O le Sa‘ilia o le Amiotonu o le a Puipuia ai i Tatou
O le Saʻilia o le Amiotonu o le a Puipuia ai i Tatou
‘Ia outou muaʻi saʻili le amiotonu a le Atua.’—MATAIO 6:33.
1, 2. O le ā se filifiliga na faia e se Kerisiano talavou, ma aiseā na ia faia ai lea filifiliga?
SA FAIGALUEGA se tamaʻitaʻi talavou Kerisiano i Asia o se failautusi i se ofisa o le malo. Sa faamaoni, vave usu i lana galuega ma e toʻaga foʻi. Peitaʻi, talu ai e leʻi tumau lona tulaga, ua manaʻomia ai loa ona toe iloilo. Na taʻu atu e le faauluuluga o le matagaluega i le tamaʻitaʻi, o le a faigaluega tumau ma o le a maualuga lona tulaga, pe afai la te faia ni amioga lē mamā. Na ia taʻu saʻo atu e lē mafai, e tusa lava pe lē toe faigaluega ai.
2 Pe sa faavalevalea ea lenā tamaʻitaʻi talavou Kerisiano? E leai, o loo mulimuli o ia i fetalaiga a Iesu: ‘Ia outou muaʻi saʻili le amiotonu a le Atua.’ (Mataio 6:33) Iā te ia lava, e sili atu ona tāua le mulimuli i taʻiala amiotonu, na i lo le mauaina o aogā e ala i le faia o amioga lē mamā.—1 Korinito 6:18.
Le Tāua o le Amiotonu
3. O le ā le amiotonu?
3 O le “amiotonu” o lona uiga o le tulaga faamaoni tau amio. I le Tusi Paia, o upu Eleni ma le Eperu o o la uiga, o le “faia o mea tonu” po o le “amio saʻo.” E lē o le faafiaamiotonu, po o mafaufauga o le tagata iā te ia lava e tusa ma ana tapulaa. (Luka 16:15) Ae o le amio saʻo e tusa ma tapulaa a Ieova. O le amiotonu a le Atua.—Roma 1:17; 3:21.
4. Aiseā e tāua ai le amiotonu i se Kerisiano?
4 Aiseā e tāua ai le amiotonu? Talu ai e fiafia le finagalo o Ieova, o lē ua amiotonu i ona tagata pe a latou faia le amiotonu. (Salamo 4:1; Faataoto 2:20-22; Sapakuka 1:13) E lē mafai e se tagata e faia mea leaga ona maua se mafutaga māfana ma le Atua. (Faataoto 15:8) O le māfuaaga lenā na faalaeiau ai Paulo iā Timoteo: “Ia e sola ese i tuʻinanau o tauleleʻa, ia e tausisi i le amiotonu” ma isi uiga tāua. (2 Timoteo 2:22) O le māfuaaga foʻi lenā na faaaofia ai e Paulo le “ufifatafata o le amiotonu” ina ua ia lisi mai vaega eseese o le ofutau faaleagaga.—Efeso 6:14.
5. E mafai faapefea e tagata lē lelei atoatoa ona saʻilia le amiotonu?
5 O le mea moni, e lē mafai ona atoatoa le amiotonu o le tagata. Ua tuufaasolo mai le lē lelei atoatoa mai iā Atamu, ua agasala ai tagata uma, o lea la ua lē amiotonu ai talu ona fananau mai. Peitaʻi, na fetalai Iesu e ao ona tatou saʻili le amiotonu. Pe e mafai ona faia lenā mea? E mafai auā na avatu e Iesu lona ola lelei atoatoa e fai ai le togiola mo i tatou. Afai tatou te faatuatua i le togiola, e finagalo malie Ieova e faamagalo a tatou agasala. (Mataio 20:28; Ioane 3:16; Roma 5:8, 9, 12, 18) Ona o lenā tulaga, pe a tatou aʻoaʻoina tapulaa amiotonu a Ieova ma faia le mea sili e tausia ai, ma tatalo mo le fesoasoani e foʻia o tatou vaivaiga, e taliaina e Ieova la tatou tapuaʻiga. (Salamo 1:6; Roma 7:19-25; Faaaliga 7:9, 14) Maʻeu le faamāfanafanaloto o lenā mea!
Amiotonu i se Lalolagi Amioleaga
6. Aiseā sa avea ai le lalolagi o se nofoaga mataʻutia mo uluaʻi Kerisiano?
6 Ina ua maua e soo o Iesu le faatonuga ina ia avea ma ana molimau i “le tuluʻiga o le lalolagi,” sa latou fesagaʻi ma tulaga faigatā. (Galuega 1:8) O a latou oganuu uma na tofia sa “nofo toʻilalo i [lē o] loo leaga” o Satani. (1 Ioane 5:19) Sa faaleagaina le lalolagi i le agaga lea na ia uunaʻia, ma ua aafia Kerisiano i lona agaga faatautala. (Efeso 2:2) Sa avea le lalolagi o se nofoaga mataʻutia mo Kerisiano. E na o le muaʻi saʻili lava o le amiotonu a le Atua na mafai ai ona latou onosai ma tumau i le faamaoni. E toʻatele na tumau peitaʻi, sa iai nisi na liliu ese mai le “ala o le amiotonu.”—Faataoto 12:28; 2 Timoteo 4:10.
7. O ā tiute tauave e tatau ai i Kerisiano ona teena aafiaga leaga?
7 Po o saogalemu le lalolagi mo Kerisiano i aso nei? E leai! Ua sili atu ona leaga na i lo le uluaʻi senituri. E lē gata i lea, ua lafo mai Satani i le lalolagi ua matuā lotoa ma o loo tau faasaga i Kerisiano faauuina, o ē ua “totoe o lana fanau [fanau a le fafine], o ē ua tausi i poloaʻiga a le Atua, ma ua taofi le mau iā Iesu.” (Faaaliga 12:12, 17) Ua osofaʻia foʻi e Satani so o se tasi e lagolagoina lenā “fanau.” Ae e lē mafai ona sosola Kerisiano mai le lalolagi. E ui e leai sa latou vaega i le lalolagi, ae tatau lava ona ola ai. (Ioane 17:15, 16) E tatau ona latou talaʻi atu i ai ina ia saʻilia ē ua tatau i ai, ma aʻoaʻo i latou ina ia avea ma soo o Keriso. (Mataio 24:14; 28:19, 20) Talu ai e lē mafai e Kerisiano ona ʻalofia atoatoa aafiaga leaga i lenei lalolagi, e tatau ai ona latou teena na mea. Seʻi o tatou talanoaina ni aafiaga e fā.
Mailei o Amioga Lē Mamā
8. Aiseā na liliu atu ai Isaraelu e tapuaʻi i atua o Moapi?
8 A o toetoe oo i le faaiʻuga o le 40 tausaga o la latou savaliga i le vaomatua, na liliu ese le toʻatele o tagata Isaraelu mai le ala o le amiotonu. Na latou molimauina le tele o gaoioiga o le laveaʻiina e Ieova, ma na toeitiiti ona latou ulu atu lea i le Nuu Folafolaina. Ae i lenā taimi tāua, na latou liliu atu e auauna i atua o tagata Moapi. Aiseā? Na latou lolo atu i le “tuʻinanau o le tino.” (1 Ioane 2:16) Ua taʻua i le tala: “Ona amata lea ona faitaaga o le nuu ma fafine o Moapi.”—Numera 25:1.
9, 10. O le ā le tulaga ua iai i aso nei e tāua tele ai le manatua o aafiaga o tuʻinanauga sesē o le tino?
9 Ua faaalia e lenā mea na tupu, e mafai e tuʻinanauga o le tino ona faaleagaina ē e lē o mataala. E ao ona tatou mātauina lelei lenā faaaʻoaʻoga, talu ai ua manatu māmā tagata i amioga lē mamā. (1 Korinito 10:6, 8) Ua faapea mai se lipoti mai Amerika: “A o leʻi oo i le 1970, o se solitulafono le nonofo faapouliuli i setete uma o Amerika. I le taimi nei, o se mea ua taatele. E sili atu i le ʻafa o ulugalii faatoʻā faaipoipo na faia feusuaʻiga a o leʻi faaipoipo.” E lē fuatasi na faiga i se atunuu. Ua taatele i le lalolagi atoa, ma e faanoanoa, ua mafuli atu i ai nisi Kerisiano, ma ua oo lava ina aveesea i latou mai le faapotopotoga Kerisiano.—1 Korinito 5:11.
10 E lē gata i lea, o loo taatele faasalalauga ia ua uunaʻia ai amioga lē mamā. Ua faaalia i tifaga ma polokalame o televise e lē afāina i
talavou ona faia feusuaʻiga a o leʻi faaipoipo. Ua faaalia e tifaga e lē leaga faiga faatauatane. O le tele o ata ua faaalia ai feusuaʻiga faaleituaiga. E faigofie foʻi ona matamata i ata faapena i le Initineti. O se faaaʻoaʻoga, na lipotia mai e se tusitala o se nusipepa, na sau lona atalii e fitu tausaga mai le aʻoga ma faamatala fiafia iā te ia e faapea, na matamata sana uō i le aʻoga i le Initineti i ata o fafine e telenoa o loo faia ni feusuaʻiga. Na matuā teʻi le tamā peitaʻi, e toʻafia tamaiti e matamata i nei ata e aunoa ma le logo atu i mātua? E lē gata i lea e toʻafia mātua e iloa mea o i taaloga vitiō o loo taaalo ai a latou fanau? E tele taaloga ua faaalia ai amioga lē mamā aemaise faiga faatemoni ma faiga sauā.11. E faapefea ona puipuia se aiga mai amioga lē mamā a le lalolagi?
11 E mafai faapefea e se aiga ona teena na “faafiafiaga” leaga? E ala i le muaʻi saʻili o le amiotonu a le Atua, ma teena le aafia i so o se faiga lē mamā. (2 Korinito 6:14; Efeso 5:3) E tāua ona tilofaʻia e mātua gaoioiga a a latou fanau, ma totō iā i latou le alofa mo Ieova ma naunau i ana tulafono amiotonu. O le a faamalosia ai i latou e teena ata matagā, taaloga sauā i vitiō, ata tifaga lē mamā, ma isi faaosoosoga.—Teuteronome 6:4-9. *
Faafitauli Mai le Nuu
12. O le ā le faafitauli na aliaʻe i le uluaʻi senituri?
12 A o iai Paulo i Lusa i Asia Itiiti, na ia faamālōlō faavavega se tamāloa. Ua taʻua i le tala: “Ua iloa foʻi e le motu o tagata le mea ua faia e Paulo, ona alalaga lea, i le gagana a Lukaonia, ua faapea ane, ‘Ua afio ifo atua iā te i tatou ua pei ni tagata.’ Ua faaigoa atu foʻi e i latou iā Panapa, o Seu; a o Paulo, o Hereme ia, auā o ia o le ʻautū o upu.” (Galuega 14:11, 12) Mulimuli ane, na mananaʻo le motu lava lenā o tagata e fasiotia Paulo ma Panapa. (Galuega 14:19) E mautinoa na lolo atu na tagata i manaʻoga o le nuu. E foliga mai ina ua avea ni tagata mai i lenā aai o ni Kerisiano, sa tumau pea o latou talitonuga faanuupō. I lana tusi i Kerisiano i Kolose, na lapataʻi ai Paulo faasaga i le “ifo atu i agelu.”—Kolose 2:18.
13. O ā nisi o aganuu e ao i se Kerisiano ona ʻalofia, ma e maua faapefea le malosi e faia ai?
13 I aso nei, e ao i Kerisiano moni ona ʻalofia tu ma aganuu e pogai mai i talitonuga o lotu sesē, ia e solia ai taʻiala faa-Kerisiano. O se faaaʻoaʻoga, i nisi atunuu, e iai ni aganuu e uiga i le fanau mai ma le oti e faavae i le pepelo e faapea, e iai se agaga e ola pea pe a oti. (Failauga 9:5, 10) O isi atunuu ua iai la latou aganuu e masani ona fai i teineiti ua taʻua o le peritomeina o tamaʻitaʻi. O se faiga sauā, e lē manaʻomia ma e lē talafeagai ma le tausiga alofa e ao ona avatu e mātua Kerisiano i a latou fanau. (Teuteronome 6:6, 7; Efeso 6:4) E mafai faapefea e Kerisiano ona tetee atu i le manaʻo o le nuu ma lafoaʻia na faiga? E ala i le matuā faatuatua iā Ieova. (Salamo 31:6) O le a faamalosia e le Atua amiotonu ma tausia i latou o ē faapea atu ma le loto: “O loʻu malu o ia ma loʻu ʻolo; o loʻu Atua ou te faatuatua iā te ia.”—Salamo 91:2; Faataoto 29:25.
Aua Neʻi Galo Ieova
14. O le ā le lapataʻiga na avatu e Ieova iā Isaraelu a o toeitiiti ulu atu i le Nuu Folafolaina?
14 A o toeitiiti ona ulu atu lea o Isaraelu i le Nuu Folafolaina, na lapataʻi atu Ieova iā i latou ina ia aua neʻi galo o ia. Na ia fetalai atu: “Ia oe, neʻi galo iā te oe o Ieova lou Atua, i lou lē tausi i ana poloaʻiga, ma ana faamasinoga, ma ana tulafono, ou te fai atu ai iā te oe i le aso nei; neʻi e ʻai, ma e maʻona, ma e faia fale lelei, ma nofo ai; e tupu tele foʻi lau lafu povi ma lau lafu mamoe, e faateleina foʻi au ario ma au auro, e faateleina foʻi au mea uma; ona faamaualugaina ai lea o lou loto, ma e faagalogalo iā Ieova lou Atua.”—Teuteronome 8:11-14.
15. E faapefea ona tatou mautinoa e lē o galo Ieova iā i tatou?
15 Pe e mafai ona tupu se mea faapena i aso nei? Ioe, e mafai pe afai e sesē mea e ave i ai le faamuamua. Peitaʻi afai tatou te saʻili muamua le amiotonu a le Atua, o le a avea ai le tapuaʻiga mamā ma mea e sili ona tāua i o tatou olaga. E pei ona faalaeiau mai Paulo, o le a tatou ‘faaaogā aso o lenei olaga’ auā ua tatou iloa ua puupuu le taimi o totoe ma e ao ona maelega i le faiva. (Kolose 4:5; 2 Timoteo 4:2) Pe afai e faalētāua iā i tatou le auai i sauniga ma le talaʻiga ae tāua le saʻilia o faafiafiaga, ua pei lava ua galo Ieova talu ai ua faatulaga lua o Ia i o tatou olaga. Na faapea mai Paulo i aso e gata ai, o le a avea tagata ma ē “ua tele le manaʻo i mea faafiafia a e leai se manaʻo i le Atua.” (2 Timoteo 3:4) Ua suʻesuʻe ifo Kerisiano faamaoni iā i latou lava ina ia faamautinoa e lē o aafia i latou i mafaufauga faapena.—2 Korinito 13:5.
Ia Faaeteete i le Agaga Fia Tutoʻatasi
16. O le ā le agaga sesē na faaalia e Eva ma nisi i aso o Paulo?
16 I Etena, na taulau Satani i le faaaogāina o le faanaunauga manatu faapito o Eva o le fia tutoʻatasi. Na manaʻo Eva e fai lana lava filifiliga i le mea ua saʻo ma sesē. (Kenese 3:1-6) I le uluaʻi senituri, sa iai i nisi o le faapotopotoga i Korinito lenā agaga fia tutoʻatasi. Na latou manatu ua sili atu lo latou iloa na i lo Paulo, ma ona o lona lē malie na ia taʻua i latou o aposetolo silisili.—2 Korinito 11:3-5; 1 Timoteo 6:3-5.
17. E faapefea ona tatou ʻalofia se agaga fia tutoʻatasi?
17 I le lalolagi i aso nei, e toʻatele ē “soona fai, o ē ua faafefeteina,” ma ua taaʻina ai nisi Kerisiano i na mafaufauga. Ua oo ina tetee nisi i le upu moni. (2 Timoteo 3:4; Filipi 3:18) Pe a oo i mataupu tau le tapuaʻiga mamā, e tāua lo tatou vaai atu iā Ieova mo le taʻitaʻiga ma galulue soosootauau ma le “auauna faamaoni ma le mafaufau” ma toeaina o le faapotopotoga. O le auala lenā e saʻili ai le amiotonu, ma e puipuia ai i tatou mai le agaga fia tutoʻatasi. (Mataio 24:45-47; Salamo 25:9, 10; Isaia 30:21) O le faapotopotoga o le vaega faauuina o “le poutū foʻi lea ma le lagolago o le upu moni.” Ua faatulaga e Ieova lea faapotopotoga ina ia puipuia ma taʻitaʻia i tatou. (1 Timoteo 3:15) O le iloaina o lana matafaioi tāua, o le a fesoasoani iā i tatou ina ia “aua neʻi faia se mea e tasi ma le finau vale, ma le mitamita fua,” ae ia gauaʻi atu ma le lotomaulalo i le finagalo amiotonu o le Atua.—Filipi 2:2-4; Faataoto 3:4-6.
Ia Faaaʻoaʻo iā Iesu
18. O ā auala ua faalaeiauina ai i tatou e faaaʻoaʻo iā Iesu?
18 Ua valoia e le Tusi Paia e uiga iā Iesu: “Ua e finagalo i le amiotonu, ma e ʻinoʻino i le amio leaga.” (Salamo 45:7; Eperu 1:9) Maʻeu se agaga lelei e faaaʻoaʻo i ai! (1 Korinito 11:1) Sa lē na ona silafia e Iesu tapulaa amiotonu a Ieova ae na ia naunau i ai. O lea la, ina ua tofotofoina o ia e Satani i le vao, e leʻi faatuai Iesu ma maumauaʻi ia lē see ese mai le “ala o le amiotonu.”—Faataoto 8:20; Mataio 4:3-11.
19, 20. O ā iʻuga lelei o le saʻilia o le amiotonu?
19 E moni, o tuʻinanauga leaga o le tino e mafai ona malolosi. (Roma 7:19, 20) Peitaʻi, afai e tāua le amiotonu iā i tatou, o le a faamalosia ai i tatou faasaga i le amioleaga. (Salamo 119:165) O le matuā naunau i le amiotonu o le a puipuia ai i tatou pe a fesagaʻi ma mea sesē. (Faataoto 4:4-6) Ia manatua, pe a tatou lolo atu i faaosoosoga, e manumalo Satani. E sili atu ona lelei le tetee atu iā te ia ae avatu le manumalo iā Ieova.—Faataoto 27:11; Iakopo 4:7, 8.
20 Talu ai o loo saʻilia e Kerisiano moni le amiotonu, ua “tutumu [latou] i fua o le amiotonu mai iā Iesu Keriso, ina ia viia ai ma faaneeneeina ai le Atua.” (Filipi 1:10, 11) Ua latou oofu i le “tagata fou ua faia e foliga i le Atua, i le amiotonu ma le amio lelei e faamaoni.” (Efeso 4:24) O Ieova e ana i latou ma ua latou ola e auauna iā te ia ae lē o le faafiafiaina o i latou lava. (Roma 14:8; 1 Peteru 4:2) O le mea lenā o loo laualuga i o latou mafaufau ma gaoioiga. Maʻeu lo latou faafiafiaina o le finagalo o lo latou Tamā o i le lagi!—Faataoto 23:24.
[Faamatalaga pito i lalo]
^ pala. 11 O fautuaga aogā mo mātua i le puipuia o le aiga mai aafiaga lē mamā, o loo maua i le tusi Le Ala e Maua ai le Fiafia i le Aiga, lomia e Molimau a Ieova.
Pe e Mafai Ona E Faamatala?
• Aiseā e tāua ai le saʻili o le amiotonu?
• E mafai faapefea e Kerisiano lē lelei atoatoa ona saʻili le amiotonu?
• O ā nisi o mea o i le lalolagi e ao i se Kerisiano ona ʻalofia?
• E faapefea ona puipuia i tatou i le saʻilia o le amiotonu?
[Fesili mo le Suʻesuʻega]
[Ata i le itulau 26]
Sa avea le lalolagi o se nofoaga mataʻutia mo soo o Iesu
[Ata i le itulau 27]
O tamaiti e aʻoaʻoina ina ia alolofa iā Ieova, o le a faamalosia e tetee i amioga lē mamā
[Ata i le itulau 28]
Na galo i nisi tagata Isaraelu Ieova ina ua sologa lelei o latou olaga i le Nuu Folafolaina
[Ata i le itulau 29]
I le pei o Iesu, e ʻinoʻino Kerisiano i le amioleaga