Alu i mataupu o loo iai

Alu i le lisi o mataupu

O le Tausia o se Fanau e To‘avalu i Ala o Ieova, o se Lu‘i ma o se Fiafiaga

O le Tausia o se Fanau e To‘avalu i Ala o Ieova, o se Lu‘i ma o se Fiafiaga

Talaaga o le Soifuaga

O le Tausia o se Fanau e Toʻavalu i Ala o Ieova, o se Luʻi ma o se Fiafiaga

UA FAAMATALAINA E JOYCELYN VALENTINE

I le 1989, na malaga atu ai laʻu tane i se isi atunuu e faigaluega ai. Na ia folafola mai o le a lafo mai ni tupe e tausi ai la ma fanau e toʻavalu. Ua faagasolo vaiaso ae ou te leʻi toe faalogo lava i se tala mai iā te ia. Ua uma atu masina e leai lava. Na ou faamautinoa iā te aʻu lava e faapea, ‘O le taimi lava e mautū ai ana fuafuaga, ona foʻi mai loa lea i lo matou aiga.’

NA OU popole ona o le leai o ni tupe e tausia ai loʻu aiga. O le tele o pō ou te lē moe ai ae ou te tomānatu, ‘E faapefea ona ia faia lenei mea i lona aiga?’ Na iʻu ina ou mautinoa, ua lafoaʻia i matou e laʻu tane. E oo mai i le asō, e leʻi foʻi mai lava ae ua 16 tausaga talu ona ia alu ese. Na ou tausia aʻe laʻu fanau e aunoa ma le fesoasoani a laʻu paaga. E matuā faigatā lenei mea peitaʻi, o le vaai atu i laʻu fanau ua mulimuli i ala o Ieova ua ou matuā fiafia ai. A o leʻi faamatalaina le auala na ola ai lo matou aiga, seʻi ou taʻu muamua atu loʻu talaaga.

Saʻili mo le Taʻitaʻiga a le Tusi Paia

Na ou fanau i le 1938 i le motu o Jamaica i atumotu o le Caribbean. E ui lava e leʻi avea loʻu tamā ma se tasi o le lotu, ae na ia manatu o ia o se tasi e mataʻu i le Atua. E masani ona ia fai mai iā te aʻu i pō e faitau atu le tusi o Salamo. E leʻi umi ae ou taulotoina le tele o salamo. Sa alu loʻu tinā i le lotu, ma i isi aso ma te ō ai.

I na lotu, sa aʻoaʻoina ai e ave e le Atua tagata lelei i le lagi, ae susunu tagata leaga i le afi i seoli. Na aʻoaʻoina ai foʻi o Iesu o le Atua, ma e alofa o ia i tamaiti. Na ou fenuminumiaʻi ma fefe i le Atua. Na ou tomānatu, ‘E faapefea i se Atua e alofa iā i tatou ona faapuapuagatia tagata i le afi?’

O le manatu i le afi i seoli na ou faia ai ni miti. Mulimuli ane na ou auai i se polokalame faalelotu a le lotu Aso Fitu e ala i fetusiaʻiga. Na latou aʻoaʻoina, e lē faapuapuagatiaina tagata leaga e faavavau. Peitaʻi, e susunu i le afi e avea ma efuefu. Na talafeagai lea manatu iā te aʻu, ma na amata ai loa ona ou auai i a latou sauniga lotu. Peitaʻi, na ou fenuminumiaʻi i a latou aʻoaʻoga, ma o le mea na ou aʻoaʻoina e leʻi faasaʻoina ai le sesē o oʻu manatu i tulaga tau amio.

I lenā taimi, na talitonu le toʻatele e sesē le faitaaga. Peitaʻi, na matou manatu ma nisi e na o i latou e faia feusuaʻiga ma le tele o paaga, o tagata faitaaga na. O tagata e toʻalua e leʻi faaipoipo ae feusuaʻi e lē o se agasala lea. (1 Korinito 6:9, 10; Eperu 13:4) O lenā talitonuga na māfua ai loʻu avea o se tinā e leʻi faaipoipo ma se fanau e toʻaono.

Agaʻigaʻi i Luma Faaleagaga

I le 1965, na ō mai ai Vaslyn Goodison ma Ethel Chambers ma nonofo i se nuu latalata ane e taʻua o Bath. O i laʻua o ni paeonia, po o faifeʻau faataimi atoa o Molimau a Ieova. I se tasi o aso, na la talanoa atu ai i loʻu tamā. Na ia fiafia e fai se suʻesuʻega faale-Tusi Paia i le aiga. Afai sa ou iai i le fale i le taimi na la asiasi mai, e la te talanoa mai foʻi iā te aʻu. E ui lava na ou masalosalo i Molimau a Ieova, ae na ou filifili e suʻesuʻe le Tusi Paia ma i laʻua ina ia faamaonia ai lo la sesē.

E tele aʻu fesili na fai a o fai le suʻesuʻega, ma na tali uma lava e Molimau i le Tusi Paia. O la laʻua fesoasoani, na ou iloa ai o ē ua feoti latou te lē iloa se mea ma e lē o puapuagatia i seoli. (Failauga 9:5, 10) Na ou aʻoaʻoina foʻi le faamoemoe o le ola e faavavau i le Parataiso i le lalolagi. (Salamo 37:11, 29; Faaaliga 21:3, 4) E ui lava na lē toe suʻesuʻe loʻu tamā, ae na amata ona ou auai i sauniga a Molimau a Ieova. O le toʻafilemu ma le maopoopo o le faia o na sauniga, na ou manaʻo ai e aʻoaʻo atili e uiga iā Ieova. Na ou auai foʻi i fonotaga matagaluega ma tauaofiaga itumalo, o auaufaatasiga tetele na faatulaga e Molimau a Ieova. Ona o le tele o mea mananaia ua ou iloa mai le Tusi Paia, na ou fia tapuaʻi ai iā Ieova. Ae peitaʻi, na iai soʻu faafitauli.

I lenā taimi, na ma nonofo faapōuliuli ma le tamā o le toʻatolu o laʻu fanau e toʻaono. Na ou aʻoaʻoina mai le Tusi Paia, e taʻusala e le Atua feusuaʻiga i fafo o le faaipoipoga. Na amata ona faapopoleina aʻu e loʻu lotofuatiaifo. (Faataoto 5:15-20; Kalatia 5:19) A o oʻu matuā naunau lava i le upu moni, na ou faanaunau ai ia talafeagai loʻu olaga ma tulafono a le Atua. Na iʻu lava ina ou faia laʻu filifiliga. Na ou fai i le tamāloa, a ma lē faaipoipo po o le faamuta o la ma faiā. E ui ma te lē tapuaʻi faatasi ma laʻu uō, ae na ma faaipoipo iā Aokuso 15, 1970, e tusa ma le lima tausaga talu ona faatoʻā talanoa mai Molimau iā te aʻu. Iā Tesema 1970, na faailoga ai loʻu tuuina atu iā Ieova e ala i le papatisoina i le vai.

E lē mafai ona galo le aso muamua na ou alu ai i le talaʻiga. Na ou tete ma na ou lē iloa amata se talanoaga faale-Tusi Paia. O le mea moni, na ou fiafia ina ua vave faamuta mai e le tagata muamua la matou talanoaga. E leʻi umi ae ou lē toe popole. Na ou matuā fiafia lava i le faaiʻuga o le aso auā sa mafai ona ou talanoa ai i ni nai tagata e uiga i le Tusi Paia ma tuu i ai ni tusi faale-Tusi Paia.

Tausia le Aiga ia Malolosi Faaleagaga

E oo atu i le 1977, ua toʻavalu laʻu fanau. Na ou maumauaʻi e faia le mea sili e fesoasoani ai i loʻu aiga ina ia auauna iā Ieova. (Iosua 24:15) O lea na ou faia e lē aunoa se suʻesuʻega faale-Tusi Paia a le aiga. I nisi taimi, ona o loʻu vaivai ou te moe ai a o faitau e se tasi o le fanau se palakalafa, ma e fafagu aʻu e laʻu fanau. O le vaivai faaletino, e lē taofia ai i matou mai le suʻesuʻeina o le Tusi Paia o se aiga.

E masani foʻi ona matou tatalo faatasi ma laʻu fanau. Ina ua matutua, na ou aʻoaʻoina i latou ia fai a latou lava tatalo. Na ou faamautinoa iā i latou uma ina ia faia ni a latou lava tatalo i le taimi e momoe ai. Ou te tatalo faatasi ma ē laiti o ē lē mafai ona faia ni a latou lava tatalo.

Na tetee muamua loʻu toʻalua i loʻu aveina o tamaiti i sauniga a le faapotopotoga. Peitaʻi, o le manatu o lona vaavaaia o tamaiti a o oʻu alu i sauniga, na faaitiitia ai lona tetee. E fiafia o ia e alu e tafao i pō ma asiasi i ana uō, ae peitaʻi e lē manaia iā te ia le alu ma ave tamaiti e toʻavalu! Mulimuli ane, na oo ina ia fesoasoani iā te aʻu i le sauniunia o tamaiti e ō i le Maota o le Malo.

Na vave ona masani tamaiti i le auai i sauniga a le faapotopotoga ma le talaʻiga. I tuuaga a le aʻoga, na masani ona latou ō ma paeonia o le faapotopotoga i le talaʻiga. Na fesoasoani lea i laʻu fanau ina ia fiafia i le faapotopotoga ma le talaʻiga.—Mataio 24:14.

Taimi o Faigatā

Ina ia faaleleia tulaga tau tupe a lo matou aiga, na amata ai ona malaga laʻu tane i isi atunuu e faigaluega ai. E alu ese ma lo matou aiga mo ni vaitaimi uumi ae toe foʻi mai lava. Ae peitaʻi i le 1989, na ia alu ai e leʻi toe foʻi mai lava. E pei ona ou taʻua muamua, o le alu ese o laʻu tane na matuā ou mafatia ai lava. I le tele o pō ou te tagi ai ma tatalo faatauanau iā Ieova mo se faamāfanafanaga ma ia ou onosai. Na ou lagona lona talia mai o aʻu tatalo. O mau e pei o le Isaia 54:4 ma le 1 Korinito 7:15, na toʻafilemu ai loʻu mafaufau ma maua ai le malosi e faaauau ai i le olaga. Na fesoasoani mai foʻi aiga ma uō i le faapotopotoga Kerisiano iā te aʻu i tulaga tau i faalogona ma mea faitino. Ou te matuā lotofaafetai iā Ieova ma ona tagata i la latou fesoasoani.

Na oo foʻi iā i matou nisi tulaga faigatā. Na faateʻaina se tasi o aʻu tama teine mai le faapotopotoga ona o se amioga e lē faale-Tusi Paia. E ui ina ou matuā alofa lava i laʻu fanau peitaʻi, na faamuamua loʻu faamaoni iā Ieova. I lenā taimi, na matou matuā usitaia ai ma isi uma o laʻu fanau le taʻitaʻiga a le Tusi Paia i le feagai ai ma tagata ua faateʻaina. (1 Korinito 5:11, 13) Na faitio tagata o ē e leʻi malamalama i lo matou tulaga. Ae peitaʻi, na toe faaaʻe mai i le faapotopotoga laʻu tama teine. Na taʻu mai e lana tane iā te aʻu, o lo matou tū mausalī i taʻiala a le Tusi Paia na faagaeetia ai o ia. O loo auauna nei o ia ma lona aiga iā Ieova.

Feagai ai ma Faafitauli Tau Tupe

Ina ua tuua matou e laʻu tane, e faalētonu le tulaga tau tupe o lo matou aiga. Ua lē toe maua e le aiga lana lagolagosua tau tupe. O lenei tulaga, na aʻoaʻoina ai i matou ia lotomalie i se olaga faafaigofie ma ia sili ona faatāua le tamaoaiga faaleagaga na i lo le saʻili o meafaitino. A o iloa e tamaiti ona fealofani ma fesoasoani le tasi i le isi, na māfana ai la latou mafutaga. Ina ua faigaluega le au matutua, na latou lotomalilie e fesoasoani i o latou tei laiti. Na fesoasoani laʻu tama teine matua o Marseree i lona uso laʻitiiti o Nicole, ina ia faauma lana aʻoga. E lē gata i lea, sa mafai ona ou faia se tamaʻi faleoloa. O le tupe maua mai na fesoasoani iā te aʻu e tausia ai nisi o o matou manaʻoga faaletino.

E leʻi tuulafoaʻia lava i matou e Ieova. I se tasi o aso, na ou fai ai i se tuafafine Kerisiano, matou te lē auai i le tauaofiaga itumalo ona o lo matou tulaga tautupe. Na ia tali mai: “Tuafafine Val, pe a e faalogo i se tauaofiaga, ia sauni loa! E tausia e Ieova ou manaʻoga.” Na ou mulimuli i lana fautuaga. Na tausia e Ieova o matou manaʻoga ma sa faaauau ona ia faia faapea. E leʻi misia lava e lo matou aiga se fonotaga po o se tauaofiaga ona o le lē lava o le tupe.

I le 1988, na taia ai Jamaica e le afā o Gilbert, ma na matou tuua lo matou fale ae ō atu i se nofoaga e saogalemu ai. Ina ua maua sina toʻa o le afā, na ma ō ai ma laʻu tama tama e vaai lo matou fale lea ua faaleagaina. A o ma autilo solo i mea na faaleagaina, na tau ai laʻu vaai i se mea na ou manaʻo e faasao. Na faafuaseʻi ona toe agi mai le matagi, peitaʻi o loo oʻu uumauina pea le mea ou te manaʻo e faasao. “Tinā, tuu i lalo le TV. O oe o le avā a Lota?” (Luka 17:31, 32) O le faamatalaga lenā a laʻu tama na toe saʻo ai loʻu mafaufau. Na ou faapaʻū i lalo le TV lea na susu ma tamomoʻe atu loa mo lo ma saogalemu.

Ou te tete pe a ou manatua lea mea auā e toeitiiti maumau loʻu ola ona o se TV. Peitaʻi, ua faamāfanafanaina aʻu pe a toe mafaufau i le lapataʻiga faaleagaga a laʻu tama. Ona o aʻoaʻoga faale-Tusi Paia na ia maua mai le faapotopotoga faa-Kerisiano, ua mafai ai ona ia fesoasoani iā te aʻu e ʻalofia se lamatiaga matuiā faaletino ma atonu i le faaleagaga foʻi.

Na faaleagaina e le matagi lo matou fale ma a matou meatotino, ma na faalotovaivaia ai i matou. Ona taunuu mai loa lea o o matou uso Kerisiano. Na latou faalaeiau i matou ina ia faatuatua iā Ieova a o fesagaʻia nei mea ma ia maelega pea i le faiva. Na latou fesoasoani i le toe fausia o lo matou fale. Na matuā faagaeetia i matou i lenā alofa ma galuega na faia e Molimau tauofo mai Jamaica ma isi atunuu.

Faamuamua Ieova

Ina ua uma aʻoga a laʻu tama teine lona lua o Melaine, sa galue o ia o se paeonia. Na ia taliaina le valaaulia e galue i se isi faapotopotoga, o lona uiga la e tatau ona tuua lana galuega. E ui o lenā galuega e mafai ai ona ia fesoasoani i lo matou aiga i le tulaga tautupe, ae sa matou faatuatua o le a tausia e Ieova o matou manaʻoga pe afai matou tuu faamuamua le auaunaga o le Malo. (Mataio 6:33) Mulimuli ane, na valaaulia foʻi laʻu tama tama o Ewan e avea o se paeonia. Sa ia tausia lo matou aiga i le tulaga tautupe, peitaʻi na matou faalaeiau o ia e talia le valaaulia ma faapea atu, ia faamanuia Ieova iā te ia. Ou te leʻi faalotovaivaia lava tamaiti mai le faalautele atu o la latou auaunaga o le Malo. O i matou o loo totoe i le aiga e leai se taimi na matou lē maua ai se mea o manaʻomia. E lē gata ua faateleina lo matou olioli, ae i nisi taimi na mafai ona matou fesoasoani i isi i le itu faaletino.

Ua ou matuā fiafia i aso nei auā “ua savavali laʻu fanau i le upu moni.” (3 Ioane 4) O se tasi o aʻu tama teine o Melaine, o loo iai i ma lana tane i le galuega femalagaaʻi. O laʻu tama teine o Andrea ma lana tane o loo paeonia faapito, ma o lana tane o se ovasia matagaluega suitulaga. O laʻu tama tama o Ewan ma lana avā o ni paeonia faapito ma o se toeaina i le faapotopotoga. O le isi teine, o Ava-Gay, o loo galulue ma lana tane i le ofisa o le lālā o Molimau a Ieova i Jamaica. O Jennifer, Genieve ma Nicole, o loo maelega i le talaʻiga ma a latou tane ma a latou fanau i a latou faapotopotoga. O loo ma nonofo nei ma Marseree ma auai i le Faapotopotoga a Port Morant. Ua tele oʻu faamanuiaga, auā o loo tapuaʻi pea laʻu fanau e toʻavalu iā Ieova.

A o faagasolo ina matua, ua tau lē lelei loʻu ola mālōlōina. E tatau ona ou onosaia le gugu peitaʻi, o loo oʻu olioli pea o se paeonia. I nisi taimi e faigatā ona ou savali i le mea maupuʻepuʻe o loo oʻu nofo ai. Ua faigatā ona ou alu i le talaʻiga. Na ou taumafai e tiʻetiʻe i se uila vilivae ma ua sili atu ai ona faigofie lenā na i lo le savali. O lea na ou faatauina ai se uila vilivae ua faaaogā ma ou fealuaʻi ai. I le taimi muamua, sa lē faigofie i laʻu fanau ona tilotilo atu i lo latou tinā e maʻi gugu o loo tiʻetiʻe i se uila. Peitaʻi, ua matuā faafiafiaina i latou ona o loo faaauau pea ona ou talaʻi e pei ona faanaunau i ai loʻu loto.

Ua ou fiafia e vaai atu i tagata na matou suʻesuʻe ua taliaina le upu moni. Ou te tatalo pea iā Ieova e fesoasoani i loʻu aiga ina ia tumau pea lo latou faamaoni iā te ia i lenei taimi o le iʻuga ma e oo lava i le faavavau. E ave laʻu viiga ma le faafetai iā Ieova, o le “faafofoga tatalo” sili, ona o le fesoasoani iā te aʻu e faafesagaʻia luʻi o le tausia aʻe o laʻu fanau e toʻavalu i ona ala.—Salamo 65:2.

[Ata i le itulau 10]

I matou ma laʻu fanau, o a latou paaga ma fanau a laʻu fanau

[Ata i le itulau 12]

Ua ou faaaogāina nei se uila vili vae i le talaʻiga