i le afā, o le paolo i le vevela, pe a oo mai le ita o ē mataʻutia e pei o se afā i le pa.”—Isaia 25:4.

I lana auaunaga atoa i le lalolagi, o Iesu Keriso lea “ua matuā tusa lava” ma le Atua, sa avea o ia ma faataʻitaʻiga mo ona soo i le faaalia lea o le naunau moni i tagata lautele. (Eperu 1:3) I le vaai atu i le motu o tagata “ua lailoa i latou ma tuulafoaʻiina e pei o mamoe e leai so latou leoleo.”—Mataio 9:36.

Mātau po o ā ituaiga o tagata sa filifilia e Iesu e fai ma ana aposetolo—sa ia filifilia i latou o loo faamatalaina “e leʻi aʻoaʻoina.”  (Galuega 4:13) Ina ua mavae le maliu o Iesu, na amata ai loa ona valaaulia so o se ituaiga o tagata ina ia faalogologo i le Afioga a le Atua. Sa tusi atu le aposetolo o Paulo e faapea e so o se tasi e “lē faatuatua” pe “lē aʻoaʻoina,” e mafai ona taliaina i le faapotopotoga Kerisiano ma avea ma tagata tapuaʻi. (1 Korinito 14:24, 25) Na i lo le filifilia o ē latou te mananaʻo i ai e tusa ai ma tū a le lalolagi, e filifilia e le Atua tagata faatauvaa mo lana auaunaga. Ua faapea mai le aposetolo o Paulo: “Ia outou manatunatu i lo outou valaauina, le ʻau uso e; e lē toʻatele o ē popoto e tusa ma le manatu o lenei lalolagi, e lē toʻatele faipule, e lē toʻatele alii; a e peitaʻi ua filifilia e le Atua mea vālea a le lalolagi, ina ia faamāina ē popoto, ma mea vaivai a le lalolagi ua filifilia ia e le Atua e faamāina ai mea malolosi. Ua filifilia e le Atua mea maulalo ma le faatauvaa i le lalolagi, e oo i mea e leai, ina ia lafotuina mea o i ai, ina neʻi mitamita se tagata e toʻatasi i luma o le Atua.”—1 Korinito 1:26-29.

I aso nei o loo naunau mai ma le alofa le Atua mo i tatou. E finagalo le Atua “ina ia faaolaina o tagata uma lava ma ia oo ina iloa lelei le upu moni.” (1 Timoteo 2:4) Afai e alofa le Atua i le fanau a tagata lea na ia foaʻiina mai ai lona Alo e maliu mo i tatou, e leai la se māfuaaga tatou te manatu ai faapea e lē alofagia pe leai so tatou tāua. (Ioane 3:16) Sa faaalia e Iesu Keriso i ona soo le tāua o le tausia o so o se uso faaleagaga e pei ona feutagaʻi ma Iesu lava ia. Ua ia faapea mai: “Auā na faia e outou i le tasi o ē aupito itiiti o oʻu uso nei, o aʻu lea na outou faia i ai.” (Mataio 25:40) Tusa lava po o le a le vaaiga a le lalolagi iā i tatou, ae afai tatou te alolofa i le upu moni, e tāua i tatou i le silafaga a le Atua.

Sa faapena le lagona na iā Falanisisi * o se talavou Pasili ua leai sona tamā, ina ua ia atiina aʻe lo la faiā lelei ma le Atua. Na ia faamatala mai e faapea: “O le iloaina o Ieova ma lana faalapotopotoga sa fesoasoani lea e faafetaiaʻia ai loʻu matamuli. Ua ou aʻoaʻoina o loo naunau mai Ieova iā i tatou taʻitoʻatasi.” Na avea Ieova ma Tamā moni lava iā Falanisisi.

Ia Manatu Mamafa mo Talavou

E naunau moni ma le alofa mai Ieova i talavou e lē na o ni vaega, ae mo i latou taʻitoʻatasi. Pe talavou pe matutua, aua nei o tatou manatu faamaualuga mo i tatou lava. Atonu o loo iā i tatou ni taleni ma ni tomai e ono faaaogā e le Atua i le lumanaʻi. E silafia e Ieova mea e ao ona faaleleia ma toleniga e manaʻomia ina ia tatou matuā agavaa ai. O se faaaʻoaʻoga, mātau le manatu o loo i le 1 Samuelu mataupu e 16. E foliga mai sa iai nisi o tane agavaa e ono avea ma tupu o Isaraelu i le manatu o le perofeta o Samuelu, ae sa taʻu atu e Ieova māfuaaga o lona filifilia o Tavita le atalii aupito itiiti o Iese, o lē o le  a avea ma tupu o Isaraelu e faapea: “Aua e te vaai i lona tino, po o le maualuga o lona tino, auā ua ou tetee iā te ia, auā e lē vaai Ieova pei o le vaai o tagata, auā e vaai tagata i le tino, ae vaai Ieova i le loto.”—1 Samuelu 16:7.

Pe e mafai ona mautinoa e talavou o loo naunau mai Ieova iā i latou? Seʻi manatu iā Ana, o se tamaʻitaʻi talavou i Pasili. I le pei lava o isi talavou sa faapopoleina o ia i le piʻopiʻo ma le amiolētonu. Na amata ona aveina i latou ma ona uso e lo latou tamā i sauniga faa-Kerisiano. I lenā taimi na amata ai ona ia fiafia i mea ua ia aʻoaʻoina mai le Afioga a le Atua. Na amata ona ia faitauina le Tusi Paia ma isi lomiga faatasi ma le tatalo atu iā Ieova le Atua. Sa faapena ona atiina aʻe ai lo la faiā vavalalata ma le Atua. Sa faapea mai o ia: “Sa ou fiafia lava ou te tiʻetiʻe i laʻu uila i se maupuʻepuʻe e lata i loʻu fale ma ou matamata i le matagofie o le goto ifo o le lā. Sa ou tatalo ma ou faafetai iā Ieova i lona agaalofa ma lona agalelei, ma faailoa atu loʻu alofa tele mo ia. O le iloaina o Ieova ma ana fuafuaga ua aumaia ai le filemu i loʻu mafaufau, ma le faalogona o le saogalemu.” Pe e iai se taimi e te mafaufau ai i le alofa ma le manatu mai o Ieova?

O le mea moni, atonu o lo tatou talaaga o le a taofia ai le mauaina o lo tatou fiafia ma se faiā vavalalata ma Ieova. O se faataʻitaʻiga o Litia. Afai e talanoa atu o ia i lona tamā i mataupu e manaʻomia ai le manatunatu loloto, e masani lava ona ia lē amanaiaina ma faapea mai, “aua le pisa.” E ui o lea e manaʻo lona tamā ina ia faagalo le faafitauli, sa faapea mai Litia: “O le suʻesuʻeina o le Tusi Paia ua ou maua ai mea uma ou te moomia ma isi mea e tele. O uiga lelei o Ieova ua avea ai o ia ma aʻu uō sili. O lea ua iai nei soʻu tamā e sasaa atu i ai oʻu faalogona ma mea ou te popole ai. E telē se taimi e mafai ona ou faaaluina ou te talanoa atu ai i Lē silisili lona tāua i le vateatea, ma e mautinoa o le a faafofoga mai o ia iā te aʻu. O le mau o le Tusi Paia e pei o le Filipi 4:6, 7 ua fesoasoani tele lea iā te ia e maua ai le lagona o le tausiga alofa a Ieova. Ua faapea mai le mau: “Aua nei popole outou i se mea e tasi, a ia faailoa atu o outou manaʻo i mea uma lava i le Atua, i le tatalo, ma le faatoga, atoa ma le faafetai. O le manuia foʻi mai le Atua, o loo silisili lava i mea uma e manatu i ai, e leoleoina ai o outou loto atoa ma o outou mafaufau iā Keriso Iesu.”

Fesoasoani e Puipuia Ou Manaʻoga

O loo faaalia pea e Ieova lona manatu mai i ana auauna taʻitoʻatasi faapea foʻi i lana faapotopotoga i le lalolagi aoao. E mafai ona faaalia lo tatou alolofa i lo tatou Tamā faalelagi i lo tatou talanoa atu lea iā te ia. Aua tatou te manatu faatauvaa i la tatou faiā ma ia. Sa manatu mamafa pea Tavita i lo la faiā ma Ieova. Sa ia faapea mai: “Ieova e, ia e faailoa mai iā te aʻu ou ala; ia e aʻoaʻo mai iā te aʻu i ou magāala. Ia e taʻitaʻi mai iā te aʻu i le mea moni mai iā te oe, ma aʻoaʻo mai iā te aʻu, aua o oe o le Atua o loʻu olataga; ou te faatalitali iā te oe i le aso atoa.”—Salamo 25:4, 5.

O le iai o se faiā vavalalata ma le Atua atonu o se mea e fou iā te oe. O a lava ni faafitauli o loo iā te oe, ia e mautinoa o le a fesoasoani mai lava Lē Silisili Ese e tusa ai ma lona finagalo. (1 Ioane 5:14, 15) O lea la, ia tuusaʻo au tatalo, ia mafaufau loloto i lou tulaga ma ou manaʻoga.

 O le tāua o le amanaʻiaina o tatou manaʻoga o loo faatāuaina i le tatalo a le tupu o Solomona ina ua faapaiaina le malumalu. “Afai e i ai i le nuu se oge, afai e i ai se faamaʻi, afai e i ai le mamae, po o le polopologā, o le sē akerise, po o le anufe; a e afai e siʻosiʻoina i latou i le nuu o i ai a latou aai e i latou o e ita mai; so o se mala, po o se maʻi e i ai; o talosaga uma ma ʻaiʻoi uma e fai e se tasi tagata, po o lou nuu o Isaraelu uma, o ē ua iloa taʻitoʻatasi o lona maʻi, ma lona tigā . . . ia e faafofoga mai mai le lagi, . . . ma e faamagalo mai, ma e taui atu i tagata taʻitoʻatasi e tusa ma ana amio uma.” (2 Nofoaiga a Tupu 6:28-30) O lea la, e na o oe e te iloaina mala po o se mea o loo e tigā ai. E tāua tele la le faailoa atu o ou manaʻoga ma ou faanaunauga. O lou faia faapea o le a ‘foaʻiina ai e ia iā te oe o mea e manaʻo i ai lou loto.’—Salamo 37:4.

Ia Faamalosia le Lua Faiā ma Ieova

E fiafia Ieova i tagata lautele ina ia latou olioli i se faiā vavalalata ma ia. Ua faamautinoa mai e le Afioga a le Atua e faapea: “E fai foʻi aʻu mo outou Tamā, e fai foʻi outou moʻu atalii ma oʻu afafine ua fetalai mai ai le Alii e ona le malosi uma lava.” (2 Korinito 6:18) E mautinoa, o loo finagalo Ieova ma lona Alo ina ia tatou taulau i le mauaina o le ola e faavavau. O se faalaeiau lo tatou iloaina o le a fesoasoani mai Ieova e ala lea i le tausia o o tatou tiute tauave i aiga, i galuega ma i faapotopotoga!

E ui i lea, o loo tatou feagai pea ma taimi faigatā. O maʻi, o faafitauli faaleaiga, le utiuti o le seleni, ia po o so o se mea lava e ono oo ai le tigā iā i tatou. Atonu tatou te lē iloa pe faapefea ona tatou taulimaina nisi o tofotofoga. O le faateleina o omiga tuusaʻo pe lē tuusaʻo foʻi e mai iā Satani le Tiapolo. O loo ia taulamua i le tauina o se taua faaleagaga faasaga i tagata o le Atua. E ui i lea o loo i ai lē o loo malamalama iā i tatou ma fesoasoani ina ia tumau la tatou faiā lelei ma Ieova. O ia lea o Iesu Keriso o loo i ai nei i lona tulaga faaeaina i le lagi. Ua faapea mai le Eperu 4:15, 16: “Auā e lē iā te i tatou se ositaulaga sili e lē mafaia ona tigā alofa faatasi ma i tatou i o tatou vaivai, a ua faaosoosoina o ia i mea uma e pei o i tatou, a ua leai se agasala iā te ia. O le mea lea ia tatou faalatalata atu ai ma le lolo tele i le nofoālii o le alofa tunoa, ina ia alofaina ai o i tatou, ia maua ai foʻi le alofa tunoa e fesoasoani mai i ona aso e tatau ai.”

Maʻeu se faamautinoaga ua tatou iloa ai e lē tau avea i tatou o ni ē e taʻutaʻua ma tamaoaiga ina ia fiafia mai i ai le Atua! E tusa lava pe tatou te iai i tulaga e tigā ai, ia tatou pei o le faisalamo lea sa tatalo e faapea: “A o aʻu nei, ua ou puapuagatia ma ou mativa; e manatua mai aʻu e le Alii; o oe lava loʻu fesoasoani ma loʻu faaola.” (Salamo 31:9-14; 40:17) Ia manatua e alofa Ieova i tagata lautele ma agamalu. O le mea moni ia ‘tuu atu iā te ia mea uma tatou te popole ai, auā o loo manatu mai o ia iā te i tatou.’—1 Peteru 5:7.

[Faamatalaga pito i lalo]

[Ata i le itulau 29]

O le toʻatele o soo o Iesu o ni tagata e leʻi aʻoaʻoina

[Ata i le itulau 30]

E finafinau Kerisiano mo le faatuatua malosi

[Ata i le itulau 31]

E lē manaʻomia ona avea i tatou o ni tagata aloaʻia ina ia maua ai le finagalo malie o le Atua