Ua Tupu Olaola le Faa-Kerisiano Moni
Ua Tupu Olaola le Faa-Kerisiano Moni
I LE uluaʻi senituri, na vave lava ona faasalalau atu i le lalolagi le faiva a Iesu Keriso. Sa faafouina, faamalamalamaina, ma faagaeetia ai tagata i lana feʻau i se auala na matuā maofa ai. O le toʻatele o i latou sa faalogo atu a o fetalai o ia, sa matuā pāʻia o latou loto i ana upu.—Mataio 7:28, 29.
E leʻi fefe Iesu e tetee atu i so o se aafiaga i faiga faalotu ma faalemalo i na aso, ae e so o se tagata lava, sa mafai ona talanoa atu iā te ia. (Mataio 11:25-30) Sa ia faalauiloa atu i lumāmea le faateleina o taaʻiga a agaga leaga i le lalolagi ma faaalia ai le mana mai le Atua e ala i le tutuliesea o i latou. (Mataio 4:2-11, 24; Ioane 14:30) Sa faamalamalama atu ma le tomai e Iesu le fesootaʻiga autū o mafatiaga ma le agasala, ma sa ia faasino atu ma le alofa i le Malo o le Atua mo se mapusaga tumau. (Mareko 2:1-12; Luka 11:2, 17-23) Na ia aveesea ai i le taimi lenā le ufimata o le pogisa ua loa tausaga o punitia ai uiga moni o lona Tamā, ma faailoa atu le suafa o le Atua iā i latou uma o ē fia maua se faiā māfana ma Ia.—Ioane 17:6, 26.
O lea la, e lē o se mea e ofo ai auā e ui lava i sauāga ogaoga mai lotu ma malo, ae sa vave lava ona faasalalau atu e soo o Iesu lana feʻau malosi. I le na o le 30 tausaga pe ā, na faavaeina ai i Aferika, Asia, ma Europa ia ni faapotopotoga olaola faa-Kerisiano. (Kolose 1:23) O upu moni faigofie ia na aʻoaʻo e Iesu, na faamalamalamaina ai loto o tagata lotomaulalo, ma lotosaʻo i le emepaea atoa o Roma.—Efeso 1:17, 18.
Ua faapefea la ona faapotopoto faatasi i le autasi moni nei soo fou uma lava mai tulaga eseese, aganuu, gagana, ma talaaga faalotu, i le ʻfaatuatuaga e tasi’ e pei ona taʻua ai e le aposetolo o Paulo? (Efeso 4:5) O le ā ua tumau ai ona latou tautala i ʻupu uma lava’ ina neʻi teʻa ese iā i latou? (1 Korinito 1:10) Talu ai le matuā lē autasi o i latou ua faapea mai o Kerisiano i aso nei, e lelei pe a tatou iloiloina po o le ā na aʻoaʻo e Iesu.
Le Faavae mo le Autasi o Kerisiano
A o faamasinoina i luma o Ponotio Pilato, na taʻu saʻo atu ai e Iesu le faavae o le autasi o Kerisiano. Na ia fetalai e faapea: “O le mea lenei na fanau mai ai aʻu, o le mea foʻi lenei na ou sau ai i le lalolagi, ina ia ou molimau i le upu moni. O i latou uma lava o i le upu moni, e faalogo mai i latou i loʻu leo.” (Ioane 18:37) O lea la, o le taliaina o aʻoaʻoga a Iesu ma le Afioga a le Atua, le Tusi Paia atoa, ua taaʻina malosi ai le autasi o soo moni o Keriso.—1 Korinito 4:6; 2 Timoteo 3:16, 17.
Ioane 16:12, 13) I lea, o le agaga paia o le Atua, e mafai ai ona malamalama soo moni o Iesu i le upu moni a o faasolosolo ona faaalia mai e le Atua. O le a fuaina mai foʻi e lenā agaga ni fua, e pei o le alofa, olioli, ma le filemu, lea o le a maua ai lo latou autasi.—Galuega 15:28; Kalatia 5:22, 23.
E moni, i nisi taimi, na iai ni fesili sa fia malamalama ai soo o Iesu po o ni mea foʻi na latou fefinauaʻi ai. O le ā le mea sa mafai ona fesoasoani iā i latou? Na faamatala atu e Iesu e faapea: “A e a maliu mai o ia, o le Agaga lea e tupu mai ai le upu moni, e taʻitaʻi e ia iā te outou i upu moni uma; auā e lē tautala fua ia na o ia, a o mea uma e faalogo i ai o ia, e tautala aʻi lava, ma faailoa mai iā te outou mea e oo mai.” (E leʻi faatagaina e Iesu ni feeseeseaʻiga po o ni finauga i ona soo; na te leʻi tuuina atu foʻi iā i latou e faamatala upu moni mai le Atua ina ia ōgatusa ma a latou aganuu po o uputuu faalotu a i latou o le a latou feiloaʻi atu i ai. Na i lo o lea, i lona pō mulimuli ma i latou, sa ia tatalo faatauanau atu e faapea: “E lē faapito laʻu tatalo mo i latou nei, a o i latou foʻi e faatuatua ia te aʻu ona o la latou upu; ina ia tasi i latou uma, faapei o oe le Tamā o i totonu iā te aʻu, o aʻu foʻi o i totonu iā te oe, ina ia tasi i latou i totonu iā te i taʻua; ina ia talitonu le lalolagi ua e auina mai aʻu.” (Ioane 17:20, 21, LT ) O le autasi moni lava la, i le agaga ma le faamaoni, sa tatau ona avea ma faailoga o soo o Keriso mai lava i le amataga seʻia oo mai i o tatou aso. (Ioane 4:23, 24) Ae peitaʻi, o lotu i aso nei, e lē o autasi ae o loo fevaevaeaʻi. Aiseā ua faapea ai?
Le Pogai ua Fevaevaeaʻi ai Lotu
O le faamalamalamaga saʻo lava i le pogai ua matuā tele ai ia talitonuga eseese ma faiga sesē iā i latou ua faapea mai o Kerisiano i aso nei, ona e latou te lē o pipii i aʻoaʻoga a Iesu. Ua faapea mai se tasi tusitala: “E pei lava o aso ua mavae, ua naunau Kerisiano fou i aso nei e talia so o se manatu o le Tusi Paia e fetaui ma mea o latou mananaʻo ai, ae lafoaʻi so o se mea e lē ōgatusa ma a latou uputuu faalotu.” O le mea moni lava lenā na valoia e Iesu ma ona aposetolo o le a tupu.
O se faataʻitaʻiga, i le faagaeeina e le agaga, na tusi atu ai le aposetolo o Paulo i lona uso a ovasia o Timoteo: “Auā e oo i ona pō latou te lē mafafai ai ona talia o le aʻoaʻoga e ola ai, a e tusa ma o latou lava tuʻinanau, latou te faapotopoto ai aʻoaʻo mo i latou, ina ua feū o latou taliga; latou te liliu ese foʻi o latou taliga i le upu moni, a e liliu atu i tala o le vavau.” Po o le a faasesēina Kerisiano uma? E leai. Ua faaauau mai Paulo: “A o oe, ia e faautauta i mea uma lava, ia e onosai i mea e tigā ai, ia e fai le galuega a lē folafola le tala lelei, ia e matuā faaiʻuina lau faiva.” (2 Timoteo 4:3-5; Luka 21:8; Galuega 20:29, 30; 2 Peteru 2:1-3) Sa soifua Timoteo ma isi Kerisiano faamaoni e tusa ma lenā fautuaga mai le agaga o le Atua.
E Autasi Pea Kerisiano Moni
I le pei o Timoteo, o loo mafaufau lelei pea Kerisiano moni i aso nei e ala i lo latou teena o manatu o tagata, ae talia na o mau o le Tusi Paia e faavae ai o latou talitonuga. (Kolose 2:8; 1 Ioane 4:1) I le faataʻitaʻi atu i Kerisiano o le uluaʻi senituri, ua faataunuuina ai e Molimau a Ieova la latou faiva i atunuu e sili atu ma le 230, i le avatua lea i tagata o le uluaʻi feaʻu a Iesu, o le talaʻiina lea o le tala lelei o le Malo i tagata i so o se mea. Seʻi manatu i auala tāua e fā ua latou faaaʻoaʻo ai ma le autasi iā Iesu ma faatinoina le Faa-Kerisiano moni e tusa lava po o fea o latou nonofo ai.
E faavae o latou talitonuga i le Afioga a le Atua. (Ioane 17:17) Na tusia e se patele o se aulotu i Belgium e uiga iā i latou [Molimau a Ieova] e faapea: “E tasi le mea e mafai ona tatou aʻoaʻoina mai iā i latou, o lo latou loto malie e faalogo i le Afioga a le Atua ma lo latou lototetele e avatu se molimau e uiga i ai.”
E latou te vaavaai atu i le Malo o le Atua mo se mapusaga mai faafitauli o le lalolagi. (Luka 8:1) I Barranquilla, i Kolomepia, na talanoa atu ai se Molimau a Ieova iā Atonio, o se tagata e lagolago malosi i gaoioiga faapolotiki. E leʻi faaʻauʻau le Molimau iā te ia pe na lagolagoina foʻi nisi o manatu faapolotiki. Na i lo o lea, na ia ofo atu i ai se suʻesuʻega faale-Tusi Paia iā Atonio ma lona tuafafine e aunoa ma se totogi. E leʻi pine ae iloa e Atonio, o le Malo o le Atua ua na o lea le faamoemoe moni mo tagata matitiva i Kolomepia faapea le lalolagi atoa.
E latou te faamamaluina le suafa o le Atua. (Mataio 6:9) Ina ua uluaʻi feiloaʻi Molimau a Ieova ma Maria, o se tagata lotu Katoliko faamaoni e nofo i Ausetalia, sa ia tuu le avanoa i Molimau e faailoa atu iā te ia mai le Tusi Paia le suafa o le Atua. O le ā lana tali? “Ina ua faatoʻā ou vaai i le suafa o le Atua i le Tusi Paia, sa maligi oʻu loimata. Sa faagaeetia foʻi aʻu i le manatu faapea e mafai ona ou iloa ma faaaogā le suafa o le Atua.” Sa faaauau ona suʻesuʻe e Maria le Tusi Paia, ma o le taimi muamua lea i lona olaga ua ia iloa lelei ai uiga o Ieova, ma mafai ai ona atiina aʻe se faiā tumau ma ia.
Ua autasia i latou i le alofa. (Ioane 13:34, 35) Na faapea mai se faamatalaga i le nusipepa o le Ladysmith-Chemainus Chronicle, i Kanata: “E tusa lava po o ā talitonuga o lau lotu, pe e leai foʻi, e tatau ona e faamālō atu i le 4,500 o Molimau a Ieova o ē na galulue i le ao ma le pō atoa i le vaiaso ma le ʻafa ua mavae, i le fausiaina o se Maota mo Fonotaga e tusa ma le 25,000 futu faatafafā [2,300 mita faatafafā] i Cassidy . . . O le faia ma le fiafia o lenei galuega e aunoa ma le fefinauaʻi, femisaʻi, po o le fia viia, ua avea lea ma faailoga o le Faa-Kerisiano moni.”
O lea, seʻi o tatou iloiloina mea moni. A o faaauau pea ona tauivi ia aʻoaʻo, misionare, ma tagata o lotu Kerisiano pepelo ma le tulaga faigatā o le fetaiaʻiga i a latou lotu, ae ua matuā olaola le Faa-Kerisiano moni i le lalolagi atoa. Ioe, o loo feoaʻi solo Kerisiano moni i la latou faiva ua tofia mo i latou, o le talaʻi ma aʻoaʻo atu o le Afioga a le Atua. (Mataio 24:14; 28:19, 20) Afai o e iai faatasi ma i latou o loo “mapuitigā, ma feoi” ona o mea inosia o loo faia i le taimi nei ma o loo faalavelaveina i le lē autasi o lotu ua taʻua o Kerisiano, e matou te valaaulia oe ina ia e aufaatasi atu ma Molimau a Ieova i le tapuaʻiga autasi faa-Kerisiano i le Atua moni e toʻatasi, o Ieova.—Esekielu 9:4; Isaia 2:2-4.