Le Auala na Maua ai e Nisi Tali i a Latou Fesili

O LE toʻatele lava o tagata e tatalo. E talitonu nisi ua talia a latou tatalo. Ae e taumānatu isi pe faamata o faafofogaina a latou tatalo. A o isi, o loo saʻili mo ni tali ae leʻi mafaufau lava e faailoa atu o latou manaʻoga i le Atua i le tatalo.

Ua faailoa mai e le Tusi Paia le Atua moni e faapea, o “le faafofoga tatalo.” (Salamo 65:2) Pe a e tatalo, po o e mautinoa o loo fai saʻo atu i le Atua moni? Po o le a tali mai ea le Atua i au tatalo?

I le toʻatele o tagata i le lalolagi, ua faamaonia, o le tali, o le ioe! Na faapefea ona latou maua ia tali? O le ā se mea na latou aʻoaʻoina?

O Ai le Atua?

O se faiaʻoga i Potukali o lē sa aʻoaʻoina e patele ma taupousa, sa faamaoni i lana lotu. Sa fenuminumiaʻi o ia ina ua suia ma lafoaʻia e le lotu faiga ia sa aʻoaʻoina ai o ia e faapea e tāua. O lona faimalaga atu i isi atunuu, na masani ai o ia i auala sa faia ai tapuaʻiga a atunuu i Sasaʻe, ma amata ai ona ia taumānatu pe e iai se Atua moni e toʻatasi. O le a faapefea ona ia tapuaʻi? Ina ua ia fesili atu i lana patele e uiga i mea o loo i le Tusi Paia, e leʻi taliina ana fesili ma sa matuā lē fiafia ai o ia.

Sa faasalalau e le lotu Katoliko se tamaʻi pepa i le nuu o le faiaʻoga lenei e lapataʻia ai le ʻaulotu ina ia aua neʻi talanoa atu i Molimau a Ieova. Ae o lea e leʻi taliina lava ana fesili. O lea i se tasi aso ina ua asiasi atu Molimau i lona fale, sa faaalia lona fiafia i mea na ia faalogo i ai. O se taimi muamua lea ua ia talanoa atu ai iā i latou.

Ina ia maua tali i le tele o ana fesili, na suʻesuʻeina ai e lenei fafine le Tusi Paia ma Molimau a Ieova. I vaiaso taʻitasi, sa tele ni fesili na ia fesili atu ai iā i latou. Sa ia fia iloa le suafa o le Atua, ma pe e na o le toʻatasi le Atua moni, pe na te talia le faaaogāina o faatusa i tapuaʻiga, ma le tele lava o isi fesili. Sa ia mātauina e faapea, o tali uma lava o ana fesili, sa aumai i le Tusi Paia, ae lē o ni manatu o le tagata lava ia. O lea sa faateʻia ai o ia ma fiafia i mea na ia aʻoaʻoina. Sa faasolosolo mālie ona ia maua tali i le tele o ana fesili. Ua tapuaʻi nei o ia iā Ieova i le agaga ma le upu moni, e pei ona fetalai i ai Iesu  Keriso o le a faia e ‘tagata tapuaʻi faamaoni.’—Ioane 4:23.

I Sri Lanka, sa masani ona faitau faatasi e lē aunoa e se aiga le Tusi Paia, ae latou te leʻi maua ai ni tali i le tele o fesili sa tāua iā i latou. E ui lava sa latou manaʻomia se fesoasoani, ae sa lē mafai ona aumaia ni tali e la latou patele. Ae peitaʻi, na asiasi atu Molimau a Ieova ma tuu i le aiga ni lomiga aogā faale-Tusi Paia. Mulimuli ane, ina ua faamalieina le aiga i tali na tuuina atu e Molimau a Ieova i a latou fesili faale-Tusi Paia, na malilie ai loa e faia se suʻesuʻega faale-Tusi Paia. Na matuā faafiafiaina i latou i mea na aʻoaʻoina mai i a latou suʻesuʻega.

Ona o aʻoaʻoga na aʻoaʻoina ai le fafine e le lotu a o laʻitiiti, na ia lē iloaina ai o le Tamā o Iesu Keriso, o “le Atua moni e toʻatasi” e pei ona fetalai i ai Iesu lava ia. (Ioane 17:1, 3) Sa aʻoaʻoina o ia e faapea, e tutusa Iesu ma le Tamā ma e faapea, e lē tatau ona fesiligia lenei “misitelio lilo.” I le faamaoni ma le naunau i le fia iloa o le mea moni, sa ia tatalo ai ma faaaogā le suafa o le Atua, o Ieova, ma talosaga atu iā te ia ina ia faailoa mai iā te ia po o ai Iesu. Ona ia toe suʻesuʻeina lea ma le faaeteete o mau e fesootaʻi ma lea mataupu. (Ioane 14:28; 17:21; 1 Korinito 8:5, 6) Sa pei ua paʻūʻū ese atu ni unāiʻa mai ona mata, sa ia iloa manino ai o le Tamā o Iesu Keriso o Ieova, o le Atua moni lea o Lē na Faia le lagi ma le lalolagi.—Isaia 42:8; Ieremia 10:10-12.

Aiseā ua Puapuagatia Ai?

Na matuā tele lava mafatiaga o Iopu. Na maliliu uma lana fanau i se afā, na aveesea ana mea uma ma ua mativa. Sa pagatia foʻi o ia i se maʻi tigā ma onosaia omiga mai uō pepelo. I nei mea uma, na faia ai ma le lē mafaufau e Iopu ni faamatalaga. (Iopu 6:3) Ae sa iloiloina e le Atua tulaga o mea. (Iopu 35:15) Sa silafia e ia mea sa i le loto o Iopu ma avatu ai se fautuaga manaʻomia. O le mea foʻi lenā o loo ia faia i tagata i aso nei.

I Mozambique, ina ua faatoʻā sefulu tausaga o Castro sa matuā mafatia o ia ina ua maliu lona tinā. Na ia fesili ai, “Aiseā ua oti ai o ia ae tuua i matou?” E ui sa tausia aʻe e ni mātua e matataʻu i le Atua, ae sa fenuminumiaʻi o ia. O le ā se mea e mafai ona faamalie ai lona loto ma lona mafaufau? Sa faamāfanafanaina o ia ina ua ia faitauina se tamaʻi Tusi Paia i le gagana Chichewa ma talanoa i ai ma ona uso matutua.

Sa faasolosolo mālie ona malamalama Castro i le pogai o le maliu o lona tinā, e lē ona o le lē faamasinotonu o le Atua, ae ona o le lē lelei atoatoa tuufaasolo. (Roma 5:12; 6:23) Na matuā faamāfanafanaina o ia i le folafolaga a le Tusi Paia e uiga i le toetū, auā sa ia iloaina ai le faavae e mautinoa ai o le a toe vaai o ia i lona tinā. (Ioane 5:28, 29; Galuega 24:15) O le mea e faanoanoa ai, ona e na o le fā tausaga mulimuli ane, ae maliu loa foʻi lona tamā, ae i le taimi lea ua mafai ona ia faafesagaʻia lea tulaga faigatā. I aso nei, ua faaalia lona alofa iā Ieova ma faaaogā ma le faamaoni lona ola i le auaunaga a le Atua. Sa vaaia e tagata uma na latou iloa o ia, lona olioli.

O le toʻatele o tagata ua maliliu ē e pele iā i latou, na faamāfanafanaina i upu moni o le Tusi Paia lea foʻi na faamāfanafanaina ai Castro. I le pei o Iopu, ua fesili ai nisi o ē na oo i ai tulaga faigatā ona o faiga a tagata amioleaga e faapea: “Se ā le mea ua ola mai ai [pea] o ē amio leaga?” (Iopu 21:7) Pe afai e matuā faalogo tagata i mea o fetalai mai ai le Atua e ala i le tali mai i lana Afioga, ona latou iloa lea o le aogā o le auala o loo tauaaoina ai e le Atua mataupu mo lo latou lava lelei.—2 Peteru 3:9.

O Barbara, na ola aʻe i le Iunaite Setete, e na te leʻi iloaina le mataʻutia o le taua. Ae na ola aʻe o ia i le taimi na auai ai le tele o atunuu i faiga taua. Na lipotia mai pea i tala fou i aso uma le mataʻutia o faiga sauā o loo faia i le taua. A o iai o ia i le aʻoga, sa ia lē malamalama ai e uiga i mea tutupu i le talafaasolopito ia ua faaalia mai i ni auala e foliga mai e leʻi faatalitalia. O le ā le māfuaaga o nei mea? Pe sa silafia e le Atua mea ia na tutupu? Sa talitonu o ia o loo soifua le Atua, ae sa lē mautonu e uiga iā te ia.

Ae peitaʻi, na suia mālie le vaaiga a Barbara i le olaga ona o lona auaufaatasi ma Molimau a  Ieova. Sa ia faalogo atu iā i latou ma faia loa se suʻesuʻega faale-Tusi Paia. Sa auai o ia i sauniga i le Maota o le Malo. Sa auai foʻi o ia i se tasi o a latou tauaofiaga tele. E lē gata i lea, pe a ia fai atu ni fesili, sa ia mātauina, e leʻi eseese ni tali na tuuina mai e Molimau eseese. Na i lo o lea, sa tutusa uma mea na tautala mai ai Molimau auā sa faavae o latou manatu i le Tusi Paia.

Sa faasino atu e Molimau ia faamaoniga mai le Tusi Paia e faapea, o loo tāaʻina le lalolagi e lē o loo pulea, o Satani le Tiapolo, ma o loo atagia atu ai lona agaga. (Ioane 14:30; 2 Korinito 4:4; Efeso 2:1-3; 1 Ioane 5:19) Na latou faamatala atu e faapea, o mea ia e fenuminumiaʻi ai Barbara, sa valoia mai i le Tusi Paia. (Tanielu, mataupu e 2, 7, ma le 8) Na valoia e le Atua na mea auā o loo iā te ia le tomai e silafia ai le lumanaʻi pe a tusa ai ma lona finagalo. O nisi o na mea na aumaia e le Atua. A o isi, sa na ona ia faatagaina e tutupu. Na faailoa atu e Molimau iā Barbara e faapea, o loo valoia foʻi e le Tusi Paia ia mea lelei ma mea leaga e oo mai i o tatou aso, ma faamatala atu uiga o na mea. (Mataio 24:3-14) Sa latou faaali atu iā te ia folafolaga a le Tusi Paia e uiga i se lalolagi fou o le a mau ai le amiotonu ma o le a mavae atu puapuaga.—2 Peteru 3:13; Faaaliga 21:3, 4.

Sa faasolosolo mālie ona malamalama ia Barbara e faapea, e ui lava e lē o Ieova le Atua e pogai ai mafatiaga o tagata, ae e na te lē puipuia le oo mai o na mea e ala i le uunaʻia faamalosi o tagata e usiusitai i ana poloaʻiga, pe afai e latou te filifili e lē usiusitai iā te ia. (Teuteronome 30:19, 20) Ua faia e le Atua fuafuaga ina ia mafai ona tatou ola fiafia ai e faavavau, ae ua ia tuuina mai foʻi iā i tatou i le taimi nei le avanoa e faataʻitaʻi ai po o le a mafai ona tatou ola e ōgatusa ma ona ala amiotonu. (Faaaliga 14:6, 7) Sa filifili Barbara e aʻoaʻo e uiga i mea e manaʻomia e le Atua ma ola ai e tusa ma na mea. Sa ia iloa foʻi i Molimau a Ieova le ituaiga o alofa lea na fetalai Iesu o le a iloa ai ona soo moni.—Ioane 13:34, 35.

E mafai foʻi ona e maua aogā mai le sauniuniga lea na fesoasoani iā te ia.

Se Olaga Aogā

E oo lava iā i latou e foliga mai o loo solosolo manuia le olaga, o loo saʻilia foʻi ni tali i fesili o loo fenuminumiaʻi ai i latou. O se faataʻitaʻiga, o se tama talavou i Peretania e igoa iā Mataio, sa matuā faanaunau pea lava o ia i le fia iloaina o le Atua moni ma le fuafuaga o le olaga. Na maliu le tamā o Mataio ina ua 17 ona tausaga. Mulimuli ane, na maua ai e Mataio se faailoga i mea tau musika i se iunivesite. Sa oo ina ia iloaina le faateleina o le lē aogā o ona ala manaʻo tele i meafaitino. Na ia tuua le aiga ae alu ma nofo i Lonetona, ma o inā na oo ina aafia ai o ia i le faaaogāina o fualaau faasāina, ua fiafia i fale kalapu, saʻiliʻili i fetu, o faiga faataulāitu, sa auai i se aʻoga faafilosofia a Zen o le lotu Puta ma isi aʻoaʻoga faafilosofia, na faia nei mea uma ona o le fia saʻiliʻili mo se olaga faamalieina. I le lē iloaina o le mea o le a fai, na ole atu ai i le Atua ina ia fesoasoani mai iā te ia ina ia maua le mea moni.

I le lua aso mulimuli ane, na feiloaʻi ai Mataio ma sana uō ua leva, ma sa faamatala atu i ai lona tulaga mafatia. Sa suʻesuʻe lenei tamāloa ma Molimau a Ieova. Ina ua faailoa atu iā Mataio le 2 Timoteo 3:1-5, sa maofa o ia i le saʻo o le faamatalaga a le Tusi Paia e faatatau i le lalolagi o loo siʻomia ai i tatou. Sa pāʻia lona loto ina ua ia faitauina le Lauga i luga o le Mauga. (Mataio, mataupu e 5-7) I le taimi muamua, sa faalotolotolua o ia talu ai sa ia faitau i ni faamatalaga sa faitioina ai Molimau a Ieova, ae mulimuli ane sa ia filifili e auai i sauniga i se Maota o le Malo e latalata ane.

Sa fiafia Mataio i mea na ia faalogo i ai ma amata loa ona suʻesuʻe le Tusi Paia ma se toeaina o le faapotopotoga. Sa vave lava ona ia iloaina, o mea ia ua ia aʻoaʻoina, o mea na sa ia saʻilia, ma o le tali lea i lana uluaʻi tatalo i le Atua. Sa ia iloa aogā a o ia lafoaʻia faiga e lē fiafia i ai Ieova. A o tuputupu aʻe lona mataʻu i le Atua, na uunaʻia o ia ina ia faaōgatusa lona olaga ma poloaʻiga a le Atua. Sa iloa ai e Mataio, le matuā uigā moni o sea ituaiga o olaga.—Failauga 12:13.

E leʻi tuupōina muamua faapea o le a maua e Mataio ma isi o loo taʻua i lenei mataupu ni olaga faamalieina. Ae peitaʻi, na latou aʻoaʻoina  e faapea, e iai se fuafuaga alofa a Ieova le Atua e aofia ai ma i latou uma, o ē fiafia e usiusitai i ana poloaʻiga. (Galuega 10:34, 35) O lenā fuafuaga, e aofia ai le ola e faavavau i se lalolagi e aunoa ma ni taua, leai ni maʻi, e lē toe iai se fiaʻai, o le a leai foʻi se toe oti. (Isaia 2:4; 25:6-8; 33:24; Ioane 3:16) Po o le mea lenā o e manaʻo i ai? Afai o lenā, e mafai ona e aʻoaʻo atili i le auala e maua ai se olaga faamalieina, e ala i lou auai i sauniga e faavae i le Tusi Paia i se Maota o le Malo o Molimau a Ieova. E valaaulia ma le māfana oe ina ia faia faapea.

[Faamatalaga i Ata i le itulau 4]

Tagata aʻe mauga: Chad Ehlers/Index Stock Photography

[Ata i le itulau 7]

Ia tatalo faatauanau i le Atua ma faaaogā lona suafa

[Ata i le itulau 7]

Ia suʻesuʻe le Tusi Paia ma i latou o ē e aʻoaʻo moni atu mea o fai mai ai

[Ata i le itulau 7]

Ia auai i sauniga i le Maota o le Malo