Ia Puipuia Lau Fanau i le Poto Mai le Atua

O ASO uma lava, e faia ai se taua e o tatou tino. E tatau ona tau le tino faasaga i siama ma vairusi. Ae o le toʻatele o i tatou, ua tuuina mai i o tatou tino se faiga e tetee atu ai i faamaʻi, lea na te puipuia i tatou mai na osofaʻiga ma laveaʻiina i tatou mai le pesia i le anoanoaʻi o faamaʻi pipisi.

I se auala faapena, e tatau i Kerisiano ona tau faasaga i mafaufauga ma amioga e lē faale-Tusi Paia, ma faasaga i omiga e mafai ona faaleagaina ai lo tatou itu faaleagaga. (2 Korinito 11:3) Ina ia tetee atu i le osofaʻia o o tatou mafaufau ma loto i aso fai soo, e ao ona tatou atiaʻe ni auala e puipuia ai lo tatou itu faaleagaga.

E manaʻomia na puipuiga mo a tatou fanau, talu ai e leʻi fananau mai ma ni puipuiga faaleagaga e faafetaiaʻia ai le agaga o le lalolagi. (Efeso 2:2) O lea, a o tuputupu aʻe le fanau, e tāua tele ai mo mātua ona fesoasoani iā i latou e atiaʻe ni auala e puipuia ai i latou lava. O le ā le mea e faavae ai na puipuiga? Ua faapea mai le Tusi Paia: “O Ieova na te foaʻi mai le poto; . . . e tausi foʻi e ia le ala o ona tagata amio Atua.” (Faataoto 2:6, 8) O le poto mai le Atua, e mafai ona leoleoina ai ala o talavou o ē atonu e lolo atu i aumea e afāina ai, omiga mai uō, po o faafiafiaga lē mamā. E faapefea ona mulimuli mātua i le taʻitaʻiga a Ieova ma tāmau ai i loto o fanau le atamai o le Atua?

Saʻilia o Aumea e Atiaʻe Ai

E masani lava ona fiafia talavou e faifaimea ma isi talavou, ae o le faifaimea faatasi ma ē e leʻi iai se poto masani, o le a lē fesoasoani iā i latou e maua ai le poto mai le Atua. Ua lapataʻi mai le faataoto: “Ua fusifusia le valea i le loto o le tama.” (Faataoto 22:15) E faapefea la ona fesoasoani nisi o mātua i a latou fanau e faatatauina le poto mai le Atua e tusa ai ma aumea?

Na faapea mai se tamā e igoa iā Toni: * “Sa masani ona tafafao la ma fanau tama ma a la uō e latou te tupulaga, ae o le tele o na taimi, e tafafao lava i inei i lo matou fale a o ma vaavaai atu. Sa faaavanoa lava lo matou fale, lea sa  masani ona tumu i talavou, sa ma fafagaina ma faafiafia i latou. Sa ma fiafia lava e onosaia le pisa ma le vavaō i lo matou fale, ina ia mafai ona maua se tulaga saogalemu lea e mafai ai foʻi ona olioli la ma fanau.”

E toʻatolu le fanau a Pili ma Maria, ae ua la faapea mai, e lē o se mea faigofie le aʻoaʻoina o i latou. Ua la faamatala mai: “I la matou faapotopotoga, e toʻalaʻitiiti lava ni nai talavou e faifaimea ma la ma tama teine o Sieni. Ae peitaʻi, e iai lana uō e toʻatasi lava e igoa iā Susana, o se talavou e fiafia ma faaleuō. Ae e fai sina tuufau o ona mātua na i lo o i maʻua. Sa faataga Susana e tafao umi na i lo o Sieni, e faataga foʻi Susana e ofu i laulavalava pupuu, ma faalogologo i musika e lē talafeagai, ma matamata i ata tifaga e lē lelei. Sa umi se taimi o faigatā iā Sieni ona malamalama i o ma manatu. Sa manatu o ia e sili atu ona malamalama mātua o Susana, a o maʻua, ua matuā faasāsā naʻuā. Na faatoʻā iloa lava e Sieni le lelei o lo ma manatu maumauaʻi mo le puipuiga o ia ina ua tupu se faalavelave iā Susana. Ua matuā faafiafiaina i maʻua ona o lo ma lē faavaivai i le faia o le mea saʻo mo la ma tama teine.”

E toʻatele ni talavou e pei o Sieni, ua iloa le atamai o le saʻilia o le taʻitaʻiga a o latou mātua e faatatau i aumea. Ua faapea mai le faataoto: “O le taliga ua faalogo i le aʻoaʻiga e ola ai, e mau lea faatasi ma ē popoto.” (Faataoto 15:31) O le poto mai le Atua, e taʻitaʻia atu ai talavou e saʻili aumea mai i uō e atiaʻe ai.

Feagai ma Omiga Ina ia Lolo Atu

Ua iai le aafiaga o omiga mai uō faatatau i aumea e filifilia. O omiga faifai pea mai uō ina ia lolo atu, ua faigatā ai ona tutumau pea o a tatou fanau. Talu ai e masani ona naunau talavou ina ia tali leleia mai e isi talavou, ua mafai ai ona latou amio e pei o le lalolagi ona o omiga mai uō.—Faataoto 29:25.

Ua faamanatu mai e le Tusi Paia e faapea, o le a “mavae atu foʻi le lalolagi, atoa ma lona tuʻinanau.” (1 Ioane 2:17) O lea la, e ao ona faaeteete mātua ina neʻi soona taaʻina a latou fanau i manatu o le lalolagi. E faapefea ona latou fesoasoani i fanau e mafaufau i auala e talafeagai ma se Kerisiano?

Na faapea mai Risati: “E masani lava ona manaʻo loʻu afafine e ofu i lavalava o loo laʻei ai isi talavou. O lea, e ma te talanoa atu i ai ma le onosai e faatatau i aogā ma le lē aogā o na manaʻoga taʻitasi. E oo lava i āʻega e ma te manatu i ai e lelei, e ma te tausisi i le fautuaga na ma faalogo i ai i aso ua mavae e faapea, ‘O le tagata atamai, e lē muamua talia ni āʻega fou, e lē o ia foʻi le tagata mulimuli e lafoaʻia.’”

E ese le auala na fesagaʻi ai se tinā e igoa iā Pauline ma omiga mai uō. Na faapea mai o ia: “Sa ou manatu mamafa i mea e fiafia i ai laʻu fanau ma ou alu atu ai e lē aunoa i lo latou potu matou te talatalanoa. O nei talanoaga uumi, na mafai ai ona ou faasaʻosaʻoina o latou manatu ma fesoasoani iā i latou e iloiloina isi auala e vaai ai i mataupu.”

 E lē uma omiga mai uō, o lea la, o le a fesagaʻi pea mātua ma se tauiviga malosi ina ia “lepeti i lalo masalosaloga” o le lalolagi ma fesoasoani i a latou fanau ina ia “faatoʻilaloina [o latou] manatu uma ina ia anaana iā Keriso.” (2 Korinito 10:5) Ae o le “finafinau i le tatalo,” o le a faamalosia uma ai mātua ma fanau ina ia faataunuuina lenei galuega tāua.—Roma 12:12; Salamo 65:2.

Aafiaga Malolosi o Faafiafiaga

O le taaʻiga lona tolu atonu e faafaigatā i mātua ona faafesagaʻia, o faafiafiaga. O le tulaga masani, e ese le fiafia o tamaiti laiti e taaalo. E toʻatele foʻi tamaiti matutua e naunau e tafafao ma taaalo. (2 Timoteo 2:22) Ae pe afai e faamalieina lenei naunau i se auala e lē atamai, e mafai ona faavaivaia ai lo latou puipuiga faaleagaga. E masani lava ona aliaʻi mai lamatiaga i ni auala se lua.

Muamua, o le tele o mea faafiafia, e atagia atu ai tapulaa tau amio paʻū maulalo a le lalolagi. (Efeso 4:17-19) Peitaʻi, e tele lava ina aumaia i se auala fiafia ma faatosina. O lenei mea, e matuā lamatia ai talavou, o ē atonu latou te lē o iloa le mailei.

Lua, o le tele o le taimi e faaalu i faafiafiaga, e faapogaia ai foʻi faafitauli. E mananaʻo nisi ina ia fiafia ma ua avea ma mea e sili ona tāua i o latou olaga, ma alu uma ai le tele o le taimi ma le malosi. Ua lapataʻi mai le faataoto e faapea, “o le ʻai tele i meli, e lē lelei lea.” (Faataoto 25:27) O le tele naʻuā o le fiafia, e faapena ona faaitiitia ai le naunau i meaʻai faaleagaga ma iʻu ai ina paiē le mafaufau. (Faataoto 21:17; 24:30-34) O le fetagofi i mea a le lalolagi nei, o le a taofia ai talavou mai le “fetagofi atu i le ola moni,” le ola lea e faavavau i le lalolagi fou a le Atua. (1 Timoteo 6:12, 19) Ua faapefea ona fesagaʻi mātua ma lenei luʻi?

Na faapea mai Mari Carmen, o se tinā e toʻatolu lana fanau teine: “Sa ma mananaʻo ina ia maua e la ma fanau teine ni faafiafiaga mamā ma ia fiafia ai i latou. O lea, e ō ai e lē aunoa lo matou aiga e tafafao, e latou te tafafao faatasi foʻi ma a latou uō i le faapotopotoga. Ae e iai lava le taimi ia mo faafiafiaga. E matou te manatu i ai e tai pei o se meaʻai suamalie pe a uma se taumafataga; e suamalie, ae lē o le mea taumafa autū lenā. E latou te iloa foʻi ona galulue i le aiga, i le aʻoga, ma i le faapotopotoga.”

E leʻi manatu foʻi Toni ma Ruta i faafiafiaga e faapea, seʻi maua se taimi ona fai lea. Ua la faamatala mai: “Sa fai ma a matou masani le avea o le Aso Toonai o ‘se aso mo le aiga.’ Sa matou ō i le talaʻiga i le taeao, ona matou ō ai lea i le aoauli ma taeele, ae faia se taumafataga faapitoa i le pō.”

Ua faaalia i faamatalaga a nei mātua le tāua o le vaaiga saʻo i le saunia o faafiafiaga ma tafaoga mamā, ma le lē faamuamuaina o na mea i le olaga o se Kerisiano.—Failauga 3:4; Filipi 4:5.

Ia Faalagolago iā Ieova

O le mea moni, o puipuiga faaleagaga, e umi se taimi e atiina aʻe ai. E leai se fofō faavavega e maua ai le poto mai le Atua, e uunaʻia ai fanau ina ia faalagolago atu i lo latou Tamā faalelagi. Na i lo o lea, e ao i mātua ona ‘tausia i latou i aʻoaʻiga ma apoapoaʻiga a le Alii.’ (Efeso 6:4) O le faifai pea o le “tausi atu i ai i aʻoaʻiga ma apoapoaʻiga,” o lona uiga, o le fesoasoani atu lea i le fanau ina ia vaai i mea e pei ona silasila i ai le Atua. E mafai faapefea e mātua ona faatinoina lenei mea?

O le faia e lē aunoa o se suʻesuʻega faale-Tusi Paia, o le vala tāua lea i le taulau manuia. O le suʻesuʻega, e ‘faapupula ai mata o fanau ina ia latou vaai i mea e ofo ai i le tulafono a le Atua.’  (Salamo 119:18) Sa manatu mamafa Tito i le suʻesuʻega a le aiga ona o lea na ia fesoasoani ai i lana fanau e faalatalata atu iā Ieova. Na faapea mai o ia: “Sa ou matuā sauniuni lelei mo le suʻesuʻega. O le faia o saʻiliʻiliga i lomiga faale-Tusi Paia, na mafai ai ona ou faamatala atu i laʻu fanau tala o le Tusi Paia i se auala e faafiafia ai i latou. Sa ou faalaeiauina le fanau ina ia faailoa mai mea e tutusa ai o latou olaga ma olaga o tagata faamaoni. O lenei mea na manatua lelei ai e laʻu fanau po o ā mea e fiafia i ai Ieova.”

E mafai foʻi ona aʻoaʻo tamaiti i taimi faasamasamanoa. Sa apoapoaʻi atu Mose i mātua ina ia talanoa i faamanatuga a Ieova ‘pe a nonofo i o latou fale, pe a savavali i le ala, ma pe a taooto pe a tulaʻi foʻi.’ (Teuteronome 6:7) Na faapea mai se tasi tamā: “E manaʻomia e loʻu atalii se taimi e faamatala mai ai ona faalogona. Pe a matou savalivali pe faia faatasi se galuega, e masani lava ona ia faamatala mai ona faalogona. I nei taimi, e faia ai ni a ma talanoaga māfana ia sa aogā iā i maʻua uma.”

O tatalo foʻi e faia e mātua, sa maua ai e a latou fanau ni āuga lelei. O le faalogo atu i mātua o faalatalata atu ma le loto maulalo i le Atua e talosagaina lana fesoasoani ma le faamagaloga, e uunaʻia ai le fanau e “talitonu o loo soifua o ia.” (Eperu 11:6) E faamamafa e le toʻatele o mātua lelei le tāua o le tatalo faatasi o le aiga, ma e aofia ai mataupu tau i le aʻoga ma isi mea o loo faapopoleina ai le fanau. Na faapea mai se tasi tamā, e masani lava ona tatalo lana avā ma le fanau a o leʻi ō atu i le aʻoga.—Salamo 62:8; 112:7.

“Aua Neʻi Tatou Faapalapala i le Amio Lelei”

E faia e mātua uma lava mea sesē ma e ono salamō ona o le auala na latou taulimaina ai nisi o tulaga. Ae peitaʻi, ua uunaʻia i tatou e le Tusi Paia ina ia taumafai pea ae aua le “faapalapala i le amio lelei.”—Kalatia 6:9.

Ae peitaʻi, i nisi taimi e faavaivai ai mātua, ona latou te lē malamalama i a latou fanau. E faigofie lava ona manatu e faapea, e ese ma faigatā le tupulaga talavou. Ae, e tutusa lava vaivaiga o tamaiti i aso nei e pei foʻi ona iai i tupulaga muamua atu, ma e faapena foʻi faaosoosoga o loo latou fesagaʻia; e ui lava ua faateteleina ia omiga ina ia faia solitulafono. O le mea lea, ina ua uma ona aʻoaʻia lona atalii, na faapea mai se tasi tamā, sa ia faamālūina ana upu i lona faapea atu ma le agalelei: “E manaʻo lou loto e faia mea ia sa manaʻo i ai loʻu loto e faia a o oʻu laʻitiiti.” Atonu e lē tele se iloa o mātua i mea tau komepiuta, ae latou te iloa uma lava ia faanaunauga o le tino lē  lelei atoatoa.—Mataio 26:41; 2 Korinito 2:11.

O nisi fanau, atonu latou te mumusu i le taʻitaʻiga a o latou mātua ma oo ai ina fouvale i aʻoaʻiga ua avatu iā i latou. Ae peitaʻi, e matuā manaʻomia ai le onosai. E ui lava e faalogogatā muamua pe e tetee foʻi i aʻoaʻiga, ae e toʻatele tamaiti e iʻu lava ina gauaʻi. (Faataoto 22:6; 23:22-25) Ua faamatala mai e Mataio, o se Kerisiano o loo auauna nei i se ofisa o le lālā o Molimau a Ieova e faapea: “Ina o oʻu talavou, sa ou lagona, e lē saʻo le soona faasāsā o oʻu mātua. Sa ou manatu afai e faataga e mātua o aʻu uō se mea, e lē faia ea faapea e oʻu mātua? Sa ou matuā ita ai lava i nisi taimi pe a la faasalaina aʻu i le faapea mai e aua neʻi oʻu alu e tiʻetiʻe i paopao; o se mea sa ou fiafia i ai. Ae peitaʻi, ua ou iloa ai nei, o le aʻoaʻiga na tuuina mai e oʻu mātua, sa lē gata ina aogā ae sa talafeagai foʻi. Ou te matuā loto faafetai ona sa la tuuina mai le taʻitaʻiga sa ou manaʻomia i le taimi tonu.”

E mautinoa la, e ui ina lē lelei i nisi taimi le tulaga faaleagaga o a tatou fanau, ae e mafai lava ona avea i latou o ni Kerisiano lelei. E pei ona folafola mai e le Tusi Paia, o le poto mai le Atua e mafai ona puipuia ai i latou i le itu faaleagaga. “A oo le poto i lou loto, ma ua mālie iā te oe le atamai; e faafeao le mafaufau iā te oe; e leoleo iā te oe le faautauta; ina ia laveaʻi iā te oe ai le ala leaga.”—Faataoto 2:10-12.

E lē o se galuega faigofie le tauaveina o se tamaitiiti i le manava mo le iva masina. O le isi 20 tausaga ia e mulimuli mai, e oo mai ai foʻi tigā ae faatasi ma le fiafia. E tauivi malosi mātua Kerisiano e puipuia a latou fanau i le poto mai le Atua ona latou te alolofa i ai. Sa iā i latou le lagona e pei o lea sa i le aposetolo matua o Ioane e faatatau i ana fanau faaleagaga e faapea: “E leai soʻu fiafia e sili i lenei, pe a ou faalogo ua savavali laʻu fanau i le upu moni.”—3 Ioane 4.

[Faamatalaga pito i lalo]

[Ata i le itulau 24]

“Sa faaavanoa lava lo matou fale lea sa masani ona tumu i talavou”

[Ata i le itulau 25]

Ia naunau i mea e fiafia i ai lau fanau

[Ata i le itulau 26]

“Sa ou matuā sauniuni lelei mo le suʻesuʻega”