A‘oa‘oina le Auala e Maua ai le Lotomalie
Aʻoaʻoina le Auala e Maua ai le Lotomalie
Ina ua tusia e le aposetolo o Paulo se tusi faalaeiau i Kerisiano i Filipi e faapea: “Ua aʻoaʻoina aʻu ia toʻa filemu loʻu loto [lotomalie] i mea ua iā te aʻu. . . . I mea uma lava ou te i ai, ma mea uma e oo iā te aʻu ua aʻoaʻoina ai aʻu ia ou maʻona, ma ou fia ʻai, ia faulaʻi mai mea, ma ia oge mea.”—Filipi 4:11, 12.
O le ā le auala na maua ai e Paulo le lotomalie? Pe a manatu i le taugatā o le soifuaga ma le femoumouaʻi o le tamaoaiga i o tatou aso, e mautinoa lava le aogā mo Kerisiano moni ona aʻoaʻoina le auala e maua ai le lotomalie ina ia taulaʻi atu ai pea i la latou auaunaga i le Atua.
NA TAʻUA muamua e Paulo i lana tusi le taulau manuia o lana galuega i le taimi ua teʻa. Na ia faapea mai: “Afai e manatu se tasi e iā te ia ni ala faapea, e sili ona tele ia mea ua iā te aʻu. Na peritomeina i le pō valu, o le aiga o Isaraelu, o le itu aiga o Peniamina, o le Eperu o sa Eperū, o la le tulafono o le faresaio aʻu; o loʻu maelega na ou faasauā ai i le ekalesia; o la le amiotonu foʻi i le tulafono, e leʻi mataʻuleagaina aʻu.” (Filipi 3:4-6) E lē gata ona o se Iutaia maelega, na maua e Paulo se tofiga ma sa lagolagoina e ositaulaga sili i Ierusalema. Ua māfua nei uma, ona sa folafolaina atu iā te ia le pule ma le mamalu faapolotiki, faalotu ma e lē taumatea, o le tamaoaiga i le faiga o mea faa-Iutaia.—Galuega 26:10, 12.
Ae peitaʻi, na matuā suia mea uma ina ua avea Paulo ma faifeʻau Kerisiano maelega. Sa lotomalie o ia e tuua lana galuega sologalelei ma mea uma sa manatu i ai e tāua ona o le tala lelei. (Filipi 3:7, 8) O le a faapefea nei la ona tausia o ia? Po o le a ia maua se totogi i le avea o se faifeʻau? O le a faapefea ona maua mea faaletino sa ia manaʻomia?
Sa faia le faiva a Paulo e aunoa ma se totogi. Ina ia lē avea ma avega mamafa iā i latou na ia auauna i ai, sa aufaatasi atu o ia iā Akula ma Pisila i le faia o faleʻie a o iai i Korinito, ma sa ia faia foʻi nisi mea e tausia lelei ai o ia. (Galuega 18:1-3; 1 Tesalonia 2:9; 2 Tesalonia 3:8-10) E tolu ni malaga faamisionare a Paulo na faia i nofoaga mamao, ma sa ia malaga atu foʻi i faapotopotoga sa manaʻomia ai se asiasiga. Talu ai sa aafia atoatoa o ia i le auaunaga a le Atua, sa itiiti ai ana meafaitino. Sa masani ona saunia e uso mea sa ia manaʻomia. Peitaʻi, i nisi taimi, ona o tulaga lē manuia, sa pagatia ai o ia i le mativa ma le lē tagolima. (2 Korinito 11:27; Filipi 4:15-18) E ui i lea, e leʻi faitio lava Paulo e uiga i lona tulaga faigatā, ma e leʻi matauʻa foʻi o ia i mea na maua e isi. Sa galue malosi ma le lotomalie ma le lotofiafia o ia mo le lelei o uso Kerisiano. O le mea moni, o Paulo lea na sii maia le fetalaiga lauiloa a Iesu e faapea: “E sili le manuia o lē na te foaʻi atu, i lo lē na te talia mai.” Maʻeu se faaaʻoaʻoga mataʻina mo i tatou uma!—Galuega 20:33-35.
Le Uiga o le Lotomalie
O le vala autū lava na māfua ai ona fiafia Paulo ona o lona lotomalie. O le ā la le uiga o le lotomalie? O lona uiga, o le malie i mea ua maua. Na taʻu atu e Paulo i lana aumea i le faiva, o Timoteo e uiga i lenei mea: “A o le amio Atua ma le loto malie, o le oloa tele lava lea. Auā tatou te leʻi au mai lava se mea e tasi i le lalolagi, ua mautinoa foʻi tatou te lē mafai ona ave ese ai o se mea. Afai ua maua e i tatou o mea e aai ai ma mea e oofu ai, ia gata ai o tatou manaʻo.”—1 Timoteo 6:6-8.
Ia mātau ua faafesootaʻi e Paulo le lotomalie ma le amio Atua. Sa ia iloa, e maua le fiafia moni mai le faia o le amio Atua, o lona uiga, o le faamuamua o la tatou auaunaga i le Atua, ae lē o le mauaina o ʻoa faaletino. Afai na te maua ‘mea e ʻai ai ma mea e ofu ai’ o le a mafai ona ia faaauau pea ona faatinoina le amio Atua. O lea la, o le auala a Paulo e maua ai le lotomalie o le faalagolago lea iā Ieova e tusa lava po o ā tulaga e ono oo iai.
O le toʻatele o tagata i aso nei ua matuā popole ma lē fiafia talu ai lo latou lē iloa po o le lē amanaʻiaina foʻi o lenā auala. Na i lo o le ati aʻe o le lotomalie, ua latou filifili e faatuatua i tupe ma mea e mafai ona faatau mai ai. O faasalalauga faapisinisi ma auala eseese o fesootaʻiga ua lagona ai e tagata e faapea, e lē mafai ona latou maua le fiafia seʻiloga e latou te maua mea taugatā fou e sili ona manaia, ma ia maua loa lava. O le iʻuga, e toʻatele ua maileia 1 Timoteo 6:9, 10.
ai i le saʻilia o tupe ma meafaitino. Na i lo o le maua ai o le fiafia ma le lotomalie, ua “maua i latou i le faaosoosoga, ma le mailei, ma tuʻinanau e tele e valea ai ma leaga ai, o mea ia e goto ai tagata i le fanoga ma le malaia.”—Ua Latou Aʻoaʻoina le Auala
Pe mafai ona tatou ola i aso nei i le amio Atua ma le lotomalie ma maua le fiafia ma le faamalieina? Ioe, e mafai. O le mea moni lava lenā o loo faia e le faitau miliona o tagata i aso nei. Ua latou aʻoaʻoina le auala e maua ai le fiafia e tusa lava po o ā meafaitino o latou maua. O i latou o Molimau a Ieova o ē ua tuuina atu i le Atua, faia lona finagalo ma aʻoaʻo tagata i so o se nofoaga e uiga i ana fuafuaga.
Seʻi manatu mo se faaaʻoaʻoga, iā i latou na tauofo ina ia aʻoaʻoina e aauina atu o ni misionare, e talaʻi le tala lelei o le Malo o le Atua i atunuu latou te lē masani Mataio 24:14) I atunuu ia e aauina atu i ai i latou, e masani lava ona lē lelei le tulaga o le soifuaga i le itu faaletino, e lē pei o soifuaga na latou masani ai. O se faataʻitaʻiga, i le amataga lava o le 1947 ina ua taunuu atu misionare i se tasi o atunuu o Asia, sa vaaia ai pea aafiaga o le taua, ma toʻaitiiti lava ni nai aiga sa iai molī eletise. I le tele o atunuu, sa iloa ai e misionare e faapea, o le tatāina o lavalava, sa tā lima i luga o se fasi laupapa po o luga o ni maa i se vaitafe, na i lo o se masini tālavalava. Ae na latou ō atu e aʻoaʻo tagata i upu moni o le Tusi Paia, o lea na fetuutuunaʻi ai o latou olaga i tulaga masani a le atunuu ma pisi foʻi i le faiva.
ai. (Ae o isi e lē o ni misionare, ua auai foʻi i le faiva faataimi atoa po ua siitia atu i vaipanoa e leʻi oo lava i ai le talaʻiga o le tala lelei. O Adulfo, sa auauna faataimi atoa i vaega eseese o Mekisikō mo le sili atu i le 50 tausaga. Ua faapea mai o ia: “I le pei o le aposetolo o Paulo, na ma aʻoaʻoina ai ma laʻu avā ina ia ma ola e tusa ai ma tulaga i le atunuu. O se faataʻitaʻiga, o le tasi o faapotopotoga lea na ma asiasi atu i ai, sa mamao ese lava mai so o se aai po o se maketi. I taumafataga taʻitasi, sa lotomalilie lava uso i le na o le tasi le panikeke mafolafola ma sina gaʻo laʻitiiti ma le masima ma se ipu kofe. Sa na o le pau lava na o a latou mea e ʻai, e tolu panikeke mafolafola i le aso. O lea, ua ma aʻoaʻoina ai foʻi ina ia ola e pei lava o uso. E tele lava mea faapenei na ou olioli ai i le faagasologa o le 54 tausaga na ou auauna faataimi atoa ai iā Ieova.”
E manatua e Florentino le auala na faamasani atu ai foʻi o ia ma lona aiga i tulaga faigatā. I le manatuaina o aso a o laʻitiiti, fai mai a ia: “O loʻu tamā o se faioloa taulau manuia. Sa tele ni fasi fanua na ia maua. Ou te manatua pea le laulau faatau i lo matou faleoloa. Sa iai se pusa toso e tusa ma le 20 inisi [50 senitimita] le lautele ae 8 inisi [20 senitimita] le loloto, ma e fā ona vaega. O i inā e matou te tuuina i ai tupe o faatau o le aso. I le iʻuga o le aso, sa taumasuasua pea i tupe siliva ma tupe pepa.
“Ae na faafuaseʻi lava ona gau, ma agaʻi atu ai mai le tele o mea i le mativa. Na leiloa a matou mea uma seʻi vaganā ai lo matou fale. E lē gata i lea, na tupu ai se faalavelave faafuaseʻi i se tasi o oʻu uso ma iʻu ai ina pipili. Ua oo ai ina lē toe tutusa le olaga. Sa ou faigaluega mo se taimi i le faatauina atu o fualaau ma aano o manu. Sa ou totōina foʻi ia le vavae, o vine, ma le fualaau ʻaina e taʻua o le alfalfa, ma sa ou eliina foʻi ni vaitaʻi e faasūsū ai le fanua. Sa faaigoa aʻu e nisi tagata o se tagata e poto i le tele o matātā eseese. Sa masani ona faamāfanafana mai lo matou tinā iā i matou i le faapea mai, ua tatou maua le upu moni, o se ʻoa faaleagaga e lē o maua e le toʻatele. O lea, sa ou aʻoaʻoina ai ina ia tele mea ma ia laʻitiiti foʻi pe leai foʻi se mea. Ua 25 nei tausaga o oʻu auauna faataimi atoa iā Ieova, ma ua mafai ai ona ou faapea atu, ua ou tofo i faamanuiaga i lea aso ma lea aso ma ou iloa ai ua ou filifilia le auala aupito sili ona lelei o le olaga, o le auauna faataimi atoa iā Ieova.”
Ua taʻu saʻo mai lava e le Tusi Paia iā i tatou e faapea, “o le a mavae atu le tū o le lalolagi nei.” O le pogai lea ua uunaʻia ai i tatou e faapea: “O ē taufaiolioli, ia peiseaī ua lē taufaiolioli; o ē faatau, ia peiseaī ua lē maua ni mea; o ē fetagofi i mea a le lalolagi nei, ia peiseaī ua lē fetagofi i ai.”—1 Korinito 7:29-31.
O lea la, o le taimi lenei e vaavaai totoʻa ai i le ituaiga o olaga o loo e ola ai. Afai e itiiti ni au mea, ia faaeteete ina ia aua neʻi e ita, pe loto tigā ma matauʻa. I le isi itu, po o ā lava meafaitino ua e maua i le olaga, o se auala atamai le tuu o na mea i se tulaga saʻo i lou olaga, ae aua neʻi puleaina ai oe. E pei ona apoapoaʻi mai le aposetolo o Paulo i mea uma lava, ia e faamoemoe e lē “i le oloa e faalētumau, a o le Atua soifua, o loo foaʻi tele mai iā te i tatou mea uma lava e faafiafia ai.” Pe a e faia lenā mea, e mafai foʻi la ona e faapea atu, ua e aʻoaʻoina le auala e maua ai le lotomalie.—1 Timoteo 6:17-19.
[Ata i le itulau 9]
Sa galue Paulo i ona lava lima, ina ia lē faaee atu ni avega mamafa i isi
[Ata i le itulau 10]
E faitau afe o loo maua le fiafia i se olaga “amio Atua ma le loto malie”