Se Lalolagi Lē Fai Mea Tonu

PE E te ioe, ua tatou ola i se vaitaimi e lē o faia ai e tagata le mea tonu? E lē taumatea e te ioe i ai. E tusa lava po o ā a tatou taleni, ma po o ā foʻi ni fuafuaga atamai ua tatou faia, ae e lē mafai ona tatou mautinoa o le a tatou maua ni meaʻai, tamaoaiga, pe taulau manuia. E masani lava ona iʻu i le mea na taʻua e le tupu poto anamua o Solomona: “Ua lē i ai foʻi i ē ua popoto le mea e ʻai, ua lē i ai i ē ua faautauta le oloa tele, ua lē i ai foʻi i ē ua atamamai le alofaina mai.” Aiseā? Ua faapea mai foʻi e Solomona, auā “o le tausaga ma le mea e tupu ai e oo iā te i latou uma.”—Failauga 9:11.

‘Pe a Oo Faafuaseʻi Mai Tausaga Leaga’

“O le tausaga ma le mea e tupu ai,” e masani ona faalēaogāina ai a tatou fuafuaga, ma faamoemoega. E tusa ma le faamatalaga a Solomona, o i tatou, ua ‘pei o iʻa ua maua i le upega, e pei ona maua foʻi o manu felelei i le mailei, pe a oo faafuaseʻi mai tausaga leaga.’ (Failauga 9:12) O se faaaʻoaʻoga, e faitau miliona tagata ua galulue ma le filigā e faatoʻa le laueleele ina ia maua ai ni meaʻai mo le aiga. Ae ua iloa ane, ua puʻea faamanu i ofaga i latou i “tausaga leaga” pe a leai se timu, ma faaleagaina fua o a latou faaeleeleaga i le mugālā.

E ui lava ua taumafai isi e fesoasoani, ae e tele taimi na lē talafeagai ai mea na latou faasafua atu ma le tulaga o ē na afāina i na “tausaga leaga.” O se faaaʻoaʻoga, i le tauiviga ina ia foʻia le oge i se tausaga talu ai nei, ua faamatala mai e se tasi o faalapotopotoga, “e na o le 20 pasene o le tupe lea na faaagaaga mo le taua i le Fagaloa i Peresia, na avatu e fesoasoani ai i tagata i le konetineta atoa [o Aferika].” Pe sa tonu i na atunuu tamaoaiga ona faaalu se aofaʻiga o tupe e matuā sili atu e lagolago ai le taua i se atunuu, na i lo tupe na latou faaalu ina ia fesoasoani i mafatiaga i Aferika ona o oge? Ae pe e talafeagai ona matitiva le 25 pasene o tagata i le lalolagi, ma maliliu le faitau miliona o tamaiti i tausaga taʻitasi ona o faamaʻi sa ono mafai ona  puipuia, ae o lea ua mauʻoa tagata? Ailoga!

O le mea moni, e lē na o le “tausaga ma le mea e tupu ai” o loo aafia ai ‘pe a oo faafuaseʻi mai tausaga leaga.’ O loo pulea foʻi e tagata leaga e lē mafai ona taofia o tatou olaga, ma tatou mafatia ai. O le tulaga lava lenā na tupu i le aai o Beslan, i Alania, i le 2004, ina ua fasiotia i se fetauaʻiga mataʻutia a le ʻau faatupu faalavelave ma leoleo le faitau selau o tagata, aemaise lava tamaiti laiti faatoʻā ō atu i le aʻoga. Ioe, o ē na faasaoina ma ē na maliliu i lenā mala, sa manatu i ai, o se mea e lē mailoa na tupu; ae o le pogai autū o na taimi leaga, o fetauaʻiga a tagata.

Po o le a Faaleleia ea Lenei Tulaga?

Pe a talanoa i faiga lē tonu, ua fai mai nisi: “Pau lava o le olaga!” I o latou manatu, o le a faapologa e le tagata malosi lē o vaivai, ma faaumatia e le tagata mauʻoa mea a lē ua mativa. Ua latou fai mai, o le a aafia i tatou uma i mea na, faatasi ma “le tausaga ma le mea e tupu ai” po o le ā lava le umi e ola ai le tagata.

Po o le a faaleleia ea lenei tulaga? Po o le a iai se taimi e faaaogā ai e tagata ma le atamai o latou tomai, ma maua ai se taui talafeagai mo a latou galuega? Pe e iai se tasi e mafai ona faaleleia e faavavau lenei tulaga lē fai mea tonu? Ia iloilo le isi mataupu lea e sosoo mai.

 [Faamatalaga i Ata i le itulau 2]

FAAVAA: O le tamāloa ma le tamaitiiti: UN PHOTO 148426/McCurry/Stockbower

[Faamatalaga i Ata i le itulau 3]

MAXIM MARMUR/AFP/Getty Images