Malamalama i le Fuafuaga o Aʻoaʻiga

O LE ā e oso aʻe i lou mafaufau pe a e faalogo i le upu “aʻoaʻiga”? Ua faamatalaina e se tasi lomifefiloi aʻoaʻiga e faapea “o se faiga e faamalosia ai tagata ina ia usiusitai i tulafono po o tapulaa tau amio, ma faasalaina i latou pe a lē usiusitai.” E ui lava e lē na o le pau lenā o le auala e faamatalaina ai le upu aʻoaʻiga, ae o le toʻatele o tagata i aso nei e matuā lē fiafia i so o se mea e fesootaʻi atu i aʻoaʻiga.

Peitaʻi, e ese le manatu o le Tusi Paia e uiga i aʻoaʻiga. Na tusi le tupu poto o Solomona: “Loʻu atalii e, aua le faatauvaa iā te oe le aʻoaʻiga a Ieova; aua foʻi e te ʻinoʻino pe a aʻoaʻiina oe e ia.” (Faataoto 3:11) E lē o faasino atu lenei mau i aʻoaʻiga masani, peitaʻi o loo faasino atu i “le aʻoaʻiga a Ieova,” o lona uiga o aʻoaʻiga e faavae aʻe i mataupu silisili maualuluga a le Atua. E na o le pau na o aʻoaʻiga e maua ai iʻuga lelei ma e aogā i le itu faaleagaga—o se mea foʻi e ao ona naunau i ai. I se tulaga tuufaafeagai, o aʻoaʻiga e faavae aʻe i manatu o tagata e lē o ōgatusa ma mataupu silisili maualuluga a Ieova, e masani ona soonafai ma e tigā. O le māfuaaga lenā ua toʻatele ai tagata e lē fiafia i aʻoaʻiga.

Aiseā ua faalaeiauina ai i tatou e taliaina aʻoaʻiga a Ieova? I le Tusi Paia, ua faamatalaina ai aʻoaʻiga a le Atua e faapea o se faaaliga lenā o le alofa o le Atua mo tagata na ia foafoaina. O le māfuaaga lea na faapea mai ai Solomona: “O lē ua alofagia e Ieova, e aʻoaʻiina o ia e ia; e pei o le tamā ona aʻoaʻiina o lona atalii ua ia fiafia i ai.”—Faataoto 3:12.

Aʻoaʻiga po o le Faasalaga?—O Lē Fea?

E tele vala eseese o aʻoaʻiga o loo taʻua i le Tusi Paia—o taʻiala, faatonuga, ia aʻoaʻoina ai, o faasaʻoga atoa foʻi ma le faasalaina. Peitaʻi e ala ona aʻoaʻia e Ieova se tasi ona o lona alofa, ma o lona faanaunauga ina ia manuia ai lē o loo aʻoaʻia. O aʻoaʻiga a Ieova ia e faasaʻoina ai, e lē fai e tau lava ina faasalaina ai.

Ae i le isi itu, e lē faaautū atu i taimi uma faasalaga na faia e le Atua ina ia faasaʻoina pe aʻoaʻoina ai lē o loo aʻoaʻia. O se faaaʻoaʻoga, o le aso lava na agasala ai Atamu ma Eva, na amata ai foʻi ona la mafatia i āuga o le lē usiusitai. Na tuliesea i laʻua e Ieova mai le faatoʻaga matagofie o Etena ma la aafia ai i āuga o le lē lelei atoatoa, o maʻi ma le tino matua. Ina ua mavae le faitau selau o tausaga o mafatiaga, ona la feoti ai lea. O le mea moni, o le faasalaga lenā a le Atua ae e lē o aʻoaʻiga e faasaʻo ai. Talu ai na la agasala ma le loto i ai ma e leʻi salamō, na lē mafai ai ona toe faasaʻoina ala o Atamu ma Eva.

O isi tala o faasalaga na faia e Ieova e aofia ai le Lolo i ona pō o Noa, le faaumatiaga o Sotoma ma Komoro, ma le faatamaʻiaina o le ʻautau a Aikupito i le Sami Ulaula. E leʻi fuafuaina e Ieova gaoioiga na ina ia aumaia ai ni taʻiala, ni faatonuga pe ina ia aʻoaʻoina ai ē na faasalaina. Na tusi le aposetolo o Peteru e tusa ai ma na faasalaga a le Atua: “E leʻi faasaoina foʻi le lalolagi tuai, na o Noa lē talaʻi le amiotonu, o lona toʻavalu lea na faaolaina, ina ua au mai le lolo i le lalolagi faalēmataʻu; o aai foʻi o Sotoma ma Komoro ua na taui atu i ai i le olopalaina, ina ua lelefu, ua tuu ma faailoga i ē faalēmataʻu i aso amuli.”—2 Peteru 2:5, 6.

E faapefea ona avea faasalaga nei a le Atua “ma faailoga i ē faalēmataʻu i aso amuli”? I lana tusi i Kerisiano i Tesalonia, na taʻua ai e  Paulo aso nei e faapea o le taimi lea o le a aumaia ai e le Atua e ala i lona Alo o Iesu Keriso, le “taui ma sui i ē ua lē iloa le Atua, ma ua lē anaana i le tala lelei.” Na toe faapea mai Paulo: “E faasalaina i latou lava i le fanoga faavavau lava.” (2 Tesalonia 1:8, 9) E manino la, o faasalaga faapena e leʻi fuafuaina ina ia aʻoaʻoina ai pe ina ia faaleleia ai olaga o ē ua faasalaina. Peitaʻi, a faapea e valaaulia e Ieova ona tagata tapuaʻi ina ia taliaina ana aʻoaʻiga, e lē o uiga atu lana fetalaiga i le faasalaina o tagata agasala e lē salamō.

O le mea e mataʻina ai, e lē o faamatalaina e le Tusi Paia Ieova o sē e matuā naunau atu i le faasalaina o isi. Na i lo lea, e masani ona faamatalaina o ia o se faiaʻoga alofa ma o se aʻoaʻo e onosai. (Iopu 36:22; Salamo 71:17; Isaia 54:13) Ioe, o aʻoaʻiga mai le Atua lea e fuafua ina ia faasaʻoina ai, e faia i se auala alofa ma le onosai i taimi uma lava. O le malamalama i le fuafuaga mo le faia o aʻoaʻiga, o le a faigofie ai ona taliaina ma avatu ai e Kerisiano aʻoaʻiga i se auala saʻo.

O Aʻoaʻiga a Mātua Agaalofa

E moomia e tagata uma o le aiga ma le faapotopotoga Kerisiano, ona malamalama i le fuafuaga o aʻoaʻiga. E matuā moni lenā manatu aemaise i latou o loo i le tulaga pule, e pei o mātua. Ua faapea mai le Faataoto 13:24: “O lē ua tuuna lana sasa, ua ʻinoʻino o ia i lona atalii; a o lē ua alofa iā te ia, ua saʻili le aʻoaʻiga mo ia.”

O le ā le auala e avatu ai e mātua aʻoaʻiga? Ua faapea mai le Tusi Paia: “O outou tamā foʻi, aua neʻi tou faaonoono atu i a outou fanau, a ia tausi atu i ai i aʻoaʻiga ma apoapoaʻiga a le Alii.” (Efeso 6:4) Na toe taʻua lenā apoapoaʻiga i upu nei: “O outou tamā, aua neʻi faaita i a outou fanau, ina neʻi faapalapala i latou.”—Kolose 3:21.

E lē inainā mātua Kerisiano o ē e malamalama i le māfuaaga e ao ai ona faia aʻoaʻiga. O le mataupu silisili o loo i le 2 Timoteo 2:24, e mafai ona faatatau atu foʻi i le auala e avatu ai e mātua aʻoaʻiga. Na tusi Paulo e faapea: “E lē tatau ona faamisa o le auauna a le Alii, a ia agamalu i tagata uma, ia mafaia ona aʻoaʻo atu.” O le pasae aʻe o le ita, o le ee ma faaupuga faatigā e māsiasi ai, e mautinoa e lē o ni aʻoaʻiga agaalofa ma e matuā lē talafeagai ona faia e se Kerisiano.—Efeso 4:31; Kolose 3:8.

O faasaʻoga a mātua, e tele atu mea e aofia ai na i lo le maumauaʻi e faasala le fanau i le taimi lava lenā. O le toʻatele o le fanau e moomia ona fautua atu pea lava pea i ai ona faatoʻā saʻo lea o o latou mafaufau. O lea la, e ao  ona faaalu e mātua le taimi, ia lava le onosai ma ia tōmanatu lelei i le auala e avatu ai aʻoaʻiga. E ao ona latou manatua, e tatau ona tausiaina aʻe le fanau i “aʻoaʻiga ma apoapoaʻiga a le Alii.” O lona uiga e tele ni tausaga e faaalu i le aʻoaʻoina o le fanau.

E Aʻoaʻi Leoleo Mamoe Kerisiano i se Auala Agamalu

E faatatauina foʻi mataupu silisili na i toeaina Kerisiano. Ona o i latou o leoleo mamoe agaalofa, latou te filigā ai e faamalosiau i le lafu e ala i le saunia o faatonuga, taʻiala ma aʻoaʻiga pe a moomia. Pe a latou aʻoaʻi atu, e lē galo iā i latou le fuafuaga autū o aʻoaʻiga. (Efeso 4:11, 12) Afai e latou te taulaʻi atu i na o le faasalaina o se tasi, o lona uiga e uma loa ona tuu atu le faasalaga o le tagata na fai mea sesē, ona lē toe faia lea o se isi mea iā te ia. E tele atu isi mea e aofia ai i aʻoaʻiga e faavae aʻe i mataupu silisili a le Atua. Ona o lo latou alofa, e faaauau pea ona fesoasoani le ʻautoeaina i le tagata na fai mea sesē. E masani ona latou faatulaga ni taimi e avatuina ai faalaeiauga ma aʻoaʻoga, ona o lo latou naunau moni i le tagata.

E tusa ai ma le apoapoaʻiga i le 2 Timoteo 2:25, 26, pe afai e latou te feagai ma ē e lē lologofie i aʻoaʻiga, e ao pea i toeaina ona avatu faatonuga i se auala “agamalu.” Na taʻua e le mau le māfuaaga ua ala ai ona faia aʻoaʻiga e faapea: “Atonu lava e foaʻi atu e le Atua iā te i latou le salamō, ina ia latou iloa lelei le upu moni; ia latou ala mai foʻi na moe i le mailei a le tiapolo.”

E iai taimi e manaʻomia ona faateʻaeseina ai tagata fai mea sesē e lē salamō mai le faapotopotoga. (1 Timoteo 1:18-20) O lenā gaoioiga matuiā e ao foʻi ona manatu i ai o se aʻoaʻiga ae e lē na o se faasalaga. Mai i lea taimi i lea taimi, e taumafai ai le ʻautoeaina e asiasi atu i tagata faateʻaina ua fulitua mai i mea sesē na latou faia. Ona o asiasiga faapena, ua faatino ai e le ʻautoeaina le fuafuaga autū o aʻoaʻiga, e ala i le otootoina atu o laasaga e manaʻomia ona uia e se tagata, ina ia toe foʻi mai ai i le faapotopotoga Kerisiano.

O Ieova o le Faamasino Lelei Atoatoa

O i latou ua tuuina atu i ai e le Tusi Paia le pule e fai ai aʻoaʻiga e pei o mātua, o leoleo mamoe Kerisiano atoa foʻi ma isi, e ao ona latou manatu mamafa i lenā tiute tauave. E lē tatau ona latou faamasinoina isi e faapea ua lē toe aogā i ai se fesoasoani. O lea la, e lē tatau ona avatu a latou aʻoaʻiga ona o le fia tauimasui pe ina ia faasalaina ai se tasi ona o le ita.

E moni o loo faapea mai le Tusi Paia o  le a faaoo mai e Ieova le faasalaga ogaoga e faavavau. O le mea moni, o loo faapea mai le Tusi Paia “o le mea e mataʻu tele ai ona maua e aao o le Atua soifua.” (Eperu 10:31) Peitaʻi, e lē tatau lava i se tagata ona faatusatusaina o ia iā Ieova i lenei itu pe i se isi lava itu. E lē tatau foʻi ona manatu se tagata e faapea o se mea e mataʻu tele ai, pe a fesagaʻi ma se matua po o se tasi o le ʻautoeaina i le faapotopotoga.

O loo iā Ieova le atamai e aumaia ai aʻoaʻiga e paleni lelei. E lē o i tagata lenā atamai. E mafai ona silasila Ieova i loto o tagata ma e na te silafia pe a lē o mafai ona toe faasaʻoina o latou ala, ma faapea ona faaoo mai ai le faasalaga e faavavau. Peitaʻi, e lē mafai ona faia e tagata lenā faamasinoga. O le māfuaaga lenā afai e manaʻomia ona avatu le aʻoaʻiga, e tatau iā i latou o loo iai le pule ona avatu aʻoaʻiga ina ia faasaʻoina ai.

Taliaina o Aʻoaʻiga a Ieova

E ao iā i tatou uma lava ona maua aʻoaʻiga mai iā Ieova. (Faataoto 8:33) O le mea moni, e tatau ona tatou naunau i aʻoaʻiga o loo faavae aʻe i le Tusi Paia. A o tatou suʻesuʻe i le Afioga a le Atua, e mafai ona tatou taliaina aʻoaʻiga ua tuusaʻo mai iā Ieova lea o loo faaauala mai i le Tusi Paia. (2 Timoteo 3:16, 17) Ae e iai taimi o le a tatou mauaina ai aʻoaʻiga mai i uso Kerisiano. O le malamalama i le māfuaaga ua ala ai ona aʻoaʻia i tatou, o le a fesoasoani ai iā i tatou ina ia taliagofie ai na aʻoaʻiga.

Na taʻutino mai le aposetolo o Paulo: “O aʻoaʻiga uma foʻi a o i ai, e lē manatu i ai o se mea e olioli ai, a o le mea e faanoanoa ai.” Ona faapea mai lea o ia: “A e mulimuli ane e fua mai ai le fua o le amiotonu e manuia ai ē ua aʻoaʻoina ai.” (Eperu 12:11) O aʻoaʻiga a Ieova o se faaaliga lenā o le loloto o lona alofa mo i tatou. Pe e aʻoaʻia i tatou pe tatou te avatuina foʻi le aʻoaʻiga, ia tatou manatuaina pea le fuafuaga o aʻoaʻiga mai i le Atua, ma ia utagia le fautuaga atamai a le Tusi Paia: “Ia e taofi mau i upu e [“aʻoaʻi ai,” NW], aua neʻi tuuina atu; ia e leoleo i ai; auā o lou ola lava lea.”—Faataoto 4:13.

[Ata i le itulau 21]

E maua e tagata agasala e lē salamō le faasalaga faafaamasinoga a le Atua, ae lē o ana aʻoaʻiga e faasaʻo ai

[Ata i le itulau 22]

Ona o lo latou alofa, e fai ai saʻiliʻiliga a le ʻautoeaina ma fesoasoani i tagata na fai mea sesē

[Ata i le itulau 23]

E faaalia e mātua le onosai ma le agaalofa a o avatuina “aʻoaʻiga ma apoapoaʻiga a le Alii [Ieova]”