Lē Lavā Ae e Lē Vaivai Ai

“O Ieova o lē na faia tuluʻiga o le lalolagi, . . . Na te avatua le malosi i ē ua vaivai; a o ē ua leai se malosi, na te faatuputele i ai le malosi.”—ISAIA 40:28, 29.

1, 2. (a) O le ā le valaaulia fiafia ua faasafua atu i tagata uma e mananaʻo e faia le tapuaʻiga mamā? (e) O le ā e ono tulaʻi mai ai se lamatiaga matuiā i lo tatou itu faaleagaga?

I LE avea ma soo o Iesu, e tatou te malamalama lelei i lana valaaulia fiafia: “Ia outou ō mai iā te aʻu, o outou uma o ē tigāina ma mafatia i avega, o aʻu foʻi e mālōlō ai outou. . . . Auā e avegofie laʻu amo, o laʻu avega foʻi e māmā ia.” (Mataio 11:28-30) Ua mafai foʻi ona maua e Kerisiano “tausaga e filemu ai mai luma o le Alii.” (Galuega 3:19) E mautinoa ua oo patino lava iā te oe āuga e faafouina ai i le aʻoaʻoina o upu moni o le Tusi Paia, le faatatauina o mataupu silisili a Ieova i lou olaga ma le iai o se lumanaʻi lelei.

² Ae peitaʻi, e iai taimi e mapuna aʻe ai le vaivai tau i faalogona i tagata o Ieova. I nisi o tulaga, o le mapuna aʻe o nei faalogona o le loto vaivai e puupuu, ae i nisi taimi e ono iai mo se taimi umi. A o faagasolo taimi, ua lagona e nisi faapea o o latou tiute faa-Kerisiano ua oo ina avea ma avega mamafa, na i lo le mālōlō ai e pei ona folafola mai e Iesu. O nei faalogona lē fiafia e ono tulaʻi mai ai se lamatiaga matuiā i le faiā a se Kerisiano ma Ieova.

3. Aiseā na tuu atu ai e Iesu le fautuaga o loo i le Ioane 14:1?

³ A o toeitiiti oo i le taimi e puʻea ai o ia faapagota ma faasalaina i le oti, sa taʻu atu e Iesu i ona soo e faapea: “Aua le atuatuvale o outou loto; ia outou faatuatua i le Atua, ia faatuatua mai foʻi iā te aʻu.” (Ioane 14:1) Na fetalai Iesu i nei upu a o toeitiiti feagai aposetolo ma tulaga faigatā, lea na sosoo ai ma le oo mai o sauāga. Sa silafia e Iesu e mafai ona tausuai ona aposetolo pe a matuā loto vaivai. (Ioane 16:1) A lē puleaina la na lagona faanoanoa, o le a oo ai ina vaivai faaleagaga ona aposetolo ma lē toe faalagolago ai iā Ieova. Ua moni foʻi lenā tulaga i Kerisiano i aso nei. O le faaumiumi ona loto vaivai, o le umi foʻi lea ona faanoanoa, ma iʻu ai ina matuā mafatia o tatou loto. (Ieremia 8:18) E ono vaivai ai lo tatou tagata i totonu. A o feagai ma nei omiga, e ono faaleagaina ai o tatou faalogona ma le itu faaleagaga, ma oo ai lava ina mou atu lo tatou naunau e tapuaʻi iā Ieova.

4. O le ā e fesoasoani iā i tatou e tausia ai o tatou loto mai le oo ina vaivai?

⁴ Maʻeu le talafeagai o le fautuaga a le Tusi Paia: “Ia sili ona leoleoina o lou loto i le leoleoina o mea uma; auā e tupu mai ai le amio.” (Faataoto 4:23) Ua ofo mai e le Tusi Paia fautuaga aogā e fesoasoani e puipuia ai i tatou mai le loto vaivai, ma le lē lavā faaleagaga. Ae peitaʻi, e tatau ona tatou iloa muamua le pogai o lo tatou lē lavā.

E Lē Mamafa le Faa-Kerisiano

5. O le ā le tulaga feteenaʻi e foliga mai o loo iai e tusa ai ma le faia o soo Kerisiano?

⁵ O le avea ma Kerisiano e manaʻomia ai ona toʻaʻaga. (Luka 13:24) Na fetalai foʻi Iesu e faapea: “O sē lē ave lona satauro, ma ua lē mulimuli mai iā te aʻu, e lē mafai ona fai o ia moʻu soo.” (Luka 14:27) O na upu e foliga mai e feteenaʻi ma le fetalaiga a Iesu faapea, e māmā lana avega ma mālōlō ai ae ui i lea, o le mea moni lava e lē feteenaʻi nei fetalaiga a Iesu.

6, 7. Aiseā e lē faapogaia ai e la tatou tapuaʻiga le lē lavā?

⁶ O le toʻaʻaga ma le galulue mamafa, e ui lava e vaivai ai, ae e mafai ona faamalieina ma faafouina ai pe a faapea o loo faia mo se fuafuaga  lelei. (Failauga 3:13, 22) Pe iai ea se isi mea e sili atu na i lo le tufa atu o upu moni matagofie o le Tusi Paia i o tatou tuaoi? E lē gata i lea, e faatauvaa tauiviga tatou te faia ina ia ola e tusa ai ma tapulaa maualuluga a le Atua, pe a faatusatusa atu i le tele o aogā o loo tatou maua mai ai. (Faataoto 2:10-20) E tusa lava foʻi pe sauāina, e tatou te manatu i ai o se faaeaga le pagatia ona o le Malo o le Atua.—1 Peteru 4:14.

⁷ O le avega a Iesu e faafouina moni ai lava, aemaise lava pe a faatusatusa atu i le pogisa faaleagaga o i latou o loo amoina pea le avega mamafa a lotu sesē. E alofa faapelepele le Atua iā i tatou ma e lē tuuina mai iā i tatou ni poloaʻiga e lē talafeagai. ‘E lē mamafa poloaʻiga’ a Ieova. (1 Ioane 5:3) O le Faa-Kerisiano moni, e pei ona faatulaga mai i le Tusi Paia, e lē mamafa. E manino mai la, o la tatou tapuaʻiga e lē faapogaia ai se lē lavā ma se loto vaivai.

“Tuu Ese ia o Mea Mamafa Uma”

8. O le ā le māfuaaga masani o le lē lavā faaleagaga?

⁸ O so o se taimi lava e lē lavā ai faaleagaga e masani lava e māfua, ona o avega mamafa ua soona faafaupuʻe mai iā i tatou e lenei faiga leaga o mea. Ona “o le lalolagi uma o loo nofo toʻilalo i loo leaga,” o loo siʻomia la i tatou e ni malosi o loo tetee mai, lea e oo ai ina fāi atu lo tatou malosi ma faaleagaina ai lo tatou paleni faa-Kerisiano. (1 Ioane 5:19) O le saʻilia o mea e lē manaʻomia moni, e faafaigatā ma faalavelavea ai la tatou faasologa faaleagaga. O nei avega faaopoopo e tatou te vaivai ai ma omiomia ai. Ua talafeagai la le timaʻiga a le Tusi Paia iā i tatou ina ia “tuu ese ia o mea mamafa uma.”—Eperu 12:1-3.

9. E faapefea ona tatou vaivai ona o le tuliloaina o meafaitino?

⁹ O se faataʻitaʻiga, o le manatu mamafa o tagata o le lalolagi i tulaga lauiloa, tupe, faafiafiaga, malaga tafafao, ma isi mea faitino, e mafai ona taaʻina ai o tatou mafaufauga. (1 Ioane 2:15-17) O nisi o Kerisiano i le uluaʻi senituri na tuliloaina le mauaina o ʻoa, na oo ina matuā faafaigatā ai o latou olaga. Ua faamatalaina e le aposetolo o Paulo e faapea: “O ē manaʻo i le fia mauʻoa, e maua i latou i le faaosoosoga, ma le mailei, ma tuʻinanau e tele e valea ai ma leaga ai, o mea ia e goto ai tagata i le fanoga ma le malaia. Auā o le manaʻo i tupe, o le pogai lea o mea leaga uma lava; ua mananaʻo tele i ai nisi, ona sesē ai lava lea o i latou i le faatuatua, ua tuʻia ai ua ati i latou e i latou i puapuaga e tele.”—1 Timoteo 6:9, 10.

10. O le ā tatou te aʻoaʻoina e faatatau i ʻoa mai le faataʻitaʻiga a Iesu i le tagata lūlū saito?

¹⁰ Pe a tatou lagona le lē lavā ma le loto vaivai i la tatou auaunaga i le Atua, pe faamata ea, ona ua faatumulia o tatou olaga i le saʻilia o mea faitino, lea ua afāina ai lo tatou itu faaleagaga? E ono tupu moni lenei mea, e pei ona taʻua e Iesu i lana faataʻitaʻiga i le tagata lūlū saito. Sa faatusa e Iesu “le loto popole i mea a lenei lalolagi, ma le pepelo o le ʻoa, ma le tuʻinanau i nisi mea,” i vao tuitui “ua oo atu i totonu . . . ua fetinaʻiina ai le upu” o le afioga a le Atua i o tatou loto. (Mareko 4:18, 19) O lea la, ua fautuaina i tatou e le Tusi Paia: “Ia aunoa a outou amio ma le matapeʻapeʻa; ia gata ia o outou manaʻo i mea ua iā te outou; auā ua fetalai mai o ia, Ou te lē tuua lava oe, ou te lē tuulafoaʻi lava iā te oe.”—Eperu 13:5.

11. E faapefea ona tatou tuuesea mea e tatou te lē lavavā ai?

 ¹¹ I nisi taimi, o mea e faafaigatā ai o tatou olaga, e lē o le saʻilia o meafaitino e tele, a o le auala o loo tatou faaaogā ai mea o loo iā i tatou. E oo i nisi le vaivai tau i faalogona ona o faafitauli i le soifua mālōlōina, le maliliu o ē pele po o isi faafitauli matuiā. Ua latou iloa e tatau ona fai ni fetuutuunaʻiga mai lea taimi i lea taimi. Na filifili se tasi o ulugalii e aveesea nisi o mea na la fiafia i ai ma fuafuaga e lē manaʻomia ona fai. Sa la toe vaavaai i mea o loo iā i laʻua ma teu ese mea uma e fesootaʻi atu i na fuafuaga. E mai lea taimi i lea taimi, e mafai ona tatou mauaina aogā i le faia o se iloiloga o mea o loo tatou fiafia i ai faapea ma mea o loo iā i tatou, ma tuu ese mea e lē o manaʻomia ina ia aua ai neʻi o tatou lē lavavā ma vaivai ai.

E Tāua le Magafagafa ma le Loto Maulalo

12. O le ā e tatau ona tatou iloa e faatatau i a tatou lava mea sesē e fai?

¹² O a tatou lava mea sesē e fai, e tusa lava po o ni nai mea laiti, e oo ai ina faigatā o tatou olaga. Ua moni ai lava upu a Tavita: “Auā ua oo lava aʻu agasala i luga o loʻu ulu; e pei o se avega mamafa, ua mafatia ai lava aʻu.” (Salamo 38:4) I le tele o taimi o ni nai suiga lelei e fai, o le a māmā ai a tatou avega mamafa.

13. E faapefea ona fesoasoani le loto agamalu iā i tatou e maua ai se vaaiga paleni i la tatou faiva?

¹³ Ua faalaeiauina i tatou e le Tusi Paia e ati aʻe le “poto ma le mafaufau.” (Faataoto 3:21, 22) Ua faapea mai le Tusi Paia: “A o le poto mai lugā e . . . agamalu.” (Iakopo 3:17) Ua taumafai nisi e faatutusa mea e latou te faia, ma mea o loo faia e isi i le faiva faa-Kerisiano. Peitaʻi, ua fautuaina i tatou e le Tusi Paia e faapea: “A ia taʻitoʻatasi ma faamasino i lana lava galuega, ona iā te ia lea o se mea e mitamita ai iā te ia lava, a e lē o se tasi. Auā e taʻitasi ma ave i lana lava avega.” (Kalatia 6:4, 5) O faaaʻoaʻoga lelei a uso Kerisiano, e faalaeiauina ai i tatou e auauna iā Ieova ma le loto atoa. Ae o le poto ma le loto agamalu, o le a fesoasoani iā i tatou e faatulaga ai sini e tusa mo o tatou lava tulaga.

14, 15. E faapefea ona tatou iloa le aogā o le poto, i le tausia o o tatou manaʻoga faaletino ma tau faalogona?

¹⁴ O lo tatou fuafua lelei po o le magafagafa e oo lava i mea e foliga mai e itiiti so latou tāua, e mafai ona fesoasoani i le taofia o lagona lē lavā. O se faataʻitaʻiga, po o tatou ati aʻe ni masaniga e fesoasoani i lo tatou soifua mālōlōina lelei? Seʻi manatu i se faaaʻoaʻoga i se ulugalii o loo galulue i se tasi o ofisa o le lālā o Molimau a Ieova. Ua lā iloa le aogā o le iai o le poto i le ʻalofiaina o le vaivai. Ua faapea mai le avā: “Po o le ā lava le tele o galuega ma te faia, e ma te taumafai lava e momoe pe tusa o le taimi lava e tasi i pō uma. E ma te faia foʻi ni faamalosi tino e lē aunoa. Ua fesoasoani tele lenā tulaga iā i maʻua. Ua ma iloa mea e gafatia e lo ma malosi, ma fai faatatau na mea i lo ma tulaga. E ma te lē faatusatusaina i maʻua iā i latou e tele lo latou malosi.” Po o tatou aai e lē aunoa i meaʻai paleni ma lava la tatou moe? O  le fuafua lelei o lo tatou soifua mālōlōina, e faaitiitia ai le vaivai tau faalogona ma le faaleagaga.

¹⁵ O nisi o i tatou e iai manaʻoga e ese mai isi. O se faataʻitaʻiga, sa auauna se tasi o tuafafine Kerisiano i le faiva faataimi atoa i nisi o tofiga faigatā. Sa iai tulaga faigatā i lona soifua mālōlōina e aofia ai ma le kanesa. O le ā sa fesoasoani iā te ia e feagai ai ma nei tulaga faigatā? Ua ia faapea mai: “E tāua tele iā te aʻu le mauaina o taimi e na o aʻu ai, ma ia matuā toʻafilemu le tulaga o mea. O le tele lava ou te lagona ai le oo mai o le mafatia ma le vaivai, o le tele foʻi lenā o loʻu manaʻomia o taimi toʻafilemu ou te faitau ai ma ou mālōlō.” O le mauaina o le poto ma le mafaufau, e fesoasoani iā i tatou e iloa ma faamalieina o tatou lava manaʻoga, ma ʻalofia ai le oo ina vaivai faaleagaga.

E Foaʻi Mai e Ieova le Atua le Malosi

16, 17. (a) Aiseā e matuā tāua ai le tausia o lo tatou soifua mālōlōina faaleagaga? (e) O le ā e tatau ona aofia ai i la tatou faasologa masani o le aso?

¹⁶ E matuā tāua tele le tausia o lo tatou mālōlōina faaleagaga. Pe a iai sa tatou faiā māfana ma Ieova le Atua, e tatou te ono lagonaina le vaivai o le tino, ae o le a lē taitai ona tatou fiu e tapuaʻi atu iā te ia. O Ieova o ia lea e na te “avatua le malosi i ē ua vaivai; a o ē ua leai se malosi, na te faatuputele i ai le malosi.” (Isaia 40:28, 29) Na tusi le aposetolo o Paulo o lē na iloa le moni o nei upu: “Matou te lē faavaivai . . . auā e ui lava ina tauau ina uma lo matou tagata i fafo, ua faafouina lē i totonu i lea aso ma lea aso.”—2 Korinito 4:16.

¹⁷ Mātau le faaupuga “i lea aso ma lea aso.” O lona uiga ia tatou faaaogā sauniuniga a Ieova i lea aso ma lea aso. O se misionare sa auauna faamaoni mo le 43 tausaga, sa fesagaʻi ma ni taimi o le vaivai o le tino ma le loto vaivai. Ae e leʻi faavaivai ai. Ua ia faapea mai: “E fai ma aʻu masani le vave ona ala i le taeao ina ia mafai ona ou tatalo ai iā Ieova ma faitau lana Afioga a o leʻi amata galuega o le aso. O lenei faasologa masani, ua fesoasoani iā te aʻu e lavātia ai mea seʻia oo mai lava i le taimi nei.” E mafai moni lava ona tatou faalagolago atu i le malosi mai iā Ieova pe a tatou tatalo iā te ia “i lea aso ma lea aso,” ma manatunatu i ona uiga mataʻina ma ana folafolaga.

18. O le ā le faamāfanafanaga ua aumaia e le Tusi Paia mo ē faamaoni ua matutua po ua gasegase foʻi?

¹⁸ E faapitoa ona aogā lenei tulaga iā i latou ua lagona le loto vaivai ona o le soifua matua ma faalētonu o le soifua mālōlōina. E ono oo le loto vaivai iā i latou na, e lē faapea ona ua latou faatusatusa i latou i isi, ae ua latou faatusatusa mea sa masani ona latou faia i mea ua mafai ona faia i le taimi nei. Maʻeu le faamāfanafanaina i le iloa faapea, e faamamaluina e Ieova i latou ua matutua! Ua faapea mai le Tusi Paia: “O le pale matagofie le ulusinā, pe a ua i ai i le ala o le amiotonu.” (Faataoto 16:31) E silafia e Ieova le mea e muta mai ai lo tatou malosi, ma matuā faatāuaina la tatou tapuaʻiga e fai ma le lotoatoa e ui i faalētonu o le tino. E lē gata i lea o loo manatuaina e le Atua galuega lelei uma ua tatou faia. Ua faamautinoa mai e le Tusi Paia iā i tatou e faapea: “Auā e lē amiolētonu le Atua, na te lē faagalogaloina la outou galuega ma le alofa ua outou faaali mai ai i lona suafa, auā na outou auauna i le ʻau paia, i le o loo outou auauna i ai.” (Eperu 6:10) Maʻeu lo tatou fiafia i le aufaatasi ma ē ua faamaonia lo latou faamaoni iā Ieova mo le tele o tausaga!

Aua le Faavaivai

19. E faapefea ona tatou maua aogā i le pisi i le faia o galuega lelei?

¹⁹ Ua talitonu le toʻatele faapea, o le galue malosi i se tulaga faifai pea, e faaitiitia ai le vaivai. E faapena foʻi i gaoioiga faaleagaga faifai pea, ona fesoasoani e aveesea ai lagona o le vaivai taufaalogona po o le faaleagaga. Ua faapea mai le Tusi Paia: “Aua neʻi tatou faapalapala i le amio lelei; auā o ona pō e tatau ai tatou te selesele mai ai, pe afai tatou te lē faavaivai. O lenei, ia tatou agalelei, ia faatatau i mea e tutupu i lea aso ma lea aso, i tagata uma  lava, aemaise i le aiga o le faatuatua.” (Kalatia 6:9, 10) Mātau le faaupuga o le faia o “le amio lelei” ma le “agalelei.” E aofia i na mea le faia o ni a tatou gaoioiga. O le faia o galuega lelei mo isi e mafai ona puipuia ai i tatou mai le lē lavā i la tatou auaunaga iā Ieova.

20. Ina ia taumafai e foʻia le loto vaivai, o ai i latou e tatau ona ʻalofia le auaufaatasi atu i ai?

²⁰ I sona faaeseesega, o le auaufaatasi ma le galulue ma tagata e lē faatatauina tulafono a le Atua, e mafai ona vaivai ai. Ua lapataʻia i tatou e le Tusi Paia e faapea: “E mamafa le maa, e mamafa foʻi le oneone; a o le ita o le vale, e sili ona mamafa lea i ia mea e lua.” (Faataoto 27:3) O le taumafai e foʻia lagona o le loto vaivai ma le lē lavā, e lelei ona taumafai e ʻalofia le aufaatasi ma i latou e mafaufau na o itu lava e leaga ai ma faigofie ona suʻesuʻe masei ma faitioina isi.

21. E faapefea ona avea i tatou ma faalaeiau i isi i sauniga faa-Kerisiano?

²¹ O sauniga faa-Kerisiano, o sauniuniga ia mai iā Ieova e tatou te maua ai le malosi faaleagaga. O inā e tatou te maua ai avanoa lelei e faalaeiau ai o le tasi i le isi ma maua ai aʻoaʻoga ma aufaatasiga e faafouina ai. (Eperu 10:25) E tatau ona taumafai tagata uma i le faapotopotoga e atiina aʻe isi pe a fai ni tali i sauniga po o le faia o se sao i le polokalame mai le pulelaa. E tatau faapitoa lava iā i latou o loo taʻimua i le aʻoaʻo atu ona faalaeiau atu i isi. (Isaia 32:1, 2) E tusa lava po o iai se manaʻoga e apoapoaʻi pe aʻoaʻi atu, e tatau lava i le leo o loo avatu ai le aʻoaʻiga ona faafouina ai. (Kalatia 6:1, 2) O lo tatou alofa mo isi o le a fesoasoani iā i tatou e auauna ai iā Ieova ma le lē faavaivai.—Salamo 133:1; Ioane 13:35.

22. E ui lava i lo tatou tulaga lē lelei atoatoa faaletagata, ae aiseā e mafai ai ona tatou loto tetele?

²² O lo tatou tapuaʻi atu iā Ieova i lenei taimi o le iʻuga e aofia ai galuega. E lē faapea e sao mai Kerisiano i āuga o le vaivai faalemafaufau, faalogona tigā, ma tulaga pagātia. E maʻaleʻale lo tatou tulaga lē lelei atoatoa faaletagata, pei o le omea. Ae peitaʻi, ua faapea mai le Tusi Paia: ‘Ua iā te i tatou lenei ʻoa i ipu omea, ina ia i le Atua le matuā tele o le mana, a e lē mai iā te i tatou.’ (2 Korinito 4:7) Ioe, e tatou te lagona le lē lavā, ae ia aua lava neʻi o tatou faavaivai pe mumusu ai. Na i lo lenā, ia tatou “fai atu ma le loto tele, O le Alii o loʻu fesoasoani ia.”—Eperu 13:6.

Se Autaluga Puupuu

• O ā nisi o avega mamafa e mafai ona tatou tuuesea?

• E faapefea ona tatou “agalelei” i o tatou uso Kerisiano?

• E faapefea ona tausia i tatou e Ieova pe a tatou lagona le lē lavā ma le loto vaivai?

[Fesili mo le Suʻesuʻega]

[Ata i le itulau 23]

Na silafia e Iesu, afai e umi ona loto vaivai aposetolo, e mafai ona oo i ai faigatā

[Ata i le itulau 24]

Ua aveesea e nisi ni mea e fiafia i ai ma fuafuaga e lē manaʻomia

[Ata i le itulau 26]

E ui lava e muta mai lo tatou malosi, ae e matuā tāua iā Ieova la tatou tapuaʻiga e fai ma le lotoatoa