Ua i Loto le Tulafono o le Alofa
Ua i Loto le Tulafono o le Alofa
“Ou te tuuina laʻu tulafono i totonu iā te i latou, ma ou tusi ai i o latou loto.”—IEREMIA 31:33.
1, 2. (a) O le ā le mataupu o le a tatou iloiloina nei? (e) Na faapefea ona faailoa mai e Ieova ia lava i le mauga o Sinai?
I MATAUPU e lua ua mavae atu, na tatou aʻoaʻoina ai, ina ua alu ifo Mose mai le mauga o Sinai, na pupula paʻu o ona fofoga lea na atagia atu ai le mamalu o Ieova. Na tatou talanoaina ai foʻi le ufitia o fofoga o Mose. O le a tatou talanoaina se mataupu e fesootaʻi atu i Kerisiano i aso nei.
2 Na maua e Mose ni faatonuga mai iā Ieova ina o iai i le mauga o Sinai. A o faapotopoto Isaraelu i luma o le mauga o Sinai, na latou molimauina ai se faaaliga ofoofogia o le Atua lava ia. “Ua i luga o le mauga o faititili, ma uila, ma le ao uliuli, o le leo foʻi o le pu ua matuā tele; ona gatete ai lea o le nuu uma lava sa i le togālauapi. . . . O le mauga o Sinai foʻi ua pusa atoa uma; auā na afio ifo ai Ieova i le afi, ua alu aʻe foʻi ona asu pei o le asu o se umu; ua lūlūteleina lava le mauga atoa uma.”—Esoto 19:16-18.
3. Na faapefea ona avatu e Ieova Tulafono e Sefulu iā Isaraelu, ma o le ā le mea na oo ina latou iloa?
3 Na fetalai atu Ieova i tagata e ala i se agelu, ma tuuina atu iā i latou Tulafono e Sefulu. (Esoto 20:1-17) O lea, e lē mafesiligia o nei tulafono e mai le Atua e ona le malosi uma lava. Na tusia e Ieova na tulafono i papamaa ia na nutililiia e Mose ina ua ia iloa sa tapuaʻi Isaraelu i le tamaʻi povi auro. Na toe tusia e Ieova tulafono i papamaa. Ina ua toe alu ifo Mose mai le mauga ma na papamaa, sa pupula paʻu o ona fofoga. O lea la, na malamalama tagata uma o na tulafono sa matuā tāua tele.—Esoto 32:15-19; 34:1, 4, 29, 30.
4. Aiseā sa tāua tele ai Tulafono e Sefulu?
4 O papamaa e lua ia sa tusia ai Tulafono e Sefulu, na tuu i totonu o le ato laau o le feagaiga i le mea sili ona paia o le fale fetafaʻi, ma mulimuli ane tuu i le malumalu. Na taʻua i nei tulafono na tusia i papamaa, upu moni faavae o le Tulafono o le feagaiga lea na tuu iā Mose, ma na faataatia ai le auala o le a pulea ai e le Atua le nuu o Isaraelu. Na faamaonia e na tulafono feutagaʻiga a Ieova ma ni tagata patino, o ni tagata na filifilia.
5. E faapefea ona atagia atu le alofa o le Atua i ana tulafono iā Isaraelu?
5 Na faaalia e na tulafono le tele o faamatalaga e faatatau iā Ieova, aemaise lava lona alofa i ona tagata. Maʻeu le tāua o na meaalofa tautele iā i latou e usiusitai i ai! Na manatu se tasi o tagata atamai, e sili atu ona lelei nei tulafono e sefulu, na i lo tulafono faavae uma na faia e tagata. E tusa ai ma Tulafono uma na tuu atu iā Mose, na fetalai Ieova: “Afai tou te matuā faalogo mai i loʻu leo, ma tausiusi i laʻu feagaiga, ona fai lea outou ma oloa tāua moʻu, e sili i nuu uma; auā o loʻu lava le lalolagi uma. E fai foʻi outou ma malo o ositaulaga, ma nuu paia mo aʻu.”—Esoto 19:5, 6.
Ua Tusia i le Loto se Tulafono
6. O le ā le tulafono e sili atu ona tāua na i lo tulafono tusitusia i papamaa?
6 E moni, e matuā aogā na tulafono mai i le Atua. Ae pe e te silafia e iai se mea e sili atu ona tautele ua maua e Kerisiano faauuina na i lo tulafono na tusia i papamaa? Na valoia e Ieova le osia o se feagaiga fou e lē pei o le feagaiga o le tulafono na osia ma le nuu o Isaraelu. “Ou te tuuina laʻu tulafono i totonu iā te i latou, ma ou tusi ai i o latou loto.” (Ieremia 31:31-34) E leʻi tuuina atu e Iesu, o le Puluvaga o le feagaiga fou, ni tulafono tusitusia i ona soo. Na ia aʻoaʻoina ona soo e ala i ana fetalaiga ma galuega ina ia latou malamalama ai i tulafono a Ieova.
7. O ai na tuuina muamua atu i ai le “tulafono a Keriso,” ma o ai na mulimuli ane usiusitai i ai?
7 Ua taʻua lenei tulafono, o le “tulafono a Keriso.” Na tuuina atu muamua i se nuu faaleagaga “le Isaraelu o le Atua,” ae lē i le nuu o Isaraelu faaletino, o ē na tupuga mai iā Iakopo. (Kalatia 6:2, 16; Roma 2:28, 29) Ua faia aʻe le Isaraelu o le Atua i Kerisiano faauuina. Mulimuli ane, na aufaatasi atu ma i latou le “motu o tagata e toʻatele,” mai atunuu uma o ē o loo mananaʻo foʻi e tapuaʻi iā Ieova. (Faaaliga 7:9, 10; Sakaria 8:23) I le avea o se ‘lafu e tasi’ i le taʻitaʻiga a le “leoleo mamoe e toʻatasi,” ua usiusitai nei vaega e lua i le “tulafono a Keriso,” ma taʻitaʻia mea uma latou te faia.—Ioane 10:16.
8. O le ā le eseesega o le tulafono a Mose ma le tulafono a Keriso?
8 E lē pei o Isaraelu moni, o ē na noatia i le tulafono a Mose ina ua fananau mai, ua lotomalilie Kerisiano e nonofo i le tulafono a Keriso, ma e lē tāua le lanu po o le nuu na fanau mai ai. Ua aʻoaʻoina i latou e uiga iā Ieova ma ona ala, ma latou te faanaunau e fai lona finagalo. Talu ai ua tuuina le tulafono a le Atua i “totonu iā te i latou” e pei lava ua tusia i o “latou loto,” e lē usiusitai Kerisiano faauuina i le Atua ona o le fefefe neʻi faasalaina pe a lē usiusitai, pe ona o se tiute e ao ona fai. E faavae lo latou usiusitai i se mea e sili atu ona tāua ma matuā malosi, ma e usiusitai foʻi isi mamoe ona ua i o latou loto le tulafono a le Atua.
E Faavae Tulafono i le Alofa
9. Na faapefea ona faaalia e Iesu o le alofa, o le autū lea o tulafono a Ieova?
9 E mafai ona aotele tulafono ma poloaʻiga a Ieova i se upu e tasi: o le alofa. O se vaega tāua lea o le tapuaʻiga moni. Ina ua fesiligia Iesu po o le fea poloaʻiga o i le tulafono ua sili, na ia tali atu: “E te alofa atu i le Alii lou Atua ma lou loto atoa, ma lou agaga atoa, ma lou manatu atoa.” O le poloaʻiga lona lua: “E te alofa atu i lē lua te tuaoi, ia pei o oe lava iā te oe.” Ona ia fetalai atu loa lea: “O nā poloaʻiga e lua ua autū ai le tulafono uma ma le au perofeta.” (Mataio 22:35-40) Na faaalia e Iesu e lē na o le Tulafono lea na aofia ai Tulafono e Sefulu o faavae i le alofa, ae faapea foʻi le Tusi Paia Eperu atoa.
10. E faapefea ona tatou iloa ua aofia le alofa i le tulafono a Keriso?
10 Pe e aofia foʻi le alofa i le Atua ma tuaoi i le tulafono lea ua i loto o Kerisiano? Ioe! O le tulafono a Keriso e aofia ai le alofa i le Atua ma le lotoatoa atoa foʻi ma se tulafono fou, e ao i Kerisiano ona fealofani. E tatau ona latou alofa e pei ona sa alofa Iesu i ona soo, auā na finagalo malie o ia e foaʻi lona soifua mo ana uō. Na ia aʻoaʻoina ona soo ina ia alolofa i le Atua ma ia fealofani, e pei ona ia alofa iā i latou. O le alofa mataʻina o le tasi i le isi, o le faailoga sili lea e iloa ai Kerisiano moni. (Ioane 13:34, 35; 15:12, 13) Na ia faatonuina foʻi i latou e alolofa atu i o latou fili.—Mataio 5:44.
11. Na faapefea ona alofa Iesu i le Atua ma tagata?
11 Na faataatia e Iesu le faaaʻoaʻoga sili o le alofa. I le avea o se agelu malosi i le lagi, na ia talia fiafia le avanoa e faaauiluma ai le finagalo o lona Tamā i le lalolagi. E lē gata i lona foaʻiina atu o lona soifua faaletagata ina ia maua ai e isi le ola e faavavau, ae na ia faaalia foʻi i tagata le auala e ao ona latou ola ai. Na lotomaulalo o ia, agalelei, magafagafa, ma fesoasoani iā i latou o mafatia ma mapuitigā. Na ia tulei atu foʻi “upu o le ola e faavavau” ma tinoū e fesoasoani i isi ia iloa Ieova.—Ioane 6:68.
12. Aiseā ua vaavaalua ai le alofa i le Atua ma le alofa i tuaoi?
12 E vaavaalua le alofa i le Atua ma tuaoi. Na taʻua e Ioane: “[E] mai le Atua le alofa; . . . Pe afai e faapea mai se tasi, ‘Ou te alofa i le Atua’, a e ʻinoʻino i lona uso, o le pepelo lava ia; auā o lē lē alofa i lona uso ua ia vaai atu i ai, e lē mafai ona alofa o ia i le Atua ua ia lē vaai atu i ai.” (1 Ioane 4:7, 20) O Ieova o le puna o le alofa, ma o ia o le alofa. E na te faatautaia mea uma lava ona o le alofa. E tatou te alolofa atu ona ua faia i tatou i lona faatusa. (Kenese 1:27) E ala i le alofa i tuaoi, ua tatou faaalia ai lo tatou alofa i le Atua.
O le Alofa, o Lona Uiga ia Usiusitai
13. O le ā le mea e tatau ona tatou faia muamua ina ia alolofa ai i le Atua?
13 E faapefea ona tatou alolofa i le Atua, o Lē tatou te lē o vāai i ai? O le laasaga tāua muamua, ia iloa o ia. E lē mafai ona tatou alolofa moni ma maufaatuatuaina se tagata tatou te lē masani i ai. Ua faalaeiauina i tatou e le Afioga a le Atua, ia iloa o ia e ala i le faitauina o le Tusi Paia, tatalo, ma le aufaatasi ma i latou ua iloa o Ia ma alolofa atu iā te Ia. (Salamo 1:1, 2; Filipi 4:6; Eperu 10:25) E ese le tāua o Evagelia e fā, auā ua faaalia ai uiga o Ieova e pei ona atagia mai i le soifuaga ma le faiva a Iesu Keriso. E atili malosi lo tatou faanaunauga e usiusitai i le Atua ma faaaʻoaʻo i ona uiga, pe a tatou iloa o ia ma talisapaia lona alofa iā i tatou. Ioe, o le alofa i le Atua e aofia ai le usiusitai.
14. Aiseā e lē mamafa ai tulafono a le Atua?
14 Pe afai tatou te alolofa i ni tagata, e tatou te iloa mea latou te fiafia ma lē fiafia i ai, ma tatou te gaoioi e talafeagai ma ia tulaga. E tatou te lē mananaʻo e faia se mea e lē fiafia ai ē tatou te alolofa i ai. Na tusi Ioane: “O lenei lava le alofa i le Atua, ia tatou tausi i ana poloaʻiga; e lē mamafa foʻi ana poloaʻiga.” (1 Ioane 5:3) E lē mamafa ana poloaʻiga ma e lē tele naʻuā foʻi. E faafoe e le alofa o tatou ala. E lē tau manaʻomia ona tatou taulotoina tulafono eseese ina ia iloa ai mea e ao ona fai, e tatou te faia ona o le alolofa i le Atua. O se mea fiafia iā i tatou le faia o le finagalo o le Atua, pe afai tatou te alolofa iā te ia. O le faia faapea tatou te maua ai le finagalo malie o le Atua, ma e aogā mo i tatou, auā o lana taʻitaʻiga e mo lo tatou lelei i taimi uma.—Isaia 48:17.
15. O le ā le mea o le a uunaʻia ai i tatou e faaaʻoaʻo iā Ieova? Ia faamatala.
15 O le alofa i le Atua, e uunaʻia ai i tatou e faaaʻoaʻo i ona uiga. Pe afai tatou te alolofa i se tagata, tatou te mātauina ona uiga ma taumafai e faaaʻoaʻo iā te ia. Mātau foʻi le faiā a Ieova ma Iesu. Na la faatasi i le lagi pe atonu mo le faitau piliona o tausaga. Na matuā fealofani i laʻua. Na soo lelei Iesu i lona Tamā o i le lagi ma na ia fetalai ai i ona soo: “O lē ua vaai mai iā te aʻu, ua vaai o ia i le Tamā.” (Ioane 14:9) A o tatou maua atili le poto ma talisapaia Ieova ma lona Alo, e uunaʻia ai i tatou ia faaʻoaʻo iā i laʻua. O lo tatou alofa iā Ieova ma le fesoasoani a lona agaga paia, o le a mafai ai ona tatou ‘toeseina le tagata tuai atoa ma ana amio, ae oofu i le tagata fou.’—Kolose 3:9, 10; Kalatia 5:22, 23.
Fua o le Alofa
16. E faapefea ona tatou alolofa i le Atua ma tuaoi e ala i la tatou talaʻiga ma le aʻoaʻo atu?
16 I le avea ai ma Kerisiano, o lo tatou alofa i le Atua ma tuaoi ua uunaʻia ai tatou e auai i le talaʻiga o le Malo ma le galuega o le faia o soo. O le faia faapea, tatou te faafiafia ai le finagalo o Ieova le Atua, “o lē finagalo ina ia faaolaina o tagata uma lava, ma ia oo ina iloa lelei le upu moni.” (1 Timoteo 2:3, 4) E tatou te maua le olioli i le fesoasoani i isi ina ia tusia le tulafono a Keriso i o latou loto. E tatou te fiafia foʻi e iloa lo latou agaʻigaʻi i luma ma suia o latou olaga ina ia atagia atu ai uiga o Ieova le Atua. (2 Korinito 3:18) O le mea moni, o le fesoasoani i isi ia iloa Ieova, o le meaalofa sili lea ona tāua tatou te avatu iā i latou. O i latou e taliaina le faauōga ma Ieova e mafai ona fiafia ai i lea tulaga e faavavau.
17. Aiseā e tāua ai le atiina aʻe o le alofa i le Atua ma tuaoi na i lo le naunau i meafaitino?
17 Ua tatou ola i se lalolagi ua matuā faatāuaina ma manaʻo tele i meafaitino. Peitaʻi, e lē tumau meafaitino. E mafai ona gaoia pe pala. (Mataio 6:19) Ua lapataʻi mai le Tusi Paia: “E mavae atu foʻi le lalolagi, atoa ma lona tuʻinanau, a o lē fai le finagalo o le Atua, e tumau lea e faavavau.” (1 Ioane 2:16, 17) Ioe, o Ieova e tumau e faavavau, ma o le a faapena foʻi i latou e alolofa ma auauna iā te ia. O lea la, pe e lē sili ea ona aogā le atiina aʻe o le alofa i le Atua ma tuaoi, na i lo le saʻilia o mea e lelei i le lalolagi ae lē tumau?
18. Na faaalia faapefea e se tasi misionare le alofa lē manatu faapito?
18 O i latou o ē saʻilia le alofa, e viia ai Ieova. Seʻi manatu iā Sonia, o se misionare i Senegal i Aferika. Na la suʻesuʻeina le Tusi Paia ma se fafine e suafa iā Heidi, o lē ua maua i le faamaʻi oti o le HIV mai i lana tane lē talitonu. Na papatiso Heidi ina ua mavae le maliu o lana tane, e leʻi umi lava ae oo lona soifua mālōlōina i se tulaga leaga ma ua faataotolia ai i le AIDS. Ua faamatala mai e Sonia: “Na faia e le ʻaufaigaluega a le falemaʻi le mea sili latou te mafaia, ae peitaʻi, e toʻalaiti i latou. Na talosagaina tagata mai le faapotopotoga ina ia tausia o ia i le falemaʻi. I le pō lona lua, na ou saofaʻi ai i se fala i tala ane o lona moega ma fesoasoani e tausia o ia seʻia oo i lona maliu. Na faapea mai iā te aʻu le fomaʻi o loo tiute: ‘O le faafitauli sili, e oo lava i tauaiga latou te lafoaʻia se tasi pe a iloa ua maua i le AIDS. A oe e te lē aiga i ai, eseese lua atunuu ma lanu, aiseā ua e lotomalie ai e fesoasoani iā te ia e ui ina ono mafai ona e pisia ai i lenei faamaʻi?’ Na ou faamatala i ai, ua pei Heidi o soʻu uso moni lava, e ma te māfana e pei lava e tutusa o ma tinā ma tamā. Talu ai o la ma mafutaga ma Heidi, ua ou fiafia ai e tausia o ia.” O le mea e fiafia ai, e leʻi pisia Sonia i lenā maʻi i lona tausia ma le agalelei o Heidi.
19. Talu ai le iai o le tulafono a le Atua i o tatou loto, o le ā le mea e ao ona tatou faia?
19 E tele faaaʻoaʻoga o le alofa lē manatu faapito o tagata o Ieova. E lē o mātaulia tagata o Ieova i aso nei ona o ni tulafono tusitusia. Na i lo lea, ua tatou vaaia le faataunuuga o le mea ua tusia i le Eperu 8:10: “O le feagaiga lenei ou te faia ma le aiga o Isaraelu pe a mavae atu ia aso, o loo fetalai mai ai le Alii, ou te tuuina atu aʻu tulafono i o latou mafaufau, ma ou tusia i o latou loto; e fai foʻi aʻu mo latou Atua, e fai foʻi i latou moʻu nuu.” Tau ina ia tatou faapelepele i le tulafono o le alofa lea na tusia e Ieova i o tatou loto, ma ia faaaogā avanoa uma e faaalia atu ai lea alofa.
20. Aiseā ua avea ai le tulafono a Keriso o se mea tautele?
20 Maʻeu le olioli o le auauna iā Ieova faatasi ma le ʻauuso i le lalolagi aoao o ē o loo faaalia lenā alofa! Ua olioli i latou ua iai le tulafono a Keriso i o latou loto i se mafutaga māfana i lenei lalolagi e leai se alofa. E lē gata ua latou olioli i le alofa o Ieova, ae ua fiafia foʻi i se sootaga malosi o le alofa i le va o uso. “Faauta, o le mea e matuā lelei ma le matagofie lava, pe a nonofo faatasi lava o uso.” E ui e eseese atunuu o loo nonofo ai Molimau a Ieova, eseese gagana ma aganuu, ae ua latou olioli i le autasi lea e lē o maua i se isi lava lotu. O lenei autasi ua fiafia ai le finagalo o Ieova. Na tusi le faisalamo e faapea: “Na poloaʻi Ieova ia oo i ai lana faamanuia [i tagata o loo autasi i le alofa], o le ola lava lea e faavavau.”—Salamo 133:1-3.
E Mafai Ona E Tali?
• O le ā le tāua o Tulafono e Sefulu?
• O le ā le tulafono ua tusia i loto?
• O le ā le tāua o le alofa i le “tulafono a Keriso”?
• O ā auala tatou te ono faaalia ai le alofa i le Atua ma tuaoi?
[Fesili mo le Suʻesuʻega]
[Ata i le itulau 25]
Na maua e Isaraelu tulafono na tusia i papamaa
[Ata i le itulau 26]
E i loto o Kerisiano le tulafono a le Atua
[Ata i le itulau 28]
O Sonia ma se teine Senegal i le tauaofiaga itumalo o le 2004