E Faapeʻī Lou Faatalitali?

I LE lalolagi i aso nei, e toʻalaiti tagata e fiafia e faatalitali mo se isi po o se mea foʻi. E tofotofoina ai lo latou onosai. Ae peitaʻi, ua faalaeiau e le Tusi Paia tagata o le Atua ina ia faatalitali ma faamoemoe. I le eseese ma tagata na siʻomia ai o ia, na faalauiloa e le perofeta o Mika: “Ou te faatalitali iā Ieova, ou te faamoemoe i le Atua o loʻu olataga.”—Mika 7:7; Auega 3:26.

Ae peitaʻi, o le ā le uiga o le faatalitali iā Ieova? E ao faapefea e se Kerisiano ona faatalitali i le Atua? Pe e iai ni auala talafeagai ma lē talafeagai e faia ai lenei mea? Ua aumaia e le mea na tupu i le perofeta o Iona i le lona iva o senituri T.L.M., se lesona.

Na Sesē le Māfuaaga na Faatalitali Ai

Na faatonuina e Ieova Iona ina ia alu e talaʻi i tagata o Nineva, le laumua o le emepaea o Asuria. Na lauiloa Nineva o le “aai o ē fasi tagata,” ona o le mataʻutia o ana faiga sauā lea ua molimau mai ai tagata tusitala o talafaasolopito ma i latou e suʻesuʻe i palapala i toēga mea mai anamua. (Nauma 3:1) Na taumafai muamua lava Iona e ʻalofia lenei tofiga, peitaʻi na faamautinoa e Ieova ua alu le perofeta i Nineva.—Iona 1:3–3:2.

“Ua amata ona ulu atu Iona i le aai, o le savaliga o le aso e tasi, na alaga foʻi o ia, ua faapea atu, E toe fagafulu po ona faaumatia lea o Nineva.” (Iona 3:4) O galuega a Iona na māfua ai se tali mataʻina: “Ona talitonu ai lea o tagata o Nineva i le Atua, ua talaʻi atu foʻi e i latou la latou anapogi, ua latou oofu foʻi i le ie talatala, o alii atoa ma tagatānuu.” (Iona 3:5) E tusa ma lea tulaga, na faasaoina e Ieova le Atua le aai ona e “lē finagalo ia fano se tasi, a ia oo uma lava i le salamō.”—2 Peteru 3:9.

O le ā le tali mai a Iona? Ua faapea mai le tala: “Ua matuā leaga lava lenei mea iā Iona, ua ita lava o ia.” (Iona 4:1) Aiseā? Na manatu Iona o le lē faataunuuina o lana folafolaga o le faaumatiaga i le taimi patino na matuā faalumaina ai o ia o se perofeta. Na ia matuā manatu mamafa i lona lava talaaga na i lo le alofa mutimutivale ma le faaolataga o isi.

O le mea moni, e leʻi tuua e Iona lona tulaga o se perofeta. Ae peitaʻi, na ia faatalitali “seʻia iloa e ia pe se ā se mea e oo i le aai.” Ioe, e pei lava ua nofo ma lona loto lē malie ma faatalitali po o le ā o le a tupu. Ina ua ia iloa e leʻi tutupu mea i le auala na ia faatalitalia, na ia fausia ai se faleapitaga, ma nofo i se mea paolo ma faatalitali ma le musuā i le  mea o le a tupu. Ae peitaʻi, e lē fiafia Ieova i uiga na faaalia o Iona, o lea na ia faasaʻoina ai ma le alofa mafaufauga sesē o lana perofeta.—Iona 4:5, 9-11.

Le Māfuaaga ua Onosai ai Ieova

E ui na salamō ma faasaoina Nineva, ae na mulimuli ane toe foʻi i ala leaga muamua. Na valoia e Ieova lona faaumatiaga e ala i perofeta o Nauma ma Sefanaia. I le tautala e faatatau i le “aai o ē fasi tagata,” na fetalai Ieova o le a ia faaumatia Asuria ma faia Nineva ma mea gaogao. (Nauma 3:1; Sefanaia 2:13) I le 632 T.L.M., na faaumatia ai Nineva e leʻi toe aliaʻe lava.

I se tulaga faapena, ua nofosala le lalolagi i aso nei i le faamasaa toto e sili atu na i lo Nineva anamua. Ona o lenei māfuaaga ma isi, ua poloaʻi ai Ieova o le a faaumatia lenei faiga amioleaga o mea i le “puapuaga tele” lea e leʻi faapea ona iai muamua.—Mataio 24:21, 22.

Peitaʻi, ua onosai Ieova i le aumaia o le faaumatiaga na folafola mai ina ia mafai ai e tagata faamaoni i aso nei, e pei o ē na salamō i Nineva, ona salamō ma faasaoina ai. Na faasino atu e Peteru le onosai o le Atua e faapea: “E lē faatuai mai le Alii i le mea na folafolaina mai, faapei o le manatu a isi tagata i le faatuai; a e peitaʻi ua onosai mai lava o ia iā te outou, ona ua lē finagalo ia fano se tasi, a ia oo uma lava i le salamō.”—2 Peteru 3:9, 10, 13.

Faatalitali i le Auala Saʻo

Ua toe faapea mai Peteru: “O lenei, o le a teʻa eseese nei mea uma, pe faapefea la outou amio e tatau ai i le amio lelei ma le amio Atua; o loo faatalitali ma naunau atu ia aulia mai le aso o le Atua.” (2 Peteru 3:11, 12) Ia mātau a o faatalitali i le aso o Ieova, e ao ona tatou faaalia “amio lelei ma le amio Atua”—e ao ona gaoioi ae lē o le nofonofo.

Ioe, o le faatalitali i se auala saʻo e faaalia ai lo tatou matuā mautinoa le oo mai o le aso o Ieova i le taimi tonu ua ia finagalo i ai. Ua fua mai e lenā faatuatua le amio lelei ma le amio Atua, lea e aofia ai le gaoioiga sili ona tāua o le talaʻia o le tala lelei o le Malo o le Atua. Na faataatia e Iesu se faaaʻoaʻoga lelei i le talaʻiga, ma na ia faatonuina ona soo faauuina: “Ia fusia o outou sulugātiti, ma ia mumū a outou molī, o outou foʻi, ia outou faapei o tagata e faatali atu i lo latou alii, seʻia foʻi mai o ia mai le tausamaaga; ia latou to loa mai le puipui iā te ia pe a sau, ma tuʻituʻi mai. Amuia ia auauna e maua i latou e lo latou alii, o mataala pe a sau.”—Luka 12:35-37.

I le uluaʻi senituri e ‘fusi sulugatiti’ o pologa e ala i le faapuupuu i luga o latou ofu ina ia faafaigofie ai ona faia galuega mamafa. O lea, e ao i Kerisiano ona tinoū ma maelega i galuega lelei. E ao ona ia teena so o se faanaunauga lava e “faavaivai” ai gaoioiga faaleagaga, atonu ua alu uma ai lona malosi i faafiafiaga po o le saʻilia o  meafaitino. Na i lo lea, e ao ona “faamalosi i le galuega a le Alii” a o faatalitali atu i le aso tele ma mataʻu ai a Ieova.—Roma 12:11; 1 Korinito 15:58.

Ia Maelega i Galuega a o Faatalitali

O loo pisi Molimau a Ieova a o faatalitali i le aso o Ieova. O se faaaʻoaʻoga, i le tausaga faaleauaunaga o le 2003, na latou faaaluina ai le fuafaatatau e 3,383,000 itula i aso taʻitasi i le talaʻia o afioga a Ieova. Seʻi manatu i ai, e ao i se tasi e talaʻi i itula uma o le aso mo le 386 tausaga ina ia faataunuu le mea sa faia i se aso e tasi!

Ae ui i lea, e ao ona tatou fesili iā i tatou lava, ‘E faapeʻī ona ou faatalitali?’ Na avatu e Iesu se faataoto e faamatala ai le maelega e ao ona faia e Kerisiano faamaoni faauuina. Na ia fetalai e uiga i auauna e toʻatolu: “Ua avatu e ia [le matai] taleni e lima i le tasi, a e lua a le tasi, a e tasi i le tasi; ua faatatau i le mea ua mafai ai e le tagata; ona alu loa lea o ia i lana malaga. Ona alu ai lea o lē na i ai taleni e lima ua faatau atu ai, ua maua ai foʻi isi taleni e lima. Ua faapea foʻi o lē na i ai taleni e lua, ua maua ai foʻi e ia le tasi lua. A o lē na i ai le tasi, ua alu ma eli i le eleele, ua nā ai ario a lona alii. Ua mavae pō e tele, ona sau ai lea o le alii o ia auauna, ua faamasino i ana mea ua iā te i latou.”—Mataio 25:15-19.

Na faatalitali auauna e toʻatolu i le toe foʻi mai o le matai. Ina ua taunuu le matai na ia taʻu atu i le toʻalua na galulue maelega a o faatalitali i lona toe foʻi mai: “Ua lelei ia, le auauna lelei e, ma le faamaoni.” Ae peitaʻi, o lē na tau lava o le faatalitali ae lē galue, na ese le auala na fai ai o ia. Na faapea atu le matai: ‘Ia tulia foʻi le auauna lē aogā i le pōuliuli i fafo.’—Mataio 25:20-30.

E ui lava e faatatau lenei faataoto i Kerisiano faauuina, ae e iai se lesona mo i tatou uma e faatatau i lo tatou faamoemoe. E faatalitalia e le Alii, o Iesu Keriso i tatou ina ia galulue ma le filigā i lana auaunaga a o faatalitali i lona afio mai i le aso tele o Ieova. E na te faatāuaina galuega a tagata uma e ‘faatatau i le mea e mafai e le tagata’ ma ona tulaga. Pe a oo mai le taimi ua leva ona tatou faatalitali i ai, o se fiafiaga le faalogo atu i le  siʻufofoga o le matai ua faapea mai “ua lelei ia.”

O le Onosai o lo Tatou Alii o le Faaolataga Lea

Ae ā pe afai ua fai sina umi ona iai lenei faiga o mea na i lo le mea na tatou mafaufau pe faamoemoe i ai? Ua iai se māfuaaga ua fai sina umi ona iai lenei faiga o mea. Na tusi le aposetolo o Peteru: “Ia outou manatu o le onosai o lo tatou Alii o le faaolataga lea.” (2 Peteru 3:15) O le iloa lelei o le fuafuaga a le Atua ma mafaufau ma le lotomaulalo i o tatou tulaga faatauvaa, o le a mafai ai ona tatou onosai e tusa lava po o le ā le umi e finagalo i ai Ieova i lenei faiga o mea.

Ina ia faalaeiau Kerisiano ia onosai, na taʻua e le tusitala o le Tusi Paia o Iakopo se tala faatusa. Na ia tusi: “Faauta, e faatali le galue fanua i le fua aogā o le eleele, e faatalitali i ai, seʻia maua le uaga muamua ma le mulimuli. Ia onosai foʻi outou, ia faatumauina o outou loto, auā ua latalata le afio mai o le Alii.”—Iakopo 5:7, 8.

E lē finagalo Ieova le Atua tatou te faavaivai pe fiu a o tatou faatalitali. Ua iai sana galuega mo i tatou e fai ma e fiafia lona finagalo pe afai tatou te a filigā i lenā galuega a o tatou faatalitali pea. E finagalo o Ia ina ia tatou faatasi ma i latou ua faamatalaina e Paulo i lana tusi i tagata Eperu: “Ua matou mananaʻo tele ina ia outou taʻitasi ma faaali mai lea lava filigā, ina ia mautinoa le faamoemoe e oo i le gataaga; ina ia lē paiē, a ia faaaʻoaʻo i ē ua maua i le faatuatua ma le onosai mea na folafolaina.”—Eperu 6:11, 12.

O lea, seʻi aua lava neʻi o tatou lē lavavā ai. Na i lo lea, ia avea la tatou faiā ma Ieova le Atua, lo tatou faatuatua i le taulaga togiola a Iesu ma lo tatou faamoemoe fiafia i le faiga fou ma mea e faamalosia ai i tatou. E pei o auauna ‘lelei ma le faamaoni’ i le faataoto a Iesu, tau ia avea i tatou o ni ē e talafeagai ona maua le faamālō ma le taui e ala i le filigā i le avatuina o le viiga i lo tatou Atua, e pei ona sa faia e le faisalamo o lē na faapea mai: “A o aʻu, ou te faamoemoe e lē aunoa, ma aʻu toe faaopoopoina atu i ou viiga uma lava.”—Salamo 71:14.

[Ata i le itulau 21]

Na faatalitali ma le lē fiafia Iona e vaai po o le ā o le a tupu iā Nineva

[Ata i le itulau 22, 23]

Seʻi o tatou faaalia le amio Atua a o faatalitali i le aso o Ieova