Alu i mataupu o loo iai

Alu i le lisi o mataupu

Tofo i le Agalelei ma le Tausiga Alofa a Ieova

Tofo i le Agalelei ma le Tausiga Alofa a Ieova

Talaaga o le Soifuaga

Tofo i le Agalelei ma le Tausiga Alofa a Ieova

FAAMATALAINA E FAY KING

O oʻu mātua o ni tagata agalelei, ae sa matuā lē fiafia lava i lotu e pei o le toʻatele o isi tagata. Sa masani ona faapea mai loʻu tinā: “E tatau lava ona iai se Atua auā, ana leai o ai na faia fugālaau, ma laau?” Ae na gata ai lava i inā.

NA MALIU loʻu tamā i le 1939 ina ua 11 oʻu tausaga, ma sa ma nonofo ma loʻu tinā i Stockport, i le itu i saute o Manchester, i Egelani. Sa ou fia iloa atili lava e uiga i Lē na Foafoaina aʻu ma ou fiafia ai i le Tusi Paia e ui e augapiu lava ma sina oʻu iloa e uiga i ai. O lea, na ou manatu ai ou te alu i le lotu Egelani seʻi iloa po o le ā se mea ou te aʻoaʻoina mai ai.

Ou te leʻi fiafia tele i le sauniga, ae ina ua faitauina ia tusi o Evagelia, na ou talitonu ai i fetalaiga a Iesu e faapea, e moni lava le Tusi Paia. Pe a ou toe mafaufau la i ai, e foliga mai ou te lē iloa pe aiseā na ou lē faitauina ai e aʻu lava le Tusi Paia. Auā, i se taimi mulimuli ane, ina ua tuuina mai e se uō a lo matou aiga iā te aʻu se kopi o le “Feagaiga Fou” i se faaliliuga faaonapōnei, ae ou te leʻi faitauina lava.

Ina ua pa le Taua a Korea i le 1950, o i inā na ou matuā mafaufau ai. Po o le a salalau atu ea lenei taua e pei ona iai le Taua Lona Lua a le Lalolagi? Afai e faapea, o le a faapefea la ona ou usitaia le faatonuga a Iesu, ia ou alofa atu i oʻu fili? Ae e lē gata i lea, pe e mafai ona ou tūtū ma vaavaai atu a o osofaʻia e tagata loʻu atunuu ae leai se mea ou te faia e taofia ai i latou? Afai ou te faia lenā mea, e mautinoa o le a ou lē faia ai laʻu avega tauave. E ui lava sa ou fenuminumiaʻi, ae na ou talitonu lava, o loo iai i le Tusi Paia tali i aʻu fesili uma nei, e ui lava ou te lē iloa pe faapefea ma o gafea o le Tusi Paia e maua ai.

Saʻili mo le Upu Moni i Ausetalia

I le 1954, na ma manatu ai ma loʻu tinā ma te malaga atu i Ausetalia i le mea sa nofo ai loʻu uso o Jean. I ni nai tausaga mulimuli ane, na taʻu mai ai e Jean iā te aʻu e faapea, na ia talosaga atu i Molimau a Ieova e asiasi mai iā te aʻu auā na te iloa ou te fiafia i le Tusi Paia, auā o lea sa ou alu i le lotu. Sa ia fia iloa po o le ā soʻu manatu e uiga iā i latou. Sa ia faapea mai iā te aʻu, “Ou te lē iloa pe saʻo a latou faamatalaga pe leai, ae o le mea e lelei ai, ona e manaia atu a latou faamalamalamaga na i lo o lotu.”

O le ulugalii o Bill ma Linda Schneider na asiasi mai iā te aʻu, o ni tagata e ese le fiafia. Ua taʻi 60 ma ona tupu o la tausaga, ma ua tele tausaga o avea ma Molimau. Sa la galulue i le fale ualesi faasalalau o Molimau a Ieova i Adelaide, ma ina ua faasāina le galuega talaʻi i Ausetalia i le taimi o le Taua Lona Lua a le Lalolagi, sa avea loa i laʻua ma fai evagelia faataimi atoa. E ui lava sa fesoasoani tele ia Bill ma Linda iā te aʻu, ae peitaʻi, sa ou suʻesuʻe pea lava i lotu eseese.

Na ave aʻu e se tagata na ma faigaluega faatasi i se sauniga a le fai evagelia o Billy Graham, lea na matou feiloaʻi ai mulimuli ane ma se failotu o lē na fai mai pe iai ni fesili. E tasi lava le fesili lea sa ou fenuminumiaʻi ai, o lea na ou fesili ai: “E mafai faapefea ona avea oe ma Kerisiano ma alofa atu i ou fili pe afai e te alu atu ma fasiotia i latou i le taua?” Na pisapisaō le vaega uma i le fiafia, ona o le fesili foʻi lenā sa fenuminumiaʻi ai i latou uma! Mulimuli ane, na faapea mai le failotu: “Ou te lē iloa le tali i le fesili lenā. O lea ou te mafaufau pea lava i ai.”

I le taimi lenā, sa faaauau ai pea la matou suʻesuʻega faale-Tusi Paia ma Bill ma Linda, ma iā Setema 1958, na ou papatiso ai. Sa tonu i loʻu loto ou te mulimuli i le faaaʻoaʻoga a oʻu faiaʻoga o lea, iā Aokuso i le tausaga na sosoo ai, na tusia ai loʻu igoa e avea o se paeonia sauatoa po o se faievagelia faataimi atoa. I le valu masina mulimuli ane, na valaaulia ai aʻu ou te auai i le muāʻau a paeonia faapito. Maʻeu loʻu fiafia ina ua ou iloa ua agaʻigaʻi i luma loʻu uso o Jean i lana suʻesuʻega faale-Tusi Paia, ma ua papatisoina foʻi o ia!

Ua Matala se Faitotoʻa o Avanoa

Sa ou galue ma se tasi o faapotopotoga i Sini ma faia ni suʻesuʻega faale-Tusi Paia. I se tasi aso, na ma feiloaʻi ai ma se failotu ua litaea a le Lotu Egelani, sa ou fesili i ai po o le ā se tala a le lotu e faatatau i le iʻuga o le lalolagi. E ui lava ua 50 tausaga talu ona ia aʻoaʻoina talitonuga faalotu, ae na faateʻia aʻu i lana tali e faapea: “E tatau ona ou faaalu se taimi e suʻesuʻe ai i lenā mataupu talu ai, e lē tele soʻu iloa o le Tusi Paia e pei o Molimau a Ieova.”

E leʻi umi lava talu ona tupu o lenei mea, ae sau loa se valaau mo ni tagata tauofo e galulue i Pakisitana. Na fai laʻu tusi talosaga ae ou te leʻi iloa e leai ni fafine nofo fua na aauina atu i inā e na o tane nofo fua ma ulugalii. E mautinoa lava na auina atu laʻu talosaga i lo tatou ofisa ulu i Brooklyn, auā e leʻi umi lava, ae ou maua se tusi e faailoa mai ai iā te aʻu e faapea, o loo iai se avanoa i Bombay (ua igoa nei o Mumbai), i Initia, pe ou te fia alu i ai. Na tupu lea mea i le 1962. Na ou talia le tofiga, ma na ou nofo ai i Bombay mo le 18 masina, ona ou siitia atu ai lea i Allahabad.

Na tonu loa i loʻu mafaufau o le a ou aʻoaʻoina le gagana Hindi. O le gagana lenei a Initia, e tutusa lelei lava le sipelaina ma le faaleoga o upu, o lea sa lē faigatā tele ai ona aʻoina. Ae peitaʻi, sa masani lava ona ou lē fiafia pe a fai mai tagata e ona fale ou te talanoa atu iā i latou i le gagana faa-Peretania i lo o le taumafai e talanoa atu i la latou gagana! Ae o lenei atunuu fou, na aumaia ai ni luʻi e faafiafia ma faagaeetia ai aʻu, ma sa ou fiafia foʻi e faifaimea faatasi ma uso Molimau mai Ausetalia.

I le taimi muamua, sa ou mafaufau ai i se faaipoipoga, ae ina ua uma ona ou papatiso, sa ou pisi tele ai i le auaunaga a Ieova o lea, ou te leʻi toe mafaufau ai i iai. Ae peitaʻi, i le taimi lenā na amata ai ona ou toe lagona le manaʻomia o se paaga i le olaga. O le mea moni, ou te leʻi manaʻo e tuua loʻu tofiga i lea atunuu, o lea na ou tuu atu ai le mataupu iā Ieova i le tatalo ma ou te leʻi toe mafaufau lava i ai.

Se Faamanuiaga e Leʻi Faatalitalia

O le taimi lenā, na vaavaaia ai e Edwin Skinner le galuega i le lālā i Initia. I le 1946, sa auai o ia faatasi ma le toʻatele o isi uso faamaoni i le vasega lona valu o le Aʻoga Faale-Tusi Paia a le Olomatamata o Kiliata, e aofia ai Harold King ma Stanley Jones, o ē na tofia atu i Saina. * I le 1958, na tuu ai Harold ma Stanley i le fale puipui e tofu i laʻua ma le sela, e lē mafai ona fevaaiaʻi, ona o la laʻua galuega talaʻi i Shanghai. Ina ua tatalaina Harold i le 1963, na tusi atu ai Edwin iā te ia. Na tali atu i ai Harold ina ua toe foʻi atu i Hong Kong mai ana malaga i le Iunaite Setete ma Peretania, ma faailoa atu ai lona manaʻo ua fia faaipoipo. Sa ia taʻu atu iā Edwin e faapea, na ia tuuina atu lea mataupu iā Ieova i le tatalo a o iai i le falepuipui, ma na ia fesili atu iā Edwin pe na te iloaina se tuafafine Molimau e talafeagai ona avea ma ana avā.

I Initia, ua masani ona saʻili se paaga a se tasi e isi tagata po o mātua, ma o Edwin lava sa talosaga atu soo i ai mo le faia o na fuafuaga, ae e leʻi faia e ia. O lea na ia avatu ai le tusi a Harold iā Ruth McKay, le avā a Homer, o se ovasia femalagaaʻi. Mulimuli ane, na tusi mai ai Ruth iā te aʻu e taʻu mai ai se misionare o lē ua tele tausaga o i le upu moni, ma o loo saʻili sana avā, ma fesili mai ai pe ou te manaʻo ou te tusi i ai. E na te leʻi taʻuina mai iā te aʻu po o ai le uso, po o nisi mea e uiga iā te ia.

O le mea moni, e leai se tasi na iloa aʻu tatalo mo se paaga e na o Ieova lava, ma sa ou uluaʻi manatu ai e teena. Ae, o le tele o loʻu mafaufau i ai, o le tele foʻi lenā o le maua o laʻu faaiʻuga e faapea, e seāseā lava tali mai Ieova i a tatou tatalo i se auala e tatou te ono manatu o le a ia tali mai ai. O lea, na ou toe tusi atu ai iā Ruth ma faapea atu, a faapea ua leai se uunaʻiga malosi ou te faaipoipo atu i lea uso, e mafai ona ia fai atu i le uso ia tusi atu iā te ia. O le tusi lona lua a Harold King, na aumai saʻo lava iā te aʻu.

Sa faasalalau i le tele o nusipepa eseese ma mekasini ia ata ma le tala e uiga iā Harold ina ua tatalaina o ia mai le falepuipui i Saina. I le taimi lenā, sa lauiloa ai o ia i le lalolagi atoa, ae ona o lona talaaga faamaoni i le auaunaga faatiokarate, na faafiafiaina ai aʻu. O lea, e lima masina na ma fetusiaʻi ai, ona ou alu ai lea i Hong Kong. Na ma faaipoipo iā Oketopa 5, 1965.

Sa ma mananaʻo uma ma te faaipoipo ma tumau ai pea i le auaunaga faataimi atoa, ma a o faasolo ina ma matutua i tausaga, na ma lagona ai le sili atu ona manaʻomia o se paaga na i lo o se isi lava mea. Sa oo ina ou matuā alofa iā Harold, ma ina ua ou vaai i le agalelei ma le uiga magafagafa sa ia feutagaʻi ai ma tagata faapea faafitauli na aliaʻi mai i la ma auaunaga, sa ou matuā faaaloalo lava iā te ia. E 27 tausaga na ma olioli ai i se faaipoipoga fiafia ma maua le tele o faamanuiaga mai iā Ieova.

O tagata Saina, e ese le maelega, ma ou te matuā fiafia lava iā i latou. O le gagana e tautatala ai tagata Hong Kong, o le Cantonese, o se vaega o le gagana e matuā tele ia faaleoga, na i lo o le gagana Mandarin ma e matuā faigatā ona aʻo. Na amata o ma olaga ma Harold o se ulugalii i le aiga o misionare i le ofisa o le lālā o Molimau a Ieova, ona ma auauna ai lea i o ma tofiga i vaega eseese o le oganuu. Ioe, na matuā faafiafiaina lava i maʻua, ae i le 1976 na aliaʻi mai ai iā te aʻu se faafitauli matuiā tau i le soifua mālōlōina.

Feagai ma Faafitauli o le Soifuaga

E tele ni masina na maua aʻu i le puna toto, ma na matuā maulalo ai lava le tulaga o loʻu toto. Sa manaʻomia ona faia soʻu taotoga, ae na fai mai ia fomaʻi i le falemaʻi, e latou te lē faia le taotoga e aunoa ma le faaaogāina o le toto, auā afai e latou te faia, atonu o le a ou oti ona o le maulalo o le toto. I se tasi aso a o talanoaina e fomaʻi loʻu taotoga, sa taumafai ai teine tausimaʻi ina ia suia loʻu mafaufau i le faapea mai, e sesē laʻu filifiliga e māumau ai loʻu ola. E 12 taotoga na fuafua e faia i lenā aso, o le 10 o na taotoga, o faapaʻū tama, ae sa ou iloa e leai lava se tala na fai atu i na fafine totō e uiga i le fasiotia o a latou pepe.

Mulimuli ane, na tusia ai e Harold se tusi e tuusaunoa ai le falemaʻi mai so o se tuuaʻiga pe afai ou te oti, ma na ioe ai fomaʻi e faia le taotoga. Na ave aʻu i le potu tipitipi ma sauniuni mo le vaimoe. Ae peitaʻi, o le taimi lenā na teʻi lava ua musu le tamāloa lea e gafa ma le vaimoe, ma na faateʻa ai aʻu e le falemaʻi.

O lea na ma faafesootaʻia ai se fomaʻi faapitoa mo fafine e lē fai galuega i lea falemaʻi. I le iloaina o le tugā o le tulaga o loʻu maʻi, na ia ofo mai ai o le a ia faia le taotoga i se tau taugofie, ae aua neʻi o ma taʻuina atu i se isi le totogi o loʻu taotoga. Sa manuia le taotoga e aunoa ma le faaaogāina o se toto. Sa ma mautinoa lelei ai ma Harold i lenei mea le agalelei ma le tausiga alofa a Ieova i lenei taimi patino.

I le 1992, na maʻi ai Harold i se gasegase tugā. Na ma siitia atu loa i le ofisa o le lālā ma tausia ai ma le alofa i maʻua uma i inā. Na faaiʻuina le soifuaga faalelalolagi o si aʻu tane pele i le 1993 ina ua 81 ona tausaga.

Toe Foʻi i Egelani

Sa ou fiafia lava e avea o se tasi o le aiga Peteli i Hong Kong, ae sa ou iloa le faigatā tele ona fesagaʻia le vevela ma le susū o le ea. Ae teʻi ua maua se tusi mai le ofisa ulu i Brooklyn, e faailoa mai ai e faapea, ona o le manatu i loʻu tulaga tau i le soifua mālōlōina, pe faamata ou te fia alu atu i se isi lālā, lea e iai potu ma tagata e tausia tagata gasegase. O lea, i le tausaga e 2000, na ou toe foʻi atu ai i Egelani ma aufaatasi ai ma le aiga Peteli i Lonetona. Maʻeu le lelei o lenei sauniuniga alofa! Sa talia ma le fiafia aʻu, ma sa ou matuā fiafia lava i oʻu tofiga eseese, ia e aofia ai loʻu fesoasoani atu i le vaaia o le potu tusi a le aiga Peteli lea e iai tusi e 2,000.

Ou te auai foʻi i le faapotopotoga e tāutala i le gagana Saina lea e faia sauniga i Lonetona, ae ua sui foʻi le tulaga o mea i inei. I aso nei, e matuā toʻalaʻitiiti lava ni tagata e ō mai mai Hong Kong, ae e tele lava ina ō mai i aai tetele o Saina. E tautala i latou i le gagana Mandarin, ma ua aumaia ai foʻi i lenā mea se luʻi fou i le galuega talaʻi. I le atunuu atoa, ua lipotia mai ai le tele o suʻesuʻega faale-Tusi Paia mananaia o loo faia ma tamaiti aʻoga mai Saina ua uma ona faauuina i aʻoga. O i latou o ni tagata galulue mamafa ma talisapaia ia upu moni o le Tusi Paia ua latou aʻoaʻoina. O se mea e fiafia ai ona ua mafai ona fesoasoani atu iā i latou.

I le toʻafilemu o loʻu aiga fou, e masani ai lava ona ou toe manatunatu i le olaga fiafia na ou iai ma ou maofa ai pea i le alofa ma le agalelei o Ieova. Ua aofia ai mea uma lava e faatatau i lana fuafuaga, ma ua iloatino ai lana tausiga i ana auauna taʻitoʻatasi uma. Ou te matuā loto faafetai ai iā Ieova ona o lana tausiga alofa uma lava iā te aʻu.—1 Peteru 5:6, 7.

[Faamatalaga pito i lalo]

^ pala. 19 O loo tusia talaaga o soifuaga o nei misionare i The Watchtower, o Iulai 15, 1963, itulau 437-442, ma Tesema 15, 1965, itulau 756-767.

[Ata i le itulau 24]

Auauna i Initia

[Ata i le itulau 25]

Harold King i le 1963, ma lana auaunaga i Saina i vaitausaga o le 1950-1959

[Ata i le itulau 26]

Le aso o la ma faaipoipoga iā Oketopa 5, 1965, i Hong Kong

[Ata i le itulau 26]

I matou ma sui o le aiga Peteli i Hong Kong, i le ogatotonu, o le ʻau Liang, i le taumatau, o le ʻau Gannaway