Alu i mataupu o loo iai

Alu i le lisi o mataupu

Talavou e, Ia Vivii Atu iā Ieova!

Talavou e, Ia Vivii Atu iā Ieova!

Talavou e, Ia Vivii Atu iā Ieova!

“Ia vivii atu iā Ieova ai le lalolagi, . . . O tauleleʻa atoa ma teine.”—SALAMO 148:7, 12.

1, 2. (a) O ā faasāsāaga ua iloa e le toʻatele o tamaiti ma talavou? (e) Aiseā e lē tatau ai ona ʻinoʻino talavou i faasāsāaga ua faia e o latou mātua?

E MASANI lava ona iloa lelei e tamaiti mea e leʻi faatagaina i latou e fai. E taʻu atu iā te oe e le toʻatele o tamaiti, lo latou matutua e tatau ona iai ona faatoʻā faataga lea e sopoʻia le isi itu o le auala, feala umi i le pō, pe ave foʻi se taavale. E iai taimi, e manatu ai se talavou o le tali masani lava i le tele o mea e naunau e fia fai, “Seʻi e matua.”

2 Ua iloa e outou talavou, e manatu o outou mātua o se auala poto le faia o ni faasāsāaga, atonu e mo lou lava puipuiga. Ua outou mautinoa foʻi, e fiafia le finagalo o Ieova, pe a outou usiusitai i o outou mātua. (Kolose 3:20) Ae peitaʻi e te ono manatu ua leai se mea e mafai ona e faia i le olaga. Po ua faasā ea le faia o mea uma lava e sili ona tāua seʻia e matua? E leai! O loo iai se galuega o loo faia i le taimi nei e sili atu ona tāua na i lo se isi faaeaga atonu o e faatalitali i ai. Pe e mafai e outou talavou ona auai i lenei galuega? E lē gata e mafai ona outou auai, ae ua valaaulia foʻi outou e le Atua Silisili Ese ina ia faia lea galuega!

3. O le ā le faaeaga lea ua valaaulia e Ieova talavou ia auai i ai, ma o ā fesili o le a talanoaina?

3 O le ā le galuega lea tatou te talanoa i ai? Mātau upu o la tatou mau autū mo lenei mataupu: “Ia vivii atu iā Ieova ai le lalolagi, . . . O tauleleʻa atoa ma teine, o toeaina atoa ma tama.” (Salamo 148:7, 12) Ua taʻua i lenei mau, o loo iai se faaeaga sili e mafai ona e maua: O le vivii atu iā Ieova. I le avea o se talavou, po o e matuā fiafia e auai i lenā galuega? E faapena lagona o le toʻatele o loo auai. Ina ia iloa le māfuaaga e aogā ai lea lagona, seʻi o tatou talanoaina ni fesili se tolu. Muamua, aiseā e ao ai ona e vivii atu iā Ieova? Lona lua, e faapefea ona e vivii atu iā te ia ma taulau manuia ai? Mulimuli, o le ā le taimi e amata ai ona vivii atu iā Ieova?

Aiseā e Vivii Atu ai iā Ieova?

4, 5. (a) E tusa ai ma le Salamo e 148, o le ā le tulaga matagofie o loo tatou iai? (e) E mafai faapefea e mea na faia e lē mafai ona tautatala pe mafaufau, ona vivii iā Ieova?

4 O le māfuaaga sili e vivii ai iā Ieova, ona o Ia na faia mea uma lava. Ua fesoasoani le Salamo e 148 iā i tatou ina ia taulaʻi atu i lenei mea moni. Seʻi mafaufau: O le ā sou lagona pe a e faalatalata atu i ni tagata o loo usuina ma le autasi se pese mālie ma e faagaeetia ai? Ae ā pe a e iloa o upu o le pese e moni, o loo faaalia ai manatu e te iloa e tāua, manaia ma faagaeeloto? Po o le a e manaʻo e aʻoaʻoina upu o le pese ma aufaatasi atu loa i ai? O le toʻatele o i tatou e fia faia faapena. O lea la, ua faailoa mai iā te oe e le Salamo 148 ua e iai i se tulaga talitutusa faapena ae e sili atu ona matagofie. Ua faamatalaina e le Salamo se vaega e toʻatele, o loo vivii ma le autasi iā Ieova. A o e faitauina le Salamo, e te ono iloa ai se mea tulaga ese. O le ā lenā mea?

5 O nisi o ē vivii ua faamatalaina i le Salamo 148, e lē mafai ona tautatala pe mafaufau foʻi. O se faaaʻoaʻoga, ua tatou faitau e faapea, o loo vivii le lā, masina, fetu, kiona, matagi, mauga tetele ma mauga iti iā Ieova. E faapefea i nei mea e leai ni ola ona vivii atu iā Ieova? (Fuaiupu 3, 8, 9) O loo faia foʻi faapena e laau, meaola o le sami ma manu. (Fuaiupu 7, 9, 10) Pe na e tagatagaʻi i se lā goto matagofie, po o le susulu manaia o le masina i le lagi ua tumu i fetu, pe e te soisoi i le taaalo o meaola po o le maofa foʻi i se laufanua lafulemu? O i inā e te “lagona” ai pese o viiga mai mea na faia e le Atua. O mea uma na faia e Ieova, ua faamanatu mai ai iā i tatou, o Ia e ona le malosi uma lava, e leai se tasi i le vateatea e sili ona malosi, atamai ma alofa na i lo ia.—Roma 1:20; Faaaliga 4:11.

6, 7. (a) O ai foʻi isi o loo faamatalaina i le Salamo e 148 o loo vivii atu iā Ieova? (e) Aiseā tatou te fia vivii atu ai iā Ieova? Ia faataʻitaʻi.

6 Ua faamatalaina foʻi e le Salamo 148 ia agelu ma tagata o loo vivii atu iā Ieova. I le fuaiupu e lua, ua tatou iloa ai “ʻau” a Ieova, o agelu o loo vivii i le Atua. I le fuaiupu e 11, ua valaaulia ai tagata aloaʻia e pei o tupu ma faamasino, e vivii atu iā Ieova. Pe afai e naunau agelu e vivii iā Ieova, o ai la le tagata e faapea mai ai ua maualuga tele o ia e vivii atu i le Atua? O lea la, i le fuaiupu e 12 ma le 13, ua valaaulia ai outou talavou ina ia auai faatasi e vivii atu iā Ieova. Po ua uunaʻia oe e faia faapea?

7 Seʻi o tatou talanoaina se faaaʻoaʻoga. Pe afai e iai sau uō e iai sona tomai maoaʻe atonu i mea tau taaloga, tusi ata po o le musika, pe e te lē talanoa ea i lou aiga ma au uō e faatatau iā te ia? E lē taumatea lou faia faapea. O lea la, e mafai foʻi ona iai se aafiaga faapena iā i tatou, pe a aʻoaʻoina e faatatau i mea uma na faia e Ieova. O se faaaʻoaʻoga, ua taʻua i le Salamo 19:1, 2, o le lagi ua faatumulia i fetu ua māfua ai ona “taʻu atu le upu.” Pe a tatou manatunatu i mea matagofie na faia e Ieova, e tatou te mananaʻo ai e taʻu atu i isi e faatatau i lo tatou Atua.

8, 9. O ā māfuaaga e finagalo ai Ieova tatou te vivii atu iā te Ia?

8 O le isi māfuaaga maoaʻe tatou te vivii ai iā Ieova, ona e finagalo o Ia tatou te faia faapea. Aiseā? Pe e manaʻomia ea e ia le viiga mai i tagata ina ia faamalosia ai o Ia? E leai. I nisi taimi e ono manaʻomia ai e tagata le viiga, peitaʻi o Ieova e maualuga aʻe o ia na i lo i tatou. (Isaia 55:8) E lē vaivai lona finagalo pe faalētonu ona uiga. (Isaia 45:5) Peitaʻi, ua ia finagalo tatou te vivii atu iā te ia ma pe a tatou faia e fiafia ai lona finagalo. Aiseā? Seʻi o tatou iloiloina ni māfuaaga se lua. Muamua, ua ia silafia o loo iai so tatou faanaunauga e vivii atu iā te Ia. Na ia faia i tatou faatasi ma se manaʻoga faaleagaga, o le lagona o le tapuaʻi atu. (Mataio 5:3) O lo tatou faataunuuina o lenā manaʻoga, e fiafia ai le finagalo o Ieova, e pei lava ona fiafia ou mātua pe a vaai atu o e taumafa i meaʻai e lelei mo oe.—Ioane 4:34.

9 O le māfuaaga lona lua, ua silafia e Ieova e tatau ona faalogo isi a o tatou vivii atu iā te Ia. Na tusi atu Paulo i le tane talavou o Timoteo: “Ia oe lava iā te oe, atoa ma lau e aʻoaʻo atu, ia e tumau pea i ai; auā a ē fai lenā mea, e faaolaina ai oe e oe atoa ma ē ua faalogologo iā te oe.” (1 Timoteo 4:16) Ioe, pe a e aʻoaʻoina isi e uiga iā Ieova le Atua, ma vivii iā te Ia, atonu o le a oo ina latou iloa foʻi o Ia. O lenā poto o le a maua ai e i latou le ola e faavavau!—Ioane 17:3.

10. Aiseā tatou te matuā mananaʻo ai e vivii atu i le Atua?

10 E iai foʻi se isi māfuaaga tatou te vivii atu ai iā Ieova. Manatua foʻi le faaaʻoaʻoga e uiga i lau uō e maoaʻe lona tomai. Pe afai e te faalogo o faia e nisi ni pepelo e uiga iā te ia, faaleaga lona igoa, pe e te lē atili maumauaʻi ai e viiviia o ia? Ae ua matuā taʻuleagaina le suafa o Ieova i lenei lalolagi. (Ioane 8:44; Faaaliga 12:9) O lea la, o i latou e alolofa iā te Ia, ua uunaʻia malosi e taʻu atu le upu moni e uiga iā te Ia, ma faasaʻo faamatalaga sesē. Pe e te manaʻo e faaalia lou alofa ma le talisapaia o Ieova ma faamaonia e te manaʻo e avea o ia ma ou Taʻitaʻi na i lo lona fili sili o Satani? E mafai ona e faia na mea e ala i lou vivii atu iā Ieova. O le isi la fesili, e faapefea ona e vivii atu iā te Ia?

Le Auala o Loo Vivii Atu ai Isi Talavou iā Ieova

11. O ā faaaʻoaʻoga a le Tusi Paia e faaalia ai e mafai ona taulau manuia talavou e vivii atu iā Ieova?

11 Ua faaalia i le Tusi Paia ua taulau manuia talavou e vivii atu iā Ieova. O se faaaʻoaʻoga, o se teineitiiti Isaraelu na ave faatagataotaua e ʻautau a Suria. Sa ia talaʻi atu ma le loto tele i lona matai tamaʻitaʻi e uiga i le perofeta a Ieova o Elisaia. O lana talaʻiga na iʻu atu i le faia o se vavega, ma na avatu ai se molimau mataʻina. (2 Tupu 5:1-17) Na loto tele foʻi Iesu e talaʻi atu a o laʻitiiti. Mai mea uma lava sa faia e Iesu a o talavou, na finagalo Ieova e faamauina i le Tusi Paia le mea na tupu ina ua 12 ona tausaga. Na maofa taʻitaʻi lotu i le malumalu i Ierusalema i lona malamalama i ala o Ieova, ina ua ia tuu fesili atu ma le loto tele iā i latou.—Luka 2:46-49.

12, 13. (a) O ā mea na faia e Iesu i le malumalu i ni nai aso a o lumanaʻi lona maliu, ma na faapefea e tagata ona tali atu i ai? (e) O le ā le finagalo o Iesu e uiga i le viiga na faia e tama?

12 Ina ua matua Iesu, na ia faagaeeina tamaiti e vivii atu iā Ieova. O se faaaʻoaʻoga, i ni nai aso a o lumanaʻi lona maliu, sa alu ai Iesu i le malumalu i Ierusalema. Ua taʻua i le Tusi Paia, na ia faia “vavega.” Na ia tulia i fafo i latou na faia le malumalu ma ana o ē faomea. Na ia faamālōlōina tagata tauaso ma pipili. Sa tatau ona uunaʻia i latou uma na iai i inā aemaise lava taʻitaʻi lotu, e vivii atu iā Ieova ma lona Alo, le Mesia. Ae pagā lea, e toʻatele e leʻi vivii atu. Na latou iloa na auina mai e le Atua Iesu Keriso, ae na fefefe i taʻitaʻi lotu. Ae ui i lea, na iai nisi na tautatala ma le loto tele. Pe e te silafia o ai i latou na? Ua taʻua i le Tusi Paia: “Ua iloa atu e le ʻau ositaulaga sili ma le ʻau tusiupu o vavega ua faia e [Iesu], o tama foʻi ua alalaga i le malumalu, ua faapea ane, ‘Osana i le alo o Tavita’; ona matuā tigā ai lea o i latou, ona faapea mai ai lea o i latou iā [Iesu], ‘Ua e lagona ea a latou upu?’”—Mataio 21:15, 16; Ioane 12:42.

13 Na manatu na taʻitaʻi lotu o le a taofia e Iesu ia tama i le vivii atu iā te ia. Pe na ia taofia? E leai! Na tali atu i ai Iesu: “Tou te leʻi faitaulia lava ea, Ua e saunia le viiga mai gutu o tama meamea ma tama fesusui?” E mautinoa, na fiafia le finagalo o Iesu ma lona Tamā i le vivii atu o tama. Ua faia e na tama le mea sa tatau ona fai e tagata matutua uma sa iai i inā. Na matuā manino lelei i o latou mafaufau le tulaga moni o mea. Na latou vāai i lenei tagata a o ia faia vavega, tautala loto tele ma le faatuatua, ma faaalia le alofa mo le Atua ma ona tagata. E tusa ma lana lava faamatalaga, o ia o le Mesia le “Alo o Tavita,” lē na folafolaina mai. Na tauia le faatuatua o na tama, ma na latou maua le faaeaga o le faataunuuina o valoaga.—Salamo 8:2.

14. E faapefea ona aogā faamanuiaga ua maua e talavou e vivii atu ai i le Atua?

14 O ā mea ua tatou aʻoaʻoina mai i na faaaʻoaʻoga? E mafai ona taulau manuia tamaiti ma talavou e vivii atu iā Ieova. E masani ona faigofie ona latou malamalama i le upu moni, faatuatua ma maelega. Ua faamanuia foʻi i latou e pei ona taʻua i le Faataoto 20:29: “O le matagofie o tauleleʻa, o lo latou malosi lea.” Ioe, ua faamanuiaina outou talavou i le malosi, o se mea e aogā tele i le auaunaga iā Ieova. O ā auala e mafai ona e faaaogā lelei ai na faamanuiaga?

E Faapefea Ona E Vivii iā Ieova?

15. O le ā le faanaunauga e manaʻomia ina ia taulau manuia ai le vivii atu iā Ieova?

15 Ina ia taulau manuia i le vivii atu iā Ieova, e ao ona sau mai i le loto. E lē manuia lou vivii atu iā Ieova, pe afai e te faia ona e mananaʻo ai isi. Ia manatua, o le poloaʻiga silisili lenei: “E te alofa atu i le Alii lou Atua ma lou loto atoa, ma lou agaga atoa, ma lou manatu atoa.” (Mataio 22:37) Po ua e iloa lelei Ieova e ala i au lava suʻesuʻega o lana Afioga? O lou suʻesuʻeina faapena o le Tusi Paia, o le a iʻu i lou alofa iā Ieova. O le auala masani e faaalia ai lenā alofa, o le vivii atu lea iā te Ia. Pe afai e lelei ma malosi ou faanaunauga, ua e sauni la e vivii atu ma le maelega iā Ieova.

16, 17. Aiseā ua tāua ai le amio a se tasi i le vivii atu iā Ieova? Ia faataʻitaʻi.

16 Ae e te leʻi manatunatu i mea o le a e fai atu ai, ia tilofaʻia le auala e te amioaʻi ai. Pe ana amio lē pulea le teineitiiti Isaraelu i aso o Elisaia, lē faaaloalo ma lē faamaoni, pe e te manatu ea e faalogo lenā taʻitaʻi ʻau Suria i ana tala e faatatau i le perofeta a Ieova? Atonu e leai. I se tulaga talitutusa, o le a sili atu ona faalogo tagata iā te oe pe a latou vaai e te faaaloalo, faamaoni ma amio tauagafau. (Roma 2:21) Seʻi o tatou talanoaina se faaaʻoaʻoga.

17 Na fesagaʻi se teineitiiti e 11 tausaga i Potukali ma se omiga i le aʻoga, ina ia faamamaluina aso faamanatu ia e taʻusalaina e lona lotofuatiaifo ua uma ona aʻoaʻoina i le Tusi Paia. Sa ia faamatala ma le faaaloalo i lona faiaʻoga o se tamaʻitaʻi, le māfuaaga o lona teena, peitaʻi na amusia o ia. A o faagasolo taimi, na taumafai ai pea lava pea lona faiaʻoga e faamāsiasi o ia ma faifai i lana tapuaʻiga. Ae ui i lea, na faaaloalo pea le teineitiiti i lona faiaʻoga. Ina ua mavae ni tausaga, na galue ai le tuafafine talavou o se paeonia sauatoa. Na ia matamata a o papatisoina tagata i se tauaofiaga, ma na ia mātauina ai se tasi o i latou. O lona faiaʻoga muamua! Ina ua uma ona opoopo māfana ma loimata, na taʻu atu ai e lenā fafine i le tuafafine talavou, e na te lē faagaloina lana amio faaaloalo i le taimi a o aʻoga. Na talanoa le faiaʻoga e faatatau i le amio a le teineitiiti ina ua asiasi atu se Molimau iā te ia. O le iʻuga, na amata se suʻesuʻega faale-Tusi Paia ma ua taliaina ai e lenei fafine le upu moni o le Tusi Paia. Ioe, o lau amio e mafai ona avea o se auala sili ona malosi e vivii atu ai iā Ieova!

18. O le ā e mafai ona fai e se talavou pe afai e faafaigatā ona ia amataina se talanoaga e uiga i le Tusi Paia ma Ieova le Atua?

18 Pe e faigatā iā te oe i nisi taimi ona amata se talanoaga e faatatau i lou talitonuga i le aʻoga? E faapena foʻi le manatu o le toʻatele o isi talavou. Ae peitaʻi, e mafai ona e faia ni gaoioiga e ono fesili atu ai isi e faatatau i lou talitonuga. O se faaaʻoaʻoga, pe afai e lē faasāina e le malo, aiseā e lē ave ai au lomiga faale-Tusi Paia ma faitau i taimi o mālōlōga, po o isi foʻi taimi? E ono fesili atu tamaiti aʻoga iā te oe e faatatau i mea o e faitauina. E ala i le faailoa atu iā i latou o se manatu manaia mai le mataupu o e faitauina po o se tusi foʻi, e te ono amataina ai se talanoaga. Ia manatua, ia fai atu ni fesili ina ia mafai ona iloa ai le talitonuga o le tamaitiiti aʻoga. Ia faalogologo lelei, ma ia taʻu atu i ai le mea ua e aʻoaʻoina mai le Tusi Paia. E pei ona taʻua i le mea na tupu i le itulau e 29, e toʻatele talavou ua vivii atu i le Atua i aʻoga. Ua latou maua ai le fiafia ma fesoasoani i le toʻatele ia iloa Ieova.

19. O le a faapefea ona atili taulau talavou i le talaʻiga mai i lea fale i lea fale?

19 O le talaʻiga mai lea fale i lea fale, o se auala sili lea e vivii atu ai iā Ieova. Pe afai e te leʻi auai i ai, aiseā e lē avea ai ma ou sini le faia o lenā galuega? Ae afai ua e auai, pe e iai isi sini e te ono faataatia? O se faaaʻoaʻoga, na i lo le faia o le taulimaga lava e tasi i fale uma, ia suʻe ni auala e faaleleia ai, fesili atu i ou mātua ma isi tagata taʻumatuaina mo ni fautuaga aogā. Ia faamasani lelei i le faaaogāina o le Tusi Paia, le faia o toe asiga e taulau manuia ma amata ai se suʻesuʻega faale-Tusi Paia. (1 Timoteo 4:15) O le tele o lou vivii atu iā Ieova i na auala, o le a atili ai ona e taulau, ma o le a e olioli ai i lau faiva.

O le ā le Taimi e Amata ai Ona Vivii Atu iā Ieova?

20. Aiseā e lē tatau ai ona manatu talavou ua laiti tele e vivii iā Ieova?

20 Mai i fesili e tolu o lenei talanoaga, o le tali i le fesili mulimuli e faigofie lava. Ia mātau le tali tuusaʻo a le Tusi Paia: “O lenei, ia e manatua lē na faia oe i ona pō o lou tauleʻaleʻa.” (Failauga 12:1) Ioe, o le taimi lenei e amata ai ona vivii atu iā Ieova. E faigofie lava le faapea mai: “E leʻi taitai lava oo i le taimi ou te vivii atu ai iā Ieova. Ou te laʻitiiti. E ao ona ou faatali seʻi oʻu matua.” E lē o oe le tagata muamua e iai manatu faapena. O se faaaʻoaʻoga, na taʻu atu e le talavou o Ieremia iā Ieova: “Aue, le Alii e Ieova, faauta, ou te lē iloa ona tautala, auā o aʻu o le tama itiiti.” Na faamautinoa atu e Ieova iā te ia e lē tatau ona fefe. (Ieremia 1:6, 7) E faapena foʻi i tatou, e lē tatau ona tatou fefefe e vivii atu iā Ieova. Po o ā lava tulaga leaga e oo iā i tatou, ae o le a aveesea e Ieova i lana taimi atofaina.—Salamo 118:6.

21, 22. Aiseā ua faatusa ai talavou o ē vivii atu iā Ieova i sau o le taeao, ma aiseā e faalaeiauina ai i lenā faatusatusaga?

21 O lea la, matou te faalaeiauina outou talavou: Ia vivii atu loa iā Ieova! O le taimi sili lenei ona lelei mo outou e auai i le galuega sili ona tāua o loo faia i le lalolagi i aso nei. Pe a e faia, o le a avea oe ma se tasi o le ʻauaiga i le lagi ma le lalolagi o ē o loo vivii atu iā Ieova. E fiafia le finagalo o Ieova ona ua aofia ai ma oe i lenei ʻauaiga. Ia mātau nei upu a le faisalamo iā Ieova: “E fai taulaga ma le loto ou tagata i le aso o lou malosi i au mea paia e matagofie mai le manava o le vave ao; e iā te oe le sau o lou tauleʻaleʻa.”—Salamo 110:3.

22 E matagofie i le vaai le iila o le sau o le vaveao. O se mea e faafouina ai le feʻilafi mai o le lē mafaitaulia o le sau. O le silasila lenā a Ieova iā te outou talavou o ē o vivii atu ma le faamaoni iā te Ia i nei aso faigatā. E manino, o lau filifiliga e vivii atu iā Ieova e faafiafia ai lona finagalo. (Faataoto 27:11) O lea la, talavou e, ia vivii atu iā Ieova!

O le a Faapefea Ona E Tali?

• O ā ni māfuaaga tāua e vivii atu ai iā Ieova?

• O ā faaaʻoaʻoga faale-Tusi Paia e faaalia ai e taulau manuia talavou i le vivii atu iā Ieova?

• Ua faapefea ona vivii atu talavou iā Ieova i aso nei?

• O le ā le taimi e amata ai ona vivii atu talavou iā Ieova, ma aiseā?

[Fesili mo le Suʻesuʻega]

[Ata i le itulau 25]

Pe afai e iai se tomai maoaʻe o lau uō, pe e te lē fiafia e taʻu atu lenā mea i isi?

[Ata i le itulau 27]

Atonu e fiafia tamaiti aʻoga i lou talitonuga

[Ata i le itulau 28]

Pe a fia faaleleia lau talaʻiga, ia fesili atu i Molimau taʻumatuaina mo ni fautuaga aogā