Ia Maua Aogā i le Tuliloaina o Mea Tāua Faaleagaga

“O lē ua manaʻo i le ario, e lē malie o ia i le ario; o lē ua manaʻo foʻi i le oloa tele, e leai sana mea e maua ai.”—Failauga 5:10.

O LE tele o galuega e māfua ai le lē toʻa ma faapogaia ai faafitauli tau le soifua mālōlōina, o nisi taimi e oo ai lava i le maliu. I le tele o atunuu, ua malepelepe aiga ona o tatalaga faaipoipoga. E masani lava o le soona popole i meafaitino o le pogai lea o na faafitauli. Na i lo le fiafia i mea ua maua, ua pupū tele atu se tasi i le manaʻo tele i meafaitino, e tusa lava po o a āuga leaga e oo iā te ia. Ua taʻua e se tusi e faaleleia ai le olaga: “O le amioga taatele o le fia maua lea o mea o loo iai i isi tagata, e tusa lava pe faigaluega le tuaoi i le ao ma le pō ae e toeitiiti pe lona fatu a o leʻi taitai lona soifua.”

E mafai ona faigatā ona faamalieina le manaʻo tele ma tineia ai le fiafia e maua e se tasi. E masani ona faaaogāina o tatou vaivaiga i lenei tulaga e se auala malosi—o faasalalauga! O faasalalauga faapisinisi i televise ma leitiō e uunaʻia ai oe e faatau mea e te lē o manaʻomia ma e te lē gafatia foʻi. O nei mea e mafai ona maua ai ni iʻuga leaga.

 E iloagatā iʻuga leaga o le faamalieina o le tagata lava ia ma le lē pulea i le faaletino ma le faaleagaga. O se faaaʻoaʻoga, na mātauina e le tupu poto o Solomona: “O le loto lelei, o le ola lea o le tino.” (Faataoto 14:30) O le soona galulue, popole tele ma omiga e maua mai i le saʻilia o meafaitino, e afāina ai le soifua mālōlōina ma lo tatou fiafia. E faaleagaina ai foʻi a tatou faiā pe a faaautū atu o tatou olaga i sini faaletino. Pe a faalētonu le aiga o se tasi ma le vafealoaʻi ma isi, e faapena foʻi ona lē lelei lona lava olaga.

E Sili Ona Tāua Mea Faaleagaga

Na timaʻi mai le aposetolo o Paulo pe tusa ma le lua afe tausaga ua mavae, “Aua foʻi tou te amio faatasi ma lenei lalolagi.” (Roma 12:2) E fiafia le lalolagi iā i latou o ē faaaʻoaʻo i ana amio. (Ioane 15:19) Ua taumafai le lalolagi e faaaofia ai faalogona uma, o le vaai, tago, tofo, sogisogi ma le faalogo, ina ia uunaʻia oe e tuliloaina se olaga manaʻo tele i meafaitino. Ua faamamafa le “tuʻinanau o le tino” ina ia mafai ai e oe ma isi ona saʻilia meafaitino.—1 Ioane 2:15-17.

Ae peitaʻi, o loo iai ni mea tāua e sili atu na i lo tupe, tulaga maualuga ma le tamaoaiga. I senituri ua mavae, na iai le tele o meafaitino a le tupu o Solomona. Na ia fausia fale ma sa iai ana pa laau, togālaau ʻaina, auauna, lafu manu, alii ma tamaʻitaʻi pepese faatasi ai ma le tele o auro ma siliva. Sa sili atu meafaitino na maua e Solomona na i lo se isi na muamua atu iā te ia. Sa matuā mauʻoa lava o ia. Na iā Solomona mea uma lava na ia moomoo i ai. Ae peitaʻi, na ia manatu i mea uma na ia faia: “O mea faatauvaa uma lava ia, ma le ʻai i le matagi.”—Failauga 2:1-11.

O le poto silisili lea na foaʻi e Ieova iā Solomona, na ia iloa ai o le fiafiaga sili e maua mai le saʻilia o mea tāua faaleagaga. Na ia tusi: “Seʻi tatou faalogo ia i le iʻuga o ia mea uma, Ia e mataʻu i le Atua, ma e anaana i ana poloaʻiga; auā o mea ia e tatau i tagata uma.”—Failauga 12:13.

O mea o loo tusia i le Tusi Paia e sili atu ona tāua na i lo auro ma siliva. (Faataoto 16:16) Ua pei upu moni o ni maa tāua e mafai ona e maua. Po o le a e saʻili ma eli mo na mea? (Faataoto 2:1-6) Ua faalaeiauina oe e Lē na Foafoaina i tatou, o le puna o mea tāua moni, ina ia e faia faapea ma o le a ia fesoasoani iā te oe. E faapefea?

Ua saunia e Ieova upu moni tāua e ala i lana Afioga, o lona agaga ma lana faalapotopotoga. (Salamo 1:1-3; Isaia 48:17, 18; Mataio 24:45-47; 1 Korinito 2:10) O le suʻesuʻeina o nei upu moni e lē mafaitaulia lona tāua e maua ai le avanoa e filifili ai po o lē fea le  auala sili. E lē faigatā ona faia le filifiliga ona e silafia e Ieova o Lē na Foafoaina i tatou le mea tatou te manaʻomia ina ia fiafia moni ai.

Ua Faalaeiauina e le Tusi Paia Mea Tāua Silisili

O le fautuaga o loo i le Tusi Paia e aogā ma lē mafaatusalia. E faapena foʻi ona faalaeiauina ai tulaga tau amio. E aogā ana fautuaga i taimi uma ona ua loa ona faamaonia le moni ma le aogā. O faaaʻoaʻoga o fautuaga a le Tusi Paia o le galue mamafa, ia faamaoni, faaaogā ma le atamai au tupe ma ʻalofia le paiē.—Faataoto 6:6-8; 20:23; 31:16.

Na fetalai Iesu e tusa ai ma lenā tulaga: “Aua tou te toloʻaʻi ʻoa mo outou i le lalolagi, o i ai le mogamoga ma le ele e faaumatia ai; o i ai foʻi tagata gaoi e eli atu, ma gaoi ai. A ia outou toloʻaʻi ʻoa mo outou i le lagi, e lē o i ai se mogamoga, po o se ele e faaumatia ai; e lē o i ai foʻi tagata gaoi e eli atu, ma gaoi ai.”—Mataio 6:19, 20.

Ua aogā pea lenā fautuaga na tusia pe a ma le 2,000 tausaga ua mavae i o tatou aso. Na i lo le lolo atu i le manaʻo tele i meafaitino, e mafai ona tatou maua aogā e ala i le saʻilia o se ala silisili o le olaga. O le ki, o le toloaʻi lea o ʻoa faaleagaga, ia e iʻu atu i se olaga fiafia moni ma le faamalieina. E faapefea ona tatou faia faapea? E ala i le faitauina o le Afioga a le Atua, le Tusi Paia ma faatatauina mea ua aʻoaʻoina.

O Mea Tāua Faaleagaga e Aumaia ai Faamanuiaga

E tatou te maua aogā faaletino, tau faalogona ma le faaleagaga pe a faatatauina lelei mea tāua faaleagaga. E pei lava ona puipuia e le ʻafuʻafu o le osone i tatou i ave o le lā, e faapena foʻi ona puipuia i tatou i taʻiala lelei tau amio e ala i le iloa o aafiaga o le pupū atu i meafaitino. Na tusi le aposetolo Kerisiano o Paulo: “O ē manaʻo i le fia mauʻoa, e maua i latou i le faaosoosoga, ma le mailei, ma tuʻinanau e tele e valea ai ma leaga ai, o mea ia e goto ai tagata i le fanoga ma le malaia. Auā o le manaʻo i tupe, o le pogai lea o mea leaga uma lava; ua mananaʻo tele i ai nisi, ona sesē ai lava lea o i latou i le faatuatua, ua tuʻia ai ua ati i latou e i latou i puapuaga e tele.”—1 Timoteo 6:9, 10.

O le naunau i ʻoa ua uunaʻia ai tagata e saʻilia le tele o le ʻoa, tulaga maualuga ma le pule. E masani lava e faaaogā gaoioiga taufaaʻoleʻole ma le lē faamaoni ina ia maua ai nei sini. O le a maumau o tatou taimi, malosi ma le tomai ona o le saʻilia o meafaitino. O le a lē lelei ai le moe. (Failauga 5:12) O le manaʻo tele e matuā faalavelavea ai le agaʻigaʻi i luma faaleagaga. O le tagata silisili na soifua mai, o Iesu Keriso, na ia faaalia manino mai le auala sili: “Amuia i latou e manatu mamafa i o latou manaʻoga faaleagaga, auā e fai mo i latou le malo o le lagi.” (Mataio 5:3, NW) Na ia silafia o le tamaoaiga faaleagaga e iʻu i faamanuiaga tumau ma e sili atu ona tāua i lo ʻoa e vave mavae.—Luka 12:13-31.

 Pe e Aogā Moni Ea?

E manatua e Greg, “Na taumafai oʻu mātua e faatalitonu o aʻu e lē aogā mea faaleagaga. Ae peitaʻi, ua ou maua le filemu o le mafaufau e ala i le saʻilia o sini faaleagaga ona ua ou lē popole i le tauvā e maua meafaitino.”

O mea tāua faaleagaga e atiina aʻe ai foʻi ni faiā lelei. E fiafia atu au uō moni iā te oe ona o oe lava ae lē o le tele o mea e te maua. Ua fautua mai le Tusi Paia: “O lē latou te feoaʻi ma tagata popoto, e poto lava ia.” (Faataoto 13:20) E lē gata i lea, o se aiga e taulau manuia e atiina aʻe e le atamai ma le alofa ae lē o meafaitino.—Efeso 5:22–6:4.

Ina ua tatou fananau mai, tatou te leʻi iloa po o ā mea tāua ma aogā. E ao ona tatou aʻoaʻoina na mea mai i a tatou aumea po o le puna e sili atu, o le Tusi Paia. O le māfuaaga lenā ua mafai ai e aʻoaʻoga o le Tusi Paia ona suia o tatou mafaufauga atoa e faatatau i meafaitino. Ua faapea mai Don, o lē sa galue muamua i le faletupe: “Na fesoasoani iā te aʻu e suia ou manatu i mea tāua, ma ua mafai ai ona ou fiafia i mea tāua moni.”

Saʻili ʻOa Faaleagaga e Tumau

Ua faamamafa e mea tāua faaleagaga le mauaina o taui e tumau, na i lo le faamalieina i mea e vave mavae. Na tusi Paulo: “O mea ua vaaia [meafaitino] e gata mai ia, a o mea e lē vaaia [mea faaleagaga] e faavavau ia.” (2 Korinito 4:18) E moni o le saʻilia o meafaitino e faamalieina ai manaʻoga i le taimi nei, ae e leai se iʻuga tumau e maua mai i le matapeʻapeʻa. E faavavau mea tāua faaleagaga.—Faataoto 11:4; 1 Korinito 6:9, 10.

Ua taʻusalaina e le Tusi Paia le pupū atu i meafaitino lea ua matuā taatele i lenei taimi.  Ua aʻoaʻo mai le auala e pulea ai manaʻoga o le tino e ala i le lelei o mata ma taulaʻi atu i mea e sili ona tāua, o le tamaoaiga faaleagaga. (Filipi 1:10) Ua faaalia e le matapeʻapeʻa ua pei lava ua tapuaʻi le tagata iā te ia lava. Pe afai tatou te faatatauina mea ua aʻoaʻoina mai le Afioga a le Atua, tatou te maua ai le fiafia sili. E suia mai o tatou mafaufauga i le mauaina o se mea i le foaʻi atu. O se uunaʻiga malosi lea e suia ai le faanaunauga o le tagata i mea tāua faaleagaga!

E moni i le tele e mafai ai, e ono mafai e tupe ona puipuia i tatou. (Failauga 7:12) Ae peitaʻi, ua taʻua ma le manino i le Tusi Paia e faatatau i tupe: “E te tulimataʻi atu ea i le mea ua leai? auā e faia lava e ia ona apaʻau; e pei o le aeto ona lele atu o ia i le lagi.” (Faataoto 23:5) E toʻatele tagata ua maumau o latou soifua mālōlōina, aiga, e oo foʻi i o latou lotofuatiaifo faapea ma ni iʻuga leaga. Ae i le isi itu, o le tulaga faaleagaga, e faamalieina ai manaʻoga sili ona tāua—o le alofa, faamoemoe ma le manaʻoga o le tapuaʻi i le Atua alofa o Ieova. Ua faasino atu foʻi i le auala i le ola e faavavau i le soifuaga lelei atoatoa i le lalolagi parataiso—le faamoemoe o loo folafola mai e le Atua mo i tatou.

Ua toeitiiti ona faataunuu lea o le faamoemoe o tagata uma, o se olaga manuia i le lalolagi fou a le Atua. (Salamo 145:16) I lenā taimi o le a “tumu le lalolagi i le malamalama o Ieova.” (Isaia 11:9) O le a faateleina mea tāua faaleagaga. O le a aveesea le manaʻo tele i meafaitino ma ona āuga leaga. (2 Peteru 3:13) O le a maua e tagata le ola fiafia e faavavau talu ai, o le a maua mea sili atu i le olaga e pei o le soifua mālōlōina lelei, galuega faamalieloto, mālōlōga lelei, aiga fealofani ma le faauōga ma le Atua.

[Pusa/Ata i le itulau 6]

Ia Faaaogā ma le Atamai Au Tupe!

Ia iloa ou manaʻoga moni.Na aʻoaʻo e Iesu i tatou ia tatalo: “Ia e foaʻi mai iā te i matou i lea aso ma lea aso a matou mea e ʻai e tatau ma le aso.” (Luka 11:3) Aua le avea mea e te moomoo i ai ma mea e ao ona e maua. Ia manatua e lē iʻu fiafia lou olaga ona o mea e te maua.—Luka 12:16-21.

Ia fuafua lelei le auala e faasoasoa ai au tupe.Aua e te faatauina mai se mea e te leʻi mafaufauina muamua. Ua faapea mai le Tusi Paia: “O mafaufauga o ē filigā i galuega, na o le mau mea e iʻu i ai; a o mafaufauga o ē faataalise uma lava, e iʻu ai na o le mativa.” (Faataoto 21:5) Na fautua e Iesu lana ʻaufaalogologo ina ia vaai pe ua lava le tau o se mea a o leʻi faia se galuega e faaalu ai le tupe.—Luka 14:28-30.

ʻAlofia aitalafu e lē manaʻomia.Pe afai e mafai, ia sefe le tupe e faatau ai se mea na i lo le aitalafu. Ua faapea mai le faataoto: “E pule le mauʻoa i ē matitiva; e auauna foʻi le no mea i lē ua au mai ai ana mea.” (Faataoto 22:7) E ala i lou pulea o oe lava ma lē soona faaalu le tupe, e mafai ona e fai se fuafuaga e faatau mai mea manaʻomia talafeagai.

ʻAlofia le soona faatautala mea.Ia tausia lelei mea ua e maua ma o le a umi ona iai ma faaitiitia ai le maumau o na mea. E leʻi faamaumau e Iesu mea na ia faaaogāina.—Ioane 6:10-13.

Ia faamuamua mea tāua.O le tagata atamai o le a ia ‘faaaogāina aso’ e tuliloaina ai sini e sili ona tāua.—Efeso 5:15, 16.

[Pusa/Ata i le itulau 7]

E Iai se Auala e Sili Atu i lo le Tofo i Ai

E tele lesona tāua e mafai ona aʻoaʻoina mai i mea lelei ma leaga e oo i le tagata lava ia. Peitaʻi pe e moni ea, o le a e iloa lelei se mea pe a e tofo i ai? E leai, e iai se puna o taʻitaʻiga e sili atu. Na faaalia e le faisalamo lenā puna ina ua ia tatalo: “O lau afioga o le sulu lea i oʻu vae, ma le malamalama i loʻu ala.”—Salamo 119:105.

Aiseā e sili atu ai ona lelei le aʻoaʻo i faatonuga a le Atua na i lo mea e tutupu i le tagata lava ia? O se tasi o māfuaaga o le tofo i mea uma, seʻia iloa po o lē fea mea e sili ona lelei, e tele tupe e alu ai ma e mafai ona e tigā ai. E lē talafeagai foʻi. Na fetalai le Atua iā Isaraelu anamua: “E! ana uaʻi mai ou taliga i aʻu poloaʻiga, po ua tusa ma se vaitafe lou manuia; ma lau amiotonu, e tusa lea ma peau o le sami.”—Isaia 48:18.

O se tasi o māfuaaga, o loo iai i le Afioga a le Atua tala ua leva ma e moni o mea na tutupu i tagata e avea o se puna o faatonuga. E lē taumatea ua e iloa e sili ona lelei lou aʻoaʻo mai mea na taulau ai isi ma a latou mea sesē na i lo lou toe faia o latou mea sesē. (1 Korinito 10:6-11) Ae ua tatou maua mai le Tusi Paia tulafono sili ona lelei ma mataupu silisili e fai ma taʻiala ia e lē mafaatusaina lo latou maufaatuatuaina. “E sao le tulafono a Ieova, . . . e faamaoni poloaʻiga a Ieova, e faapotoina ai lē ua faigofie.” (Salamo 19:7) E mautinoa, o le aʻoaʻo mai le atamai o Lē na Foafoaina tatou, o le auala sili lea.

[Ata i le itulau 4]

E manaʻo le lalolagi iā te oe ina ia e pupū atu i le saʻilia o meafaitino o le olaga

[Ata i le itulau 5]

O mea o tusia i le Tusi Paia e sili atu ona tāua na i lo auro ma siliva