Ola e Lē mo i Tatou Lava

“Na maliu foʻi o [Keriso] ona o tagata uma, ina ia lē usiusitai pea o ē ola iā te i latou lava.”—2 KORINITO 5:15.

1, 2. O le ā le faatonuga faale-Tusi Paia na uunaʻia ai soo o Iesu i le uluaʻi senituri e foʻia le manatu faapito?

O LE pō mulimuli lava lea o Iesu i le lalolagi. Toe o ni nai itula ona ia avatu loa lea o lona soifua e sui ai i latou o ē faatuatua iā te ia. Sa tele ni mea tāua na fetalai atu ai Iesu i ona soo i lenā pō. O se tasi o na mea, o le faatonuga e faatatau i le faailoga o le a iloa ai o i latou o ona soo. Na ia fetalai: “O le poloaʻiga fou ou te tuu atu ai iā te outou, ia outou fealofani; faapei ona ou alofa atu iā te outou, ia fealofani foʻi outou. O le mea lea e iloa ai e tagata uma lava o oʻu soo outou, pe afai ua outou fealofani.”—Ioane 13:34, 35.

² O Kerisiano moni, e latou te faaalia le alofa lē manatu faapito o le tasi i le isi, ma faamuamua le lelei o o latou uso talitonu na i lo i latou lava. E latou te lē faatalatū e oo lava i le “tuuina atu e se tasi lona ola mo ana uō.” (Ioane 15:13) Na faapefea ona tali atu uluaʻi Kerisiano i le poloaʻiga fou? Na taʻua e le tusitala i le lona lua senituri, o Tetuliano, i lana tusi o le Apology, nisi na fai mai o Kerisiano: ‘Tagaʻi i le fealofani o i latou, ma lo latou lotomalilie e oti mo isi.’

3, 4. (a) Aiseā e ao ai ona tatou teena le manatu faapito? (e) O le ā o le a tatou iloiloina i lenei mataupu?

³ E ao foʻi iā i tatou ona ‘fesui i a tatou avega e ave, ma ia faapea ona tatou faia le tulafono a Keriso.’ (Kalatia 6:2) O le manatu faamaualuga, o se tasi lea o mea e aupito sili ona faigatā ona usiusitai ai i le tulafono a Keriso, ma ‘alofa atu i le Alii lou Atua ma lou loto atoa, ma lou agaga atoa, ma lou manatu atoa ma alofa atu i lē lua te tuaoi, ia pei o oe lava iā te oe.’ (Mataio 22:37-39) Talu ai tatou te lē lelei atoatoa, tatou te lolo atu ai i le manatu faapito. E lē gata i lea, o popolega i aso fai soo, o le agaga faatavā i le aʻoga po o nofoaga e faigaluega ai, o le tauivi ina ia maua mea manaʻomia i le olaga. O le iʻuga ua faateteleina lenei uiga o le manatu faapito ae ua lē faaitiitia. Na lapataʻi mai Paulo: “O ona aso e gata ai . . . e avea tagata ma ē  manatu faapito.”—2 Timoteo 3:1, 2, Phillips.

⁴ I le faaiʻuga o lana faiva i le lalolagi, na taʻu atu ai e Iesu i ona soo ni auala se tolu e fesoasoani iā i latou e teena ai le manatu faapito. O ā na auala, ma e faapefea ona tatou mauaina aogā mai i lana faatonuga?

O Auala e Teena ai le Manatu Faapito!

5. A o talaʻi i le itu i mātū o Kalilaia, o le ā na faailoa atu e Iesu i ona soo, ma aiseā na faateʻia ai i latou?

⁵ Na talaʻi Iesu e latalata i Kaisareia Filipi i le itu i mātū o Kalilaia. E foliga mai lenei nofoaga toʻafimālie ma matagofie o se nofoaga e mapu i ai na i lo se nofoaga e faafitia ai e se tasi ia lava. A o iai Iesu i inā, na ia faailoa atu i ona soo, e tatau ona “alu o ia i Ierusalema, e faatigāina foʻi i mea e tele e toeaina ma le ʻau ositaulaga sili, ma le ʻau tusiupu, e fasiotia foʻi o ia, e faatūina foʻi o ia i le aso tolu.” (Mataio 16:21) Pagā le faateʻia o soo o Iesu i lenei fetalaiga, auā na latou faatalitalia lo latou Taʻitaʻi e faavae lona Malo i le lalolagi!—Luka 19:11; Galuega 1:6.

6. Aiseā na aʻoaʻia mamafa ai e Iesu Peteru?

⁶ Na vave ona taʻitaʻi ane e Peteru Iesu “ua vavao iā te ia, ua faapea atu, ‘Le Alii e, ia mamao iā te oe lea mea; e lē oo lenā mea iā te oe.’” Na faapefea ona tali atu Iesu? “Ona fāliu atu ai lea o ia, ua faapea atu iā Peteru, ‘Satani e, inā alu ia oe i oʻu tua, ua fai oe ma mea ou te tausuai ai; auā e lē o mea a le Atua ua e loto i ai, a o mea a tagata.’” Maʻeu le eseese o nei uiga e lua! Ua lotomalie Iesu e talia le ala lē manatu faapito na tofia e le Atua iā te ia, lea na iʻu i lona maliu i se laau i ni nai masina mulimuli ane ai. Na manatu Peteru i se ala sologa lelei. Na ia faapea atu: “Ia mamao iā te oe lenā mea.” E lē mafesiligia na iai ni faanaunauga lelei o Peteru. Peitaʻi, na aʻoaʻia o ia e Iesu talu ai, ua tuua e Peteru o ia e aafia iā Satani. Sa lē loto Peteru i ‘mea a le Atua a o mea a tagata.’—Mataio 16:22, 23.

7. E pei ona faamauina i le Mataio 16:24, o le ā le auala na faatulaga e Iesu e mulimuli ai ona soo?

⁷ O loo tatou faalogoina i aso nei manatu e pei o manatu o Peteru na taʻu atu iā Iesu. E masani ona uunaʻia e le lalolagi se tasi, ina ia ‘faifai lemu’ po o le ‘uia o se ala faifai malie.’ Peitaʻi na taʻua e Iesu se vaaiga e matuā ese lava. Na ia fetalai atu i ona soo: “Ai se tasi e fia mulimuli mai iā te aʻu, ia faafiti o ia iā te ia, ma ave lona satauro, i le mulimuli mai iā te aʻu.” (Mataio 16:24) Ua taʻua e le The New Interpreter’s Bible: “O nei upu, e lē o se valaaulia mo i latou e leʻi avea ma Kerisiano, ae o se valaaulia mo i latou ua uma ona tali atu i le valaau a Keriso e manatunatu ai i le uiga o le avea ma soo.” O laasaga e tolu na faatulaga e Iesu, o loo taʻua i lenā mau, e ao ona mulimuli i ai ē talitonu. Seʻi o tatou iloiloina taʻitasi na laasaga.

8. Ia faamatala le uiga o le faafitia e se tasi o ia lava.

⁸ Muamua, e ao ona tatou faafitia i tatou lava. O le upu Eleni mo le “faafitia e se tasi o ia lava,” ua faaalia ai le teena o faanaunauga manatu faapito. O le faafitia o i tatou lava, e lē na pau lona uiga o le tuua o mea e fiafia ai i nisi taimi, ma e lē uiga atu foʻi i le faafitia o mea uma ma afāina ai i tatou. Ua lē toe ‘aiā tatou iā i tatou’ lava ae ua tatou lotomalilie e tuu atu o tatou ola atoa ma mea uma lava iā Ieova. (1 Korinito 6:19, 20) Na i lo le fai o lo tatou manaʻo, ua tatou taulaʻi atu i le finagalo o le Atua. O le faafitia o i tatou lava, o se faanaunauga lea e faia le finagalo o le Atua,  e tusa lava pe lē o le mea lea na tatou mananaʻo e fai. Ua faaalia lo tatou tuutoina atoatoa i le Atua, pe tuuina atu o tatou ola iā te ia ma papatisoina. Ona tatou taumafai loa lea e faataunuu lenā tautoga i o tatou olaga atoa.

9. (a) A o iai Iesu i le lalolagi, o le ā na faaataina e le satauro? (e) O le ā le auala e ao ai ona ave o tatou satauro?

⁹ O le laasaga lona lua, e ao ona tatou ave lo tatou satauro. I le uluaʻi senituri, o le satauro sa faaataina ai puapuaga, le māsiasi ma le oti. E masani lava, e na o tagata solitulafono e faasalaina i le satauro po o le faatautau ai foʻi o o latou tino oti i luga o le satauro. E ala i lenei faaupuga, na faaalia ai e Iesu, e ao ona faatalitalia e se Kerisiano e sauāina o ia, e inosia po o le oti, ona e lē o ia o so le lalolagi. (Ioane 15:18-20) O a tatou tapulaa faa-Kerisiano, ua faaesea ai i tatou mai le lalolagi, o lea atonu latou te “faifai” mai ai. (1 Peteru 4:4) E ono tupu lenei mea i aʻoga, i galuega pe oo lava i totonu o aiga. (Luka 9:23) Ae ui i lea, ua tatou lotomalilie e onosaia tauemuga a le lalolagi, talu ai tatou te lē o ola mo i tatou lava. Na fetalai Iesu: “Amuia outou pe a latou upu leaga, ma faasauā iā te outou, ma latou tuuaʻiina pepelo outou i mea leaga uma ona o aʻu. Ia outou olioli ma fiafia lava; auā o i le lagi lo outou taui e tele.” (Mataio 5:11, 12) O le mea moni, e sili atu ona tāua le mauaina o le finagalo malie o le Atua.

10. O le ā e aofia i le faaauau ona mulimuli iā Iesu?

¹⁰ O le laasaga lona tolu, na fetalai Iesu e ao ona faaauau ona tatou mulimuli iā te ia. E tusa ai ma le tusi An Expository Dictionary of New Testament Words, tusia e W. E. Vine, o le mulimuli, o lona uiga, o se “tasi e ō faatasi i se auala e tasi.” Ua taʻua i le 1 Ioane 2:6: “O lē faapea o loo tumau [le Atua] i totonu iā te ia, e tatau ona savali o lenā tagata faapei ona savali o [Keriso].” Na faapefea ona savali Iesu? E leʻi manatu faapito Iesu ona o lona alofa i lona Tamā o i le lagi ma ona soo. Na tusi Paulo: “Auā o Keriso lava e leʻi faafiafia o ia i lona lava finagalo.” (Roma 15:3) E oo lava i taimi na vaivai pe fia taumafa ai foʻi Iesu, na ia faamuamua lava manaʻoga o isi na i lo ia. (Mareko 6:31-34) Sa matuā finafinau Iesu i le talaʻiga o le Malo ma le aʻoaʻo atu. Pe lē ao ea la ona tatou faaaʻoaʻo iā te ia, a o tatou maelega e faataunuu le faatonuga e ‘fai nuu uma lava ma soo ma aʻoaʻo atu iā te i latou ia tausi i mea uma ua fai atu ai Iesu’? (Mataio 28:19, 20) I nei mea uma, na faataatia ai e Iesu se faaaʻoaʻo mo i tatou, ma e ao ona tatou “mulimuli atu i ona tulagāaao.”—1 Peteru 2:21.

11. Aiseā e tāua ai le faafitia o i tatou lava, ia ave lo tatou satauro, ma faaauau ona mulimuli iā Iesu Keriso?

¹¹ E tāua le faafitia o i tatou lava, ia ave la tatou satauro, ma faaauau ona mulimuli i lo tatou Faaaʻoaʻo. O le faia faapea, ua tatou faatoʻilaloina ai le uiga o le manatu faamaualuga, o se faafitauli tugā e faigatā ona faaalia ai le alofa lē manatu faapito. E lē gata i lea, na fetalai Iesu: “Ai sē fia faasaogalemuina lona ola, e māumau ai iā te ia; a o lē faamāumau lona ola ona o aʻu, e maua ai e ia. Auā se ā le aogā i le tagata pe afai na te maua le lalolagi uma, a e māumau lona ola? Se ā foʻi se mea e avatu e le tagata e togiola ai lona ola?”—Mataio 16:25, 26.

E Lē Mafai Ona Tatou Auauna i ni Alii se Toʻalua

12, 13. (a) O le ā na popole ai le tauleʻaleʻa lea na fesili mo se fautuaga mai iā Iesu? (e) O le ā le fautuaga na avatu e Iesu i le tauleʻaleʻa, ma aiseā?

¹² I ni nai masina ina ua mavae ona faamamafa e Iesu i ona soo e ao ona faafitia o i latou lava, na alu atu ai se tauleʻaleʻa mauʻoa ma faapea atu: “Le aʻoaʻo e, se ā se mea lelei ou te faia ou te maua ai le ola faavavau?” Na fetalai atu Iesu “ia e tausi i poloaʻiga” ma na ia taʻu atu nisi o na poloaʻiga. Na faapea atu  le tauleʻaleʻa: “Ua ou tausia na mea uma.” E foliga mai sa faamaoni le tauleʻaleʻa ma faia le mea sili e usiusitai ai i poloaʻiga o le Tulafono. Na toe fesili atu le tauleʻaleʻa: “Se ā se mea o toe ou te leʻi faia?” I lana tali atu, na faasafua atu ai e Iesu se valaaulia mataʻina i le tauleʻaleʻa: “Afai e te manaʻo ina ia atoatoa ona lelei o lau amio, ia e alu ma e faatau atu au mea, i le e avatu ai i ē matitiva; ona iā te oe lea o le faulaʻigaoloa i le lagi, i le e sau ma mulimuli mai iā te aʻu.”—Mataio 19:16-21.

¹³ Sa silafia e Iesu, ina ia mafai ona auauna lenā tauleʻaleʻa ma le lotoatoa iā Ieova, e ao ona ia lafoaʻia mea e faatosina ese ai lona olaga, o lona tamaoaiga faaletino lea. E lē mafai e se soo moni o Keriso ona auauna i ni alii se toʻalua. E lē mafai ona ia “auauna i le Atua atoa ma le ʻoa.” (Mataio 6:24) E ao ona ‘lelei ona mata,’ o le taulaʻi atu lea i mea faaleagaga. (Mataio 6:22) O le lafoaʻia o le tamoaiga o se tasi ma avatu ma ē matitiva, o se gaoioiga lē manatu faapito lea. O le tuua o meafaitino, na ofo atu ai e Iesu i lenei tauleʻaleʻa le avanoa o le toloaʻi o ʻoa i le lagi, o lona uiga o le ola e faavavau lea mo ia, ma maua le faamoemoe o le pule faatasi ma Keriso i le lagi. E leʻi nofo sauni le tauleʻaleʻa e faafitia o ia lava. “Ona alu ese ai lea o ia ma le tigā, auā e tele lava ana mea.” (Mataio 19:22) Ae peitaʻi, na ese le tali a isi soo o Iesu.

14. Na tali atu faapefea le ʻaufaifaiva e toʻafā i le valaaulia a Iesu e mulimuli iā te ia?

¹⁴ E lua tausaga muamua atu na valaaulia ai faapena e Iesu le ʻaufaifaiva e toʻafā, o Peteru, Aneterea, Iakopo ma Ioane. O le toʻalua o i laʻua sa fagogota, a o le isi toʻalua sa fonofono a la upega. Na fetalai atu Iesu iā te i latou: ‘Inā mulimuli mai ia iā te aʻu, ou te faia outou ma fai faiva i tagata.’ Na vave lava ona lafoaʻi e le toʻafā la latou faiva ae mulimuli iā Iesu i o latou olaga atoa.—Mataio 4:18-22.

15. Na faapefea e se tasi Molimau a Ieova i aso nei ona tuua mea e fiafia i ai ae mulimuli iā Iesu?

¹⁵ E toʻatele Kerisiano i aso nei ua faataʻitaʻi i le faaaʻoaʻoga a le ʻaufaifaiva e toʻafā na i lo le tauleʻaleʻa mauʻoa. Na latou tuua le avanoa e avea o ni ē taʻutaʻua ma tamaoaiga i lenei lalolagi, ina ia auauna iā Ieova. Ua faapea mai Tepora: “Ina ua 22 oʻu tausaga, na tatau ona ou faia se filifiliga telē. Na ou suʻesuʻeina le Tusi Paia pe tusa ma le ono masina, ma na ou manaʻo ai loa e tuuina atu loʻu ola iā Ieova, peitaʻi sa matuā tetee loʻu aiga. O i latou o ni tagata milionea, ma na latou manatu o le avea o aʻu ma Molimau, o le a faalumaina ai i latou. Na latou tuu mai iā te aʻu le 24 itula ou te filifili ai po o fea ou te manaʻo ai, o se olaga tamaoaiga po o le upu moni. Pe afai ou te lē taofia la matou fesootaʻiga ma Molimau, o le a lē toe aumai e loʻu aiga iā te aʻu ni tupe. Na fesoasoani Ieova iā te aʻu e faia se faaiʻuga saʻo ma na ia aumaia le malosi e ola ai e tusa ma laʻu faaiʻuga. E 42  tausaga o oʻu galue i le auaunaga faataimi atoa, ma e leai se mea na ou faanoanoa ai i laʻu filifiliga sa fai. E ala i loʻu teena o le manatu faapito, olaga tafaovale, ua ou sola ese mai i se olaga e leai se faamoemoe ma le lē fiafia o loo iai loʻu aiga. Ua ma fesoasoani ma laʻu tane i le sili atu i le 100 tagata e aʻoaʻo le upu moni. Ua sili atu ona tāua nei fanau faaleagaga iā te aʻu, na i lo le tamaoaiga faaletino.” E faitau miliona isi Molimau a Ieova e ioe i le manatu lenā. Ae faapefea oe?

16. E mafai faapefea ona tatou faaalia tatou te lē o toe ola mo i tatou lava?

¹⁶ O le faanaunauga ia lē ola mo i latou lava, ua uunaʻia ai le faitau afe o Molimau a Ieova e auauna o ni paeonia po o ni ē faalauiloa le Malo faataimi atoa. O isi, ona e lē mafai e o latou tulaga ona galulue ai faataimi atoa i le faiva, ua latou atiina aʻe se agaga faapaeonia ma lagolago le talaʻiga o le Malo i le mea sili latou te mafaia. Ua faaalia foʻi e mātua se agaga faapena, e ala i le tuuina atu o latou taimi ma tuua mea e fiafia i ai ina ia avatu se aʻoaʻoga faaleagaga i a latou fanau. E mafai uma lava e i tatou ona faamuamua manaʻoga o le Malo i o tatou olaga i le tele o auala.—Mataio 6:33.

O le Alofa o Ai ua Pulunaunauina ai i Tatou?

17. O le ā ua uunaʻia ai i tatou e faaalia le alofa lē manatu faapito?

¹⁷ O le faaalia o le alofa lē manatu faapito, e lē o se ala e faigofie ona mulimuli ai. Peitaʻi, ia mafaufau i le māfuaaga ua uunaʻia ai i tatou. Na tusi Paulo: “Ua pulunaunauina i matou i le alofa o Keriso; o loo manatu faapea i matou, na maliu le toʻatasi mo tagata uma . . . na maliu foʻi o ia ona o tagata uma, ina ia lē usiusitai pea o ē ola iā te i latou lava, a o ia o lē na maliu ma toe tū mai mo i latou.” (2 Korinito 5:14, 15) O le alofa o Keriso ua pulunaunauina ai tatou e ola e lē mo i tatou lava. Maʻeu se uunaʻiga malosi! Talu ai na maliu Iesu mo i tatou, pe tatou te lē mafaufau ea i le tiute tauave tau amio ina ia ola mo ia? O le mea moni, o le talisapaia o le loloto o le alofa o le Atua ma Keriso iā i tatou, e uunaʻia ai i tatou e tuuina atu o tatou ola i le Atua ma avea ma soo o Keriso.—Ioane 3:16; 1 Ioane 4:10, 11.

18. Aiseā e aogā ai le ola i se olaga e lē manatu faapito?

¹⁸ Pe e aogā le lē toe ola mo i tatou lava? Ina ua teena e le tauleʻaleʻa le valaaulia a Keriso ma alu ese, na fai atu Peteru iā Iesu: “Faauta, ua matou tuua mea uma, a e matou mulimuli atu iā te oe; se ā foʻi se mea matou te maua?” (Mataio 19:27) Na faafitia moni e Peteru ma isi aposetolo i latou lava. O le ā lo latou taui? Na fetalai muamua Iesu e uiga i le faaeaga o le a latou mauaina, o le pule faatasi lea ma ia i le lagi. (Mataio 19:28) O le taimi lava foʻi lenā, na taʻua ai e Iesu faamanuiaga o le a olioli ai ona soo. Na ia fetalai: “E moni, ou te fai atu iā te outou, ai se tasi ua ia tuua le fale, po o uso, po o tuafāfine, po o le tinā, po o le tamā, po o le fanau, po o fanua, ona o aʻu ma le tala lelei, e maua lava e ia taʻisautuaselau i lenei olaga . . . a o le ola atalī e maua ai le ola faavavau.” (Mareko 10:29, 30) E tatou te maua mea e sili atu na i lo mea na tatou tuua. Pe lē sili ea ona tāua o tatou tamā, tinā, uso tuafāfine ma fanau i le upu moni na i lo se isi lava mea na tatou tuua ona  o le Malo? O ai na sili ona tauia lona olaga, o Peteru po o le tauleʻaleʻa mauʻoa?

19. (a) O le ā e faalagolago i ai le fiafia moni? (e) O le ā o le a tatou iloiloina i le isi mataupu o sosoo mai?

¹⁹ E ala i ana upu ma gaoioiga, na faaalia ai e Iesu, o le fiafia e maua ona o le foaʻi ma le auauna atu, ae lē o le manatu faapito. (Mataio 20:28; Galuega 20:35) Ua matuā faamalieina i tatou i le olaga i le taimi nei, ma maua le faamoemoe o le ola e faavavau i le lumanaʻi ona ua tatou lē toe ola mo i tatou lava ae faaauau ona mulimuli iā Keriso. O le mea moni, pe a tatou faafitia i tatou lava, ua pulea la i tatou e Ieova. O le a avea i tatou ma auauna po o pologa a le Atua. Aiseā e tauia ai lenei tulaga pologa? E faapefea ona aafia ai filifiliga tatou te faia i le olaga? O le a talanoaina i le isi mataupu o sosoo mai nei fesili.

Pe E te Manatua?

• Aiseā e ao ai ona tatou teena o tatou faanaunauga manatu faapito?

• O le ā le uiga ia faafitia i tatou lava, ia ave la tatou satauro, ma faaauau ona mulimuli iā Iesu?

• O le ā ua uunaʻia ai i tatou e lē toe ola mo i tatou lava?

• Aiseā e aogā ai le ola i se olaga e lē manatu faapito?

[Fesili mo le Suʻesuʻega]

[Ata i le itulau 11]

“Le Alii e, ia mamao iā te oe lea mea”

[Ata i le itulau 13]

O le ā na taofia ai le tauleʻaleʻa talavou mai le mulimuli atu iā Iesu?

[Ata i le itulau 15]

Ua uunaʻia e le alofa Molimau a Ieova e auauna ma le maelega o ni ē faalauiloa le Malo