E Faapefea Ona Tatou Vaai i Tagata a o Lata Mai le Aso o Ieova?

“E lē faatuai mai le Alii i le mea na folafolaina mai, . . . a e peitaʻi ua onosai mai lava o ia iā te outou, ona ua lē finagalo ia fano se tasi, a ia oo uma lava i le salamō.”—2 PETERU 3:9.

1, 2. (a) E faapefea ona silasila Ieova i tagata i aso nei? (e) O ā fesili e mafai ona tatou fesiligia ai i tatou lava?

UA FAATONUINA auauna a Ieova ina ia “ō atu e fai nuu uma lava ma soo.” (Mataio 28:19) A o tatou faataunuuina lenei tofiga ma faatalitali i “le aso tele o Ieova,” e manaʻomia ai ona tatou vaai i tagata e pei ona Ia silasila iā i latou. (Sefanaia 1:14) E faapefea ona silasila Ieova i tagata? Ua faapea mai le aposetolo o Peteru: “E lē faatuai mai le Alii i le mea na folafolaina mai, faapei o le manatu a isi tagata i le faatuai; a e peitaʻi ua onosai mai lava o ia iā te outou, ona ua lē finagalo ia fano se tasi, a ia oo uma lava i le salamō.” (2 Peteru 3:9) E silasila Ieova i tagata taʻitoʻatasi o loo iai se avanoa e faaalia ai le salamō. O lona “finagalo ina ia faaolaina o tagata uma lava, ma ia oo ina iloa lelei le upu moni.” (1 Timoteo 2:4) Maʻeu le olioli o Ieova pe a “liliu mai lē amio leaga ai lona ala, ma ola ai”!—Esekielu 33:11.

² Pe e tutusa ea la tatou vaai ma le silasila a Ieova i tagata? I le pei o ia, pe o tatou manatu ea i tagata taʻitoʻatasi o ituaiga uma ma atunuu, e mafai ona avea ma “lafu mamoe ua ia fagaina”? (Salamo 100:3; Galuega 10:34, 35) Seʻi o tatou iloiloina ni faaaʻoaʻoga se lua e faaalia ai le tāua o le mauaina o le silafaga a le Atua. I faaaʻoaʻoga uma nei, o le taimi lea ua latalata ane le faaumatiaga ma ua māeʻa ona  faailoa atu i auauna a Ieova le mea o le a tupu. E matuā tāua tele nei faaaʻoaʻoga a o tatou faatalitali atu i le aso tele o Ieova.

Na Vaai Aperaamo e Pei o le Silasila a Ieova

3. O le ā le silafaga a Ieova i tagata o Sotoma ma Komoro?

³ O le faaaʻoaʻoga muamua o loo aofia ai le augātamā faatuatua o Aperaamo ma aai amioleaga o Sotoma ma Komoro. Ina ua faafofoga Ieova i le ‘alaga faasaga iā Sotoma ma Komoro’ na te leʻi faaumatia loa na aai ma ē na nonofo ai. Na ia faia muamua se iloiloga. (Kenese 18:20, 21) Na auina atu agelu e toʻalua i Sotoma, lea na la nonofo ai i le fale o le tagata amiotonu o Lota. I le pō na taunuu atu ai agelu, “ua siʻomia le fale e tagata o lea aai, . . . o tauleleʻa atoa ma toeaina, o le nuu uma lava mai itu uma,” sa mananaʻo e faia feusuaʻiga faatauatane ma agelu. E manino mai, o le tulaga leaga o tagata na nonofo i le aai ua faamaonia ai le talafeagai ona faaumatia o i latou. E ui i lea, na faapea atu agelu iā Lota: “O ai ea nisi o lou aiga o iinei? o se tane a sou afafine, po o sou atalii, po o sou afafine, atoa ma i latou uma ē ua iā te oe o i le aai, inā ave ese ia i le mea nei.” Na saunia e Ieova le auala e laveaʻiina ai nisi na nonofo i lenā aai, ae peitaʻi i le iʻuga, e na o Lota ma ona afafine e toʻalua na faasaoina mai le faaumatiaga.—Kenese 19:4, 5, 12, 16, 23-26.

4, 5. Aiseā na faatoga atu ai Aperaamo mo tagata o Sotoma, ma pe na ōgatusa lana vaai i tagata ma le auala na silasila ai Ieova?

⁴ O lea, seʻi tatou toe foʻi i tua i le taimi na faailoa mai ai e Ieova lona faanaunauga e asia aai o Sotoma ma Komoro. Ona faatoga atu lea o Aperaamo e faapea: “Pe afai o i le aai tagata e toʻalimagafulu o ē amiotonu, e te faaumatia ea a e lē faasaoina le nuu ona o le toʻalimagafulu o ē amiotonu o i ai? Ia mamao lava iā te oe ona e faia faapea e fasioti i ē amiotonu faatasi ma ē amio leaga; ma ona faagatusa ē amiotonu ma ē amio leaga, ia mamao lava lea iā te oe. O lē na te faamasinoina le lalolagi uma, e lē faia ea e ia le faamasinoga tonu?” E faalua ona faaaogā e Aperaamo le faaupuga ʻia mamao lava iā te oe.’ E faavae i le malamalamaga o Aperaamo i le Atua, na ia iloa ai o le a lē faaumatia e Ieova tagata amioleaga faatasi ma tagata amiotonu. Ina ua fetalai mai Ieova o le a ia lē faaumatia Sotoma pe afai o iai ni ʻtagata amiotonu e toʻalimagafulu i le aai,’ ona faasolosolo lava lea ona faaitiitia e Aperaamo le fuainumera seʻia oo i le sefulu.—Kenese 18:22-33.

 ⁵ Pe sa ono faafofoga atu ea Ieova i le faatoga a Aperaamo pe ana fai e lē talafeagai ma lana silasila? E mautinoa e leai. I le avea ma “uō a le Atua,” e manino mai na iloa e Aperaamo le silafaga a Ieova ma sa ia vaai e pei ona silasila i ai o Ia. (Iakopo 2:23) Ina ua taulaʻi atu fofoga o Ieova iā Sotoma ma Komoro, na ia finagalo malie e iloilo le faatoga a Aperaamo. Aiseā? Talu ai o lo tatou Tamā faalelagi ua “lē finagalo o ia e fano se tasi, a ia oo uma lava i le salamō.”

Na Matuā Ese Lava le Vaai a Iona i Tagata

6. Na faapefea ona tali atu tagata Nineva i le faalauiloaga a Iona?

⁶ Seʻi o tatou iloiloina le faaaʻoaʻoga lona lua, o le faaaʻoaʻoga ia Iona. I lenei faaaʻoaʻoga, o le aai o le a faaumatiaina o Nineva. Na poloaʻia le perofeta o Iona e faalauiloa atu e faapea o le agasala a lenā aai ua ‘oo i luma o Ieova.’ (Iona 1:2) O Nineva o se aai matuā telē lava e aofia ai ma ona nuu tū lata ane, e tusa ma le “savaliga o aso e tolu.” Ina ua usitai Iona ma alu i Nineva, na faaauau ona ia faalauiloa atu e faapea: “E toe fāgafulu pō ona faaumatia lea o Nineva.” I lenā mea, ona “talitonu ai lea o tagata o Nineva i le Atua, ua talaʻi atu foʻi e i latou la latou anapogi, ua latou oofu foʻi i le ie talatala.” E oo lava i le tupu o Nineva na salamō.—Iona 3:1-6.

7. Na faapefea ona silasila Ieova i uiga salamō o tagata Nineva?

⁷ Na matuā tuufaafeagai lava ma le tali a Sotoma! Na faapefea ona silasila Ieova i tagata salamō o Nineva? Ua faapea mai le Iona 3:10: “Ona salamō ai lea o le Atua i le malaia na ia fetalaia mai na te faia iā te i latou; e leʻi faia.” Na “salamō” Ieova i le uiga faapea ua toe fetuutuunaʻi ana feutagaʻiga ma tagata Nineva ona na suia o latou ala. E leʻi suia faatulagaga a le Atua, ae na suia e Ieova lana faaiʻuga ina ua silasila atu ua salamō tagata Nineva.—Malaki 3:6.

8. Aiseā na musuā ai Iona?

⁸ Ina ua iloa e Iona o le a lē faaumatia Nineva, pe na ia vaai ea i mea e pei ona silasila i ai Ieova? E leai, ua faailoa mai iā te i tatou e faapea: “Ua matuā leaga lava lenei mea iā Iona, ua ita lava o ia.” O le ā le isi mea na faia e Iona? Ua faapea mai le tala: “Ona tatalo ai lea o ia iā Ieova, ua faapea atu, O lenei, Ieova e, e lē o laʻu upu ea lenei ina ou i ai i loʻu nuu? O le mea foʻi lea na ou muaʻi sola ai i Tasesa; auā ua ou iloa oe o le Atua alofa fua, ma le alofa mutimutivale, e tele gese lou toʻasa, ua tele foʻi lou alofa, ua e salamō foʻi ma ua lē faaoo le malaia.” (Iona 4:1, 2) Na iloa lelei e Iona uiga o Ieova. Ae peitaʻi, i lenā taimi, na oo ina musuā le perofeta ma lē vaai ai e pei ona silasila Ieova i tagata salamō o Nineva.

9, 10. (a) O le ā le lesona na saunia e Ieova mo Iona? (e) Aiseā e mafai ai ona tatou manatu e faapea na iʻu ina vaai Iona e pei o le silasila a Ieova i tagata Nineva?

⁹ Na alu ese Iona ai Nineva, ma fausia se faleapitaga, ma nofo ai i lona faapaologa “seʻia iloa e ia pe se ā se mea e oo i le aai.” Na faataga e Ieova le laau o le kikaiona e ola ina ia saunia ai se paolo mo Iona. Ae peitaʻi i le aso na sosoo ai, ua mago le laau. Ina ua ita Iona i lenā mea,  na fetalai atu Ieova e faapea: “Ua e alofa i le kikaiona . . . O aʻu foʻi ou te lē alofa ea i Nineva le aai tele, o loo i ai tagata e sili ona toʻatele i le selau afe ma afe e lua fulu, o ē lē iloa o latou lima taumatau po o latou lima tauagavale; ma manu vaefā foʻi e tele.” (Iona 4:5-11) Maʻeu se lesona mo Iona e faatatau i le silasila a Ieova i tagata!

¹⁰ E lē o faamaumauina le tali a Iona i le fetalaiga a le Atua e uiga i lona alofa i tagata Nineva. Peitaʻi, e manino mai na toe fetuunaʻi le vaai a le perofeta i tagata salamō o Nineva. Ua tatou maua lenā faaiʻuga mai le mea moni e faapea na faaaogāina o ia e Ieova e tusia lenei tala faagaeeina.

O Lē Fea Uiga o Loo iā te Oe?

11. Atonu e ono faapefea le vaai a Aperaamo i tagata o loo soifua i aso nei?

¹¹ I aso nei, o loo tatou fesagaʻi foʻi ma se isi faaumatiaga—o lenei faiga amioleaga o mea, pe a oo mai le aso tele o Ieova. (Luka 17:26-30; Kalatia 1:4; 2 Peteru 3:10) Ana faapea o loo soifua Aperaamo i aso nei, e ono faapefea lana vaai i tagata o loo ola i lenei lalolagi lea ua toe nei o se aga ona faaumatia lea? E foliga mai o le a manatu mamafa o ia iā i latou o ē leʻi faalogo i le “tala lelei o le malo.” (Mataio 24:14) Na faatoga atu pea lava pea Aperaamo i le Atua e tusa ma tagata amiotonu atonu sa i Sotoma. Pe tatou te manatu mamafa ea i tagata o ē e ono teena ala o lenei lalolagi o loo pulea e Satani, pe afai latou te mauaina le avanoa e salamō ai ma auauna i le Atua?—1 Ioane 5:19; Faaaliga 18:2-4.

12. Aiseā e faigofie ai ona tatou faaalia uiga e pei o Iona agaʻi i tagata tatou te feiloaʻi i ai i la tatou faiva, ma o le ā e mafai ona tatou faia e faatatau i lenei mea?

¹² E talafeagai ona tatou faanaunau ia faaiʻuina le amioleaga. (Sapakuka 1:2, 3) E ui i lea, e faigofie lava ona tatou faaalia uiga e pei o Iona, lea e leʻi manatu mamafa i le lelei o tagata atonu e ono salamō. E faapitoa lava ona moni lenei mea pe afai e faaauau pea ona tatou feiloaʻi atu iā i latou o ē e lē ano mai, e finau malosi pe faatautee mai foʻi, pe a tatou asiasi atu i o latou aiga ma le feʻau o le Malo. Atonu tatou te lē manatu mamafa iā i latou o le a aoaoina e Ieova mai i lenei faiga amioleaga o mea. (Roma 2:4) Afai e faaalia mai pe a matuā vaʻiliʻilia i tatou lava faapea ua tau maua i tatou i uiga o Iona lea na iai muamua agaʻi i tagata Nineva, e mafai ona tatou tatalo mo le fesoasoani ina ia faaōgatusa la tatou vaai ma le silasila a Ieova.

13. Aiseā tatou te faapea atu ai o loo manatu mamafa Ieova i tagata i aso nei?

¹³ O loo manatu mamafa Ieova iā i latou o ē e leʻi avea o ni auauna iā te ia i le taimi nei ma  ua ia faafofoga atu i faatoga a ona tagata tuuina atu. (Mataio 10:11) O se faaaʻoaʻoga, o le a “faamasino e ia” le tali i a latou tatalo. (Luka 18:7, 8) Ae lē gata i lea, o le a faataunuu e Ieova ana folafolaga ma fuafuaga uma i lana lava taimi atofaina. (Sapakuka 2:3) O le a aofia ai i lenei mea le aveesea o mea leaga uma i le lalolagi, e pei ona ia faaumatia Nineva ina ua toe foʻi ona tagata i faiga amioleaga.—Nauma 3:5-7.

14. O le ā e tatau ona tatou faia a o faatalitali i le aso tele o Ieova?

¹⁴ A o leʻi aveesea lenei faiga amioleaga o mea i le taimi o le aso tele o Ieova, pe o le a tatou faatalitali ea ma le onosai ma pisi i le faia o lona finagalo? Tatou te lē o iloa faamatalaga e uiga i le tele o le a faataunuuina ai le galuega talaʻi a o leʻi oo mai le aso o Ieova, peitaʻi o lea tatou te iloa, e talaʻia atu le tala lelei o le Malo i le lalolagi atoa e tusa ai ma le finagalo malie o le Atua a o leʻi oo mai le iʻuga. Ma e mautinoa e tatau ona tatou manatu mamafa i “mea ua manaʻomia” ia e leʻi aoaoina mai, a o faaauau e Ieova ona faatumuina lona fale i le pupula.—Hakai 2:7.

E Faamaonia la Tatou Vaaiga e a Tatou Gaoioiga

15. O le ā e faamalosia ai lo tatou talisapaia o le galuega talaʻi?

¹⁵ Atonu o loo tatou ola i se siʻomaga e faalēfiafia i la tatou galuega talaʻi ma ona o tatou tulaga, e lē mafai ai ona tatou siitia atu i le mea o loo tele ai le manaʻoga mo ē e faalauiloa le Malo. Seʻi faapea e toʻasefulu i latou e mafai ona maua i la tatou oganuu a o leʻi oo mai le iʻuga. Pe tatou te manatu e tāua le saʻilia o lenā toʻasefulu? Na ʻmutimuti vale le alofa’ o Iesu i le motu o tagata “ona ua lailoa i latou ma tuulafoaʻiina, e pei o mamoe e leai so latou leoleo.” (Mataio 9:36) E mafai ona tatou mauaina se malamalamaaga sili e faatatau i tulaga faigatā o lenei lalolagi, e ala i le suʻesuʻeina o le Tusi Paia ma le faitauina ma le faaeteete o mataupu o Le Olomatamata ma le Ala Mai! O le faia faapea, e mafai ai ona faateleina lo tatou talisapaia mo le manaʻoga o le talaʻia o le tala lelei. Ae lē gata i lea, o le faaaogāina ma le lotofaafetai o faamatalaga e faavae i le Tusi Paia ua saunia e “le auauna faamaoni ma le mafaufau,” ua mafai ai ona tatou faatalitonuina atili tagata o loo i oganuu e galueaʻiina soo.—Mataio 24:45-47; 2 Timoteo 3:14-17.

16. E faapefea ona tatou faateleina le uigā o la tatou faiva?

¹⁶ O lo tatou manatu mamafa iā i latou atonu e leʻi tali mai i le feʻau faasaoola a le Tusi Paia, e uunaʻia ai i tatou e iloiloina ma toe fetuunaʻi taimi ma auala eseese e talanoa atu ai i tagata o aiga i la tatou faiva. Pe e toʻatele ea i latou e lē maua atu i fale pe a tatou asiasi atu? Afai o lea, atonu e mafai ona faateleina le uigā o la tatou faiva e ala i le asiasi atu i taimi eseese ma nofoaga eseese. E fagogota le ʻaufaifaiva i le taimi e maua ai iʻa. Pe e mafai ona tatou faia faapena i la tatou galuega o le faifaiva faaleagaga? (Mareko 1:16-18) Aiseā e lē faataʻitaʻi ai ona molimau atu i le afiafi po o le molimau atu foʻi i luga o le telefoni, pe afai e faatagaina faaletulafono? O nisi ua latou iloaina o nofoaga e paka ai taavale, o nofoaga faatali pasi, pamu penisini ma faleoloa o se nofoaga lelei lea e ‘fai ai le faiva.’ E faamaonia le iā i tatou o uiga e pei o Aperaamo agaʻi i tagata pe a tatou faaaogāina avanoa e molimau atu ai lē fuafuaina.

17. I ā auala e mafai ona tatou faalaeiau ai i misionare ma isi o loo auauna i atunuu ese?

¹⁷ E toʻatele e leʻi faalogo i le feʻau o le Malo. E ese mai i le galuega talaʻi, pe e iai se isi mea e mafai ona tatou faia e faaalia ai lo tatou manatu mamafa i na tagata? Pe o tatou iloa ni misionare po o ni faifeʻau faataimi atoa o loo galulue i isi atunuu? Afai o lea, atonu e lelei ona tusi atu iā i latou ma faaalia atu lo tatou talisapaia o la latou galuega. E faapefea ona faaalia i lenā mea le manatu mamafa mo tagata lautele? O a tatou tusi faalaeiau ma le faamālō e avatu iā i latou, e mafai ona faamalosiau ai i misionare ina ia nonofo pea i a latou tofiga lea e mafai ona fesoasoani i le tele  o tagata ia iloa le upu moni. (Faamasino 11:40) E mafai foʻi ona tatou tatalo mo misionare ma ē o loo galala mo le upu moni i isi atunuu. (Efeso 6:18-20) O se isi auala e faaalia ai le manatu mamafa o le faia lea o foaʻi tauofo i le galuega a Molimau a Ieova i le lalolagi aoao.—2 Korinito 8:13, 14; 9:6, 7.

Pe e Mafai Ona E Siitia Atu?

18. O le ā ua faia e nisi Kerisiano ina ia faaauilumaina ai manaʻoga o le Malo i atunuu o loo latou aumau ai?

¹⁸ O i latou ua siitia atu i nofoaga o loo tele ai le manaʻoga mo nisi e faalauiloa le Malo, ua faamanuiaina i latou ona o le faataulagaina o i latou lava. Ae peitaʻi, a o iai pea i latou i o latou atunuu, o isi Molimau a Ieova ua latou aʻoaʻoina se isi gagana ina ia fesoasoani faaleagaga ai i tagata e malaga atu i le atunuu. O le mea moni ua tauia na taumafaiga. O se faaaʻoaʻoga, i le aai o Texas i le Iunaite Setete, e toʻafitu Molimau na fesoasoani i tagata Saina, na faafeiloaʻia tagata e toʻa 114 i le faamanatuina o le Talisuaga Afiafi a le Alii i le 2001. O i latou ua fesoasoani i vaega faapena ua latou mauaina a latou oganuu ua saunia mo le seleselega.—Mataio 9:37, 38.

19. O le ā ua fautuaina e fai pe afai ua e mafaufau e siitia atu i se atunuu ese e faaauiluma ai le galuega o le talaʻiga o le Malo?

¹⁹ Atonu ua e manatu ma lou aiga e mafai ona siitia atu i se nofoaga o loo tele ai le manaʻoga mo tagata talaʻi o le Malo. O le mea moni, muamua lava, e atamai lou “muaʻi nofo i lalo e faitau tupe e totogi aʻi.” (Luka 14:28) Aemaise lava pe a mafaufau se tasi e siitia atu i se atunuu ese. O so o se tasi o loo mafaufau i lenā mea, atonu e tatau ona ia fesili i fesili nei: ‘Pe o le a mafai ea ona ou tausiaina loʻu aiga i le tulaga faaletino? Pe e mafai ona maua se visa? Pe ua ou iloa tautala i le gagana a le atunuu, pe ou te naunau e aʻoaʻoina le gagana? Pe ua ou iloiloina le tulaga i le tau ma aganuu a le atunuu? Pe e mafai ona avea moni lava aʻu o “se faamatalaloto” ae lē o se avega mamafa i uso talitonu i lenā atunuu?’ (Kolose 4:10, 11) Ina ia iloaina po o le ā le telē o le manaʻoga o loo i le atunuu ua e mafaufau e siitia atu iai, e talafeagai ona e tusi atu i le ofisa o le lālā o Molimau a Ieova o loo vaaia le galuega talaʻi i lenā vaipanoa. *

20. Na faapefea e se talavou Kerisiano ona faaavanoa atu o ia mo le lelei o uso talitonu ma isi i se atunuu ese?

²⁰ Na iloa e se tasi o Kerisiano o lē na galue i faugāfale o Maota o le Malo i Iapani, o loo iai se manaʻoga mo ni tagata tomai e galulue ina ia fausia se maota mo tapuaʻiga i Paraguay. Ona o ia o se talavou nofofua ma e malosi, na ia siitia atu ai i lenā atunuu ma galue faasoloatoa ai mo le valu masina i le galuega o faugāfale. A o ia nofo ai i inā, na ia aʻoaʻoina ai le gagana Sipaniolo ma faia ni suʻesuʻega faale-Tusi Paia i aiga. Na mafai ai ona ia iloa o loo iai se manaʻoga mo ni ē e faalauiloa le Malo i lenā atunuu. E ui lava na toe foʻi i Iapani, ae na ia toe alu i Paraguay ma fesoasoani ai i le aoaoina o tagata i lenā lava Maota o le Malo.

21. O le ā e tatau ona avea ma o tatou faanaunauga ma vaaiga autū a o tatou faatalitali i le aso tele o Ieova?

²¹ O le a faamautinoa e Ieova ua faataunuuina atoatoa le galuega talaʻi, e talafeagai ma lona finagalo. I aso nei, ua faatelevave ona fai e Ieova le seleselega mulimuli faaleagaga. (Isaia 60:22) O lea, a o tatou faatalitali atu i le aso o Ieova, seʻi o tatou maelega e fai so tatou sao i le galuega o le seleselega ma vaai i tagata e pei ona silasila iai lo tatou Atua alofa iā i latou.

[Faamatalaga pito i lalo]

Pe E te Manatua?

• E faapefea ona tatou vaai i tagata a o tatou faatalitali i le aso o Ieova?

• O le ā le vaai a Aperaamo i tagata amiotonu atonu na soifua i Sotoma?

• Na faapefea ona vaai Iona i tagata salamō o Nineva?

• E faapefea ona tatou faaalia e tatou te vaai e pei ona silasila Ieova i tagata o ē e leʻi faalogo i le tala lelei?

[Fesili mo le Suʻesuʻega]

[Ata i le itulau 16]

Na vaai Aperaamo i tagata e pei o le silasila a Ieova

[Ata i le itulau 17]

Na oo ina vaai Iona i tagata salamō o Nineva e pei ona silasila i ai Ieova

[Ata i le itulau 18]

O le manatu mamafa mo tagata e uunaʻia ai i tatou e iloilo taimi ma auala eseese e talaʻia ai le tala lelei