E Tāua pe Faatauvaa le Olaga?

“Talu ai na faia le tagata i le faatusa o le Atua, o le fasiotia la o se tasi, o le faamutaina lea o se mea e sili ona tāua ma paia i le lalolagi.”—The Plain Man’s Guide to Ethics, tusia e William Barclay.

‘O LE mea e sili ona tāua i le lalolagi.’ Pe e faapena lou manatu i le ola? E foliga mai e toʻatele e lē ioe i le manatu o le tusitala, ona o le auala o loo amioaʻi ai tagata. E faitau miliona soifua ua fano, ona o ē saʻilia ma le manatu faapito a latou lava fuafuaga, e aunoa ma le manatu mamafa mo le lelei o o latou uso a tagata.—Failauga 8:9.

E Lē Tāua ma e Lē Afāina pe a Maumau Ola

O se faaaʻoaʻoga o lenei tulaga, o le Taua Muamua a le Lalolagi. Ua faapea mai se tusitala o talafaasolopito o A.J.P. Taylor faatatau i lenā taimi o fetauaʻiga mataʻutia, “na fasiotia le anoanoaʻi o tagata e aunoa ma se māfuaaga.” I le saʻilia o le tulaga taʻutaʻua ma le viiga, na faaaogā ai e taʻitaʻiʻau fitafita e pei e lē aogā ma e lē afāina pe a feoti. Na maliliu le silia ma le ʻafa miliona tagata i se tasi o fetauaʻiga na faia i Falani. Ua tusi mai Taylor: “E leai ni taui [aogā] na maua pe na maumau foʻi, ae na o le fasiotia o tane ma le viiga na maua mai ai.”—The First World War.

Ua taatele le lē faatāuaina o le ola. Ua faasino atu e Kevin Bales i le taimi nei, “ona o le faatuputeleina o le aofaʻi o tagata, ua tumu ai le lalolagi i le faitau miliona o tagata matitiva o ē o tau saʻilia ni mea e ola ai.” Ua loa tausaga o tauivi tagata i le saʻilia o se auala e ola ai e ui i faiga faapisinisi sauā,

 lea ua “faatauvaa ai le olaga.” Ua faapea mai Bales, o i latou o ē o loo faaaogāina nei tagata ina ia maua ai a latou ʻoa, ua manatu i ai o ni pologa e mafai ona “lafoaʻia pe a uma ona faaaogā.”—Disposable People.

“O le ʻAi i le Matagi”

E tele isi māfuaaga ua manatu ai le toʻatele o tagata e faatauvaa ma lē tāua lo latou ola, ma e leai se isi e popole pe oti pe ola i latou. E lē gata i faiga taua ma faiga lē tonu, ae o le mataʻutia foʻi o lāmala, oge, faamaʻi, maliliu o tagata ma le lē mafaitaulia o isi mea ua puapuagatia ai, ua tau tomānatu ai tagata pe e tāua le ola.—Failauga 1:8, 14.

Peitaʻi, e lē o tagata uma e ola i se olaga puapuagatia. O i latou foʻi e lē o ola i se tulaga faigatā, ua ioe i upu a le tupu anamua o Isaraelu o Solomona o lē na fesili: “Auā se ā se mea ua maua e le tagata i ana galuega uma, ma le taumafai o lona loto, ua tigā ai o ia i lalo o le lā?” O le manatunatu i ia tulaga, ua iloa ai e le toʻatele e faapea, o le tele o mea ua latou faia o “mea faatauvaa foʻi lea, ma le ʻai i le matagi.”—Failauga 2:22, 26.

A o toe tomānatu isi i o latou soifuaga, e toʻatele ua fesili, “po ua pau ea lea o le olaga?” E toʻafia ua mafai ona faamalieina i aso o o latou olaga, e pei o le augātamā o Aperaamo? (Kenese 25:8) Ua lagona e le toʻatele ua iʻuvale mea uma, ae peitaʻi e lē tatau ona faapena le tulaga o mea. E silasila Ieova e tāua ola o tagata uma, ma e finagalo o ia ia tatou ola i ni olaga e faamalieina moni. O le a faapefea ona tupu o lenā mea? Ia iloilo le mea o taʻua i le isi mataupu o sosoo mai e uiga i lenei mataupu.