Manatu Tāua Mai le Tusi o Iopu
O Loo Ola le Afioga a Ieova
Manatu Tāua Mai le Tusi o Iopu
SA NOFO le augātamā o Iopu i le nuu o Usa lea e i Arapi. O le taimi lenā sa nonofo le toʻatele o tagata Isaraelu i Aikupito. Sa avea Iopu o se tagata tapuaʻi o Ieova e ui e lē o se Isaraelu. Ua taʻua i le Tusi Paia e faatatau iā te ia: “Ua leai se tasi e tusa ma ia i le lalolagi, o le tagata ua sao lana amio ma le amiotonu, o lē ua mataʻu i le Atua, ma ʻaloʻalo ese i mea leaga.” (Iopu 1:8) O le vaitaimi foʻi lea sa soifua ai auauna iloga a Ieova, o Iosefa le atalii o Iakopo ma le perofeta o Mose.
E foliga mai na tusia e Mose le tusi o Iopu. Atonu na faalogo Mose i le tala e uiga iā Iopu a o nofo i Mitiana, e lata ane i Usa mo tausaga e 40. Atonu foʻi na ia faalogo i se tala ina ua lata Isaraelu i Usa, a o faaiʻuiʻu tausaga e 40 i le vaomatua. * E mataʻina le auala na tuufaatasia ai le tala e uiga iā Iopu, lea ua manatu i ai o se tala e manaia. E lē gata i lea, o loo taliina ai fesili e pei o nei: Aiseā ua mafatia ai tagata lelei? Aiseā ua lē taofia ai e Ieova mea leaga o loo tutupu? Pe mafai e tagata lē lelei atoatoa ona faamaoni pea i le Atua? Talu ai o le tusi o Iopu o se vaega o le Afioga a le Atua, o le feʻau la o loo iai, o loo ola ma o loo matuā galue foʻi e oo mai lava i aso nei.—Eperu 4:12.
“IA FANO LE ASO NA FANAU MAI AI AʻU”
I se tasi o aso, na fesiligia ai e Satani le faamaoni o Iopu i le Atua. Na talia e Ieova le luʻi ma na ia lē taofia Satani mai le faaoo atu o ni mala iā Iopu. Ae e leʻi ‘faifai Iopu i le Atua.’—Iopu 2:9.
Na taunuu ane uō e toʻatolu a Iopu e “faamāfanafana iā te ia.” (Iopu 2:11) Na latou saofafaʻi faatasi ma ia e aunoa ma le fai atu o se upu, ae faapea atu loa Iopu: “Ia fano le aso na fanau mai ai aʻu.” (Iopu 3:3) Sa ia moomoo ia “pei o tama meamea ua lē iloa le malamalama,” po o pepe e fananau mai ua feoti.—Iopu 3:11, 16.
Taliina o Fesili Faale-Tusi Paia:
1:4—Pe sa faamanatu e le fanau a Iopu aso fanau? E leai. E eseese uma upu mai le uluaʻi gagana mo le “aso” ma le “aso fanau,” e tofu lava le upu ma lona uiga. (Kenese 40:20) I le Iopu 1:4, o loo faaaogā ai le upu “aso” e faasino atu i se taimi e amata mai i le oso aʻe o le lā, seʻia oo ina goto. E foliga mai sa faatasi i le tausaga, ona faia e atalii e toʻafitu o Iopu se faatasiga faaleaiga e fitu aso le umi. Sa faasolosolo ona faia e tama taʻitoʻatasi le tausamiga i lona lava fale, e tusa “ma lona aso.”
1:6; 2:1—O ai sa faatagaina e tutū i luma o Ieova? Sa tutū i luma o Ieova le Alo e toʻatasi, lē ua taʻua o le Upu; o agelu faamaoni; ma atalii agelu lē usiusitai o le Atua e aofia ai ma Satani le Tiapolo. (Ioane 1:1, 18) Na tuliesea mai le lagi Satani ma ana temoni, e leʻi leva lava talu ona uma le faavaeina o le Malo o le Atua i le 1914. (Faaaliga 12:1-12) E ala i le faataga e Ieova o agelu uma e tutū i ona luma, na ia faailoa atu ai iā i latou le luʻi a Satani ma finauga sa lāgā ai.
1:7; 2:2—Pe sa fetalai tuusaʻo atu Ieova iā Satani? E lē tele ni faamatalaga i le Tusi Paia e uiga i le auala e fesootaʻi ai Ieova ma agelu. Peitaʻi, na vaaia e le perofeta o Mekaio i se faaaliga se agelu o talanoa tuusaʻo ma Ieova. (1 Tupu 22:14, 19-23) O lea la, e foliga mai sa fetalai atu Ieova iā Satani e aunoa ma se fofoga fetalai.
1:21—Na faapefea ona toe foʻi Iopu i le ‘manava o lona tinā’? Talu ai na faia e Ieova le tagata “i le efuefu o le eleele,” sa faaaogā la le upu “tinā” i lenei mau i se tulaga faafaatusa, e faasino atu i le eleele.—Kenese 2:7.
2:9—Pe sa lelei le mafaufau o le avā a Iopu, ina ua fai atu iā te ia e faifai i le Atua ma oti ai? Sa tutusa uma mafatiaga o Iopu ma lana avā. E lē taumatea sa mafatia le avā i le vaai atu i lana tane na sili ona malaulau le malosi, ua taia i se maʻi leaga. Na maliliu lana fanau pele. Atonu sa lē lelei lona mafaufau ona o nei mea uma na tutupu, ma oo ai ina lē manatu i le mea e sili ona tāua, o la latou faiā lea ma le Atua.
Lesona mo i Tatou:
1:8-11; 2:3-5. E pei ona faaalia i le tulaga o Iopu, e ese mai i gaoioiga saʻo ma upu, o le faamaoni e aofia ai le uunaʻiga saʻo e auauna ai iā Ieova.
1:21, 22. E mafai ona tatou faamaonia o Satani o sē e pepelo e ala i le faamaoni iā Ieova i so o se tulaga.—Faataoto 27:11.
2:9, 10. I le pei o Iopu, e ao ona tatou tutū mausalī pea i le faatuatua, e tusa lava pe lē malamalama tauaiga i lo tatou faamuamuaina o mea faaleagaga, pe taumafai foʻi e faavaivaia lo tatou faatuatua.
2:13. E leʻi taʻua lava e uō a Iopu se faamāfanafanaga e uiga i le Atua ma ana folafolaga, ona sa vaivai i latou i le itu faaleagaga.
“OU TE LĒ FAATEʻAINA LAVA LAʻU AMIO SAʻO”
E na o le pau le manatu sa faamatilatila e uō e toʻatolu a Iopu i a latou lauga, e faapea atonu sa faia e Iopu se mea leaga tele ua aumaia ai e le Atua lea faasalaga mamafa. Na taʻimua Elifasa i le vaega lea. Na sosoo atu ai Pilitati lea na sili atu ona faatigā ana upu. Ae sa sili atu ona leaga Sofara.
E leʻi taliaina e Iopu o latou manatu sesē. Talu ai e leʻi malamalama Iopu i le māfuaaga o ona mafatiaga, sa ia popole tele ai i le taumafai e faamaonia lana amio saʻo. E ui i lea, sa alofa pea Iopu iā Ieova ma sa ia faapea mai: “Seʻia oo lava i loʻu oti ou te le faateʻaina lava laʻu amio saʻo.”—Iopu 27:5.
Taliina o Fesili Faale-Tusi Paia:
7:1; 14:14—O le ā le uiga o le “taua ua tofia”? I le faa-Eperu, o le upu na faaliliuina i le “taua” e faauiga atu foʻi i le galuega e tatau ona faia e se tasi. O le mafatia tele o Iopu, na manatu ai i le olaga o se galuega mamafa e tatau ona fai. (Iopu 10:17) Talu ai o le taimi e iai se tasi i Seoli; pe mai le taimi e maliu ai e oo atu i le toe tū, o se vaitaimi e lē mafai ona ʻalofia, sa faatusa la e Iopu lenā taimi i le taua ua tofia mo ia.
7:9, 10; 10:21; 16:22—Po ua faaalia e nei fuaiupu faapea e leʻi talitonu Iopu i le toe tū? O faamatalaga na e faatatau i mea o le a tutupu iā Iopu i lenā lava taimi. O le ā le mea sa ia uiga i ai? Atonu pe ana maliu Iopu, e lē toe vaai tagata na latou soifua faatasi iā te ia. O lona uiga la, e lē toe foʻi mai o ia i lona fale, pe e lē toe iloa foʻi o ia i le mea sa iai, seʻia oo i le taimi atofaina a le Atua. E ono uiga foʻi Iopu e faapea, e lē mafai e se tasi ona toe sau mai seoli i lona lava malosi. E manino mai i le Iopu 14:13-15, sa ia talitonu i le toe tū i le lumanaʻi.
10:10—Na faapefea ona ‘sasaa e Ieova Iopu e pei o le suāsusu, ma faatoʻa e pei o le suāsusu toʻa?’ O se faamatalaga faafatusolo lenei i le auala na faia ai Iopu i le manava o lona tinā.
19:20—O le ā le uiga o le faamatalaga a Iopu, “ua ou sao ma le paʻu o oʻu nifo”? O lona faapea mai na ia sao ma le paʻu o se mea e foliga mai e leai se paʻu, atonu sa ia uiga atu i le sao mai i se mala e aunoa ma se mea na totoe iā te ia.
Lesona mo i Tatou:
4:7, 8; 8:5, 6; 11:13-15. E lē tatau ona tatou vave manatu faapea e ala ona puapuagatia se tasi, ona ua ia selesele i mea na ia lūlū ma ua lē finagalo malie i ai le Atua.
4:18, 19; 22:2, 3. E ao ona faavae a tatou fautuaga i le Afioga a le Atua, ae lē o o tatou lava manatu.—2 Timoteo 3:16.
10:1. Ona o le loto tigā o Iopu, sa ia leʻi iloilo ai isi māfuaaga na ala ai ona puapuagatia. E lē tatau ona tatou lē malilie pe a feagai ma mafatiaga, talu ai o lea ua tatou iloa lelei vala uma o loo aofia i o tatou mafatiaga.
14:7, 13-15; 19:25; 33:24. Po o ā lava ituaiga o tofotofoga e tuu mai e Satani, o le a faamalosia i tatou e le faamoemoe o le toe tū.
16:5; 19:2. E tatau e a tatou faaupuga ona faalaeiau ma faamalosiau ai isi, ae lē ina ia faatigā ai.—Faataoto 18:21.
22:5-7. O le a lē aogā ma o le a iai foʻi ni aafiaga leaga o a tatou fautuaga e avatu, pe a faavae i tuuaʻiga e leai ni faamaoniga.
27:2; 30:20, 21. E lē manaʻomia le lelei atoatoa ina ia faamaoni ai. Sa faitioina ma le lē tonu e Iopu le Atua.
27:5. E na o Iopu lava e mafai ona faateʻaina lana amio saʻo, ona e faalagolago le amio saʻo a se tasi i le alofa i le Atua. E ao foʻi la iā i tatou ona malosi le alofa mo Ieova.
28:1-28. E iloa e le tagata le mea o loo iai ʻoa o le laueleele. A o ia saʻilia na ʻoa, o lona poto e oo ai lana suʻe i ala e lē mafai ona oo i ai le vaai a se manulele. O lea la, o le poto mai le Atua e puna mai le mataʻu iā Ieova.
29:12-15. E ao ona tatou agalelei atu iā i latou o loo manaʻomia se fesoasoani.
31:1, 9-28. Ua faataatia e Iopu se faaaʻoaʻoga lelei mo i tatou i lona ʻalofia lea o le faatafai, mulilua, faileagaina o isi, matapeʻapeʻa, ma le faitaaga.
‘UA OU SALAMŌ I LE EFUEFU MA LE LEFULEFU’
Sa faalogologo pea ma le onosai Eliu i le talanoaga lea na fai. Sa ia faailoa atu ma le lototele o ia. Sa ia faasaʻoina Iopu ma ana uō faatigā e toʻatolu.
Na tali mai Ieova i se afā i le taimi lava na uma ai le faamatalaga a Eliu. E leʻi tuuina mai e Ieova ni faamatalaga i le māfuaaga o puapuaga na oo iā Iopu. E ui i lea, na faailoa e Lē ona le malosi uma lava iā Iopu le mataʻutia o lona mana ma le atamai silisili, e ala i le fai atu o ni fesili. Na taʻua e Iopu sa ia tautala ma lona lē iloa, ma sa ia faapea mai: ‘Ua ou ʻinoʻino iā te aʻu, ua ou salamō foʻi i le efuefu ma le lefulefu.’ (Iopu 42:6) Ina ua uma puapuaga na oo iā Iopu, sa faamanuiaina o ia ona o lona faamaoni.
Taliina o Fesili Faale-Tusi Paia:
32:1-3—O le ā le taimi na taunuu ane ai Eliu? Talu ai na lagona uma e Eliu le talanoaga, atonu la sa saofaʻi lata ane ina ia mafai ai ona lagona atu se mea. E mautinoa sa ia taunuu ane i se taimi a o leʻi tautala Iopu, seʻia oo i le aso lona fitu lea na lē fai atu ai sina upu e uō toʻatolu a Iopu.—Iopu 3:1, 2.
34:7—Na faapefea ona pei Iopu o se tagata e “inu i le faifaiga e pei ona inu i le vai?” O le tulaga mafatia o Iopu, sa ia manatu ai o ia lea na faifai i ai ana uō e toʻatolu. Ae o le Atua lea sa latou tautatala atu i ai ma le lē tonu. (Iopu 42:7) O lea, sa oo iā Iopu faifaiga e pei lava o se tasi o loo malie pe a inu le vai.
Lesona mo i Tatou:
32:8, 9. E lē na o se tasi ua matua faaletino e mauaina le poto. E manaʻomia le malamalama i le Afioga a le Atua ma le taʻitaʻiga a lona agaga, ina ia maua ai le poto.
34:36. E iloa le faamaoni pe a “matuā suʻesuʻeina” pe tofotofoina i tatou i so o se vala.
35:2. Sa faalogologo lelei Eliu ma iloa ai le mataupu tonu a o leʻi tautala atu. (Iopu 10:7; 16:7; 34:5) E ao i toeaina ona faalogologo lelei, iloa mea moni, ma ia malamalama lelei i le aano moni o le mataupu a o leʻi avatu se fautuaga.—Faataoto 18:13.
37:14; 38:1–39:30. O le a fesoasoani iā i tatou le manatunatu loloto i galuega ofoofogia a Ieova, (lea e faailoa mai ai lona mana ma le atamai), e iloa ai o le faamaoniga o le tonu o lana pule silisili ese, e sili atu ona tāua na i lo o mea tatou te moomoo i ai.—Mataio 6:9, 10.
40:1-4. Pe afai tatou te lagona ua amata ona faitio i Lē ona le malosi uma lava, ia ‘tuu aʻe o tatou lima i o tatou gutu.’
40:15–41:34. E mataʻutia le malosi o loo i le Pemota (puaa sami) ma le Leviatana (kolokotaila)! Ina ia faaauau i le auaunaga i le Atua, tatou te manaʻomia le malosi mai Lē na faia nei manufeʻai malolosi, o Lē ua faamalosi mai iā i tatou.—Filipi 4:13.
42:1-6. O le faalogo i le afioga a Ieova ma le manatuaina o le faailoaga o Lona mana, sa fesoasoani iā Iopu e ‘iloa atu ai le Atua,’ pe iloa ai le upu moni e faatatau iā te Ia. (Iopu 19:26) Sa fesoasoani lenā e toe fetuutuunaʻi ai ona mafaufauga. Pe a tatou maua ni faasaʻoga mai le Tusi Paia, ia lotomalilie e faailoa mea sesē ma faia ni fetuutuunaʻiga.
Ia ‘Onosai Pei o Iopu’
Ua faailoa manino mai i le tusi o Iopu, e lē faapogaia e le Atua mafatiaga o tagata. O Satani le pogai o nei mea. O le lē taofia e le Atua o nei mea leaga i le lalolagi, ua tatou maua ai le avanoa e fai atu ai se tali e ala i amioga ma gaoioiga, i le finauga o le pule silisili ese a Ieova ma lo tatou faamaoni.
I le pei o Iopu, o le a tofotofoina i latou uma o ē alolofa iā Ieova. Ua faamautinoa mai i le tala e uiga iā Iopu e mafai lava ona tatou tutumau. Ua toe faamanatu mai ai foʻi e lē tumau e faavavau o tatou faafitauli. Ua faapea mai le Iakopo 5:11: “Ua outou faalogologo i le onosai o Iopu, ua outou iloa foʻi le iʻuga i la le Alii.” Sa tauia e Ieova Iopu ona o lona faamaoni. (Iopu 42:10-17) Maʻeu se faamoemoe sili ua tuu mai i o tatou luma, o le ola lea e faavavau i le lalolagi parataiso! O lea la i le pei o Iopu, seʻi o tatou maumauaʻi ia e tausisi i le faamaoni.—Eperu 11:6.
[Faamatalaga pito i lalo]
^ pala. 4 O loo aofia i le tusi o Iopu se vaitaimi e silia i le 140 tausaga, i le va o le 1657 ma le 1473 T.L.M.
[Ata i le itulau 16]
O le ā se mea tatou te aʻoaʻoina mai i “le onosai o Iopu”?